مدلینگ در ایران، از فیسبوک تا واقعیت!

افکارنیوز: فرانس ۲۴ در ادامه نوشت: از این‌گونه "پیج‌"ها، همراه با عکس‌های رنگ و وارنگ دختران و پسران، تا دلتان بخواهد در فضای فیسبوک ایرانی‌ها پر شده است. ناظران فرانس ۲۴ از حدود ده تن از خانم‌هایی که مدعی "مدلینگ" بودند درخواست مصاحبه کرد اما هیچ کدام قبول نکردند. در واقع بسیاری از آنها از ارائه حتی یک عکس که ثابت کند برای یک برند (مارک) معتبر تبلیغ کرده‌اند، عاجزند. اما در این میان، خانم‌هایی هم هستند که واقعا مدل‌اند، واقعا با کمپانی‌ها و طراحان لباس و مد و تبلیغات کار می‌کنند اما آهشان از دست دخترانی که فقط برای گرفتن "لایک" و کسب شهرت، به رایگان جلوی دوربین عکاسان می‌روند، به آسمان رفته است. تا وقتی دخترهایی حاضرند پول هم پرداخت کنند تا کار مدل‌ها را انجام دهند، چرا عکاسان به سراغ مدل‌های حرفه ای بروند و دستمزد بدهند؟ اوضاع برای مدل‌های پسر ایرانی به علت قانونی بودن فعالیتشان، تا اندازه‌ای بهتر است. بعضی مدل‌های مرد پول خوبی از این کار به دست می‌آورند. کسانی هستند که برای هر "شات" عکس حدود ۸ میلیون تومان می‌گیرند. تعداد کمی از آنان حتی "بین‌المللی" شده‌اند. این روزها در ایران از سوی مدل‌ها و عکاسان حرفه‌ای و برخی شرکت‌ها موجی به راه افتاده تا در مقابل صفحات فیسبوکی که توهم مدل شدن را در میان خانم‌های مشتاق دامن می‌زند، مقاومت کنند. ۹۹ درصد دخترانی که مدعی هستند مدلند، دروغ می‌گویند عاطفه رحیم‌زاده طراح لباس و صاحب برند مورگان که مسئولیت مدلینگ تولیداتش را خود به عهده دارد و در نتیجه مدام با مدل‌ها کار می‌کند، می‌گوید: «۹۹ در صد خانم‌هایی که در فیسبوک مدعی کار مدلینگ هستند، متاسفانه دروغ می‌گویند. عکسی در یک آتلیه می‌گیرند و خود را در فیسبوک مدل معرفی می‌کنند، بدون اینکه برای هیچ برندی کار کرده باشند. اساسا در ایران، هیچ‌کس نمی‌تواند به صورت قانونی و بدون حجاب کار مدلینگ کند. این قبیل خانم‌ها حتی گاهی یک لباس یا کیف و کفش از یک برند خاص می‌پوشند و به آتلیه می‌روند و برای هر "شات" (هر عکس) حدود ۵۰ هزار تومان می‌دهند و به عکاس می‌گویند آرم فلان برند را بزند زیر عکس ... البته این کار در آتلیه‌های مخفی و زیرزمینی انجام می‌شود. این خانم‌ها نه تنها مدل نیستند که پول هم می‌دهند تا عکس بگیرند و در فیسبوک بگذارند. برای کار قانونی مدلینگ در ایران باید توجه داشت که شما وقتی محصولی دارید - مثلا مانتو - یک ژورنال به دست بازاریاب‌ها می‌دهید تا با مراجعه به بوتیک‌ها سفارش بگیرند. تصور کنید در همان لحظه از اماکن سر برسند و بپرسند این ژورنال چیست؟ به همین خاطر ژورنال باید کاملا منطبق با قوانین اسلامی باشد و حتی یک تار مو نباید پیدا باشد. باید بگویم من خودم معمولا به مدل‌هایی که با من کار می‌کنند پولی نمی‌دهم. مدلینگ در ایران پول ندارد. بسیاری از دخترها عاشق معروف شدن هستند. من اکثر کارهایم را در کیش انجام می‌دهم. تنها خرج برای من، هزینه رفت و آمد و اسکان و خورد و خوراک خانم‌های مدل در کیش است. تقریبا تمام پول به جیب عکاس‌ها می‌رود. عکاس‌های مدل‌ها به جز معدودی که اکثرا مرد هستند پولی به مدل‌ها نمی‌دهند. برخی از آقایان پول خوبی می‌گیرند. کسانی هستند که شاتی ۸ میلیون تومان می‌گیرند. اما در مورد خانم‌ها همانطور که گفتم ماجرا کاملا متفاوت است. به طور مثال مدل روس به ایران می‌آید، یک ژورنال کامل را انجام می‌دهد و در کنار خرج رفت و آمد و اسکانش در ایران، تنها یک میلیون تومان دستمزد می‌گیرد.» روزی صد تا دویست هزار تومان دستمزد مدل‌ها یکی از مدل‌هایی نیز که هم کار مدلینگ زیرزمینی را تجربه کرده و هم در برخی آگهی‌های تبلیغی صدا و سیما شرکت داشته است، می‌گوید: «سال ۸۷ خانمی من را به طور اتفاقی توی باشگاه دید و برای مدل عروس به من پیشنهاد داد. بعد از آن برای بسیاری از