سازمان تروریستی جبهه النصره، شاخه القاعده است یا حزب توسعه و عدالت؟!/ پشت صحنه پاس گل طلایی جبهه النصره به داعش

گروه بین الملل فردا - هفته گذشته در جبهه شمالی استان حلب، اتفاق غیرمنتظره ای رخ داد. در حالی که داعش به اردوگاه معارضان سوری و گروه های سلفی در منطقه «اعزاز» حمله کرده بود، ناگهان جبهه النصره میدان را خالی کرد تا داعش بتواند با استفاده از خلأ پدیدار شده در صفوف معارضان، به سرعت گروه های مسلح و شبه تروریستی این منطقه را سرکوب کند. اقدامی که باید عنوان ان را «پاس گل طلایی» خواند!

نقشه شهرها تا پیش از پاس گل طلایی النصره به داعش

طی سه هفته اخیر، رفتارهای جدید و قابل توجهی از جبهه النصره بروز می کند که باید در مورد آن تأمل بیش تری کرد. در حالی که این گروه، حضور بسیار پررنگی در نبردهای سهل الغاب دارد و مهم ترین همپیمان جیش الفتح در این نبردها محسوب می شود؛ در استان حلب اقدام به پاکسازی بخشی از مخالفان سکولار کرد و همزمان بخشی از سران آن در قالب عنوان جدیدی با اردوغان بیعت کردند! همزمان النصره اعلام کرد از مرزها و منطقه مد نظر ترکیه عقب نشینی می کند؛ با این حال به معارضان همپیمان خود از پست خنجر زد و فضا را برای حمله داعش فراهم کرد!

تانک های داعش بدون هیچ درگیری، فاتحانه وارد روستای «ام حوش» شدند. جبهه النصره در ساعت صفر حمله داعش به این روستا، آن را ترک کرد تا داعش بدون کم ترین تلفات ممکن آن را اشغال کند. آیا این رخداد، بدون هماهنگی و اتفاقی است؟

پیش از شرح ماجرا باید نکته ای را یادآوری کرد که داعش به فرصت طلبی نظامی مشهور است. هرگاه یکی از گروه های رقیب داعش در یک جبهه به هم پیوسته به شدت درگیر شود و احتمال ارسال نیروی کمکی و امدادی به آن جبهه بیش تر شود؛ داعش از منطقه ای دیگر حمله می کند تا قلمرو حکومت خود را گسترش دهد. به عنوان نمونه، هر گاه جیش الفتح و النصره در منطقه سهل الغاب - و پیش از آن در استان ادلب - پیشروی می کردند، داعش از شمال حلب به قلمرو این گروه ها حمله می کنند. به همین ترتیب، زمانی که ارتش سوریه در جنوب حلب یا شمال حماه با ارتش آزاد و معارضان به شدت درگیر می شود و احتمال ارسال نیروی کمکی بالا می رود، داعش از شرق استان حمص به قلمرو حکومت سوریه حمله می کند.

به این ترتیب، پیش بینی حمله داعش از شمال حلب به قلمرو معارضان بسیار بالا بود. داعش پیش از این در شهر «صوران» استحکامات نظامی خود را افزایش داده بود و مهیای حمله به سمت «اعزاز» بود و حتی جبهه اسلامیه و داعش در دو جبهه مقابل هم اقدام به مین گذاری گسترده کرده بودند تا پیشروی طرف مقابل را متوقف کنند. در همین حال، دولت ترکیه خواهان ایجاد منطقه امن به عمق 50 کیلومتری داخل خاک سوریه شده بود که شامل صوران می شود و جبهه النصره با صدور بیانیه ای اعلام کرد از این راهبرد تبعیت کرده و نیروهای خود را به مناطق جنوبی تر اعزام می کند.

با فرار غیرمنتظره جبهه النصره، گروه مسلح سلفی «کتائب الثوار» با امکانات حداقلی در برابر داعش در روستای «حوار کلس» جنگید!

