جامانده‌ها از کاروان اربعین چه‌کار کنند؟

در این روز، جابر‌بن عبدالله‌انصاری از مدینه به کربلا آمد و او نخستین کسی بود که امام حسین(ع) را زیارت کرد و چند روز در آنجا به عزاداری پرداخت. اما این همه توصیه به اهمیت اربعین تنها برای یک ختم روز چهلم نمی‌تواند باشد؛ اربعین حرف‌های مهم‌تر از اینها با ما دارد.

جامانده‌ها از کاروان کربلا چکار کنند؟

به همان اندازه که مجاهدت‌های امام‌حسین(ع) در شکل‌گیری حماسه عاشورا تا امروز عامل بسیاری از آزادی‌خواهی‌ها و شناخت یزید‌ها و... شده، تلاش حضرت زینب(س)، امام سجاد(ع) و بازماندگان عاشورا هم در نشر این حماسه مهم بوده است. امروز اگر ما هم دوست داریم خودمان را به رازهای اربعین پیوند بزنیم و اگرچه از پیاده‌روی اربعین جامانده‌ایم اما اربعینی باشیم، می‌توانیم همه هنرمان را به‌کار بگیریم تا بشویم مبلغ اربعین.مثلا: اگر کسی تسلط خوبی به‌کار رسانه‌ای دارد، می‌تواند خاطره زائران سال‌های قبل را که احتمالا در همین نزدیکی‌ها می‌توان آنها را پیدا کند به بروشوری تبدیل و روز اربعین به مردم بدهد تا از امروز علاقه‌مندان سال بعد پیاده‌روی اربعین بیشتر شوند.

اگر کسی به زبان انگلیسی و... مسلط است می‌تواند در تبدیل اطلاعات شناخت امام حسین(ع) به زبان‌های دیگر دست بزند و آن را در شبکه‌های خارجی منتشر کند.

هراستعدادی که داریم از آن برای بزرگداشت اربعین استفاده کنیم مثلا برگزاری مراسم اربعین، مداحی کردن یا سرودن شعر همانطور که امام صادق(ع) فرمودند:

هرکس یک بیت شعر درباره حادثه عاشورا بگوید و کسانی را با آن بیت شعر بگریاند، خداوند بهشت را بر او واجب خواهد کرد. یعنی همانطور که تلاش امام سجاد(ع) و حضرت زینب(س) تبلیغ درست و آگاهی بخشی در برابر تبلیغ یزید زمانشان بود امروز هم ما باید ادامه‌دهنده آن مسیر فرهنگی باشیم.

از حالا برای اربعین سال آینده خود از خداوند، سفر کربلا را بخواهید تا شما هم جزو کاروان پیاده‌روی تا کربلا باشید؛ چراکه از امام صادق(ع) نقل شده است: «هیچ‌کس نیست مگر اینکه در روز قیامت آرزو می‌کند که‌ ای کاش امام حسین را زیارت کرده بودم زمانی که احترام به زائران امام حسین را می‌بیند.» سفر کربلا علاوه بر هزاران ثواب معنوی، بسیاری از مشکلات دنیایی زائران را هم حل می‌کند.

درست است که امسال قسمت نشد زائر کربلا شوید اما اگر یادتان به این جمله باشد که« کل ارض کربلا و کل یوم عاشورا» کمی دلگرم می‌شوید. به کتاب مفاتیح، بخش‌ماه صفر، روز بیستم مراجعه کنید تا درباره مستحبات این روز بیشتر بدانید. یکی از کارهای خوب روز اربعین خواندن زیارت اربعین است. این دعای کوتاه یادگاری است که از امام عسکری(ع) به ما رسیده و در آن سلام‌ها و ذکر‌های زیبایی از تلاش‌های امام‌حسین شده است. اگر بخواهیم یادگاری با معرفتی از اربعین امسال برداریم، می‌توانیم به یک جمله زیارت اربعین خوب فکر کنیم تا آن را برای زندگی خود ماندگار کنیم: در بخشی از زیارت اربعین آمده که امام حسین خون دل خورد تا ما مردم از جهالت بیرون بیاییم.

راستی یک ساعت در اربعین امسال را به مرور زندگی شخصی خود بپردازیم. آیا ما در زندگی دوست داشتن‌هایمان به‌خاطر خدا و دلگیری‌هایمان از روی تبری است؟ امام حسین(ع) امروز زمان ما و یزید امروز زمان ما کیست؟ ما امروز در صف امام حسین(ع) هستیم یا کوفیان یا یزیدیان؟

وقتی امام زمان روضه می‌خواند:

اگر امسال هوس روضه شنیدن کردید، می‌توانید به کتاب مفاتیح مراجعه کنید و زیارت ناحیه مقدسه را بخوانید. این زیارت از زبان امام زمان(عج) روایت شده و روضه‌ای بدون افراط و تفریط است.

