عید نوروز ازمنظر امام صادق(ع)

مشرق: نویسنده وبلاگ گفتمان معنویت در آخرین نوشته خود اینگونه آورده است: نقل1: یَوْمُ النَّیْرُوزِ هُوَ الْیَوْمُ الَّذِی یَظْهَرُ فِیهِ قَائِمُنَا أَهْلَ الْبَیْتِ وَ وُلَاةَ الْأَمْرِ وَ یُظْفِرُهُ اللَّهُ تَعَالَى بِالدَّجَّالِ فَیَصْلِبُهُ عَلَى کُنَاسَةِ الْکُوفَةِ وَ مَا مِنْ یَوْمِ نَیْرُوزٍ إِلَّا وَ نَحْنُ نَتَوَقَّعُ فِیهِ الْفَرَجَ لِأَنَّهُ مِنْ أَیَّامِنَا حَفِظَتْهُ الْفُرْسُ وَ ضَیَّعْتُمُوه‏. شیخ احمد بن فهد حلى در کتاب «مهذب» و دیگران در تألیفات خود از معلى بن خنیس و او از حضرت صادق علیه السّلام روایت کرده است که فرمود: نوروز، روزى است که قائم ما اهل بیت و صاحب امر خلافت در آن روز قیام مى‏کند و خداوند او را بر دجال پیروز مى‏گرداند. او دجال را در زباله دان کوفه به دار مى‏آویزد. و هیچ روز نوروزى نیست مگر اینکه ما در آن انتظار فرج داریم. زیرا نوروز از روزهاى ماست. ایرانیان آن روز را حفظ کردند، ولى شما عربها آن را از دست دادید. نقل 2: « قال دخلت على أبی عبد الله ع فی صبیحة یوم النیروز فقال یا معلى أ تعرف هذا الیوم قلت لا و لکنه یوم یعظمه العجم و تتبارک فیه قال کلا و البیت العتیق الذی ببطن مکة ما هذا الیوم إلا لأمر قدیم أفسره لک حتى تعلمه فقلت لعلمی هذا من عندک أحب إلی من أن أعیش أبدا و یهلک الله أعداءکم قال یا معلى یوم النیروز و هو الیوم الذی أخذ الله فیه میثاق العباد أن یعبدوه و لا یشرکوا به شیئا و أن یدینوا فیه‏ برسله و حججه و أولیائه و هو أول یوم طلعت فیه الشمس و هبت فیه الریاح اللواقح و خلقت فیه زهرة الأرض و هو الیوم الذی استوت فیه سفینة نوح على الجودی و هو الیوم الذی أحیا الله فیه القوم الذین خرجوا من دیارهم و هم ألوف حذر الموت فقال لهم الله موتوا ثم أحیاهم و هو الیوم الذی هبط فیه جبرئیل على النبی ص و هو الیوم الذی کسر فیه إبراهیم أصنام قومه و هو الیوم الذی حمل فیه رسول الله ص أمیر المؤمنین ع على منکبیه حتى رمى أصنام قریش من فوق بیت الحرام فهشمها » از معلی روایت شده است که در صبح روز نوروز بر امام صادق (ع) وارد شدم و گفت: ای معلی آیا این روز را می شناسی؟ گفتم نه اما روزی است که ایرانیان آن را بزرگ می دارند و در آن به همدیگر تبریک می گویند گفت نه و قسم به کعبه در شهر مکه این روز جز برای کاری قدیم و دیرینه نیست که برای تو بیان و آشکار می کنم پس گفتم دانشی اینگونه از جانب شما نزد من، از اینکه جاودانه باشم دوست داشتنی تر است و خداوند دشمنان شما را نابود گرداند. گفت ای معلی روز نوروز روزی است که خداوند از بندگان پیمان گرفت که او را بپرستند و چیزی را برای او شریک قرار ندهند و پیرو آیین فرستادگان و حجت ها و دوستانش باشند و آن روز اولین روزی است که خورشید طلوع کرد و بادهای بارورکننده وزیدند و شکوفه و گل های زمین آفریده شد و آن روزی است که کشتی نوح بر کوه جودی قرار گرفت و آن روزی است که خداوند در آن مردمانی که تعدادشان به هزاران نفر می رسید و از ترس مرگ از خانه هایشان خارج شده بودند زنده گردانید پس خداوند به آنان فرمود بمیرید سپس آنان را زنده کرد و آن روزی است که جبرئیل بر پیامبر (ص) فرود آمد و آن روزی است که حضرت ابراهیم (ع) بت های قوم خود را شکست و آن روزی است که رسول خدا (ص) امام علی (ع) را بر شانه های خود نشاند تا اینکه بت های قریش را از بالای خانه خدا پرت کرد و آنان را شکست.