دغدغه‌ بَر باد رفته دانش آشتیانی

خبرگزاری فارس: وزارت آموزش و پرورش چند سالی است که پذیرش نیرو به عنوان «معلم» و «دبیر» را با طی یک روند و فرآیند از طریق آزمون‌های استخدامی انجام می‌دهد. مطابق با سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، جذب نیرو باید از طریق آزمون‌های استخدامی و فرآیندهای پیش بینی شده مطابق با این سند باشد و جذب نیرو به طُرق دیگر امکان پذیر نیست. 2 روش جذب نیرو در آموزش و پرورش نخستین روش‌ جذب نیرو در آموزش و پرورش از طریق برگزاری کنکور سراسری و جذب دانشجومعلمان است که پس از چهار سال آموزش و تحصیل در دانشگاه‌های آموزش و پرورش، جواز حضور و تدریس در مدارس را پیدا می‌کنند. دومین روش‌ جذب نیرو مطابق ماده 28 اساسنامه دانشگاه فرهنگیان البته بر اساس اعلام مسئولان آموزش و پرورش است؛ در این روش آزمون‌های تخصصی و مخصوص وزارت آموزش و پرورش مطابق ماده 28 برگزار می‌شود. البته در آزمون‌های استخدامی متمرکز دستگاه‌های اجرایی کشور است که امسال چهارمین آزمون برگزار شد و تعدادی نیرو هم برای وزارت آموزش و پرورش جذب می‌شود نیز بر اساس ماده 28 بوده است. به جز این 2 روش اعلام شده، هیچ راه و روش دیگری برای ورود نیروی انسانی به آموزش و پرورش وجود ندارد. در روش نخست دانشجو معلمانی که پذیرفته می‌شوند باید چهار سال در دانشگاه فرهنگیان و یا دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی به تحصیل مشغول باشند و پس از چهار سال جواز تدریس در مدارس را کسب کنند. در روش دوم اما موضوع آموزش نیروهای پذیرفته شده مقداری پیچیده می‌شود؛ آموزش و پرورش برای آموزش در روش‌ دوم اعتقاد دارد که این افراد باید یکسال در پردیس‌های دانشگاهی آموزش و پرورش، آموزش لازم را سپری کنند و پس از یکسال آموزش، وارد مدارس شوند. در سال‌های اخیر به نظر این یکسال آموزش افراد پذیرفته شده هیچ‌گاه منظم و به صورت کامل برگزار نشده و یکی از عمده‌ ترین مشکلات، مربوط به عدم آموزش کافی این افراد بوده است که به نوعی نقض سند تحول نظام آموزش و پرورش کشور تلقی می‌شود زیرا معلمان بدون آموزش کافی وارد کلاس‌های درس می‌شوند. نامه دانش‌آشتیانی به دولت برای تغییر زمان آزمون استخدامی اما، فخرالدین احمدی دانش آشتیانی وزیر سابق آموزش و پرورش به این موضوع واقف بود که اگر آزمون‌های استخدامی در شهریورماه برگزار شود، تا زمان اعلام نتایج و گزینش‌ها، مدت زمان زیادی برای آموزش یکساله افراد پذیرفته شده باقی نمی‌ماند و از آن طرف مجبور هستند که فقط با چند ماه آموزش یک فرد را به سر کلاس بفرستند. از همین رو، وزیر سابق آموزش و پرورش در 14 تیرماه سال جاری نامه‌ای به معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور ارسال و خواستار تغییر زمان برگزاری آزمون استخدامی سال 96 وزارت آموزش و پرورش شد. در این نامه تصریح شده بود، «براساس قانون برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور و اساسنامه دانشگاه فرهنگیان، پذیرفته شدگان آزمون استخدامی دولت در حوزه آموزش و پرورش مکلف به گذراندن دوره یک ساله مهارت آموزی هستند و درصورت قبولی درآزمون جامع، به صورت پیمانی به کارگرفته خواهند شد». در این نامه آمده بود، «از آنجا که با توجه به حجم بالای پذیرفته شدگان اولیه، دو برابر ظرفیت پذیرش نهایی) فعالیت‌های مرتبط با مصاحبه