پیشرفت چشم‌گیر ایران در تشخیص و درمان ناباروری/ زوج‌های نابارور در انتظار حمایت مالی برای درمان‌شان هستند

امروزه ناباروری به عنوان یکی از مسایل مهم به حساب می‌آید که بر اساس آمارها هر ساله میزان آن رو به افزایش است. ناباروری مشکلی که این روزها دامن‌گیر بسیاری از زوج‌های جوان شده است. اختلالات هورمونی، عفونت‌ها، آلودگی هوا، پارازیت‌ها، استرس و فشارهای زندگی روزمره ازجمله علت‌های مهم این مشکل شناخته شده‌اند. یکی از ساده‌ترین راه‌های برخورد با مشکل "ناباروری" استفاده از فرمول "صبر کن، منتظر و امیدوار باش" است اما گاهی این شیوه بهترین انتخاب نیست! ناباروری یک مشکل است و درمان‌های مناسبی برای برطرف کردن آن وجود دارد. میزان ناباروری در حال افزایش است به عقیده دکتر محمدمهدی آخوندی، رئیس مرکز فوق‌ تخصصی درمان ناباروری ابن‌ سینا، میزان باروری در سطح جهان در 50 سال اخیر تقریبا به نصف کاهش یافته و میزان ناباروری به طور مرتب در حال افزایش است! وی با اشاره به اینکه علل فیزیکی و شیمیایی مهم‌ترین عوامل محیطی به شمار می‌آیند، می‌افزاید: دما، فعالیت های بدنی زیاد، فعالیت در محیط گرم، امواج موبایل، رادیوتراپی و پارازیت، از جمله علل مهمی‌ هستند که می‌توانند به‌ شدت بر باروری اثر بگذارند. وی تصریح می کند: نوع تغذیه، سبک زندگی، فشارهای روانی، اضطراب‌های شغلی و به‌خصوص، آلاینده‌های محیطی در کیفیت اسپرم مردان تاثیرگذار است و تمام این عوامل دانشمندان را دچار نگرانی کرده است. از این رو، باید برای کاهش عوامل خطر، که سبب افزایش نازایی و کاهش قدرت باروری می شوند، برنامه‌ریزی کرد. به گفته آخوندی، بهترین سن باروری در خانم‌ها بین 25 تا 30 سال است. پس از سن 35 سالگی، کم‌کم و به طور مداوم، از قدرت باروری زنان کاسته می شود. بیشتر زوجین نابارور توانایی پرداخت هزینه های درمان خود را ندارند طبق آمارهای موجود، نرخ باروری در کشور ۱.۸درصد است! همچنین بالاترین نرخ باروری در کشور مربوط به سال های ۶۰ تا ۶۲ می شود و پس از آن این نرخ رو به کاهش بوده است! امروزه معضل ناباروری در ایران قابل درمان است. طی دو دهه اخیر گام‌های بلندی در رابطه با تشخیص و درمان ناباروری برداشته شده است و حدود 65 درصد از زوج‌های نابارور با استفاده از روش‌های موجود صاحب فرزند شده‌اند، اما متاسفانه بیش از سه میلیون زوج نابارور در کشور وجود دارد! آمارها نشان می‌دهد که تنها 600 تا 700 هزار نفر از این افراد توانایی پرداخت هزینه‌های درمان خود را دارند و اگر حمایت از طرف دولت و مسئولین نباشد، اکثر این خانواده‌ها قادر به تأمین مخارج و هزینه‌های آن نخواهند بود؛ از این‌رو کمک به درمان زوج‌های نابارور قشر ضعیف و متوسط باید مورد توجه جدی دولت قرار گیرد. سه میلیون زوج نابارور در کشور دکتر حمید چوبینه، رئیس مرکز درمان ناباروری رویش هلال، از این مرکز به عنوان یکی از قطب های درمان ناباروری در کشور نام می برد و می گوید: از ابتدای راه اندازی این مرکز تا کنون، بیش از 3 هزار زوج نابارور برای درمان به مرکز رویش هلال مراجعه کرده و از خدمات تخصصی ما استفاده کرده اند. این متخصص بیولوژی تولیدمثل در ارتباط با اهداف راه اندازی مرکز رویش هلال، تصریح می کند: پروژه احداث و کسب مجوز و سایر اقدامات اولیه دیگر برای راه‌اندازی مرکز درمان ناباروری رویش هلال از سال 90 شروع شد. بعد از راه‌اندازی، از فروردین 92 جهت بهره‌برداری و آموزش نیروهای رده‌های