جزئیات زلزله ۵.۲ ریشتری دیشب تهران و البرز

خبرگزاری ایسنا:ب ه اعتقاد محقق پژوهشگاه بین المللی زلزله و مهندسی زلزله، زلزله چهارشنبه شب تهران در سامانه گسلی شمال تهران بوده است و این منطقه توان لرزه زایی 7 تا 7.5 را دارد.

در ساعت 23 و 27 دقیقه روز چهارشنبه 29 آذرماه زلزله‌ای با بزرگای 5.2 ریشتر رخ داد که بر اساس اطلاعات شبکه شتاب نگاری کشور بیشترین شتاب این زلزله در استان البرز به ثبت رسیده است. از زمان وقوع این زلزله، پس لرزه‌های متعدد دیگری به ثبت رسیده که به این شرح است: ملارد استان تهران زلزله 5.2، 1.7، 2.1، 1.6، 1.8، صفا دشت استان تهران زلزله 2.1، ماهدشت استان البرز زلزله 1.9، وحیدیه تهران زلزله 1.6، 1.3 این زلزله علاوه بر استان‌های البرز و تهران در قم و گیلان نیز احساس شد.

دکتر مهدی زارع با اشاره به پهنه زلزله 29 آذرماه ملارد با بیان اینکه این زلزله در گسل ماهدشت جنوب کرج در غرب سامانه گسل شمال تهران بوده است، افزود: این سامانه با طول تقریبی 100 کیلومتر، گسلی فعال است که متوسط دوره بازگشت زلزله‌های بر روی این گسل حدود 3 هزار و 500 سال است.

وی با تاکید براینکه ممکن است زلزله‌ 1177 میلادی شرق بوئین زهرا-اشتهارد ناشی از فعالیت این سامانه گسلی بوده باشد، خاطر نشان کرد: زمین‌لرزه باستانی در حدود 3 هزار و 200 سال قبل در اثر این گسل رخ داده است.

زارع همچنین به بیان وضعیت لرزه زایی این سامانه گسلی اشاره و تاکید کرد: گسل شمال تهران توان ایجاد زمین‌لرزه‌هایی با بزرگای بیش از 7 تا 7.5 را دارد ضمن آنکه بر اساس شواهد از وقوع زمین‌لغزش‌های بزرگ روی این گسله می‌توان رخداد توان لرزه‌زایی با بزرگای 7.4 تا 7.8 را نیز برای گسل شمال تهران انتظار داشت.

این محقق مهندسی زلزله ادامه داد: پهنه رومرکز مهلرزه‌ای زلزله 10 شهریور 1341 بوئین‌زهرا در راستای پهنه گسله "ایپک واقع شده است". قطعه‌ای از گسل زمین‌لرزه‌ای "ایپک" که در این زمین‌لرزه (و احتمالاً در سال 556 خورشیدی) فعال شده است در حد فاصل بین این تلاقی‌های ساختاری در خاور اشتهارد تا جنوب بوئین زهرا و شمال آبگرم واقع است.

به گفته وی قطعات گسله زمین‌لرزه‌ای "ایپک" در راستای مرز بین کوه و دشت در جنوب دشت قزوین و در جنوب بوئین زهرا و در ادامه روند گسل جنوب اشتهارد (به سوی باختر) و به موازات گسل قدیمی ایپک در مرز پستی و بلندی یاد شده مشاهده شده است.

این عضو پژوهشگاه بین المللی زلزله و زلزله شناسی یادآور شد: قطعه گسل‌های زمین‌لرزه‌ای در زمان زمین‌لرزه با گسیختگی‌های سطحی و تغییرمکان‌های قائم (بخش جنوبی بالا آمده بود) و راستالغز چپگرد به صورت ناپیوسته مشهود بوده است.

وی اضافه کرد: علاوه بر آن این گسیختگی در جنوب "توفک" و شمال باختر رودک در حال حاضر مرزهای پستی و بلندی (حدفاصل پادگانه آبرفتی و بخش مسطح مخروط افکنه‌های پای دامنه) نیز قابل مشاهده است. زارع با بیان اینکه پهنه رومرکزی زلزله 1341 بوئین زهرا محل رخداد زلزله‌های مخرب تاریخی در راستای گسل "ایپک" بوده است، خاطرنشان کرد: زلزله 1341 بوئین‌زهرا با پس‌لرزه‌های مهمی نظیر پس‌لرزه 13 مهرماه سال 1342 با بزرگای 5.5 از جمله آن بوده است.

وی ادامه داد: پهنه رومرکزی زلزله‌های مهم تاریخی(به‌ویژه زلزله 556) دقیقاً در ادامه روند لرزه‌ای بوئین‌زهرا (به سوی خاور ناحیه زلزله زده در سال 1341)، واقع بوده است. علاوه بر آن با مقایسه روند خاوری- باختری لرزه‌ای می‌توان به لرزه خیزتر بودن روند خاوری- باختری در این ناحیه (نسبت به راستاهای شمال خاور- جنوب باختر و شمال باختر- جنوب-خاور) پی برد.