با این حال، درست در ساعت صفر حمله داعش به قلمرو دیگر گروه های تروریستی سلفی واقع در اعزاز، النصره بدون هماهنگی قبلی روستاهای «حرجله»، «حوار کلس» و برخی ایستگاه های بازرسی و دیدبانی در اطراف اعزاز را ترک کرد تا داعش بتواند طی یک حمله برق آسا، گروه سلفی «کتائب الثوار» و تروریست های «جبهه شامیه» (زیر شاخه جیش الفتح) را به سرعت سرکوب کند. علاوه بر این ها، تنها گروه مسلح در روستای «ام حوش»، جبهه النصره بود که با ترک این روستا، عملا فرش قرمز برای ورود داعش پهن کرد! ترک شهر «مارع» نیز فرصت طلایی در اختیار داعش گذارد تا به دامنه اشغالگری خود را وسعت دهد و حتی برخی منابع خبری از سقوط این شهر خبر دهند. اقدامی که صراحتا انتقادات گروه تروریستی «جبهه شامیه» (شاخه مارع) را در پی داشت! به این ترتیب، داعش عملا به دروازه های اعزاز رسیده است و مخالفان با دادن تلفات انسانی بسیار، داعش را تنها در فاصله دو کیلومتری قلمرو خود احساس می کنند!

برخی منابع با انتشار عکس فوق، از سقوط کامل روستای «حوار کلس» خبر می دهند.

شاید در نگاه اول، این عقب نشینی را به پای تعهد النصره در قبال ترکیه بنویسند؛ اما دو نکته بارز نشانگر غلط بودن این برداشت است. اولا النصره اعلام کرده بود سنگرها و گردان های خود در منطقه امن (اصطلاحا منطقه عازله) مد نظر ترکیه به شعاع 50 کیلومتری مرز شمال را به گروه های مسلح سلفی فعال در سوریه تحویل خواهد داد؛ اما عملا در منطقه مزبور النصره بدون هماهنگی سنگرها را خالی کرد. ثانیا - به نوشته روزنامه السفیر چاپ لبنان - روند حضور ترکیه در شعاع 50 کیلومتری بر پایه یک پروتکل است و از نظر سیاسی هم روشن است که ممانعت از پیشروی داعش جزء الویت های اصلی آن است. به این ترتیب، چگونه النصره منطقه را برای پیشروی داعش خالی می کند؟

به نظر می رسد ترکیه در دور جدید ورود خود به بحران سوریه، بازی پیچیده ای با جبهه النصره راه انداخته است و همین بازی پیچیده اردوغان، منشأ رفتارهای متناقض این سازمان تروریستی شده است. آنکارا از سویی حاضر نیست بهای حمایت علنی از النصره را بپردازد و حتی داود اوغلو به صراحت النصره را یک گروه افراطی و خطرناک خواند؛ از سوی دیگر النصره را مهم ترین برگه در دست خود برای تعادل در دو گانه داعش-آل سعود می داند. اما این نکته را می توان به صورت قطی بیان کرد که رفتارهای سه هفته اخیر النصره با مواضع و عملکرد این سازمان تروریستی در گذشته تفاوت های جدی دارد و شاهد نوعی پوست اندازی در رفتارهای ان در قبال دیگر جریانات فعال در سوریه هستیم.

نکته مشترک و نخ تسبیح تمام رفتارهای ظاهرا متناقض النصره در دوره جدید، حمایت تمام عیار از منافع ترکیه و حزب توسعه و عدالت این کشور است! بر همین مبنا، شاید دور از ذهن نباشد که گام بعدی النصره - در صورت موفقیت در سهل الغاب - حمله گسترده به گروه های مسلح کرد به خصوص ypg در استان حلب باشد؛ زیرا اردوغان در جنگ با پ.ک.ک به سرکوب ypg نیاز دارد؛ اما ترجیح می دهد بهای سیاسی آن را نپذیرد.

زمانی می توان رفتار اردوغان در قبال جبهه النصره را به درستی درک کرد که اولا نسبت حاکمان کنونی آل سعود با داعش را بهتر درک کنیم؛ ثانیا از طرح مسکو و برگه های بازی آل سعود در سوریه آگاهی بیش تری داشته باشیم. پایگاه خبری تحلیلی فردا تا کنون در مورد برنامه های آل سعود در قبال سوریه و تغییرات آن گزارش های متنوعی کار کرده است ( + ، + و + ) و به زودی در مورد نسبت داعش با حاکمان کنونی آل سعود نیز گزارش های تحقیقی اختصاصی منتشر خواهد کرد.