مختلف کارشناسی و اداری این مرکز وارد گفتگو با پژوهشگاه رویان شدیم و با انعقاد قرارداد بهره‌برداری، عملا پتانسیل علمی و مدیریتی این پژوهشگاه را به مجموعه افزودیم. رئیس مرکز درمان ناباروری رویش هلال، با تاکید بر توانمندی علمی کشورمان در زمینه درمان ناباروری در دنیا، بیان می کند: به جرات می توان گفت که جزو چند کشور برتر دنیا هستیم که می‌توانیم در جذب بیماران کشورهای دیگر به ویژه کشورهای منطقه و همسایه، گام برداریم و از این طریق ارزی آوری کسب کنیم. وی ادامه می دهد: این مرکز دارای تمام امکانات و تکنیک های لازم در زمینه درمان ناباروری و جلوگیری از بروز اختلالات ژنتیکی شناخته شده، به همراه کادر تخصصی و درمانی مجرب است. ضمن اینکه، هتلی بسیار شیک با امکانات عالی در فاصله چندمتری این مرکز جهت اقامت بیماران احداث شده که امکان در دسترس بودن و مانیتورینگ این بیماران و جلوگیری از ایجاد استرس های مختلف بیماران را به نحو شایسته‌ای مقدور کرده است. چوبینه به جایگاه کنونی مرکز رویش به عنوان یکی از مراکز درمان ناباروری در کشور اشاره می کند و می افزاید: مرکز رویش هلال با توجه به استفاده از امکانات و تجهیزات روز دنیا و استفاده از تیم تخصصی پژوهشگاه رویان در مرتبه بسیار بالایی در عرصه درمان ناباروری و جلوگیری از بروز اختلالات ژنتیکی و کروموزومی قرار گرفته است. این موضوع نشان‌ دهنده ضرورت توجه بیشتر مسئولان امر به توسعه فضای فیزیکی و افزایش تجهیزات این مرکز است که بتوان در زمان‌ کوتاهتر سرویس های درمانی بیماران نیازمند را افزایش داده و در جذب بیماران خارجی نیز بیشتر فعالیت کرد. زوج های نابارور در انتظار حمایت برای درمانشان هستند با توجه به افزایش نرخ باروری، حمایت از درمان ناباروری یکی از اولویت‌های اصلی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی قرار گرفته است. به گفته دکتر سیدحسن قاضی‌زاده‌هاشمی‌، با موافقت معاونت برنامه‌ریزی و راهبردی ریاست جمهوری، وزارت بهداشت، در صدد است با راه‌اندازی صندوقی با ردیف اعتباری ۱۵۰ میلیارد تومانی پیش‌بینی‌شده از سوی مجلس، به منظور افزایش رشد جمعیت، برای درمان زوج‌های نابارور به آنان تسهیلات دهد. دی ماه سال 92 ، بر اساس یک تفاهم‌نامه قرار شده بود بخشی از داروهای درمان ناباروری با مکانیسم پرداخت از سوی بیمه‌ها، تحت پوشش وزارت بهداشت قرار گیرد. تعدادی از این اقلام وارد فهرست پوشش بیمه شده و طی تفاهم‌نامه‌ای که امسال به امضای وزیر بهداشت و وزیر رفاه رسید، این حمایت از 50 درصد پوشش، به 70 درصد رسید. همچنین، وزارت بهداشت اعتبار دیگری نیز برای حمایت از درمان ناباروری در نظر گرفته است که مختص به بیماران بی‌بضاعت خواهد بود. این حمایت به طور کلی مربوط به فرآیند درمان است و نه فقط دارو. امروزه آنچه برای زنان و مردان نابارور اهمیت دارد، کاهش هزینه‌های درمانی آن است که به گفته مسئولین وزارت بهداشت، پوشش برخی از داروهای درمان ناباروری ایجاد شده و برنامه‌های جدیدی نیز در وزارت بهداشت در قالب سیاست‌های جدید جمعیتی در دستور کار قرار گرفته است. وعده‌هایی که مسئولین همواره برای رفع مشکلات ناباروری و افزایش رشد جمعیت داده‌اند، تا حدی راهگشا خواهد بود، اما این طرح‌ها زمانی مثبت ارزیابی می‌شود که با موفقیت اجرا شود. امید است که با تحقق سریع این وعده‌ها علاوه بر پیشگیری از برخی معضلات اجتماعی، آرامش و امید به کانون بسیاری از خانواده‌ها بازگردد.