نظام سلامت همسو با آرامش روانی بیمار

سرویس اجتماعی « فردا »: استفاده از خدمات بیمارستان‌های دولتی با کمترین هزینه ممکن، می‌تواند آرامش زیادی برای مردمی که گرفتار بیماری شده‌اند فراهم کند و از طرفی، بار ترس از هزینه بیماری‌های احتمالی را از دوش اقشار مختلف بردارد.

این آرامش خاطر، یکی از مهم ترین اهداف طرح تحول نظام سلامت است که دکتر حبیب الله موسوی بهار، رئیس دانشگاه علوم پزشکی همدان درباره آن می گوید. موسوی بهار معتقد است طرح سلامت، طرحی انقلابی است که تاکنون در ایران اجرا نشده و هدف گیری در این زمینه موجب می شود نحوه ارائه خدمات پزشکی کشورمان همچون سطح بالای علمی پزشکانمان، ارتقا یابد.

به نظر شما طرح تحول نظام سلامت چه منفعت هایی برای مردم در پی خواهد داشت؟

این طرح چندوجهی است و در قالب هفت بسته خدماتی و یک بسته نظارتی ارائه می شود و از جهات مختلف از بیماران حمایت می کند. هدف نهایی تمام بسته ها، خدمت به مردم است. یکی از مهم ترین خدمات طرح تحول نظام سلامت، کاهش پرداخت از جیب بیمار هنگام بستری شدن است. طبق قانونی مصوب در چند سال پیش، قرار بود بیمار فقط 10 درصد و بیمه 90 درصد هزینه ها را بپردازد. پیش از این ، براساس متوسط کشوری، بیماران حدود 40 یا 50 درصد هزینه های درمان را خودشان پرداخت می کردند، اما در طرح سلامت رقم کلی پرداختی از سوی بیماران به 10 درصد هم نمی رسد. حتی روستاییان و عشایر حدود 5 درصد پرداخت خواهند داشت، علاوه بر این که زایمان طبیعی نیز رایگان شده است. البته بیمه همچنان به تعهدات قبلی خود پایبند است ولی این فضای پرنشده از سوی بیمه ـ که بیمار متحمل پرداخت آن می شد ـ اکنون از سوی دولت پرداخت می شود.

در روزهای اجرایی شدن طرح سلامت در استان همدان، این ارقام تا چه اندازه محقق شده است؟

در 20 روز نخست اجرای طرح در استان همدان، حدود 15 درصد از پرداخت نقدی مردم کاهش یافته که طبق برنامه ریزی ها انتظار داریم این رقم به حدود 25 تا 30 درصد برسد.

آیا این طرح صرفا به قشر نیازمند کشور منفعت های مالی درمانی می رساند؟

خیر، این طرح به نفع تمام مردمی است که این سه شرط را دارند: ایرانی بودن، داشتن یکی از بیمه های پایه (تامین اجتماعی، ایرانیان، نیروهای مسلح و کمیته امداد) و مراجعه به یکی از بیمارستان های دولتی در سراسر کشور.

اگر کسی تحت هیچ پوشش بیمه ای نباشد، از دریافت خدمات طرح سلامت بهره نمی برد؟

برای کسی که هیچ یک از بیمه ها را ندارد، در بدو مراجعه به بیمارستان، یک گواهی بیمه صادر و تمام هزینه ها با بیمه پرداخت می شود و پس از مدتی نیز دفترچه بیمه او صادر می شود. اکنون شش میلیون نفر در کشور بیمه نیستند که می توانند با مراجعه به سایت salamat.ir و پرداخت هزینه ای بسیار اندک، بیمه ایرانیان دریافت کنند. با این کار در کشور ما هیچ کس بدون بیمه نخواهد ماند.

