افزایش آسیب‌های اجتماعی با اقدامات نمایشی دولت

روزنامه جوان: دولت و دستگاه‌های متولی رسیدگی و ساماندهی آسیب‌های اجتماعی در سال‌های گذشته فقط به برگزاری چندین جلسه آن هم در رأس چندین وزارتخانه و دستگاه اقدام کرده‌اند و به رغم تأکید رهبر معظم انقلاب بر این موضوع تاکنون به ساماندهی ریشه‌ای آسیب ورود نکرده‌اند. افزایش کمی کیفی آسیب‌ها نشان از بی‌توجهی یا حرکت‌های نمادین در این بخش دارد. تشکیل جلسات ساماندهی و برنامه‌ریزی تحت عنوان «قرارگاه آسیب‌های اجتماعی» فقط دهان پر کن بود و خروجی این جلسات به برنامه‌های راهبردی در این حوزه ختم نشد. ظهور آسیب‌های جدید همچون گور خوابی، ماشین خواب و خرید و فروش نوزادان زنان معتاد نمونه‌ای از این دست است که از سوی رسانه‌ها رصد شده است. در حقیقت به دلیل نبود برنامه‌های کارآمد و منسجم هر اقدامی که در زمینه آسیب‌های اجتماعی شروع شده یا به اجرا نرسیده یا در بوروکراسی‌های اداری گم شده یا در اجرا ابتر باقی مانده است. افزایش آمار زندان‌ها و گرایش جوانان کم سن و سال و افزایش زنانه شدن اعتیاد لطمه‌ای است که به سرمایه‌های اجتماعی و کشور وارد می‌شود. در حقیقت دولت و دستگاه متولی در حوزه آسیب‌های اجتماعی به دلیل نداشتن برنامه‌های راهبردی و حمایتی جزیره‌ای عمل کرده‌اند به گونه‌ای که چرخه باطل در بخش اعتیاد و بازپروری مؤید این موضوع است. دولتمردان در مواجهه با رشد آسیب‌های اجتماعی به جای آسیب‌زدایی و آسیب‌گیری به دلیل نداشتن زبان مشترک دستگاه‌های متولی فقط نظاره‌گر آسیب‌ها بوده‌اند. نبود قوانین کارآمد برای رفع آسیب‌های اجتماعی از یکسو و دامن زدن برخی قوانین به جای رفع آسیب‌ها به معضلات اجتماعی سبب شده است تا عضو کمیسیون اجتماعی مجلس نهم با انتقاد از اینکه چشم‌انداز و سیاست اجتماعی مشخصی در حوزه آسیب‌های اجتماعی نداریم، تصریح کند: قوانین حوزه اجتماعی به جای رفع آسیب‌ها به آسیب‌های اجتماعی دامن می‌زند. ایرج عبدی با بیان اینکه قوانین حوزه اجتماعی به جای رفع آسیب‌ها به آسیب‌های اجتماعی دامن می‌زند، گفت: به عنوان مثال قوانین حوزه مبارزه با مواد مخدر، گردشگری، کار و اشتغال، ازدواج و تشکیل خانواده، تسهیلات بانکی و اشتغالزایی و همچنین در حوزه اقتصاد کلان آسیب‌زا بوده و به جای رفع مشکلات به افزایش مشکلات دامن می‌زند. وی با انتقاد از اینکه چشم‌انداز و سیاست اجتماعی مشخصی در حوزه آسیب‌های اجتماعی نداریم، تصریح کرد: بر همین اساس دستگاه‌ها آگاه نیستند که در این حوزه چه اقداماتی باید انجام دهند و حتی برخی از مداخلات آن‌ها آسیب‌زا است، متأسفانه دستگاه‌ها و نهاد‌ها سواد و علم کافی برای رفع آسیب‌های اجتماعی مانند کارتن‌خوابی، گورخوابی، تکدی‌گری، بیکاری و کودکان کار و خیابانی نداشته‌اند و هیچ گونه هدف و برنامه‌ای ندارند که آن را دنبال و بر اساس آن نسبت به مدیریت آسیب‌های اجتماعی اقدام کنند. وی افزود: بر این اساس متأسفانه به دلیل آنکه در سطح کلان کشور برنامه‌ای و همچنین قوانین شفاف و کارآمدی برای مدیریت و رفع آسیب‌های اجتماعی وجود ندارد، بنابراین با افزایش و شیوع آسیب‌های در کشور مواجه بوده و به گونه‌ای این آسیب‌ها روی هم تلنبار شده بدون اینکه فکری برای مدیریت آن‌ها شود. در پایان این نکته هم قابل نوشتن است که اگر چه بیکاری زمینه‌ساز بروز آسیب‌های اجتماعی است، اما متأسفانه هیچ گونه اقدامی در جهت رفع بیکاری انجام نشده و اقدامات انجام شده بیشتر شعاری بوده است تا زمانی که برنامه و چشم‌انداز مشخص و همچنین قوانین شفاف و کارآمد برای رفع آسیب‌های اجتماعی طراحی و تصویب نشود بی‌شک روز به روز به دامنه آسیب‌های اجتماعی افزوده خواهد شد.