کبودی‌های ناگهانی بدن!

جام جم: وقتی به‌طور ناگهانی با لکه‌های آبی و سرخ زیر‌پوستی روی دست‌ها و پاها مواجه می‌شوی، تصور می‌کنی، بدون آن که متوجه شده باشی، ضربه‌ای به بدنت وارد شده است. در بسیاری موارد این تصور درست است، اما گاهی ایجاد لکه‌های بزرگ و بی دلیل روی بدن می‌تواند نشانه‌ای از بیماری خونی و در مواردی، علامت بیماری خطرناکی چون سرطان خون باشد. دلایل بروز کبودی نه‌تنها در اکثر موارد خطرناک نیست، بلکه در کودکان و بزرگسالان متفاوت و متعدد است. دکتر شیوا نظری، فوق‌تخصص خون کودکان با اشاره به این که کبود شدن متعدد اندام‌ها در کودکان می‌تواند نشانه‌ای از یک بیماری خونی خوش‌خیم باشد می‌گوید: کبود شدن مکرر اندام‌ها در صورتی که بدون ضربه یا همراه با ضربه اندک بخصوص در اندام فوقانی باشد، به وجود مشکلی درسیستم انعقادی برمی گردد که بر این اساس، تعداد وعملکرد پلاکت خون و همچنین فاکتورهای انعقادی و عروقی از طریق آزمایش خون باید مورد بررسی قرار بگیرد. دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی می‌افزاید: کبودی‌ها گاه به طور منتشر، همراه با علائم خونریزی از قسمت‌های دیگر بدن (خونریزی از بینی) یا همراه با تب و بزرگی غدد لنفاوی یا بزرگی طحال است. بر این اساس، والدین با دیدن هر نوع کبود شدگی در بدن و خونریزی‌ بینی بدون سابقه در کودک، باید بلافاصله او را نزد پزشک فوق‌تخصص خون ببرند. بیماری خوش‌خیم خونی در 2 تا 8 ساله‌ها بیمــاری پورپــورای ترومبوسیتوپنیک ایمیون، از بیماری‌های خوش‌خیم خونی به‌حساب می‌آید که بر اثر کاهش پلاکت خون به وجود می‌آید. این بیماری درمان‌پذیر است و معمولا پس ازطی یک دوره درمان، بهبود می‌یابد. ایـن متخصص بیماری‌های خونـی اطفال در باره این بیمـاری توضیـح می‌دهد: پورپورای تـــرومبــوسیتـوپنیک ایمییون، یک بیماری خود محدود شونده خوش‌خیم است که در کودکان دو تا هشت سال شایع است و با علائم خونریزی وکبودی روی بدن در کودک سالم و به‌طور حاد ایجاد می‌شود. وی می‌افزاید: این بیماری هفت تا 10 روز بعد از یک عفونت ویروسی، اسهال یا عفونت تنفسی و گاه بدون علت مشخص ایجاد می‌شود. البته بیماری خونی خوش‌خیم است و خطرناک نیست، مگر در مواردی که بیماری در کودک با پلاکت کمتر از 20 هزار که نیاز به بستری شدن و درمان دارد، تشخیص داده شود، چرا که در تعداد پلاکت پایین، امکان خونریزی خود به خود از هر قسمت بدن، حتی مغز وجود دارد که این مساله خطرناک است. درمان این بیماری با استفاده از کورتیکواستروئید یا ایمنوگلوبولین تزریقی و در موارد مزمن، از طریق داروهای دیگر تحت نظر متخصص امکان‌پذیر است. کبودی‌های خطرناک اگر به‌طور مکرر، دچار کبودی‌ وسیع و بی‌دلیل روی پوستتان می‌شوید یا مناطق کبودی بزرگ و دردناک است و بدون علت مشخص ایجاد شده‌، یا کبودی همراه با علائم بیماری در کل بدن همچون تب و از دست دادن تمرکز ذهنی و حالت گیجی است، بویژه اگر با خونریزی لثه همراه است، به متخصص مراجعه کنید و تحت آزمایش و بررسی خونی قرار بگیرید. دکتر بابک بهار، فوق‌تخصص بیماری‌های خونی با بیان مطالب فوق به جام‌جم می‌گوید: گاهی خانم‌های جوان، مراجعاتی به دلیل بروز کبودی‌هایی در نقاط مختلف بدن دارند که این نوع کبودی‌ها خطرناک نیستند و از اثرات هورمون پروژسترون بر دیواره رگ‌ها ناشی می‌شوند. دکتر بهار تاکید می‌کند: همراه بودن کبودی با علائم خطری چون رنگ پریدگی، تب، کاهش وزن ناگهانی، بزرگی غدد لنفاوی یا بزرگی شکم باید جدی گرفته شود. کبودی، نشانه کم خونی نیست بسیاری از افراد تصور می‌کنند، بروز کبودی در اندام‌ها نشانه کم خونی است در حالی که دکتر بهار تاکید می‌کند، هیچ نوع کبودی نشانه کم‌خونی نیست و معمولا عواملی چون اختلال در تعداد یا عملکرد پلاکت یا اختلالات انعقادی یا ضعف جداره عروق، از عوامل موثر در بروز آن است، اما گاهی در کنار یکی از این عوامل، کم خونی بیمار نیز به عنوان یک مشکل مجزا مطرح است که باید تحت درمان قرار بگیرد. وی تاکید می‌کند: ضعف عروق خونی می‌تواند ناشی از کمبود ویتامین C در افراد باشد. در افرادی که دچار کمبود اسید فولیک و ویتامین 12 B هستند یا رژیم سخت گیاهی دارند و گوشت نمی‌خورند و نیز در سالمندان، کبودی‌های زیر پوستی دیده می‌شود.