(1) معنای صحیح روایات ازمنظر آیت الله العظمی خامنه ای: نوروز، یعنى روز نو. در روایات ما - به خصوص همان روایت معروفِ «معلّى‌‌‌بن‌‌‌خنیس» - به این نکته توجّه شده است. معلّى‌‌‌بن‌‌‌خنیس که یکى از رُوات برجسته اصحاب است و به نظر ما «ثقه» است، جزو شخصیتهاى برجسته و صاحب راز خاندان پیغمبر محسوب مى‌‌‌شود. او در کنار امام صادق علیه الصّلاة والسّلام زندگى خود را گذرانده و بعد هم به شهادت رسیده است. معلّى‌‌‌بن‌‌‌خنیس - با این خصوصیات - خدمت حضرت مى‌‌‌رود؛ اتفاقاً روز «نوروز» بوده است - در تعبیرات عربى، «نوروز» را تعریب مى‌‌‌کنند و «نیروز» مى‌‌‌گویند حضرت به او مى‌‌‌فرمایند : «أتدرى ماالنیروز؟» آیا مى‌‌‌دانى نوروز چیست؟ بعضى خیال مى‌‌‌کنند که حضرت در این روایت، تاریخ بیان کرده است! که در این روز، هبوط آدم اتّفاق افتاد، قضیه نوح اتّفاق افتاد، ولایت امیرالمؤمنین علیه السّلام اتّفاق افتاد و چه و چه. برداشت من از این روایت، این نیست. من این طور مى‌‌‌فهمم که حضرت، «روز نو» را معنا مى‌‌‌کنند. منظور این است: امروز را که مردم، «نوروز» گذاشته‌‌‌اند، یعنى روزِ نو! روزِ نو یعنى چه؟ همه روزهاى خدا مثل هم است؛ کدام روز مى‌‌‌تواند «نو» باشد؟ شرط دارد. روزى که در آن اتّفاق بزرگى افتاده باشد، نوروز است. روزى که شما در آن بتوانید اتّفاق بزرگى را محقَّق کنید، نوروز است. بعد، خود حضرت مثال مى‌‌‌زنند و مى‌‌‌فرمایند: آن روزى که جناب آدم و حوّا، پا بر روى زمین گذاشتند، نوروز بود؛ براى بنى آدم و نوع بشر، روز نویى بود. روزى که حضرت نوح - بعد از توفان عالمگیر - کشتى خود را به ساحل نجات رساند، «نوروز» است؛ روز نویى است و داستان تازه‌‌‌اى در زندگى بشر آغاز شده است. روزى که قرآن بر پیغمبر نازل شد، روز نویى براى بشریت است - حقیقت قضیه همین است؛ روزى که قرآن براى بشر نازل مى‌‌‌شود، مقطعى در تاریخ است که براى انسانها روز نو است - روزى هم که امیرالمؤمنین علیه‌‌‌السّلام به ولایت انتخاب شد، روز نو است. این ها همه، «نوروز» است؛ چه از لحاظ تاریخ شمسى، با اوّلِ ماه «حَمَل» مطابق باشد یا نباشد. این نیست که حضرت بخواهند بفرمایند که این قضایا، روز اوّلِ «حَمَل» - روز اوّلِ فروردین - اتّفاق افتاده است؛ نخیر. بحث این است که هر روزى که این طور خصوصیاتى در آن اتّفاق بیفتد، روز نو و «نوروز» است؛ چه اوّل فروردین، چه هر روز دیگرى از اوقات سال باشد.(2) 1-بحار الأنوار ، علامه مجلسی ج ‏52 ص 308همان، ج ‏56، ص 92؛زاد المعاد، علامه مجلسی، ص 326 2-عوالی‏ اللآلی، ابن ابی جمهور احسائی ج 3ص 41 مستدرک الوسائل، محدث نوری، ج 6، ص 352 بحارالأنوار، علامه مجلسی، ج 56 ، ص91 -بیانات در دیدار زائرین و مجاورین حرم مطهر رضوی تاریخ : 1377/01/01