شبکه اجتماعی‌ای که هووی فرزندتان می‌شود!

سرویس سبک زندگی فردا : تحقیقات مؤسسه افکار سنجی دانشجویان ایران نشان می‌دهد از هر ۱۰۰ مرد ایرانی، ۵۵ نفر و از هر ۱۰۰ زن ایرانی ۵۱ نفر، عضو شبکه‌های اجتماعی هستند. یکی از آسیب‌هایی که در اثر استفاده مدام از فضای مجازی به خصوص برای مادران ایجاد می‌شود، منزوی شدن و بی توجهی به فرزندان است که تداوم این مشکلات در آینده می‌تواند خطرآفرین باشد. پر واضح است که مادر‌ها معمولا به دلیل حضور فیزیکی در کنار فرزندان، تاثیرات قابل ملاحظه‌ای روی روان کودکان می‌گذارند بنابراین در این مطلب در این باره نکات جالبی را مطرح خواهیم کرد. در ادامه این مطلب را به نقل از سیمرغ بخوانید.

مادر نرگس، معتاد تلگرام است! «مادرم معتاد تلگرام و اینستاگرام است. با زن‌های فامیل یک گروه تلگرامی دارند که شب و روز با هم در آنجا چت می‌کنند. هر بار که می‌خواهم با او حرف بزنم مدام به تلفن همراهش نگاه می‌کند و تن‌ها با حرکات سر جملاتم را تأیید می‌کند. زمانی که در میان حرف هایم از او سؤال می‌کنم هاج و واج مرا نگاه می‌کند، زیرا تمام مدت حواسش به گوشی اش بوده و حتی کلمه‌ای از حرف هایم را نفهمیده است.» این‌ها گله‌های دختری به نام نرگس است. هرچند که مادرش اعتقاد دارد حضورش در فضای مجازی لطمه‌ای به رابطه اش با فرزندانش نزده، اما با هر کدام از بچه هایش که حرف می‌زنی آه از نهادشان بلند می‌شود. مادر سارا، بدون گوشی دیوانه می‌شود! «یک روز اگر گوشی ام کنارم نباشد، دیوانه می‌شوم» این‌ها حرف‌های مادر سارای ۱۶ ساله است: «در گذشته بیشتر با دخترم بیرون می‌رفتیم و با هم وقت می‌گذراندیم، اما حالا او هم بیشتر دوست دارد در اتاقش با گوشی همراهش سرگرم باشد تا این که با هم برای تماشای یک فیلم به سینما برویم.» مادر الناز هم عشق اینستاگرام است مادر الناز هم طرفدار ثابت صفحه‌های اینستاگرامی است. کار صبح تا شب او تن‌ها باز کردن صفحات سلبریتی‌های دنیاست تا با دنیای مد آشنا شود. وقتی از الناز می‌پرسی که آیا فعالیت مادرت باعث کم توجهی به تو شده است، پاسخ جالبی می‌دهد: «وقتی از خانه به دانشگاه می‌روم تمام مدت نگران هستم، زیرا مادرم از وقتی اینستاگرام را در گوشی‌اش نصب کرده، گاهی یادش می‌رود که برادر کوچکم، گرسنه است و باید به او شیر بدهد!» دنیای مجازی از زندگی مان جدایی ناپذیر شده است «مصطفی آب روشن»؛ جامعه شناس در این باره می‌گوید وابستگی به شبکه‌های مجازی یک اصل فراگیر است. این شبکه‌ها یکی از مهم‌ترین ابزارهای نوین ارتباطی محسوب می‌شوند و در زندگی فردی و اجتماعی ما ایرانی‌ها جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده اند؛ بنابراین به نظر می‌رسد دنیای مجازی جزو جدا نشدنی مناسبات روز مره افراد شده است. اغلب در میهمانی‌های خانوادگی و دوستانه مشاهده می‌کنیم که همه در گیر تلفن همراهشان هستند و برخی از نوجوانان به جای ارتباط کلامی با همسالان خود، متأسفانه از طریق شبکه‌های اجتماعی یا تلگرام با یکدیگر صحبت می‌کنند، یعنی شخص در میان اعضای خانواده حضور دارد، ولی دیواری شیشه‌ای به دور خود کشیده است و با اطرافیان ارتباط مؤثری ندارد. چنین بچه‌هایی از جامعه یاد می‌گیرند نه مادرشان «دختر شما هم کفش‌های پاشنه بلندتون رو به پا می‌کنه و کیف شما رو بر می‌داره تا خاله بازی کنه؟، پسر بچه تون رو دیدین که مثل شما راه بره و ادای غذا خوردن شما رو دربیاره؟» برای یادآوری نقش والدین در رفتارهای کودکان می‌توان این سوال‌ها را از آن‌ها پرسید تا به آن‌ها یادآوری شود که والدین نخستین الگوی کودکان هستنند. الگوهای رفتاری فرزندان، وابستگی مستقیمی به رفتارهای مادران دارد لذا نخستین قدم به سوی انحراف از هنجارهای اجتماعی، زمانی برداشته می‌شود که فرزند از حیطه نظارت والدین خارج شود. در واقع مشاهده می‌کنیم که در خلأ الگوهای رفتاری شایسته، تأثیر فضای مجازی بر اجتماعی کردن فرزند پر رنگ می‌شود. به عبارتی می‌توان این قاعده را در حکم یک کفه ترازو در نظر گرفت که یک سوی آن والدین هستند و سوی دیگر عوامل بیرونی مانند شبکه‌های اجتماعی که به نوعی فرزندان را اجتماعی می‌کنند؛ لذا در نبود الگوهای تربیتی، آموزشی و رفتاری شایسته در نظام خانواده شاهد فرزندانی خواهیم بود که با ما بیگانه هستند یعنی ظاهر فیزیولوژیکی شان به ما شبیه است، اما از لحاظ تفکر، عقیده و سبک زندگی با ما متفاوت هستند. واضح است زمانی که مادر درگیر استفاده از فضای مجازی است به طور ناخواسته فرزند را در مسیری قرار می‌دهد که از سوی دیگران جامعه پذیر شود یعنی هنجارها، الگو‌ها و باورهای محیط اجتماعی در او درونی و به رفتار تبدیل خواهد شد. والدین به خصوص مادران مراقب باشند با این حال خود والدین به خصوص مادران در مواردی متاثر از این روند تغییرات جامعه، به استفاده افراطی از دنیای مجازی می‌گرایند و به جای این که راه حلی برای نابسامانی‌های ذهنی و وابستگی‌های بیمارگونه فرزندشان ارائه کنند متأسفانه خودشان نیز بخشی از صورت مسئله محسوب می‌شوند که اهمیت توجه به این موضوع نباید مورد غفلت قرار گیرد.