سفير ايران: S300 تحريم نيست

ايسنا: سید رضا سجادی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در فدراسیون روسیه در مصاحبه‌ای آنلاین به سئوالات مخاطبین شبکه خبری روسیه به طور مستقیم در مورد موضوعاتی چون تاثیر تحولات در جهان عرب بر ثبات خاورمیانه، جزئیات مذاکرات ایران با گروه شش میانجی گر در استانبول، دست آوردهای ایران در زمینه نظامی و فنی و محتوای جدید روابط فیمابین با روسیه پاسخ داد. بخش‌هایی از این گفت‌وگو به این شرح است: پرسش: راجع به تحولات تونس، مصر، اردن، یمن توضیحاتی دهید. چرا انقلاب در مصر با شکست روبرو شد؟ به نظر شما تحولات آینده در خاور نزدیک به چه صورتی خواهد بود؟ پاسخ: در سال‌های اخیر آرزوها و آرمان‌های ملل مصر و تونس اجرا نشده است. مثلا موضوع رابطه مصر با بخش غزه و رفتار این کشور را مورد بررسی قرار دهیم. در زمان خود وقتی که مردم غزه مورد بمباران اسرائیلی‌ها قرار گرفته بودند دولت مصر مرز ها را مسدود کرد و نگذاشت تا مواد خوراکی و دارو برای مردم غزه ارسال شود. عدم توجه به تمایلات ملل این کشورها و نیز قرار گرفتن تحت سلطه کشورهای خارجی موجب شد که موج اعتراضات مردمی که امروز آن را مشاهده می‌کنیم آغاز شود. حوادث مشابهی در ایران نیز ‌٣٢ سال پیش رخ داده بود. در آن زمان مردم ایران احساس می‌کردند که استقلال خودرا از دست داده‌اند. احساس می‌کردند که جوانب مذهبی زندگی مردم ایران محترم شمرده نمی‌شود و مردم سرکوب می‌شوند. شکوفائی اقتصادی نه تهی دستان بلکه ثروتمندان را شامل می‌شود. در آن زمان ایران و رژیم شاه مدافع منافع آمریکا و اسرائیل در این منطقه بود. این نوع پدیده‌ها موجب می‌شود که مردم خود را تحقیر و آزرده خاطر احساس کنند. لذا وقتی که چنین دورانی شروع می‌شود نارضائی توده‌های مردم لبریز می‌شود. اعتراضات در مصر خاتمه نیافته است و ادامه دارد. نمی‌شود گفت که این قضیه پایان یافته است. انقلاب اسلامی در ایران ‌١٥ سال ادامه داشت. اول اقدامات اعتراض آمیز صورت گرفت، حدود ‌١٥ هزار نفر کشته شدند. این حوادث در سال ‌١٩٦٥ رخ داد. سپس امام خمینی را به عراق تبعید کردند و تا مرحله جدید آشوب و اعتراضات حدود ‌١٣ سال گذشت. طی این مدت اعتراضات مردم ادامه داشت. در کشور ما حدود ‌٥٠ هزار نفر در زندان بودند. در سال ‌١٩٧٨ شورش مردمی آغاز شد. در مصر تحولات تازه آغاز شده است. ممکن است این تحولات یک، دو یا سه سال ادامه داشته باشد. به عقیده من طی ‌٣٠ سال مردم مصر خودرا تحقیر و مورد اهانت قرار گرفته احساس می‌کردند. احتمال دارد که برای مدتی از اعتراضات خود دست بردارند شاید در جستجوی این امکان باشند که با دولت مصر برخی از مسایل را مورد توافق قرار دهند. طبیعی است که نگهداشتن یک ملت در انزوا در حال سرکوب برای تحمیل نمودن اراده خارجی کار مشکلی است. در منطقه موج بیداری آغاز شده است. پرسش: کدام کشورها متحد ایران محسوب می‌شوند؟ آیا کشورهائی هستند که استقلال کشور شما را به خطر می‌اندازند؟ پاسخ: جمهوری اسلامی ایران با بسیاری از کشورها دارای روابط حسنه است به استثناء چند کشور محدود. آمریکا مایل بود سلطه خود را در ایران حفظ کند. ما آنها را از ایران بیرون کردیم چرا که عقیده داریم آمریکا حامل خطر است. با اینکه آمریکا نظام اسلامی و جمهوری اسلامی ایران را به رسمیت شناخته، این کشور طی ‌٣٢ سال کوشش دارد این نظام را سرنگون سازد. دلیل دوم موضع گیری ضد ایرانی آمریکا در این است که ما موضوع عدم معقول بودن سیاست آمریکا را مطرح کردیم. ما معتقدیم که یک چنین نظام و چنین سیاست با آن چیزی که در دنیا رخ می‌دهد مطابقت ندارد و فقط با تمایلات آمریکا و سیاست آمریکا هماهنگ است. رژیم دیگری که برای ایران خطر دارد اسرائیل است. دلیل این امر این است که ما هیچوقت رژیم نژاد پرست و صهیونیستی اسرائیل را برسمیت نشناخته‌ایم. در عین حال ما رژیم نژاد پرست آفریقای جنوبی را نیز برسمیت نشناختیم. در عرصه بین المللی به جز کشورهای فوق ما دشمن دیگری را نداریم. با کلیه کشورهای دیگر جهان ما دارای روابط دوستانه یا نسبتا دوستانه هستیم. در منطقه ما با سوریه، ترکیه، افغانستان و پاکستان دارای روابط بسیار خوب هستیم. با توجه به اینکه ایران دارای مواضع استثنائی در سیاست خارجی و در برخورد با مسایل بین المللی است مشکل است بگوئیم که ما با کشورهای خاصی دارای روابط استراتژیکی باشیم. در عرصه بین المللی دوستان زیادی را داریم از جمله روسیه، کشورهای اسلامی و کشورهای غیر متعهد. پرسش: آیا از لحاظ ادعاهای ژئوپولیتیکی بین ایران و ترکیه اختلافاتی وجود دارد و چه نوع اختلافات بخصوص؟ آیا می‌توان ایران و ترکیه را همکار استراتژیکی محسوب کنیم یا همکار موقت بشماریم؟ پاسخ: اکنون ‌٣٠٠ سال است که میان ایران و ترکیه روابط بسیار خوب موجود است. ما هیچ نوع اختلاف ارضی و هیچ ادعای ارضی نداریم. ما با این کشور دارای روابط بسیار خوب اقتصادی و فرهنگی هستیم. دولت کنونی اسلامی ترکیه نقش پر وزنی را ایفا می‌کند. اگر منظورتان رقابت بین کشورهای ما باشد - این رقابت نیست، همکاری منطقه‌یی است. پرسش: آیا ایران منابع انرژی را برای پروژه نابوکو به ترکیه می‌فروشد یا قصد دارد بفروشد؟ کشور شما در ارتباط با این پروژه موضع گیری روسیه را در نظر می‌گیرد یا خیر؟ پاسخ: در حال حاضر پروژه نابوکو فقط روی کاغذ وجود دارد. اما با توجه به سیاست فدراسیون روسیه در زمینه منابع انرژی ما تصور می‌کنیم که پروژه نابوکو فاقد آینده است. ما فکر می‌کنیم که از لحاظ اقتصادی مسیرهای جنوبی دارای آینده بهتری هستند یعنی از لحاظ اقتصادی نسبت به پروژه نابوکو دارای مزیت‌های رقابتی بیشتری هستند. منظورم مسیر‌های جنوبی از طریق قلمرو روسیه است. کشورهای غربی معتقدند که هزینه احداث نابوکو بسیار بالا است و به این دلیل راجع به اجرای این پروژه زیاد جدی نیستند. اگر آنها بطور جدی نسبت به این پروژه فکر می‌کردند ایران را در حاشیه باقی نمی‌گذاشتند و در صورتی که ایران در حاشیه بماند گاز آذربایجان، ترکمنستان و ایران به پروژه تابوکو راه پیدا نمی‌کند. این پروژه تنها در صورتی عملی خواهد شد که گاز ایران به این لوله راه پیدا کند. ترکیه مایل است گاز ایران را برای پروژه نابوکو بخرد اما حمل آن فقط از طریق ایران امکان پذیر است. سیاست ایران در این زمینه این است که مایل است گاز خود را نه اینکه به واسطه‌ها بفروشد بلکه مستقیما به مصرف کنندگان نهائی بفروشد. به عبارت دیگر ایران مایل نیست امر مدیریت منابع خود در بازار را به کشورهای دیگر واگذار کند. احتمال دارد که پروژه سراسری دریای خزر فعال شود. اما این طرح از لحاظ ملاحظات محیط زیستی و هزینه آن قابل قبول نیست چرا که این لوله گاز باید بدون موافقت ایران از بستر دریای خزر کشیده شود. روسیه همچنین مخالف کشیدن لوله از بستر دریای خزر است. پرسش: قبل از همه چیز اجازه دهید برای ایران آرزو کنم که دارای آسمان صلح آمیز و دوستان مطمئن باشد و یک سئوال را مطرح کنم. راجع به آینده انرژی خورشیدی بطور کلی و در مناطق خاور نزدیک و مدیترانه چه فکری می‌کنید و از این لحاظ این امر چگونه روی مسایل ژئوپولیتیک تاثیر خواهد گذاشت؟ آیا فن آوری‌های تولید انرژی قابل تجدید در ایران توسعه پیدا می‌کند یا خیر؟ آیا ایران علاقه دارد کارشناسان را از روسیه و دیگر کشورها دعوت کند؟ پاسخ: کشور ما و کل منطقه خاورمیانه و نزدیک مناطقی هستند که روزهای آفتابی در طول سال در آن زیاد است. در بسیاری از نواحی ایران بیش از ‌٣٠٠ روز آفتابی در سال وجود دارد. اما به این دلیل که دولت توسعه انرژی نفت و گاز را به میزان قابل ملاحظه‌ای سوبسید کرده بود انرژی خورشیدی توسعه زیادی پیدا نکرده است. در حال حاضر در ایران قیمتهای منابع انرژی واقعی شده چون سوبسید لغو شده است. مثلا قیمت بنزین ‌٧ برابر افزایش یافته و به سطح قیمت بازار رسیده است. قیمت گازوئیل ‌٥ برابر افزایش یافته است. طبیعتا تحقیقات در زمینه انرژی خورشیدی اهمیت ویژه‌ای را کسب خواهد کرد. زمانی اینجانب مدیریت فن آوری‌های نانو را به عهده داشتم و یکی از جنبه‌های آن انرژی خورشیدی بود. در ارتباط با خدمات کارشناسان روسیه و سایر کارشناسان خارجی در این امر ما از آن استقبال می‌کنیم. در روسیه شرکت مربوطه وجود دارد که محصولات ذیربط را تولید می‌کند. نمایندگان این شرکت تا کنون وارد مذاکره با طرف ایرانی شده‌اند. امید زیاد دارم که این مذاکرات بزودی وارد مرحله انعقاد قرارداد شود. ایران سعی دارد از انرژی هسته‌یی بهره برداری کند. این رشته دارای آینده است. دیر یا زود ذخایر نفت و گاز به پایان می‌رسد. پرسش: لطفا توضیح دهید در حال حاضر روابط روسیه و ایران در چه وضعی است؟ پس از پیوستن روسیه به تحریمات، خودداری از تحویل مجتمع‌های اس-300، راه اندازی بوشهر، موضع‌گیری فدراسیون روسیه در گروه ششگانه، مکالمات تلفنی احمدی نژاد با مدودف؟ پاسخ: نظر به اینکه جمعیت هر دو کشور ما زیاد است و ما همسایه هستیم باید روابط اقتصادی ما نسبت به آن چیزی که داریم فعالتر باشد. حکم رئیس جمهور در خصوص حمایت از تحریمات سازمان ملل متحد صرفنظر از اینکه به موضوع هسته‌یی مربوط بود شامل سایر زمینه‌های اقتصادی نیز شده است و ساختارهای مربوطه اقتصادی فدراسیون روسیه احتیاط بیش از حد را از خود نشان دادند. لذا در روابط ما یک نوع ابهام بوجود آمده است و آهنگ همکاری‌های اقتصادی کمتر شده است. ما معتقدیم که همکاری‌های اقتصادی نباید با سیاست مرتبط شود. روسیه دارای فرصت‌های زیادی برای ایجاد واحدهای جدید نیروگاه هسته‌یی در ناحیه بوشهر است. روسیه از امکانات مربوطه برخوردار است و مناسبات خوبی در سطح کارشناسی بین کارشناسان روسیه و ایران موجود است. این موضوع در ارتباط با صنایع نفت و گاز نیز صحت دارد چون کشورهای ما دارای ذخایر عظیم نفت و گاز هستند. در مناطق غرب ایران ‌٣٠ میدان نفت نزدیک به مرز وجود دارد که ما آنها را به شرکت‌های روسیه جهت توسعه پیشنهاد می‌کنیم اما متاسفانه واکنش مناسبی را از طرف روسیه در این خصوص نمی‌بینیم. بر اساس دستور رئیس جمهور ایران ما به دولت روسیه اعلام کردیم که ایران آماده است بدون برگزاری مناقصه این امکان را به شرکت‌های روسیه واگذار کند. بطور کلی امکانات و افق‌های متعدد بسیار خوب است. من قبلا هم گفته‌ام که ما باید ریل‌های سیاسی را از ریل‌های اقتصادی جدا کنیم. پرسش: محصولات صنایع سبک ایران کی و کجا در روسیه عرضه خواهد شد؟ یا اینکه بخاطر تحریمات کالاهای صادراتی تولید نمی‌شود؟ پاسخ: فرش ایران در مسکو، سن پطرزبورگ، قازان، آستراخان بفروش می‌رسد. شرکت‌های تولید کننده فرش حضور دارند و نمایشگاه‌ها برگزار می‌شوند. آدرس و تلفن این فروشگاه‌ها در اینترنت قابل دستیابی است. ‌٨٠ شرکت در نمایشگاه مسکو شرکت کردند. حرکت به این سمت آغاز شد اما همکاری بین بانکی فعال نیست و از این رو فکر می‌کنیم که تجارت کاملا بی خطر نیست. پرسش: آیا ایران مجتمع های اس-300 را دریافت می‌کند یا خیر؟ چنانچه خیر در این صورت روسیه بدلیل لغو قرارداد غرامت پرداخت می‌کند؟ پاسخ: ایران آماده است همین امروز اگر چنانچه روسیه تعهدات خود را انجام دهد مجتمع‌های اس-300 را تحویل بگیرد. تا کنون روسیه هیچ اقدامی جهت اجرای این قرارداد نکرده است و طبیعی است که اگر طرف روسی مایل نیست مجتمع‌های اس-300 را تحویل دهد ایران حاضر است غرامت را دریافت کند. اما این موضوع هنوز مطرح نشده بود. در حال حاضر ما مشغول گفت‌وگو با روسیه در مورد تفسیر آخرین تحریمات علیه ایران هستیم، ما می‌خواهیم به فدراسیون روسیه توضیح دهیم که مجتمع‌های اس-300 شامل تحریم نیستند. این مسایل تحت بررسی است. ما معتقدیم که در صورتی که روسیه بررسی این موضوع را از نقطه نظر اوضاع بین المللی تکمیل نماید ممکن است این مجتمع‌ها را به ایران تحویل دهد. پرسش: فکر نمی‌کنید که ایران در زمره کشورهائی قرار گیرد که از اقدامات رئیس جمهور خود ناراضی باشد؟ پاسخ: اکنون نیز در مواردی نارضایتی نمایان می‌شود. رئیس جمهور در مجلس دارای مخالفان است. چند روز پیش یکی از وزراء مورد استیضاح قرار گرفت و وی از مقام خود برکنار شد. در سطح مردم، در اینترنت و در رسانه‌های گروهی رئیس جمهور مورد انتقاد قرار می‌گیرد. اما مهم این است که نظر اکثریت مردم چگونه است. حتی برلوسکونی دارای مخالفان متعددی است و در فرانسه بسیاری از مردم مخالف سارکوزی هستند. در لندن برخوردهائی بین جوانان و پلیس رخ می‌دهد. ‌٤٩% از افراد جامعه، می‌توانند علیه رئیس جمهور باشند و ایشان در این مقام باشد این اصل دمکراسی است. رسانه‌های غربی نیز از رئیس جمهور ما حمایت نمی‌کنند چون منافع غرب را تامین نمی‌کند و از تهدیدات آنها نمی‌ترسد. اکثریت مردم ایران وی را بخاطر این ویژگی‌ها دوست دارند. پرسش: رسانه‌های گروهی در موارد متعدد درباره فعالیت اپوزیسیون ایرانی خبر می‌دهند. اپوزیسیونرهای شما دنبال چه نوع اصلاحاتی هستند و در میان چه کسانی هوادار دارند و آیا حکومت با آنها گفت‌وگو می‌کند یا خیر؟ پاسخ: اپوزیسیون از امکانات خود برخوردار است - روزنامه، سایت‌های اینترنتی که در آن از سیاست دولت انتقاد می‌کند. در مجلس دوره قبلی بسیاری از نمایندگان مخالف نمایندگان مجلس امروزی بودند. احتمال دارد که در دوره جدید مجلس افراد جدید به حکومت برسند اما امروز نیز بسیاری از اعضای اپوزیسیون نماینده مجلس هستند. در نهایت مردم با رای خود تائید می‌کنند که چه کسی محق است و چه کسی خیر. آن چیزی که من می‌گویم به آن دسته از اپوزیسیون مربوط است که نظام اسلامی و قانون اساسی ایران را می‌پذیرد. مخالفین نظام اسلامی می‌توانند نظر خود را ابراز کنند اما حق ندارند نماینده مجلس شوند. ما این اپوزیسیون را غیر سازنده می‌شناسیم چون ‌٨ /‌٩٩% مردم انقلاب اسلامی را پذیرفتند. بر اساس قانون اساسی ایران آنهائی که قانون اساسی اسلامی را نمی‌پذیرند حق ندارند نامزد نماینده مجلس باشند. پرسش: بفرمائید در ایران چه اشخاص به خصوصی حکم سنگسار کردن را صادر می‌کنند؟ چرا تا بحال این کار را لغو نکرده‌اند؟ پاسخ: آخرین رویداد مربوط به سنگ سار کردن ده سال پیش به وقوع پیوست وقتی که دو نفر از افراد نیروی انتظامی یک زن شوهردار را مورد تجاوز قرار دادند. چیزی که مربوط به خانم آشتیانی است هنوز هیچ حکمی در مورد وی صادر نشده است. ما اصلا در کشور ما این نوع مجازات نداریم. کشورهای غربی در این مورد دست به فریبکاری تبلیغاتی زدند. رسانه‌های غربی اعلام کردند که ایران می‌خواهد زن را از طریق سنگ سار کردن بکشد و تصمیم گرفتند که از این اقدام جلوگیری کنند با اینکه مطلع بودند که هیچ نوع سنگ ساری نخواهد بود. این یک افسانه است، حکم دادگاه صادر نشده است. خانم آشتیانی شوهر خود را کشته است. حکم باید صادر شود. مطابق قانون اسلامی قاتل باید کشته شود. کسی که قصد قتل انسان کند از خود او حق زندگی کردن صلب می‌شود. این حکم فقط در صورتی می‌تواند متوقف شود که پدر و مادر فرد کشته شده قاتل را ببخشند. حکم سنگ سار کردن توسط رسانه‌های غربی اختراع شده است آنها می‌دانستند که این امر شدنی نیست. پرسش: چرا کشور شما از شفاف کردن برنامه هسته‌یی خودداری می‌کند اگر در حقیقت این برنامه صلح آمیز باشد؟ چرا نمی‌خواهد پیشنهاد گروه ششگانه را بپذیرد و این برنامه را مورد بحث و بررسی قرار دهد، در حالی که بحث مربوط به مسایل عمومی امنیت هسته‌یی را تحمیل می‌کنید؟ شما چیزی را دارید که می‌خواهید پنهان کنید؟ پاسخ: گمان می‌کنم که این قضیه نیز مانند قضیه سنگسار کردن تبلیغات است. هیچ نوع گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی مبنی بر اینکه برنامه هسته‌یی ما صلح آمیز نیست وجود ندارد. همچنین موردی نبود که ما کار دوربین‌های نصب شده در تاسیسات هسته‌یی متوقف کرده باشیم. ما داوطلبانه در زمان خود فعالیت مربوط به غنی سازی را متوقف کردیم و ما حق داشتیم که کار را مجددا از سر گیریم. کشورهای غربی گفتند که ما باید داوطلبانه از ادامه غنی سازی خودداری کنیم اما وقتی که ما حاضر نشدیم آنها گفتند که ما موافقتنامه بین المللی را نقض کردیم. این اقدام مشابه این است که ما می‌دانیم که شما مجرم نیستید اما ما سوءظن داریم نسبت به اینکه شما می‌توانید مرتکب جرم شوید و به این دلیل شمارا زندانی می‌کنبم. در گذشته نه چندان دور ما از سفرای کشورهای عضو آژانس بین المللی انرژی اتمی دعوت کردیم که از تاسیسات مربوط به غنی سازی اورانیوم و تولید آب سنگین بازدید کنند. نمایندگان کشورهای عضو جنبش غیر متعهد این دعوت را پذیرفتند، از طرف کشورهای اتحادیه اروپا کسی نیامد. نسبت به روسیه و چین فشار وارد شد و به این دلیل این کشورها در بازدید شرکت نکردند. ما آنها را دعوت کردیم تا از تاسیسات بازدید کنند و شفافیت آنها را ارزیابی کنند. این ادعا که برنامه شفاف نیست دورغ دیگری است که با واقعیت مطابقت ندارد برای اینکه بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی ‌٤ هزار نفر ساعت را در تاسیسات هسته‌یی ما گذرانده‌اند. در تاریخ فعالیت آژانس بین المللی انرژی اتمی سابقه نداشت که یک کشوری در تاسیسات خود این چنین بازرسی‌ها را سازماندهی کند.