تخصصی، تست سلامت و گزینش نیرو، زمان بر خواهد بود و امکان مشارکت پذیرفته شدگان در دوره یک ساله مهارت آموزی وجود ندارد بنابراین پیشنهاد می‌شود آزمون مذکور در اوایل مرداد ماه (حداکثر 10 مرداد) برگزار شود». وزیر سابق آموزش و پرورش ادامه داد: «درصورت عدم امکان تغییر زمان آزمون استخدامی، پیشنهاد می‌شود آموزش و پرورش این آزمون را به صورت مستقل و تحت نظارت سازمان سنجش در پایان تیرماه برگزار کند تا فرصت کافی برای طی مراحل استخدامی پذیرفته شدگان وجود داشته باشد». موضوع آموزش افراد جدید برای تدریس در آموزش و پرورش آن قدر با اهمیت بود که وزیر سابق آموزش و پرورش از دولت خواست تا زمان برگزاری چهارمین آزمون استخدامی متمرکز دستگاه‌های اجرایی کشور تغییر کند و حدود یک ماه زودتر برگزار شود تا زمان کافی برای آموزش آن افراد وجود داشته باشد. اما، ظاهرا سازمان اداری و استخدامی کشور به این درخواست وزیر سابق آموزش و پرورش توجهی نکرد و چهارمین آزمون استخدامی متمرکز 4دستگاه‌های اجرایی کشور در تاریخ سوم شهریورماه 96 برگزار شد. تعداد 402 هزار و 430 داوطلب در این آزمون ثبت نام کرده بودند که از این تعداد 222 هزار و 736 نفر زن و 179 هزار و 694 نفر مرد هستند. ظرفیت پذیرش چهارمین آزمون استخدامی متمرکز دستگاه‌های اجرایی کشور سال 96 تعداد 11 هزار و 126 نفر است که مقداری از این تعداد مربوط به وزارت آموزش و پرورش خواهد بود. حال با توجه به اینکه آزمون در شهریورماه برگزار شده است و فرایند اعلام نتایج، بررسی مدارک، گزینش و تست‌های پزشکی افرادی که می‌خواهد وارد آموزش و پرورش شوند مدت‌ها به طول می‌انجامد، مطمئنا زمان آموزش آنها تا مهر ماه سال آینده کمتر از یکسال و شاید حدود 6 ماه باشد. یعنی افرادی که می‌خواهند وارد کلاس‌های درس شده و برای دانش‌آموزان پایه‌های مختلف تحصیلی تدریس کنند، با حدود 6 ماه آموزش و چه بسا کمتر وارد مدارس خواهند شد. حال اینکه چرا دولت با تغییر زمان برگزاری این آزمون مخالفت کرد و حاضر نشد به خاطر آموزش و پرورش آزمون را یکماه زودتر برگزار کند، مشخص نیست. مقام معظم رهبری چهارم شهریورماه به مناسبت هفته دولت در دیدار با رئیس جمهور و اعضای دولت دوازدهم به مواردی در خصوص آموزش و پرورش اشاره داشتند. «در نظر گرفتن کارآمدی، تدین، انقلابی بودن، پرکاری و جهادی عمل کردن در انتخاب همکاران و مدیران زیر مجموعه» هشتمین توصیه رهبر انقلاب اسلامی بود و در همین خصوص گفتند: «اگر همکاران و مدیران شما افرادی با این خصوصیات نباشند، اهداف و مقاصد به سرانجام نخواهد رسید همانگونه که طرح تحول آموزش و پرورش و نقشه جامع علمی کشور برغم زحماتی که برای آن کشیده شد، آنگونه که باید، به نتیجه نرسیده است». اگر قرار است که آموزش و پرورش از اولویت‌های دولت باشد و موضوع «پرورش» و «آموزش» مد نظر باشد تا نسل آینده کشور با توانایی و علم و دانش کافی چرخ کشور را به حرکت درآورند، نیاز است توجه به آموزش و پرورش بیشتر از اینها باشد. این موضوع بدون شک نقض سند تحول بنیادین آموزش و پرورش است و روح این سند در موضوعات اینچنین مورد توجه قرار نگرفته و عملا اجرایی نشدن سند تحول از همین نقطه آغاز می‌شود. توجه به آموزش و پرورش و سند تحول بنیادین این دستگاه بزرگ بسیار با اهمیت است و لزوم توجه به آموزش معلمان در بدو ورود به مدرسه نیز اهمیت دوچندانی دارد.