مشاهدات جالب خبرنگار انگلیسی از خرمشهر پس از آزادی: کربلا بدون پاسپورت!

سرویس بین الملل فردا: هنری تنر خبرنگار نشریه انگلیسی «اینترنشنال هرالد تریبون» به همراه دیگر خبرنگاران خارجی برای بازدید از جبهه های جنگ ایران و عراق برای بازدید از خرمشهر آزاد شده وارد این شهر شده بود.

گزارش او که در تاریخ 18 خرداد 1361 در رسانه اش منتشر شد روایت جالبی از همکاری سپاه و ارتش در آزادی خرمشهر بیان می کند که البته دارای نواقصی و اشکالاتی هم هست اما بر قدرتی که در سایه همکاری این دو نیرو شکل گرفته صحه می گذارد. هرچند او آزادی خرمشهر را سریع و دور از انتظار ارزیابی می کند اما پیش بینی درستی از حرکت بعدی نیروهای نظامی ایران برای عبور از مرز و رفتن به خاک عراق صورت می دهد.

در ادامه این روایت عینی را می خوانیم که با این تیتر منتشر شده است:

«خرمشهر در پی شکست عراقی ها به ویرانه ای تبدیل شده است.»

پیروزی ایرانیان در خرمشهر زمانی حاصل شد که نیروهای عراقی شکست های روحی تضعیف کننده دیگری را در بخش های شمالی جبهه تحمل کرده اند. اولین شکست در منطقه دزفول واقع در بخش شمالی استان خوزستان بود و دیگری در منطقه اهواز که در وسط استان خوزستان قرار دارد.

سرهنگ دوم ناصر مصلحی افسر عملیاتی ایران اظهار داشت: «نیروهای ایرانی همچنین طی یک حمله نهایی که با پیشقدمی سپاه پاسداران ایران صورت گرفت بر مواضع عراقی که جاده های شمالی خرمشهر را محافظت می کردند مسلط و آنها را به تصرف خود درآوردند.»

قدرت دوباره ارتش مختل شده

پیروزی سریع و دور از انتظار ایران بر خرمشهر که روزی 200 هزار نفر جمعیت داشت، اظهار کارشناسان نظامی غرب مقیم منطقه را تایید نموده است.

به عقیده این کارشناسان ارتش ایران که در پی سقوط شاه ساقط شده و به اختلال و پراکندگی کشیده شده بوده مجددا به عنوان نیرویی برخوردار از فرماندهی خوب همراه با مهارت نمایان گشته است. ارتش ایران مهارت های فنی خود را با شیوه های جنگی غیر رسمی اعضای سپاه پاسداران آموزش ندیده و متعصب در هم آمیخته است.

اخبار جنگ شاعرانه

یک پاسدار که لباس نیمه نظامی بر تن داشت بازدید کنندگان را از اخبار جنگ مطلع می ساخت. روش وی در تضاد کامل با نحوه ی گزارش دهی های کوتاه حرفه ای نظامی بود. وی به صورتی شاعرانه شرح می داد که چطور «برادران» که مورد یاری و محافظت خدا هستند برخطوط دفاعی عراقی ها حمله کرده و بدون در نظر گرفتن تلفات خود بر آنها چیره شدند.

فرماندهی مشترک ارتش و سپاه

یک افسر می گفت ارتش و سپاه پاسداران فرماندهی مشترک دارند. وی می گفت حرفه ای های ارتش به تنظیم استراتژی می پردازند و نقشه های جنگی را طرح می کنند و آنها را با فرماندهان سپاه پاسداران در میان می گذارند. در پایان این فرماندهان سپاه هستند که به اعضای سپاه پاسداران دستور نهایی را صادر می کنند.

تقویت روحیه برای عبور از مرز

پیروزی خرمشهر روحیه ارتش و سپاه پاسداران را تقویت نموده و آنها را امیدوار کرده است که دولت ایران به آنها اجازه دهد از مرز عراق عبور نمایند.

یکی از افسران ارتش می گوید نیروهای های ایرانی می توانند در کمتر از 5 روز شهر بندری بصره را به تصرف خود درآورند، اگر دولت بخواهد چنین کاری انجام می شود. بصره با دو میلیون نفر سکنه 25 مایل از خرمشهر فاصله دارد.

هنری تنر در همان ایام یعنی 14 خرداد 1361 گزارش دیگری با محتوای مشترک برای نشریه نیویورک تایمز ارسال کرده است او دراین گزارش توصیف جالبی هم از شهر خرمشهر ارائه می کند:

متروکه ای خالی از زندگی

شهر بندری ایرانیان که طی 10 روز گذشته از نیروهای عراقی بازپس گرفته شد، خرابه ای بیش نبود. این شهر به میدان مین مبدل شده است. در حقیقت هیچ ساختمانی از گزند تخریب در امان نمانده و اثری از زندگی در این خرابه ها یافت نمی شود.

عراقی ها که در اکتبر 1980 طی نبردی خانه به خانه بخش اصلی خرمشهر را در کنترل خود گرفته بودند، طی 48 ساعت آن را از دست دادند. اگرچه نیروهای عراقی آن را به قلعه مستحکمی تبدیل کرده بودند ولی د پایان حدود 30 هزار سرباز عراقی مستقر در شهر عقب نشینی کرده و مهمات و تجهیزات خود را در سنگرها باقی گذاشتند...

گروهی از پاسداران خطاب به خبرنگاران خارجی فریاد می زدند: «کربلا بدون پاسپورت!» یک افسر ارتش گفت: اگر دولت از ما بخواهد بصره را در کمتر از پنج روز خواهیم گرفت.»