تحلیل شریعتمداری از هیاهوها پیرامون فساد مالی

1- پيش از اين -نزديك به 11 سال قبل- از قول مرحوم حجت الاسلام والمسلمين دواني كه تاريخ نگار برجسته اي بود به ماجراي عبرت انگيزي اشاره كرده بوديم كه امروز هم وصف الحال و درس آموز است. ايشان نقل مي كردند كه در يكي از سال هاي چند دهه قبل در شهر مقدس كاظمين سيل ويرانگري آمده و خسارت هاي مالي و جاني فراواني به بار آورده بود. مردم داغديده و مصيبت كشيده در مجلسي با حضور جمعي از عالمان ديني گرد آمده و روحانيون و مراجع حاضر در مجلس ضمن دعوت آنان به صبر و بردباري، درباره چگونگي ترميم آسيب ها و جبران خسارت ها به بحث و چاره جويي مشغول بودند. در اين ميان يكي از آقايان روحاني با تأسف اظهار داشت كه بعيد نيست اين سيل بنيان كن، نتيجه گناهان ما باشد و مرحوم سيدهبت الله شهرستاني كه از مراجع صاحب نام و برجسته آن روزگار بود و در مجلس حضور داشت در پاسخ مي گويد؛ مردم نماز مي خوانند، روزه مي گيرند و ساير عبادات و تكاليف خود را نيز انجام مي دهند، بنابراين بايد ديد كه كدام گناه باعث اين فاجعه شده است؟ و بعد از اندكي تأمل مي گويد؛ گناه ما اين است كه طي چند سال گذشته، بارها به چشم خويش ديده بوديم كه «سد سيل برگردان» ترك برداشته و بايد مي دانستيم كه سد آسيب ديده، تاب و توان ايستادگي در برابر سيل را ندارد ولي به اين نكته توجه نكرديم و براي ترميم سد دست به كار نشديم تا آن كه امروز به اين فاجعه گرفتار شديم. 2- روز دوشنبه هفته جاري-11/7/1390- رهبرمعظم انقلاب در ديدار كارگزاران حج با ايشان به ماجراي فساد اقتصادي كلان و 3هزار ميلياردتوماني اخير اشاره كرده و فرمودند؛ «چند سال قبل از اين- نمي دانم حالا ده سال است يا بيشتر است- من توصيه هاي موكدي را راجع به مقابله با فساد اقتصادي به مسئولين كشور كردم. استقبال هم كردند، اما خب! اگر عمل مي كردند ديگر اين فساد بانكي اخير كه حالا همه روزنامه ها و همه دستگاهها و همه ذهن ها را پر كرده پيش نمي آمد. وقتي عمل نمي كنيم، دچار اين حوادث مي شويم. اگر با فساد مبارزه بشود ديگر اين چند هزار ميليارد- يا هرچه - سوء استفاده اي كه افرادي بيايند بكنند، پيش نمي آيد. وقتي عمل نمي كنيم، خب، پيش مي آيد؛ ذهن مردم را مشغول مي كند، دل مردم را مشغول مي كند، دل آدمها را مي شكند. چقدر در اين كشور از بروز يك چنين فسادي دلها ناراحت مي شود؟ چقدر آدمها اميدشان را از دست مي دهند؟ اين سزاوار است؟ اين به خاطر اين است كه عمل نكرديم. از همان وقت كه گفته شد فساد ريشه دار مي شود، ريشه پيدا مي كند، شاخ و برگ پيدا مي كند، هر چه كه بگذرد، كندنش مشكل مي شود- اينها گفته شد، اينها تاكيد شد، اينها همه بيان شد؛ اينها سرمايه گذار پاكدامن و صادق را مأيوس مي كند- اگر عمل مي شد، مبتلا به اين مسائل نمي شديم. حالا مبتلا شديم.» رهبرمعظم انقلاب در ادامه تاكيد مي كنند كه «به بدكاره و خرابكار و مفسد» نبايد ترحم بشود. 3- در دوران طاغوت هفته نامه طنز و فكاهي توفيق روي جلد يكي از شماره هاي خود را به كاريكاتوري اختصاص داده بود كه توقيف دو هفته اي آن را در پي داشت. در اين كاريكاتور كه سواحل خليج فارس را نشان مي داد، يك كشتي نفتكش غول پيكر بعد از بارگيري از ساحل جدا شده و در آب هاي خليج فارس به سوي انگليس در حركت بود و همزمان، يك گاري اسبي در حالي كه يكي از چرخ هاي آن لنگ مي زد، بشكه اي نفت را از مناطق نفت خيز جنوب به داخل كشور حمل مي كرد. در كنار ساحل، دكتر منوچهر اقبال رئيس وقت شركت ملي نفت ايستاده و در حالي كه چشم خود را به روي نفتكش غول پيكر انگليسي بسته بود، با دست راست به گاري فكسني اشاره كرده و فرياد مي زد؛ «آهاي بردند! سرمايه ملي را دزديدند و خوردند! و...»! 4- در سال هاي اوليه بعد از پيروزي انقلاب اسلامي يكي از دوستان در پاسخ به اين سؤال كه چرا برخي از نظرات گره گشاي حضرت امام(ره) بر زمين مي ماند و به اجرا درنمي آيد؟ و اينكه در اين ميان چه كسي مقصر است؟ مي گفت؛ «بايد هر دو بال پرنده تقديس و تقدير چيده شود»! و توضيح مي داد و نمونه مي آورد كه وقتي حضرت امام(ره) يكي از آموزه هاي اسلامي نظير مقابله با فساد اقتصادي و يا ساده زيستي مسئولان و پرهيز آنان از زندگي لوكس و تجملاتي را از «ملكوت» به «ناسوت» مي كشند و براي اجرا و عملياتي شدن به مسئولان ارائه مي كنند، برخي از آنان كه اجراي اينگونه دستورالعمل ها و نسخه هاي انقلابي را -به هر علت- برنمي تابند و از سوي ديگر، جرأت مخالفت با آن را ندارند، به تعريف و تمجيد از رهنمود امام(ره) روي مي آورند و در تقديس و تكريم آن داد سخن مي دهند و فقط همين! يعني رهنمودي را كه حضرت امام(ره) از ملكوت به ناسوت كشيده است با دو بال «تقديس» و «تقدير» دوباره به ملكوت مي فرستند! و بعد... انگار نه انگار آن نسخه بايد پيچيده مي شد نه آن كه با تقديس و تقدير به بايگاني سپرده شود. 5- امروز كه سوءاستفاده كلان و 3 هزار ميليارد توماني در سيستم بانكي كشور برملا شده و به قول آقا اين ماجراي تلخ دل بسياري از مردم را شكسته است، اولين و ضروري ترين اقدام، واكاوي عوامل و علت هايي است كه تاكنون مبارزه جدي با مفاسد اقتصادي را زمين گير كرده و مانع از تحقق آن شده است.راه كار، اما، نه فقط دشوار نيست بلكه نسخه اي ناپيچيده است كه نبايد مانند گذشته در پيچيدن و به كار بستن آن كوتاهي شود. اين نسخه -متاسفانه- بر زمين مانده را مي توان در دستورالعملي جستجو كرد كه10 سال و چند ماه قبل حضرت آقا براي مبارزه با مفاسد اقتصادي صادر كرده بودند؛ «با اين امر حياتي- مبارزه با مفاسد اقتصادي- نبايد به گونه شعاري و تبليغاتي رفتار شود... هيچكس و هيچ نهاد و دستگاهي نبايد استثناء شود... با فساد در هر جا و هر مسند بايد برخورد يكسان صورت پذيرد... به جاي پرداختن به ام الفسادها به سراغ خطاهاي كوچك نروند... كار مبارزه با فساد چه در دولت و چه در قوه قضائيه به افراد مطمئن سپرده شود... دستي كه مي خواهد با فساد مقابله كند، خود بايد پاك باشد... به هياهوي كساني كه از مبارزه با فساد اقتصادي متضرر مي شوند و نعره مخالفت بلند مي كنند توجه نشود... و بالاخره... تسامح در مبارزه با فساد، همدستي با مفسدان است...» 6- اواسط دهه 70 وقتي در كيهان پرونده يكي از مفاسد اقتصادي را گشوده و به آن پرداخته بوديم ناگهان با سر و صداي كساني روبرو شديم كه مخالفت آنها با افشاي اين پرونده عجيب و غيرمنتظره به نظر مي رسيد، همان روزها، برادر عزيزمان سردار لطفيان فرمانده وقت نيروي انتظامي تماس گرفت و گفت؛ ما به سراغ برخي از كساني كه دست به هياهو و جنجال زده اند رفتيم و متوجه شديم كه تعدادي از آنان، خود به فسادهاي اقتصادي مشابهي آلوده اند و البته، شماري از آنها نيز با ساده لوحي تحت تاثير القائات همان آلوده ها قرار گرفته اند. اين روزها، اما، مفسدان اقتصادي نيز كارآزموده شده و تجربه اندوخته اند و جرأت مخالفت آشكار و بي پرده با پي گيري پرونده فساد نجومي اخير را ندارند، مخصوصا آن كه شخصيت مؤمن و پرصلابتي مانند جناب محسني اژه اي به پي گيري ماجرا منصوب شده است. ولي آلودگان غارتگر ساكت ننشسته اند و در نگراني از افشاي دست هاي پنهان خود در اين ماجرا، ساز ديگري كوك كرده اند. آنان با حاشيه سازي هاي پر سر و صدا در پي انحراف مسير رسيدگي به پرونده اين فساد اقتصادي كلان و ايجاد حاشيه امن براي خود و كساني هستند كه احتمالا در پرونده مورد اشاره دست هاي پشت پرده و پنهاني دارند. حاشيه سازي اين عده، آنهم در گرماگرم رسيدگي به پرونده اگر از بيم رسوايي خود در ادامه رسيدگي نباشد، چه مفهوم ديگري مي تواند داشته باشد؟! 7- و بالاخره، اين نكته نيز گفتني است كه اگرچه سوءاستفاده كلان و 3هزار ميليارد توماني از سيستم بانكي كشور، رخدادي تلخ و ناگوار است ولي عزم راسخ نظام در پي گيري قاطع و بي ملاحظه اين پرونده، برخلاف آنچه دشمنان بيروني با ذوق زدگي اعلام مي كنند، نشانه روشن و بدون ابهامي از سلامت نظام است و گوياي اين واقعيت كه اينگونه زشتي ها و پلشتي ها با نسخه حكومتي جمهوري اسلامي ايران ناسازگار است. شدت اين ناسازگاري و ناهمخواني را مي توان از شدت برانگيختگي مسئولان بلندپايه نظام براي مقابله با آن مشاهده كرد.