نسخه معاون استاندار برای پایتخت

بلدیه: تهران را بسیاری غیر قابل سکونت می دانند . آنها که طرح انتقال پایتخت را مطرح می کنند امیدی به ساماندهی و حل مشکلات این شهر ندارند . هوای آلوده ،کمبود و آلودگی آب و خاک ،ترافیک ، جمعیتی که هر روز به این شهر سرازیر می شود . دروازه های این شهر به روی همه باز است اما این شهر آمادگی میزبانی این جمعیت را ندارد . نعمت الله ترکی معاون برنامه ریزی استاندار تهران درباره مشکلات اساسی پایتخت به بلدیه می گوید: حاد شدن شرایط زیست‌محیطی شهر، آلوده شدن آب و خاک و هوا و تغییرات گسترده و فشار بر روی منابع آبی استان به‌خصوص آب‌های زیرزمینی برخی مشکلات جدی شهر تهران است ،مشکلاتی که روز به روز گسترده ترهم می شود . او دلیل گسترده شدن مشکلات فعلی تهران را افزایش جمعیت شهر تهران می داند و می گوید: این استقرار جمعیت امکانات می‌خواهد. محدودیتی که در سکونتگاه شهر تهران وجود دارد باعث کاهش خدمات می‌شود. حمل و نقل ، بهداشت و...مشکل پیدا می‌کند و هر چه جمعیت در تهران بیشتر شود مشکلات هم افزایش پیدا می کند . 10 درصد جمعیت کشور در استان تهران مستقر هستند. از این جمعیت حدود 5/8 میلیون نفر در تهران رندگی می کنند. ترکی درباره این که این شهر چه تعداد جمعیت دیگر را می تواند میزبانی کند می گوید: در افق طرح تفصیلی جمعیت تهران 10میلیون 500 هزار نفر پیش بینی شده است . اما من فکر می کنم همین حالا هم جمعیت تهران 10 میلیون نفر است .بر اساس سرشماری سال 90 ،8 میلیون 500 هزار نفر در تهران ساکن بودند و میزان مهاجرپذیری این شهر آمار 10.5میلیون نفر را تایید می کند . او درباره راهکارهای کاهش جمعیت پذیری تهران می گوید: هر کجا که جمعیت اسکان پیدا می‌کند، دولت ملزم می‌شود که خدمات بدهد. ما برای حل این مشکل باید برای استان تهران فکری کنیم نه فقط برای شهر تهران .هنگامی که در تهران محدودیتی برای استقرار جمعیت ایجاد می‌شود، ناخودآگاه جمعیتی که از استان‌های دیگر به استان تهران مهاجرت کرده اند مجبور می‌شوند در شهر‌‌های اطراف تهران اسکان پیدا کنندو مشکلات شان هم تحمیل می‌شود به شهر تهران. بیشتر اینها شغلشان و کارشان در شهر تهران است و محل استقرار و در شهرستان‌های اطراف شهر تهران است. اگر برای استان برنامه‌ای داشته باشیم می‌توانیم بگوییم که شهر تهران هم می‌تواند نفس بکشد، ولی تا زمانی که این سنگینی استقرار جمعیت، مهاجرت جمعیت رادر شهرستان‌ها داشته باشیم، همین مشکلات در شهر تهرانوجود دارد . با وجود تمام مشکلات معاون استاندار تهران را محلی مناسب برای زندگی می داند و می گوید:تهران محل مناسبی برای سکونت است، در صورتی که این مسائل و مشکلاتش مدیریت بشود ، به طور مثال حل ترافیک شهر تهران راه حل دارد . ظرفیتی که در شهر تهران برای حمل و نقل در نظر گرفتیم، جوابگوی این جمعیت نیست. می‌توانیم در بحث توسعه حمل و نقل عمومی توان و اعتبارات را بر روی حمل و نقل ریلی متمرکز کنیم .افزایش خطوط مترو و کاهش خودروهای آلاینده در شهر تهران بر کاهش آلودگی هوا نیز تاثیر می گذارد . انتقال کارخانه های آلاینده ای که در اطراف شهر تهران هستند ، نیز بر پاکی هوای تهران موثر است با برنامه ریزی و مدیریت تهران شهر خوبی برای زندگی است. او با بیان این که تا زمانی که جذابیت های ویژه این شهر وجود دارد جمعیت پذیری هم داریم می گوید:جمعیتی که اینجا استقرار پیدا می کنند یک وابستگی‌هایی ناخواسته به این استان و شهر پیدا می‌کنند، بحث اشتغال خودشان، اشتغال فرزندانشان و چون این جذابیت های شغلی تحصیلی رفاهی و...