پیش بینی استاد پیشکسوت هواشناسی از وضعیت جوی ایران

خبرگزاری فارس: حسین اردکانی استاد هواشناسی و از بنیان‌گذاران سازمان هواشناسی کشور، در گفت و گو با خبرنگار ما به وضعیت سال جاری بارشی و وضعیت بارش ماه‌های پیش روی کشور پرداخت.

بر اساس پیش‌بینی‌های این هواشناس علیرغم کم‌بارشی در پائیز و اوایل زمستان از اواسط بهمن‌ماه بارش‌ها در کشور افزوده می‌شود. موضوع مورد، بحث وضعیت بی‌هنجاری شدید وضع هوا در پاییز امسال و ادامه آن تا اواسط دوم ماه زمستان هواشناسی یعنی ژانویه است. آیا این وضعیت بحرانی جدی درروی منطقه خاورمیانه که شامل ایران نیز می‌شود یک قهر طبیعت است و یا قهر الهی؟

حسین اردکانی: من یک هواشناس سالخورده هستم که حدود ۶۰ سال است که به‌طور مداوم وضعیت جوی کشور عزیزم ایران و همچنین تمام نیمکره شمالی را مدنظر و بررسی دارم، اما این‌چنین وضعیت بحرانی را که به‌صورت تقریباً خشک‌سالی مطلق است، ندیده‌ام و حتی آنکه ادامه آن در اول ماه زمستان هواشناسی یعنی دسامبر و حتی تا دومین ماه دوم ژانویه ادامه داشته باشد، یعنی تقریباً بی‌بارشی و دمای بالای نرمال؛ بنابراین این وضعیت بحرانی برای من یک معمای بزرگ بزرگی است که آیا این وضعیت یک قهر طبیعت است و یا قهر الهی، ولی قبل از آنکه به این موضوع بپردازم در اظهارات اخیر رئیس محترم سازمان هواشناسی کشور دیدم که این وضعیت جوی را متأسفانه بازهم به دور پیوند انسو (ENSO) دانسته و دلیل خود را به توسعه واچرخند جنب‌حاره‌ای در اثر فاز مثبت ENSO عنوان کرده‌اند، ولی علت را نمی‌دانم آیا انسو فاز مثبت است یا منفی، به‌هرحال اشتباهی در نوشتار افتاده است، توصیه من این است که دل به دور پیوند ENSO نداشته باشید، آن‌هم که بیشتر در فاز خنثی بوده و کمی تمایل به منفی باید است، که این دور پیوند با چنین وصفی تأثیرگذاری روی منطقه ایران نداشته و با تحقیقات زیاد که این‌جانب و دانشجویانم انجام داده‌اند، ارتباطی وجود ندارد، این بحث مهم در این یادداشت خارج است، فقط آنکه در حالت فاز‌های بسیار شدید منفی و مثبت و گذرا تأثیرات آن به دور پیوند‌های دیگر بوده که آن دور پیوند‌ها می‌توانند اثرات مختلفی را در مناطق مختلف جهان داشته باشند، خواهشمندم این دو واژه ارتباطی را از ذهن‌ها خارج کنید که بدآموزی بوده است یکی ENSO دختر و یا پسر مسیح و یا کم‌فشار سودانی، که واژه دوم کاملا اشتباه است که چنین واژه و یا اثراتی از آن در هیچ‌یک از منابع علمی جهان‌دیده نمی‌شود، بنابراین باید این حادثه مهم را به دور پیوند‌های دیگری که ۱۲ الی ۱۳ پیوند است، مرتبط کنیم و یا ارتباط با بحث‌های دیگر که در جهان علمی هواشناسی امروز مطرح است.

قدر مسلم این حادثه قهر طبیعت است که در اثر بی‌حرمتی و دست‌کاری‌های بی‌خردانه بشر در طبیعت، حادثه‌ای متفاوتی را روی کره زمین به‌صورت بی‌هنجاری‌های شدید شکل می‌دهد و این حادثه بحرانی هم در این منطقه جهان متأثر این مطلب است که متأسفانه تفسیر آن در این یادداشت خارج است، نظر بنده با توجه به معادلات فیزیکی و دینامیکی جو و با میانگین‌گیری از کلیه پارامتر‌های جوی این است که باید به تعادل و میزانی برای کلیه پارامتر‌های جوی برسیم، که در این حالت در منطقه ما پارامتر دما و بارشی مطرح است، بنابراین تا بیستم ژانویه ۲۰۱۸ دو الی سه موج با طول‌موج کوتاه از منطقه عبور خواهند کرد که بارش‌های مختصری و افت دمای مختصری را به همراه خواهد داشت که متأسفانه نمی‌توانند جبران این کمبود‌ها را بکنند، ولی به امید خدا از بیستم ژانویه تا آخر ماه فوریه سومین ماه زمستان هواشناسی مخصوصاً در دوره زمانی اصطلاحاً سنتی «چهار چهار» که در بازه زمانی ۶ بهمن نا ۱۴ بهمن است.

دوره زمانی موردتحقیق من در پریود ۵۰ ساله نشان داده است که تقریباً ۸۰ تا ۹۰ درصدی هوای سرد با ریزش برف نسبتاً سنگینی در این تاریخ وجود داشته است.

از ۲۰ ژانویه تا اواخر فوریه یعنی اواخر دی‌ماه تا حدود ۱۰ اسفند سه موج فعال سطوح میانی جو که با توسعه شدید واچرخند سرد مهاجر اسکاندیناوی و دیگری با توسعه واچرخند مهاجر اروپایی و سومی با توسعه شدید واچرخند سیبری به‌طرف شمال ایران و ریزش هوای سرد در منطقه و توسعه یک جو شدید بارو کلینیک درروی مدیترانه و وجود منطقه چرخندزایی در این منطقه آن شاهد این بی‌هنجاری شدید پاییز و اوایل زمستان را جبران خواهد کرد و در این زمان است که واچرخند جنب‌حاره‌ای متفاوتی خواهد داشت، شکسته شده محور آن کامل به‌جای خود نقل‌مکان خواهد کرد که دیگر اثری از ENSO را نخواهیم دید، بقیه این کمبود در فصل بهار هواشناسی یعنی مارس، آوریل و می (اسفند، فروردین، اردیبهشت تا اواسط خرداد) جبران خواهد شد تا طبیعت ازنظر این دو پارامتر در منطقه به حالت میزان و تعادل خودش برسد، و به امید خداوند متعال این قهر طبیعت توسط رحمت الهی جبران خواهد شد.