خمیازه کشیدن هم استعداد می‌خواهد!

یکی از عجیب‌ترین پدیده‌های واگیردار دنیا خمیازه کشیدن است. اگر شما خمیازه کشیدن فرد دیگری را ببینید یا صدای آن را بشنوید، یا حتی راجع به خمیازه کشیدن فکر کنید یا مطلبی راجع به آن بخوانید (مثل همین الان!)، احتمال زیادی وجود دارد که خودتان هم خمیازه بکشید. در واقع احتمال اینکه افراد مستعد خمیازه واگیردار باشند، بین 40 تا 60 درصد است. مطالعات قبلی درباره خمیازه کشیدن نشان داده است خمیازه واگیردار به این بستگی دارد که حس همدلی فرد معمولا تا چه حدی است؛ و ارتباطی میان این پدیده و میزان بهره هوشی فرد، زمان شبانه‌روز و آب و هوا نیز یافت شده بود. اما نتیجه مطالعه جدیدی نشان می‌دهد هیچ کدام از عوامل ذکر شده به اندازه یک چیز در این میان موثر نیستند: اینکه شما چند سال دارید، و اینکه آیا در درجه اول مستعد ابتلا به خمیازه واگیردار هستید یا خیر. نتیجه این مطالعه که در مجله PLOS ONE منتشر شده، نشان می‌دهد تقریبا تمام افرادی که (پس از مشاهده فیلم خمیازه کشیدن دیگران) به صورت واگیردار خمیازه می‌کشند؛ دوباره پس از آنکه در زمانی دیگر یا مکانی متفاوت مورد آزمایش قرار گرفتند، این رفتار را از خود نشان می‌دهند. همچنین هرقدر فرد جوان‌تر باشد، احتمال بیشتری دارد که به خمیازه واگیردار مبتلا شود. اما چرا سن تا این اندازه مهم است؟ توضیحات مختلفی برای این مساله وجود دارد: کاهش توجه به محرک‌های محیطی با افزایش سن، ایجاد ارتباط ضعیف‌تر افراد مسن‌تر با افراد حاضر در فیلم به دلیل استفاده از فناوری، یا کاهش عمومی استعداد ابتلا به خمیازه واگیردار در انسان با بالا رفتن سن. محققان 328 شرکت کننده را مورد آزمایش قرار دادند و با انجام امتحانات شناختی و ادراکی، میزان قابلیت همدلی آنها را اندازه‌گیری کردند. سپس از شرکت کنندگان خواستند تا تعداد دفعات خمیازه کشیدن خود را شخصا ثبت کنند. به عقیده محققان نوشتن بهترین ابزار موجود برای شمارش خمیازه کشیدن افراد بود؛ چرا که آگاهی فرد از تحت نظارت قرار داشتن ممکن بود باعث شود شرکت کننده از خمیازه کشیدن خودداری کند. فقدان وجود ارتباط میان خمیازه واگیردار و میزان همدلی (یا هوش، زمان شبانه‌روز و عوامل مشابه) با نتایج حاصل از تحقیقات پیشین (که با شرکت داوطلبان کمتری انجام شده بود) مغایرت دارد. نویسندگان مقاله عقیده دارند که خمیازه واگیردار یک ویژگی شخصیتی ثابت است که به دلایل ناشناخته‌ای از فردی به فرد دیگر متفاوت است؛ اما می‌تواند ریشه ژنتیکی داشته باشد.