زیارت عاشورا زمان ندارد. سرمشق زندگی در مرز بندگی و با الگوی امام حسین است که از خوبی‌هایش زیاد برای ما گفته‌اند. اربعین می‌شود زیارت عاشورا را کامل خواند یعنی با ذکر‌های صدتایی.

در زندگی آیت‌الله بهجت آمده است که ایشان 50سال زیارت عاشورا با ذکرهای صدتایی را ترک نکردند حتی درآخرین روز زندگی‌شان.

نذر یعنی کاری را برای رضای خدا انجام دادن که اغلب بعد از حاجت‌خواهی انجام می‌شود. بسیاری از دوستان اهل‌بیت با بخشی از درآمد خود که گاهی چندان زیاد هم نیست، دوست دارند در ایامی مانند اربعین نذری بدهند اما محور قبول هر نذری اخلاص و برای خدا بودن است که این هیچ وقت نباید فراموش شود و با این حساب دیگر کم و زیاد بودن نذری اهمیت پیدا نمی‌کند. شکل نذری‌ها را دل افراد تعیین می‌کند اما برخی نذری‌ها که اتفاقا هزینه زیادی دارد و در کنار آفت‌های زیادی مثل تجمل‌گرایی‌و... هم بر افراد تحمیل می‌کند، اصلا در اسلام سابقه ندارد که تازه بعضی‌ها برایش خواص مهمی را هم بیان می‌کنند. مراقب بودن از اینکه نذری دادن برای عابرین خیابان، مأموران شهرداری و... زحمت ایجاد نکند از ریزه‌کاری‌هایی است که گاهی کل نذر را تحت‌تأثیر قرارمی‌دهد. نذری‌های شریکی فرصت خوبی است تا افراد در حد توان خود و با اخلاص به هم کمک کنند تا از طریق یک کار دسته جمعی هدفی را به انجام برسانند. چه خوب که خدای باسخاوت هیچ اجری را به‌خاطر فعالیت شریکی از تک‌تک نذر‌کنندگان دریغ نمی‌کند. نذر کارهای عملی مثل تمیز کردن خیابان، تعمیر وسایل مسجد، نذر کارهای علمی مثل آموزش به افراد ناتوان، نذر کارهای فرهنگی مثل آموزش مسائل دینی به تعدادی از فامیل‌ها به شکل‌های دوست‌داشتنی و... هم می‌تواند نذر شما باشد.

راز روز چهلم

برای یکی مثل ما که در قرن ارتباطات و هزاران سال بعد از عاشورا زندگی می‌کنیم، دیگر نمی‌توان آرزو کرد که عاشورای سال 61 هجری دوباره تکرار شود تا ما هم بشویم یکی مثل 72 تن اما هنوز هم می‌توانیم پیغام‌بر عاشورا شویم؛ نمونه‌ای مانند حضرت زینب(س). اربعین امام حسین(ع)، شروع یک کار فرهنگی بود که هرساله هم تکرار می‌شود و می‌خواهد نیم روز عاشورا را برای همیشه زنده نگه دارد. معنی این حرف‌ها این نیست که خدا نمی‌تواند عاشورا را زنده نگه دارد بلکه این تلاش‌های ما، می‌تواند سهم ما باشد از دریای خوبی‌هایی که امام حسین با خود دارد.

ثروت، قدرت و دستگاه‌های تبلیغاتی همه دست به‌دست هم دادند تا بعد از عاشورا، همه‌‌چیز با شهادت 72تن تمام شود اما نخستین جرقه سفر به کربلا با حضور جابربن عبدالله‌انصاری این فکر را باطل کرد. این یعنی اگر صدها شبکه ماهواره‌ای و... هم امروز قدرت خبرپراکنی را در دست داشته باشند باز هم می‌توانیم با کارهای خوب و سنجیده و با اخلاص، بر تبلیغ آنها غلبه کنیم، به شرط آنکه خود را در مسیر جریان هدایت خوبان هم قرار دهیم.

برای همه کسانی که دلشان می‌خواهد بهتر و عاقلانه‌تر زندگی کنند، کشتی امام حسین(ع) هم بزرگ‌تر است و هم جادارتر و آنها که از وصل شدن به عاشورا جا مانده‌اند این بار با فرصت اربعین فرصت وصل شدن به امام‌حسین(ع) را پیدا می‌کنند.

