خبر مهمی که روزنامه‌ها از آن جا ماندند!

خبرگزاری ایسنا: با توجه با اینکه نتایج اولیه انتخابات روز گذشته (۲۹ اردیبهشت ماه) حوالی ساعات هشت صبح امروز اعلام شد، روزنامه‌های صبح امروز نیز با تیتر و عکس‌هایی انتخاباتی به حضور پرشور مردم در انتخابات روز گذشته پرداختند و نتوانستند ناقل این خبر باشند. به همین منظور از آنجا که قرار است به گفته وزارت کشور، نتایج نهایی دوازدهمین دوره از انتخابات ریاست جمهوری حوالی ساعت ۱۴ اعلام شود، با برخی از مدیران مسئول روزنامه‌ها تماس گرفتیم تا درباره احتمال انتشار چاپ دوم روزنامه‌ها برای انعکاس خبر برنده نهایی انتخابات ریاست جمهوری سوال کنیم؛ طبق اعلام این مدیران مسئول، روزنامه‌ها چاپ دوم ندارند و فردا به تحلیل نتیجه انتخابات می‌پردازند. در این میان حتی اگر روزنامه‌های صبح فردا برنده نهایی انتخابات رییس دولت دوازدهم را تیتر اصلی خود کنند، ناقل خبر سوخته‌ای هستند که یک روز قبل در تمام خبرگزاری‌ها و شبکه‌های اجتماعی منعکس شده است؛ و اگر هم این کار را نکنند و به تحلیل نتیجه انتخابات بپردازند، از انعکاس این خبر مهم جا مانده‌اند. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان رسانه پیشرفت سریع و روزافزون فضای مجازی در حوزه اطلاع‌رسانی می‌تواند برای برخی روزنامه‌ها یک تهدید و شاید هم یک فرصت به شمار آید؛ سرعت بالای انتشار اخبار توسط شبکه‌های اجتماعی و خبرگزاری‌ها و حضور پررنگ فضای آنلاین در زندگی مردم در سراسر دنیا اتفاقی است که خواسته یا ناخواسته بسیاری از فعالین عرصه نشر و مطبوعات را با خود همراه می‌کند. برخی از روزنامه‌ها و ‌خبرگزاری‌های بزرگ دنیا با پذیرش این واقعیت، به صورت همزمان در شبکه‌های مجازی حضور پیدا کرده‌اند تا مخاطبانشان را نگه دارند. برخی ‌هم که شجاعتشان برای جمعی از اهالی رسانه‌ قابل تحسین است، دست از انتشار روزنامه‌شان برداشتند تا کامل بر موج فضای مجازی سوار شوند. در این راستا برخی از روزنامه‌نگاران با سابقه و اساتید روزنامه‌نگاری در گفت‌وگوهایی با ایسنا در این باره به بیان توضیحاتی پرداختند. محمد سلطانی‌فر (رییس دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه‌ها) معتقد است که «امروز شبکه‌های اجتماعی هووی خبرگزاری‌ها هستند؛ باید این نگاه خطرناک را در نظر داشت و سپس دید که در چنین شرایطی چه کار می‌توان انجام داد تا خبرگزاری‌های ما در اولویت و درجه یک باقی بمانند و عمرشان طولانی‌تر شود.» او حضور در شبکه‌های اجتماعی، راه‌اندازی بخش تصویری و تهیه فیلم‌های خبری و ارسال آنها به روی شبکه‌های اجتماعی و سایت‌ها از جمله راه‌کارهای طولانی‌تر شدن عمر خبرگزاری‌ها می‌داند و معتقد است: هر روز از تعداد مخاطبان خبرگزاری‌ها کاسته و بر تعداد مخاطبان شبکه‌های اجتماعی افزوده می‌شود؛ حتی پیش‌بینی می‌شود بعد از شبکه‌های اجتماعی رسانه‌های دیگری هم بیایند. حالا که مطبوعات جایگزین و هوویی برای خود دارند، چه اصراری است که روزنامه چاپ شود و دور ریخته شود؟ از طرفی علی‌اکبر قاضی‌زاده، روزنامه‌نگار باسابقه نیز با به خطر افتادن عمر خبرگزاری‌ها در آینده مخالف و معتقد است: اصلاً به شبکه‌های اجتماعی نمی‌توان اعتماد کرد. بسیاری از اخباری که در این شبکه‌ها کار می‌شوند را نمی‌توان در خبرگزاری‌ها منتشر کرد؛ فضای مجازی جان می‌دهد برای آگاهی فوری و خوب است برای اینکه ببینیم فلان خواننده یا فلان هنرپیشه چه کرده است ولی چون این موضوعات تاثیرگذار نیستند، زود فراموش می‌شوند. او که معتقد است «دسترسی همگان به فضای مجازی، یک حسن عظیم محسوب می‌شود» در همین زمینه می‌گوید: در واقع امروز هر کسی یک گوشی هوشمند دارد، به نوبه خودش می‌تواند یک خبرگزاری باشد؛ برای مثال اتفاقات میدان تحریر مصر یا بحران پناهجویان را همین مردم عادی منتشر کردند نه خبرگزاری‌های مطرح؛ اگر خبرگزاری‌ها بتوانند از این امتیازات استفاده کنند، می‌توانند بمانند و ادامه دهند. همچنین حسن نمکدوست، روزنامه‌نگار باسابقه و مدیر آموزش روزنامه «همشهری» معتقد است «با وجود تعامل شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های رسمی با یکدیگر، میان آنها تفاوت‌هایی وجود دارد»، با اظهارات برخی کارشناسان حوزه ارتباطات مبنی بر اینکه با پیشرفت شبکه‌های اجتماعی، عمر خبرگزاری‌ها در آینده کوتاه خواهد شد، مخالف است و می‌گوید: اساساً جنس شبکه‌های اجتماعی از خبرگزاری‌ها متفاوت است؛ اینکه برخی می‌گویند شبکه‌های اجتماعی جای خبرگزاری‌ها و روزنامه‌های حرفه‌ای و تخصصی را در آینده خواهد گرفت، اساساً ناشی از نا آشنایی آن‌ها با این دو فضا است. اومی‌گوید: اساساً قرار نیست شهروندی که عضو شبکه‌های اجتماعی است، الزاما مهارت‌های روزنامه‌نگاری را بیاموزد؛ هر شهروندی در شبکه‌های اجتماعی دوست دارد و البته حق دارد نظرات شخصی خود را به هر شیوه و با هر کسی که دوست دارد به اشتراک بگذارد؛ در حالی که روزنامه‌نگاران به‌عنوان متخصصانی حرفه‌ای مخاطبان بزرگتری مطلب می‌دهند و باید به تکنیک‌های روزنامه‌نگاری تسلط و باور داشته باشند. ظهور و حضور شبکه‌های اجتماعی و گسترش روزافزون فضای آنلاین موضوعی‌ است که بسیاری از اهالی رسانه را نگران کرده است؛ در این میان گروهی از فعالان این عرصه به این موج پیوسته‌اند، گروهی با آن همگام شده‌اند، برخی مقابل آن ایستاده‌اند و عده‌ای هم به همان مسیر قبلی‌شان بدون هیچ تغییری ادامه می‌دهند. اینکه کدام گروه تصمیم درستی گرفته‌اند، سوالی است که در آینده‌ای نه چندان دور زمان به آن پاسخ خواهد داد