سرویس سبک زندگی فردا؛ سیده زهرا برقعی: بعضیها شاید مهرۀ مار دارند. شاید وردی جادویی چیزی بلدند که اینقدر تو دل برو شدهاند بین همکاران. بعضیها انگار سحر و جادو میدانند که صاف صاف راه میروند و میآیند، اما همه دوستشان دارند. جای خالیشان حسابی معلوم میشود و هر کار کوچکشان را بقیه، حلوا حلوا میکنند. تا به حال با این موقعیت مواجه شدهاید؟ به راستی چه میشود که یکی خیلی راحت نردبان ترقی را طی میکند و در بین همه محبوبیت دارد؟! شاید اگر دلیلش را از دیگران بپرسید آنها به شما جواب میدهند که اینها حتما قابلیت بیشتری از دیگران دارند. قابلیتهایی مثل هوش بالا، فکر خوب، استعداد و شاید هم پارتی...
اما چیز دیگری هم هست که به همین اندازه اهمیت دارد؛ چیزی به اسم اخلاق.
لبخند فراموش نشود
اخلاق در محیط کار که افراد از قشرها و فرهنگهای مختلف کنار هم قرار گرفتهاند اهمیت بیشتری پیدا میکند. از نگاه امیرالمؤمنین حضرت علی(علیه السلام) این کرامت ها و ارزش های اخلاقی هستند که باعث برتری انسان ها نسبت به یکدیگر میشوند: «علیکم بمکارم الاخلاق فإنه رفعه»: بر شما باد به مکارم اخلاق که نتیجهی آن برتری است.
در واقع اعتبار آدمها به میزان ارزشهای اخلاقیای است که رعایت میکنند. مخصوصا افرادی که در جایگاه اداره امور قرار میگیرند بیشتر از دیگران نیاز به رعایت ارزشهای اخلاقی دارند.
به زبان ساده میتوان گفت اخلاق یعنی مدیریت همه چیز به نفع آرامش و ایجاد حس خوب آدمها. یعنی در بدترین شرایط کاری هم یکی با لحن خوب یا رفتار مناسبش میتواند حس خوبی را در بین همکاارن ایجاد کند و از تنشهای آنان بکاهد.
شناخت صحیح از ناصحیح و آنگاه انجام کارهای صحیح و درست و ترك کارهای ناصحیح در این مواقع، خیلی مهم است. بنابرین اخلاق كارمندی و اداری عبارت از چگونه كار كردن در اداره نیست. بلکه در واقع انواع برخوردهای فرد با محیط اطرافش را شامل میشود. گیرم که خوشاخلاق باشم. بعدش چی؟
رعایت اخلاق اداری در زندگی كاری یك كارمند باعث بوجود آمدن رضایت شغلی از یك طرف و احساس رضایتمندی در مردم از سوی دیگر میشود. همچنین اگر كاركنان خود را كریم ببینند كریمانه رفتار میكنند و این باعث میشود كاركنان اداری در رفتارشان با ارباب رجوع صبر داشته باشند و خودشان را در قبال ارباب رجوع جوابگو بدانند و این احساس در وجودشان باشد كه خدمتگزار مردماند نه فرمانروای مردم.
در رأس ارزشهای اخلاقی اداری حرمت نگهداشتن و حفظ حقوق مردمان است. منظور از این کلمهی مردم، هم همکاران است و هم ارباب رجوع و مشتری. چه کار کنیم که خوشاخلاقتر شویم؟ با توجه به اهمیت اخلاق خوش در محیط کار، باید مواردی را برای شما بشماریم که کاربردیتر و اساسیتر باشد. بطور مختصر اصول اخلاق اداری عبارتند از:
۱. امانت داری: اگر انسان، کار و مسئولیتش را نوعی امانت بداند، تلاش میکند که به خوبی آن را انجام دهد علاوه بر آن امانت داری باعث ایجاد اعتماد در محیط کار میشود. امانتداری افراد را محبوب میکند چون بقیه میدانند که هم اجناس شان نزد او سالم میماند و هم رازشان فاش نمیشود.