یکی از رسم‌های توصیه شده برای برگزاری شکوهمند مراسم اربعین پیاده‌روی این روز است اما چرا؟

آیت‌الله بهجت درباره نقش پیاده‌‌روی روز اربعین می‌گوید: روایت است که امام زمان(عج) که ظهور فرمایند ندا می‌کند به اهل عالم، اَلا یا اَهلَ العالَم اِنَّ جَدِی الحُسَین قَتَلُوهُ عَطشاناً... امام زمان خودش را به واسطه امام‌حسین(ع) به همه عالم معرفی می‌کنند... . بنابراین در آن زمان باید همه مردم عالم، حسین(ع) را شناخته باشند... اما الان هنوز همه مردم عالم، حسین(ع) را نمی‌شناسند و این تقصیر ماست، چون ما برای سیدالشهدا(ع) طوری فریاد نزدیم که همه عالم صدای ما را بشنود. پیاده‌روی اربعین بهترین فرصت برای معرفی حسین(ع) به عالم است.

اربعین از ما تلاش برای تبعیت از امام زمان عصر خودمان را می‌خواهد. این همان توجه بزرگداشت ایام‌الله است که قرآن ما را به آن سفارش می‌کند.

مهم‌ترین عمل روز اربعین، زیارت امام‌حسین(ع) است که نور‌علی نور آن می‌شود زیارت با پای پیاده. امام صادق(ع) درباره ثواب زیارت امام‌حسین(ع) با پای پیاده می‌فرماید: کسی که با پای پیاده به زیارت امام حسین(ع) برود، خداوند به هر قدمی که برمی‌دارد یک حسنه برایش نوشته و یک گناه از او محو می‌فرماید و یک درجه مرتبه‌اش را بالا می‌برد. وقتی به زیارت رفت، حق تعالی 2 فرشته را موکل او می‌‌فرماید که آنچه خیر از دهان او خارج می‌شود را نوشته و آنچه شر و بد است را ننویسند و وقتی برگشت با او وداع کرده و به وی می‌‌گویند:‌ ای ولی خدا! گناهانت آمرزیده شد و تو از افراد حزب خدا و حزب رسول او و حزب اهل‌بیت رسولش هستی. به خدا قسم! هرگز تو آتش را به چشم نخواهی دید و آتش نیز هرگز تو را نخواهد دید و تو را طعمه خود نخواهد کرد.

پیشنهاد‌های یک اربعین بامعرفت

زیارت کربلای ایران: در ایران امامزاده واجب‌التعظیمی وجود دارد که در‌ شأن ایشان آمده است، زیارت ایشان مانند زیارت امام‌حسین(ع) است. صحبت از امامزاده عبدالعظیم‌حسنی در شهر‌ری واقع در تهران است. ایشان از نوادگان امام حسن‌مجتبی(ع) و از عالمان وارسته و راویان حدیث مورد اعتماد اهل‌بیت(ع) بوده‌اند.

اگر قصد زیارت حضرت عبدالعظیم را کردید، بهتراست بدانید که در جوار ایشان 2 امامزاده دیگر هم قرار دارد.

اگر دلتان خیلی با سفر کربلا بوده است اما قسمت نشده، به قصد زیارت کربلا می‌توان در مناطق نزدیک خودتان پیاده‌روی کنید و با ظاهری عاشورایی، محبت‌تان را به امام حسین(ع) اعلام کنید. بعضی‌ها در این روز از حرم حضرت معصومه(س) تا جمکران یا از مناطقی در تهران تا حرم حضرت عبدالعظیم یا طی مسافتی تا حرم امام رضا(ع) را پیاده می‌روند و با خود سربند و پرچم و... حمل می‌کنند.

گاهی دلیل جاماندن از کاروان پیاده‌روی کربلا، نگهداری از بچه‌ها می‌شود. بهتر است به جای آنکه بخواهید ناراحت باشید و... به این فکر کنید که می‌توانید با یک برنامه‌ریزی از روز اربعین بهانه‌ای برای تربیت نسل آینده محبین و پرچم‌داران امام‌حسین(ع) درست کنید. اگر اربعین را بزرگداشت کارهای زینبی برای قیام امام‌ حسین(ع) بدانیم، آن وقت تربیت حسینی فرزندان، خودش می‌شود عین یاری امام‌حسین(ع) که از تصمیم به بارداری تا تربیت هر دوره سنی را شامل می‌شود.