در استان تهران و شهر تهران وجود دارد، کسی حاضر نمی‌شود به همین راحتی ها از این شهر جدا شود. اما می‌شود مدیریت کرد که از این به بعد به جمعیت این شهر افزوده نشود. ترکی معتقد است :طرح‌هایی که قبلا اجرایی شده موفق نبوده است به خاطر آن که مزایایی که در نظر می‌گیریم کافی نبوده و افرادی که می‌خواهیم از این شهر بروند، آنقدر وابستگی‌شان به این شهر زیاد است، اگر مجموعه هم اراده کند که اینها بروند، نمی تواند واین اتفاق نمی‌افتد. معاون برنامه ریزی استاندار در خصوص سیاست های تشویقی خروج از تهران توضیح می دهد:به طور مثال در بحث مسکن و خانواده کسی که در تهران ساکن است و صاحب منزل مسکونی اگر بخواهد از شهر تهران به یک شهرستان یا استان دیگر مهاجرت کند، این امکانات باید در آنجا هم برایش مهیا شود. یعنی ما باید در آنجا یا زمین یا منزل به او بدهیم. یا در بحث مسائل آموزشی، فرزندانی که در اینجا در حال تحصیل و آموزش در رشته‌های تحصیلی مختلف، هستند شناسایی شود که امکان انتقال به کدام استانها را دارند . دولت هم باید یک سری تشویق‌هایی پیش بینی کند که این موضوع عملیاتی شود. ترکی درباره نسخه انتقال پایتخت در کاهش جمعیت پایتخت می گوید: مرکز فعالیت سیاسی،اداری و اقتصادی است ومهاجرتی که الان وجود دارد به خاطر همین مجموعه‌هاست. ما اگر بتوانیم یک برنامه‌ریزی بلندمدت برای انتقال پایتخت سیاسی-اداری داشته باشیم ولی قطعا تاثیرگذار است و باید دولت در برنامه ریزی هایش تلاش کند این موضوع اجرایی شود . معاون استاندار اضافه می کند: گمان نمی کنم در هیچ جای دنیا ورود و خروج به پایتخت شهری آسان باشد . هرکسی اراده بکند از هر استان و هر گوشه و کناری می تواند یک روزه در شهر تهران منزل بخرد و استقرار پیدا کند، ما باید جلوی این کار را بگیریم. او ادامه می دهد : بسیاری ازکشورهای دنیا یک حریمی برای پایتخت قائل هستند. البته حوزه سیاسی، اداری،‌اقتصادی .. اینها آنها در یک منطقه به عنوان پایتخت متمرکز نیست و تفکیک شده است و هر بخشش ممکن است در چندین استان استقرار داشته باشد. این یکی از آن کمک های است که می‌توانیم بگوییم جمعیت را پخش می کند. این کشورها آمدند و یک مقرراتی برای مردم قائل شدند، یعنی کسی که پایتخت نشین است شناسنامه یا گذرنامه پایتخت‌نشینی را دارد. و ورود به پایتخت به این راحتی‌ها نیست که مثلا امروز اراده کرد فردا بیاید در آنجا مستقر شود. ترکی با بیان این که بیشتر کشورها این گذرنامه پایتخت نشینی را دارند می گوید: ورود و خروج افراد به پایتخت روزانه کنترل می شود که چه افرادی مستقر می‌شوند. آنهایی هم که مستقر می‌شوند باید دلیل کافی برای استقرار داشته باشند. مثلا اگر فردی قرار است بیاید در حوزه پایتخت دارای مسکن بشود، حتما باید دلایل توجیهی قانع ‌کننده‌ای برای دولت داشته باشد. من فکر می کنم 25 سال پیش هم در تهران یک چنین مقرراتی بود که مثلا اگر کسی می‌خواست از استانی به تهران ورود پیدا کند، حتما باید مجوز می گرفت تا بتواند خانه ای خریداری کند. معاون استاندار در پاسخ به این که چقدر این ایده در تهران قابلیت اجرایی دارد می گوید: شدنی است. اگر اراده کنیم. تمام دستگاه‌های متولی امرمی‌توانند به این قضیه کمک کنند. مثلا شهرداری می‌خواهد پروانه ساختمان بدهد، اسم و مشخصات افراد مراجعه‌کننده را دارند که چه کسانی هستند و... ترکی کاهش جمعیت تهران را مرهم زخم های این شهر می داند و می گوید: با کنترل جمعیت ورودی به تهران قطعا مشکلات که در حوزه‌های مختلف وجود دارد کمتر می‌شود. البته برخی آسیبها غیر قابل برگشت است درخت‌هایی که در شهر تهران قطع شده و محله‌هایی که یک زمانی در آن کارهای کشاورزی انجام می شد و باغ‌ها بود از بین رفته است ودیگر جایگزین نخواهد شد. ولی می‌شود گفت از این به بعد برای جلوگیری، از همین مقداری هم که باقیمانده ما بتوانیم برنامه‌ریزی کنیم.