چه بر سر «کودکان کار فضای مجازی» می‌آید؟

باشگاه خبرنگاران جوان: دیده شدن و شهرت در فضای مجازی باعث شده که برخی خانواده برای نوزاد چند روزه شان صفحه اینستاگرامی بسازند و با خرید فالوئر و جمع کردن افراد زیاد این صفحه را پر مخاطب کنند.

این خانواده‌ها در صفحات اینستاگرام خود لحظه به لحظه بزرگ شدن نوزاد را نشان می‌دهند و سعی می‌کنند تمام لحظات خاص کودک شان را به نمایش بگذارند؛ خندیدن، گریه کردن، تزریق واکسن، لحظه رفتن به مهمانی، تولد یک ماهگی، دو ماهگی و یک سالگی و تمام مناسب‌های خاصش که برای مخاطبان پیج جذاب است را پست می‌کنند.

این در حالی است که هیچ‌کس به حریم خصوصی این کودکان توجهی نمی‌کند و ممکن است در آینده این کودک از رفتار والدین خود اصلا راضی نباشد.

گاهی این خانواده‌ها و به طور اخص مادران این کودکان، صفحه اینستاگرام ساخته شده برای فرزندشان را با سالن مُد اشتباه می‌گیرند و با سلب آسایش و راحتی کودک، عکس‌هایی لاکچری از لحظات او ثبت می‌کنند تا آن را با دنبال‌کنندگان صفحه به اشتراک بگذراند.

لباس‌های لاکچری و ژست‌های خاص برای این کودکان تنها راه جذاب کردن مخاطبان است و اشرافی گری در تمام لحظات این خانواده‌ها موج می‌زند.

اما این صفحات تنها به ارائه حالات یک کودک ختم نمی‌شود. هنگامی که صفحات اینستاگرام این کودکان پربیننده شد، پیشنهادات تبلیغاتی برایش مطرح می‌شود و برخی از مادران و پدران به دلیل جذب تبلیغات بیشتر از کودکانشان بیشتر عکس می‌گیرند و کودک خود را تبدیل به کودک قربانی اینستاگرام و یا به نوعی مدل تبلیغاتی می‌کنند. در حالی که هیچ نگاهی به آینده این کودک ندارند و عواقب این عمل را در نظر نمی‌گیرند. اینجاست که می‌توان گفت: کودک این والدین به نوعی تبدیل به «کودک کار» شده است.

همچنین زمانی که صفحه این کودکان مخاطبان بسیاری داشته باشد، شرکت‌ها و کمپانی‌های بزرگ تبلیغاتی سعی می‌کنند با هدف قرار دادن این کودکان برای تبلیغات برای محصولات خود به سود بیشتری برسد. موسسات تبلیغاتی با وسوسه کردن خانواده‌ها با پول‌های هنگفت، این کودکان را قربانی افزایش سود شرکت‌های خود می‌کنند و در این شرایط خانواده‌ها نیز با تبلیغ کردن محصولات آن شرکت به وسیله کودک خود این معامله را قبول می‌کنند.

در واقع استفاده از کودکان در صنعت مدلینگ و تبلیغات، کودک را تبدیل به یک «میکرو سلبریتی» می‌کند که تنها از راه یک صفحه اینستاگرامی به شهرت رسیده است.

شاید تا اینجا و در ظاهر همه چیز خوب به نظر برسد، چون از این تبلیغات نه تنها لباس، کفش، گل سر مارک دار و گران قیمت نصیب آن کودک شود، بلکه شرکت یا فروشگاه مذکور هم مشتریان بیشتری جذب می‌کند.

اما متاسفانه یکی از عواقبی که این تبلیغات دارد این است که معرفی محصولات به پوشاک و گل سر ختم نمی‌شود. برخی مادران نیز با پهن کردن لوازم آرایشی برندی خاص در اطراف کودکشان به تبلیغ محصولات آرایشی می‌پردازد و این در حالی است که کودک را از پایین‌ترین سنین با این لوازم و فرآیند آرایش آشنا می‌کنند. گروهی از والدین نیز محصولات آرایشی بانوان از جمله رژ لب را برای کودکان استفاده می‌کنند که می‌تواند سلامت کودک را به خطر بیندازد.

در این خصوص فرشاد رضایی نامدار روان شناس اظهار کرد: کار کردن به هیچ عنوان برای کودکان توصیه شده نیست، چرا که کودک باید بچگی کند.

وی با بیان اینکه تبلیغات اینستاگرامی توسط کودکان باعث می‌شود کودک فکر کند که همیشه باید به او توجهات خاصی شود، افزود: ممکن است این فرآیند موجب عادت برای کودک شود و او را ناخودآگاه به یک سلبریتی تبدیل کند.

رضایی نامدار بیان کرد: در این شرایط کودک تصور می‌کند برای بیشتر دیده شدن باید اعمال خارق العاده انجام شود و حرف‌های خاصی را با شیرین زبانی بیان کند.

وی با بیان اینکه انجام تبلیغات با استفاده از کودکان آثار مخربی برای آن‌ها دارد، افزود: قرار دادن کودکان به عنوان وسیله برای اینگونه تبلیغات، باعث بروز فشار‌های روانی و استرس در کودکان می‌شود.