۲. خدمتگزاری: هر سازمانی برای ارائهی خدمات به افراد به وجود آمده است. همه کارکنان اداری باید برای تحقق اهداف سازمانی فعالیت کنند. آنها در هر مرتبهای كه قرار دارند باید خود را خادمان مردم بدانند و موقعیت خود را نعمتی بدانند كه وسیله خدمت به مردم است. خدمتگزاری فقط در چهارچوب و چهاردیواری اداره خلاصه نمیشود. محل کار، بخشی از اعلام نیازِ ارباب رجوع به یک خدمت است و قطعا اگر از دست شما کمکی برمیآید که میتوانید خارج از محیط کاری هم پیگیرش باشید، کوتاهی نکنید.
۳. مسؤلیت پذیری: بیمسئولیتی دراصل به معنی خارج شدن از اصول اخلاقی اداری است. کسی که مسئولیتی را میپذیرد، در قبال انجام امور مربوطه مسئول است و باید جواب گوی اعمال و رفتار خود باشد. عدم توانایی در برآوردن آن چه به عهده شخص گذاشته میشود، میتواند در کل نظام تأثیر گذار باشد. حالا خستهام، حالا گرستهام، حالا باید کارهای شخصیام را پیگیری کنم و وقت ندارم، اینها از جمله بهانههای افراد است که از زیر کار دربروند.
۴. انضباط كاری: انضباط کاری به معنای سازمان پذیری، آراستگی، نظم و ترتیب و دوری از بی نظمی در کار است. در حقیقت انجام هر کاری با توجه به اصول آن کار و انجام به موقع هر کار میسر و مطلوب است. وقتی کسی منظم و مرتب کار میکند و اگر سراغ فلان سند را بگیری، کاملا میداند آن را کجا گذاشته و ترتیبش چیست، آدم کیف میکند با او همکار باشد. نه؟
۵. پیگیری: اصل پیگیری را میتوان در دو جنبه مورد نظر قرار داد. جنبه اول پیگیری کار و اطمینان از انجام درست و به موقع آن و جنبه دوم، پیگیری سفارشها و مسئولیتهای محوله به افراد سازمانی، این که چگونه و با چه کمیت و کیفیتی کارها انجام شده است.
۶. مهرورزی: حضرت علی (علیه السلام) چنان بر مهرورزی تأکید داشتهاند که آن را حقی از جانب مردمان بر گردن کارگزاران معرفی نموده و فرموده اند: «.. هر چه مرتبه کارگزاران بالاتر رود باید میزان مهرورزی آنان به مردمان بیشتر شود»
۷. حوصله و بردباری: یک کارمند با اخلاق باید در برابر خواستههای مراجعه کنندگان و همین طور در روند اجرای کارها صبر داشته باشد.
۸. عدالت خواهی: رعایت عدل و انصاف در قضاوتها و پاداشها و تقسیم مسئولیتها، روحیه کارکنان را بالا میبرد. وجود بیعدالتی زمینهساز فساد را در سازمانها فراهم میکند.
۹.خوش رفتاری: خوش رفتاری یک صفت درونی است، گشاده رویی، فروتنی و نرم خویی راه نفوذ در دلها و پیوند قلبها است. حضرت علی (علیه السلام) در حکمتی فرموده است: «گشاده رویی دام دوست است»
در آخر اینکه: امتحان کردن واقعی این ارزشها از نتیجهی عمل کردن به آنها به دست میآید و نیاز به تلاش گسترده و متمرکز کل سازمان و همکاران دارد، نه فقط اینکه این ارزشها را جزء قوانین درج شده در ابلاغ - حکم - قرارداد و... هر کارمند- مدیر - همکار قرار دهند. پایبندی به ارزشهای خلاقی برای کارمند احترام و اعتماد به نفس به بار میآورد و از سوی دیگر به او کمک میکند تا راههای موفقیت را به شکل بهتری طی کند. ضمن اینکه رابطۀ فرد با دیگران به شکل رضایت بخشی تنظیم میشود و این محبوبیت، در بسیاری از موارد، کار راه انداز است.
دیدگاه تان را بنویسید