دزدی‌های خاموش از رایانه‌های روشن

اگرچه افراد به صورت شخصی می‌توانند با رعایت برخی مسائل و نصب نرم افزارهایی از سرقت اطلاعات خود جلوگیری کنند، اما به کار بردن این راه‌حل نه تنها در تمام موارد کافی نیست بلکه درباره سازمان‌های دولتی و اطلاعات امنیتی و محرمانه کشوری لازم است سیستم‌هایی از طریق دولت به کار گرفته شود.

از اعمال فیلترینگ تا پیشنهاد راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات از جمله راه‌کارهایی است که طی سالهای گذشته برای محافظت از اطلاعات کاربران ارائه شده‌ است و هر کدام موافقان و مخالفانی نیز داشته است. اما شاید بتوان گفت راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات بهترین روش جهت حفظ اطلاعات کاربران داخلی به خصوص در مورد ادارات، سازمان‌ها و وزارتخانه‌ها و همچنین درباره رد و بدل اطلاعات کاربران داخلی به کاربران داخل است چرا که لزوم گردش اطلاعات در سرورهای خارجی در صورت استفاده از شبکه جهانی اینترنت باعث می‌شود این اطلاعات مسیر بیهوده‌ای را طی کنند که به تبع دسترسی هکرها از داخل و خارج کشور نیز به آن افزایش می‌یابد.

در نخستین جلسه شورای عالی فضای مجازی در دولت تدبیر و امید، رییس جمهوری به‌عنوان رییس شورا، بر بهره‌گیری از توانایی‌های شبکه ملی اطلاعات برای تعامل با شبکه جهانی اینترنت و شرکت‌های بزرگ فناوری دنیا تاکید کرد و دبیرخانه شورای عالی فضای مجازی نیز مکلف به پیگیری و انجام مطالعات دقیق در زمینه‌ی شبکه ملی اطلاعات شد. علاوه بر آن محمود واعظی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز بارها بر مسئله لزوم تسریع در فرایند راه اندازی اینترانت تاکید کرده و آن را یکی از راه‌های سالم‌سازی فضای اینترنت دانسته‌ است.

لزوم راه اندازی شبکه ملی اطلاعات از جمله مسائلی است که فارغ از چگونگی آن تقریبا تمامی مسئولان حوزه فناوری اطلاعات بر آن تاکید می‌کنند. در همین راستا محمدحسن انتظاری، ‌دبیر شورای‌ عالی فضای مجازی افزایش امنیت در فضای سایبری را در گرو راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات دانست.

با اینکه اخیرا برخی از نمایندگان مجلس خطاب وزیر ارتباطات، راه‌اندازی شبکه‌ی ملی اطلاعات را امری مرجح بر رفع فیلترینگ و افزایش پهنای باند دانسته‌اند و رسول جلیلی، عضو شورای عالی فضای مجازی نیز بر این امر تاکید کرد که مسائلی چون افزایش سرعت اینترنت نباید بحث راه اندازی اینترانت را تحت تاثیر قرار دهد اما کار برای راه‌اندازی این شبکه گویی تنها در حد صحبت‌هایی از این دست باقی مانده‌است و در مرحله عمل پس از آنکه اینترانت برای شبکه‌های دولتی راه‌اندازی شد، متوقف شده‌است.

تدوین برنامه ملی امنیت سایبری از جمله دیگر راه حل‌های حکومتی برای افزایش امنیت سایبری است که انتظاری در مراسم افتتاحیه نمایشگاه سایبری آن را یکی از راه‌های شکوفایی صنعت امنیت فضای مجازی دانست و اعلام کرد که شورای عالی فضای مجازی هم‌اکنون در حال آماده‌سازی برنامه ملی امنیت برای تصویب در شورای‌ عالی فضای مجازی است.

راه حل دیگر در زمینه حفظ اطلاعات مهم کشوری از معرض دستبرد هکرها و سازمان‌های جاسوسی ایجاد بیمه سایبری است که به گفته هادی سجادی، معاون امنیت فضای تولید و تبادل اطلاعات سازمان فناوری اطلاعات، این سازمان برای راه‌اندازی آن با بیمه مرکزی و سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور در حال انجام مذاکراتی است.

با توجه به گفته‌های محمود خسروی، معاون وزیر ارتباطات ایران نزدیک به ۴۲ میلیون کاربر اینترنت دارد و از سوی دیگر تهدیدات سایبری نیز از جمله ۵ تهدید پرریسک جهانی است، راه‌اندازی روش‌هایی برای افزایش امنیت دسترسی به این شبکه افزایش اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. به گفته وی تهدیدات سایبری هم رده با تهدید هسته ای و کم‌آبی قرار می‌گیرند و در راستای محافظت کاربران و شرکت‌های ایرانی درمقابل این تهدید مرکز عملیات امنیت شبکه زیرساخت ارتباطی کشور پس از چهار سال و با سرمایه گذاری بالغ بر ۱۷۰ میلیارد ریال امروز به بهره برداری رسیده است.

اگرچه راهی مانند محدودیت دسترسی بیش از آنکه دسترسی هکرهای خارجی را به اطلاعات داخلی محدود کند باعث ایجاد محدودیت در دسترسی کاربران داخلی می‌شود که نارضایتی این کاربران را در پی دارد اما قطعا راه حل‌های مفید دیگری در این زمینه وجود دارد که می‌تواند امنیت اطلاعات داخلی به خصوص اطلاعات سازمانی را بالا ببرد.