پیشنهادات کارشناس آمریکایی برای امضای "توافق بهتر" با ایران

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، پس از خروج یکجانبه از توافق هسته‌ای در ماه می، اعلام کرد او به دنبال امضای توافق "بهتری" با ایران است که "نقایص" توافق قبلی را برطرف کند. اما برخی کارشناسان درباره اینکه ترامپ واقعا بتواند یک توافق بهتر از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) بدست آورد، اظهار تردید کرده‌اند.

برخی دیگر معتقدند ترامپ برای امضای توافق دیگر با ایران بایستی تغییراتی در رویکرد خود انجام دهد. مایکل سینگ، مدیر عامل اندیشکده انستیتوی واشنگتن و مدیر ارشد امور خاورمیانه در شورای امنیت ملی آمریکا از ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۸، از جمله این افراد است.

سینگ طی یادداشتی که در مجله فارین‌پالیسی نوشته، به کاخ سفید پیشنهاداتی به منظور دستیابی به توافق "بهتر" با ایران ارائه کرد. به گفته سینگ، ترامپ در جریان نشست مجمع عمومی سازمان ملل در ماه گذشته، در یک روز هم به شدت از ایران انتقاد کرد و هم رئیس‌جمهور حسن روحانی را یک "مرد بسیار دوست‌داشتنی" دانست.

سینگ نوشت: "همراه کردن انتقاد با تعارف، یک تناقض هدفمند است. ترامپ، از رها کردن توافق هسته‌ای ایران که در سال ۲۰۱۵ توسط سلفش (باراک اوباما) امضا شد، خشنود نیست. او می‌خواهد توافق بهتری را مذاکره کند".

با این حال، طبق تحلیل سینگ، ترامپ مانند سیاستش در برابر کره شمالی، مایل است تا جای ممکن به ایران فشار بیاورد تا ایران با او سر میز مذاکره بشیند. این یک استراتژی ساده است، اما از ریسک‌های مهم هم خالی نیست. یکی از این ریسک‌ها این است ایران مقاومت کند.

براساس تحلیل سینگ، اگر ایران، مسیر مقاومت را انتخاب کند، احتمالا روی سه چیز حساب خواهد کرد: آمریکا در سطح بین الملل منزوی شود، رویکرد دولت ترامپ در داخل آمریکا دو قطبی ایجاد خواهد کرد و توسط جانشین او کنار گذاشته خواهد شد و نهایتا واشنگتن برای به چالش کشیدن ایران در منطقه تمایلی به فراتر رفتن از تحریم‌ها نخواهد داشت.

طبق پیشنهاد سینگ، برای اینکه کاخ بتواند فشار بر ایران بیشتر کند باید ضمن منصرف کردن ایران از تقویت برنامه هسته‌ای، در این سه مسئله ایران را ناامید کند. این کارشناس افزود: "انجام چنین کاری مستلزم یک استراتژی چند جانبه - یعنی یک طرح جامع مورد حمایت متحدان آمریکا که به منظور بهره‌گیری از همه ابزار‌های سیاسی موجود مانند دیپلماتیک، اطلاعاتی و ابزار‌های نظامی از تحریم‌ها فراتر برود - و پایدار است که بتواند حمایت فراحزبی داخلی بدست آورد و از دوره ریاست جمهوری ترامپ هم طولانی‌تر باشد".

سینگ ادامه داد: "اولین گام در چنین استراتژی باید رفع اختلاف میان آمریکا و متحدانش، بخصوص فرانسه، آلمان و بریتانیا، است. متحدانی که در کنار واشنگتن، بر سر توافق هسته‌ای مذاکره کرده بودند".

این کارشناس پیشنهاد کرده که اروپا و آمریکا در مورد ایران به یک سازش برسند که به موجب آن واشنگتن در اعمال تحریم‌ها اندکی انعطاف نشان دهد و اتحادیه اروپا هم در زمینه‌های نگرانی مشترک -مثل برنامه موشکی و فعالیت‌ها در سوریه - به ایران هزینه‌هایی تحمیل کند. بنا به ادعای سینگ، انعطاف آمریکا در اعمال تحریم‌ها به اروپا اجازه خواهد داد که ایران را از تقویت فعالیت‌های هسته منصرف کند و ایران را به مذاکره درباره نگرانی‌های مشترک آمریکا و متحدانش ترغیب کند.

سینگ در ادامه با بیان اینکه اولویت‌های اول آمریکا در خارج از خاورمیانه قرار دارند، گفت مقابله با ایران نیازی به فعالیت نظامی شدید آمریکا ندارد. بلکه آمریکا می‌تواند از نیروی محدود نظامی - مانند نیرو‌های اندک آن در سوریه - برای تقویت دیپلماسی اسفاده کند.

در پایان، سینگ به لزوم حمایت فراحزبی از استراتژی ترامپ در برابر ایران اشاره کرد. او از دمکرات‌ها خواست که بفهمند که بازگشت آن‌ها به توافق هسته‌ای در صورت ورودشان به کاخ سفید ممکن است خیلی آسان نباشد. بویژه آنکه تاریخ انقضای برجام نزدیک می‌شود.

به گفته این کارشناس، نوسان فزاینده در سیاست خارجی آمریکا درباره مسائل مهم مانند ایران، باعث کاهش توانایی رهبری آمریکا می‌شود و متحدان و دشمنان را به مقاومت تشویق می‌کند.