برندها برای محصولاتی مثل لباس، لباس عروس، تشک و ... مدل عکاسی بودم و سپس راهم به تلویزیون باز شد و در چند تبلیغ تلویزیونی هم بازی کردم. متاسفانه این کار پولی ندارد. علت هم این است که بسیاری از خانم‌ها و حتی آقایان، کار مدلینگ را ارزان و یا حتی رایگان انجام می‌دهند. در نتیجه دیگر کسی حاضر نیست پول چندانی به مدل‌های حرفه‌ای پرداخت کند. عکاس‌ها خودشان بر اساس هر شات پول می‌گیرند اما در عوض دستمزد مدل‌ها را بر پایه تعداد روز کار پرداخت می‌کنند. تقریبا برای هر روز کار به مدل‌ها چیزی حدود ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار تومان می‌دهند. یکی از تفاوت‌های اصلی میان مدل‌های ایرانی و خارجی - به غیر از درآمد - این است که در ایران به هیکل خانم‌ها زیاد اهمیت نمی‌دهند. صرفا اگر جراحی‌های زیبایی کرده باشند و لنز هم گذاشته باشند و آرایش زیاد کرده باشند، می‌توانند مدل شوند. معمولا عکاس‌ها هیکل خانم‌ها را با فتوشاپ "راست و ریس" می‌کنند. متاسفانه الان موجی در فیسبوک آمده که همه دوست دارند معروف بشوند. همین‌ها هستند که حاضرند برای دو عدد عکس، مجانی به عنوان مدل کار کنند. فقط می‌خواهند به هر ترتیب شهرت برسند. برخی هم موفق می‌شوند؛ در فیسبوک پیج باز می‌کنند و وقتی تعداد "لایک"‌هایشان بالا رفت، عکاس‌ها می‌بینند استقبال از آنها زیاد است. در نتیجه به آنها پیشنهاد کار می‌دهند که غالبا مجانی است. یعنی دیگر نه خانم‌ها پولی می‌دهند و نه عکاس‌ها.» ما اولین آژانس قانونی مدلینگ را در ایران تاسیس کرده‌ایم بنیان‌گذار آژانس مدلینگ ویولت می‌گوید این آژانس تنها موسسه رسمی مدلینگ در ایران است که دفتر رسمی و مجوز کار دارد. او به فرانس ۲۴می‌گوید: «این کار نیز مانند موسیقی پاپ در ایران است. اوایل چندان رسمی نبود ولی حالا کم‌کم رسمی می‌شود. ما در آژانس خود سعی می‌کنیم کار مدلینگ را به صورت آکادمیک آموزش دهیم. ابتدا متقاضیان از طریق سایت، فرم درخواست ارسال می‌کنند و با توجه به مشخصات حرفه‌ای (رزومه)، از جمله قد و وزن و سابقه کاری و ورزشی و البته عکس‌ها، گزینش می‌شوند. در مرحله بعد و با مصاحبه حضوری، تعدادی از این داوطلبان برای آموزش و یا اگر تجربه داشته باشند، مستقیما برای کار مدلینگ انتخاب می‌شوند. کار آموزش حدود شش ماه طول می‌کشد که سه ماه آموزش "کت‌واک" (سکوی نمایش مد) است و سه ماه دیگر "فوتو مدلینگ". مدل‌های ما روزانه چیزی حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزارتومان دریافت می‌کنند و کسانی نیز داریم که حتی تا حدود یک میلیون تومان می‌گیرند.» برخی مدل‌ها را آنقدر آرایش می کنند که دیگر جزییات صورتشان مشخص نیست یکی از عکاسان حرفه‌ای مدلینگ در ایران که کارهایش به صورت رسمی و با مدل‌های با‌حجاب انجام می‌شود نیز می‌گوید: «تنها چند مرکز مدلینگ رسمی و قانونی در ایران داریم. جاهای دیگری هستند که قانونی نیستند. کسانی که به صورت رسمی و با حجاب با مراکز رسمی مدلینگ کار می‌کنند حق ندارند کار بی‌حجاب انجام دهند ... تاکنون برای خانم‌های مدلی که من با آنها کار کرده‌ام مشکلی پیش نیامده چون باحجاب بوده‌اند. حتی برای مدل‌های با‌حجاب که با عکاس مرد کار کرده‌اند مشکلی پیش نیامده است اما مثلا اگر کار "نود" (برهنه) انجام دهند و یا با موی باز باشند و یا در کلیپ‌های موسیقی شرکت کنند، برایشان مشکل پیش خواهد آمد. متاسفانه کار مدلینگ در ایران حرفه‌ای نیست. مدل‌ها را آن‌قدر آرایش می‌کنند که دیگر جزئیات صورتشان، مانند هاشور طبیعی ابروها، غیرقابل تشخیص می‌شود. برخی از مدل‌ها را می‌شناسم که قبلا در خارج کار می‌کرده‌اند و دستمزدهای چند هزار دلاری می‌گرفته‌اند اما از وقتی به ایران برگشته‌اند، دستمزدشان به چند صد هزار تومان کاهش پیدا کرده و به شدت دلسرد شده‌اند. برخی از مدل‌ها هم تجربه رفتارهای نامناسب عکاسان مرد را دارند.»