نطق مطهری جزء وظایف نمایندگی بود/ بهتر بود اعلام جرم رسانه ای نمی‌شد

سرویس سیاسی « فردا »- نطق دو هفته پیش علی مطهری نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی، سبب شد تا وی رو در روی دادستان تهران قرار گرفته و به اتهاماتی چون توهین، افترا و نشراکاذیب متهم شود. این اعلام جرم علیه علی مطهری از سوی دادستانی تهران در شرایطی صورت پذیرفت که طبق اصل عدم مسئولیت، نمایندگان مجلس مقابل رفتار پارلمانی خود مسئول نيستند. این اصل نه تنها در ماده های ۷۵، ۷۶، و ۷۷ آیین نامهٔ داخلی مجلس شورای اسلامی مورد توجه قرار گرفته، بلکه در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز، همچون بسیاری از قوانین اساسی به منظور تأمین استقلال رفتار و آزادی گفتار نمایندگان، به رسمیت شناخته شده است. از سوی دیگر نیز در اصل 86 قانون اساسی آمده است: نمایندگان مجلس در مقام ایفای وظایف نمایندگی در اظهارنظر و رأی خود کاملاً آزادند و نمی‌توان آن‌ها را به سبب نظراتی که در مجلس اظهار کرده‌اند یا آرایی که در مقام ایفای وظایف نمایندگی خود داده‌اند تعقیب یا توقیف کرد. اصل 84 قانون اساسی نیز می گوید هر نماینده در برابر تمام ملت مسؤول است و حق دارد در مسائل داخلی و خارجی اظهارنظر کند. در این خصوص عوض حیدرپور، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس و عضو هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان مجلس در گفتگو با « فردا » نسبت به اعلام جرم دادستانی تهران علیه علی مطهری انتقاد و نظر هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان مجلس را بر این دانست که اظهارات علی مطهری بر اساس ایفای نقش نمایندگی بوده است. . متن این گفتگو را در ادامه بخوانید. - به عنوان سوال اول بفرمایید که در قانون کشور ما تا چه حدی به یک نماینده مجلس اختیار داده شده که بتواند در خصوص مسائل مختلف اظهار نظر داشته باشد؟ بر اساس قانون اساسی نمایندگان مجلس مجازند که در تمامی مسائل داخلی و خارجی کشور اظهار نظر نمایند. ضمن اینکه در قانون مشخص شده که نمایندگان را به خاطر اظهاراتی که در مجلس یا در کمیسیون ها و جلسات تخصصی دارند نمی توان تحت تعقیب قرار داد. - بنابراین اظهارنظرهایی که نمایندگان در مجلس دارند نمی تواند آنها را نسبت به امری متهم کند؟ اظهار نظر نمایندگان چنانچه در راستای ایفای نقش نمایندگی آنها باشد نمی توان آنها را نسبت به آن اظهار نظر متهم کرد، اما اگر در خصوص ایفای وظایف نمایندگی نباشد آن زمان است که می توان این اظهارات را پیگیری کرد. - در این زمینه چه گروهی تشخیص می دهد که اظهارات مطرح شده در راستای ایفای نقش نمایندگی بوده یا خیر؟ به تازگی قانونی در مجلس شورای اسلامی تحت عنوان قانون نظارت بر رفتار نمایندگان مجلس به تصویب رسید که در این قانون آمده است نظارت بر رفتار نمایندگان و گفتار آنها بر عهده هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان مجلس است و این هیئت تشخیص می دهد که اظهار نظر یک نماینده در راستای ایفای وظایف نمایندگی بوده یا خیر. هیات نظارت بر رفتار نمایندگان نیز روز پنجشنبه بر حسب دستوری که نایب‌رئیس مجلس در صحن علنی به این هیات داده بود، نطق آقای مطهری را بررسی کرد. نتیجه بررسی‌ هیات نظارت بر رفتار نمایندگان این بود که نطق آقای مطهری در راستای ایفای وظایف نمایندگی‌اش بوده است پس اقداماتی که دادستانی درخصوص تعقیب و اعلام جرم علیه ایشان انجام داده بود وارد دانسته نشد. - این هیئت چگونه بر رفتار و گفتار نمایندگان نظارت می کند و چه زمانی اظهارنظرها را طبق وظایف و چه زمانی آن را خارج از وظایف نمایندگی می داند؟ نقطه نظرات نمایندگان مجلس اگر در نطق های صحن علنی یا در کمیسیون ها و جلسات تخصصی و یا در نطق های که نمایندگان در موافقت یا مخالفت با طرح ها و لایحه ها و جلسات رای اعتماد انجام می دهند باشد جزو وظایف نمایندگی به حساب می آید. بعضی اوقات نیز ممکن است اظهار نظر نماینده ای در مصاحبه ای مطرح شود که وی انجام داده و این نوع مصاحبه ها نیز می تواند جزو وظایف نمایندگی به حساب آید. - اگر از خارج از مجموعه مجلس نیز شکایتی از نمایندگان مجلس مطرح شود، ابتدا باید در این هیئت مورد بررسی قرار گیرد؟ بله دقیقا همینگونه است. چنانچه قوه قضائیه یا دادگستری ها و یا دادسراها نسبت به نمایندگان اعلام جرمی داشته باشند، روال قانونی این است که از هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان پرسش داشته و کار تحقیق و جستجو مبنی بر اینکه نطق نماینده در راستای وظایف نمایندگی بوده یا خیر را به این هیئت واگذار کنند. - اعضای هیئت رسیدگی بر رفتار نمایندگان مجلس چه کسانی هستند و چگونه گرد هم آمده اند؟ اعضای هیئت بر اساس قانون باید یک نفر از نواب رئیس، یک نفر از اعضای کمیسیون قضایی، یک نفر از اعضای کمیسیون اصل نود و 4 نفر از نمایندگان مجلس که با رای نمایندگان انتخاب می شوند، باشند. در حال حاضر نیز آقای ابوترابی به عنوان نائب رئیس اول، آقای غضنفر آبادی به عنوان عضو کمیسیون قضایی، آقای حسینیان به عنوان عضو کمیسیون اصل نود و بنده نماینده مردم شهر رضا، اسدالهی نماینده مردم تربت جام، اکبریان نماینده مردم کرج و میرمحمدی نماینده مردم گلپایگان در این هیئت قرار دارند. - حالا از نظر شما به عنوان یکی از اعضای هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان مجلس، نطق علی مطهری در صحن علنی مجلس جزو وظایف نمایندگی ایشان به حساب می آید یا خیر؟ اصل نطقی که آقای مطهری در مجلس انجام دادند جزو ایفای وظایف نمایندگی ایشان بوده است. هیات نظارت در جلسه روز پنج شنبه خود مقرر کرد یک یا دو مورد از نطق آقای مطهری در مورد قوه قضائیه قابل تامل است و قرار شد تمامی این موارد به صورت کتبی و رسمی به هیات رئیسه جهت اقدامات بعدی ارائه شود و چنانچه دادستانی تهران هم از مجلس در این رابطه استعلامی انجام داد توضیحاتی به دادستانی تهران اعلام شود. این موارد مربوط به بخشی از نطق آقای مطهری است که قوه قضائیه را مورد خطاب قرار داده بود که این موارد مورد تامل بیشتری قرار می‌گیرد و بررسی‌های بیشتری نیز انجام می‌شود و بر این اساس در این دو مورد نیز قرار است هیات نظارت جلسه دیگری را جهت بررسی بیشتر برگزار کند. - به عنوان بخش پایانی گفتگو، نظر شما در خصوص اعلام جرم علیه علی مطهری از سوی دادستانی پیش از رسیدگی به این موضوع در هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان چیست؟ دادستانی در یک اقدام غیر متعارف و خارج از روال قانونی موضوع آقای علی مطهری را مطرح و در رسانه ها نیز منتشر کرد. به نظر من این اقدام بر خلاف رعایت شان مجلس و نمایندگان مجلس بود و بهتر بود آنها نیز به مجلس احترام گذاشته و بر طبق روال قانونی، تحقیق در خصوص نطق آقای علی مطهری را از همان ابتدا به هیئت رسیدگی بر نمایندگان مجلس واگذار می کردند.