دلایل تغییرات منفی در بینایی ایرانیان

تسنیم: ابراهیم جعفرزاده پور دبیر علمی هجدهمین کنگره سراسری اپتومتری ایران که از 14 تا 16 مرداد ماه جاری در مرکز همایش‌های رازی تهران برگزار می‌شود، عنوان کرد: براساس طبقه بندی که سازمان بهداشت جهانی در زمینه تخصص‌ها و علوم مختلف در زمینه بهداشت و درمان ارائه داده است اپتومتریست‌ها ارائه دهنده‌های خدمات اولیه بینایی هستند و به همین دلیل در کشورهای توسعه یافته نخستین افرادی هستند که بیماران با مشکلات بینایی و چشمی به آنها مراجعه می‌کنند. وی گفت: در هجدهمین کنگره اپتومتری که با سه محور اصلی خدمات اولیه بینایی، عدسی‌های تماسی و عدسی‌های عینک برگزار می‌شود، ما سعی کردیم با توجه به تحول و تغییراتی که در نظام سلامت کشور بوجود آمده است و همچنین رویکرد خدمات سلامت که به سمت جامعه محوری پیش می‌رود ما نیز در این زمینه بتوانیم خدماتی را که شامل بحث پیشگیری از اختلالات بینایی، عیوب انکساری و توصیه‌های لازم برای بهبود و بهداشت بینایی افراد جامعه است ارائه دهیم. جعفرزاده پور گفت: در جامعه فعلی ما به دلیل استفاده بیش از حد از انواع صفحات نمایشی مانند تلویزیون، کامپیوتر، موبایل ، تبلت و ... که به صورت روز افرون در زندگی افراد مورد استفاده قرار می‌گیرند سیستم بینایی عملکردی بیش از حد نرمال داشته که این امر می‌تواند تغییرات منفی در سیستم بینایی افراد ایجاد کند و عوارضی در پی داشته باشد که لازم است برای جلوگیری از این عوارض ایجاد شده فرهنگ سازی لازم صورت پذیرد که در روزهای اول و دوم کنگره امسال به این مقوله مهم پرداخته خواهد شد، که امید است بتوانیم با این کار سطح آگاهی جامعه و همچنین سلامت بینایی افراد را با همکاری و تلاش اپتومتریست‌ها ارتقا دهیم. این استاد دانشگاه علوم پزشکی ایران عنوان کرد: برای اجرای برنامه‌های غربالگری اگر ما بخواهیم همه بیماران یا همه افراد جامعه را به مراکز تخصصی و فوق تخصصی که در کشور است ارجاع دهیم باید تمام بودجه کشور را به نظام سلامت اختصاص دهیم اما با برنامه ریزی مناسب در چند زمینه مهم از جمله اورژانس‌های چشمی، بیماریهای عمومی که بر سیستم بینایی اثر می‌گذارد مانند بیماری دیابت، آب سیاه یا گلوکوم از مواردی هست که اپتومتریست‌ها باید نسبت به آنها آگاهی کافی داشته تا بتوانند این بیماری را در مراحل اولیه تشخیص دهند و بیمار را به مراکز تخصصی و فوق تخصصی ارجاع دهند. جعفرزاده پور در زمینه اجرای طرح غربالگری در کشور گفت: برنامه غربالگری که برای بینایی وجود دارد تنها برنامه کشوری است که برای کودکان قبل از سن مدرسه انجام می‌شود که در آن افراد آموزش دیده ای هستند که ارزیابی کلی از بینایی کودک را انجام می‌دهند و موارد مشکوک را به اپتومتریست ارجاع می‌دهند و اپتومتریست اقدامات لازم را با توجه به شرایط بیمار انجام می‌دهد ولی هنوز در زمینه اختلالات و بیماری‌های چشمی برنامه غربالگری عمومی در کشور نداریم و امیدواریم این پروتکل در آینده نزدیک توسط وزارت بهداشت تعریف شود. وی گفت: براساس پژوهشی که در سال 1392 انجام گرفت مشخص شد که حدود 28 تا 32 درصد از کودکانی که مورد ارزیابی و غربالگری توسط افراد آموزش دیده قرار گرفته بودند دارای اختلالات بینایی بودند که به اپتومتریست‌ها ارجاع داده نشده بودند که این امر نیاز به روز کردن اطلاعات و برنامه‌های غربالگری را بیش از پیش می‌خواهد. جعفرزاده پور اظهار کرد: کشور ما از نظر شرایط جمعیتی و اقتصادی کشوری است که هم ویژگی یک کشور در حال توسعه را دارد و هم برخی از ویژگی‌هایش الگوی بیماری‌هایی است که در کشورهای توسعه یافته وجود دارد و آنچه به نظر می‌رسد ما باید از الگویی که در این کشورها وجود دارد از نظر شیوع و بروز بیماری‌ها تبعیت کنیم و در حال حاضر در کشورهای توسعه یافته بیشترین علت نابینایی مشکلات شبکیه ای و یا تغییراتی است که در اثر افزایش سن ایجاد می‌شود، بنابراین در بسیاری از شهرهای بزرگ، انجام غربالگری بینایی در میانسالی امری است ضروری و بهتر است قبل از اینکه عوارض چشمی زیادی را بوجود آورد به آن رسیدگی شود. اما در کشورهای در حال توسعه بیشترین علت نابینایی، بیماریهای آب مروارید و آب سیاه است و به نظر می‌رسد انجام غربالگری در این زمینه در بسیاری از شهرهای ما که دسترسی به پزشک وجود ندارد و سطح آگاهی جامعه در زمینه معاینات دوره ای زیاد نیست یک امرضروری است. دبیر علمی هجدهمین کنگره سراسری اپتومتری ایران در خاتمه یادآور شد: هجدهمین کنگره اپتومتری ایران با هدف کلی ارتقاء سطح علمی و معرفی روش‌ها و ابداعات و اختراعات و متدهای نوین در حیطه اپتومتری از 14 تا 16 مردادماه جاری در مرکز همایش‌های رازی تهران برگزار می‌شود.