آیا برای فرستادن پزشکان توانا به مناطق محروم و اقامت طولانی تر آنان در طرح سلامت برنامه ای در نظر دارید؟

یکی از بسته های طرح سلامت، طرح ماندگاری پزشکان در مناطق محروم است که خود موجب ایجاد عدالت در سلامت می شود. پیش از این معمول بود پزشکان فارغ التحصیل یک یا دو سال اول فعالیت خود را به مناطق محروم می رفتند. آنها در این مدت تجربه کسب می کردند و بعد به محل زندگی خود باز می گشتند. همین موضوع موجب شده بود مردم مناطق محروم همیشه از داشتن پزشک حاذق بی بهره باشند. شهرهای کشور به پنج دسته تقسیم شده است: الف، ب، ج، د و گروهی که جزو هیچ یک از اینها نیست. هرچقدر شهر محروم باشد، در این دسته بندی جایگاه بالاتری کسب می کند، یعنی دورافتاده ترین و محروم ترین مناطق کشور در گروه الف قرار می گیرند. ضریب دریافتی پزشکان خدمت کننده در گروه های بالاتر به منظور جذب آنان و همچنین اقامت طولانی مدتشان افزایش می یابد. همین موضوع جاذبه کافی برای پزشکان ایجاد می کند تا برای کسب درآمد بیشتر، مدت زمان طولانی تری را در مناطق دورتر و سخت تر سپری کنند. این موجب می شود با مردم بیشتر آشنا شوند، تجربه های زیادتری کسب کنند و خدمتگزاری آنان به مردم بیشتر شود. از طرف دیگر، مناطق محروم نیز از مزیت پزشک حاذق برخوردار می شوند.

طرح سلامت موجب نمی شود کیفیت خدمات پزشکی کاهش پیدا کند؟

برای رفع این مشکل احتمالی بسته ای در نظر گرفته شده که از اول خرداد اجرایی شده است. یکی از مشکلات مراکز درمانی این بود که پزشکان متخصص فقط صبح ها در بیمارستان بودند و بیماران عصر و شب را ـ که اتفاقا مشکلات حادتری دارند ـ دانشجویان یا پزشکان عمومی معاینه می کردند و به روش های مختلف به پزشک متخصص ارجاع می دادند. در طرح سلامت، بیماری که عصر و شب می آید، به اندازه بیمار صبح خدمات می بیند. علاوه بر این، بسته هشتم که بسته ای نظارتی است، به بررسی انجام شدن یا نشدن تمام دستورها و برنامه ریزی های پیشین می پردازد.

یکی از نگرانی ها و مشکلاتی که از زبان بیماران می شنویم، این است که در ازای درمان با قیمت کمتر، امکانات و فضای درمانی افت می کند. برای این مساله چه تدبیری اندیشیده شده است؟

در بسته ارتقای هتلینگ بیمارستان های دولتی ـ که شامل مواردی ازجمله کیفیت تخت و ملحفه و تشک و پرده و دستشویی می شود ـ بیمارستان ها به سه ستاره و چهار ستاره تقسیم بندی شده اند. بیمارستان ها در این طرح موظف هستند بهداشت را رعایت کنند و تمام کمبودهای خود را ارجاع دهند. با اصلاح مشکلات، محیطی را در اختیار بیمار قرار می دهیم که در شأن او باشد و پرستار و مسئولان مختلف خدمات بیمارستان ها نیز در محل بهتر و زیباتری کار کنند. بسته ارتقای تجهیزات بیمارستان ها نیز به منظور حفظ شأن و کرامت مردم ایجاد شده است.

به نظر شما این طرح تا چه اندازه می تواند نگرانی مردم را در ارتباط با بیماری های ناگهانی و مراجعه به بیمارستان کاهش دهد؟

بزرگ ترین دستاورد طرح سلامت این است که موجب آرامش روانی مردم و کسب اعتماد به سیستم می شود. باید به نفع ملت و جامعه از این طرح استفاده و حمایت شود. وزیر بهداشت با قوت تمام این طرح را اجرایی کرد. اگر یکی از پیام های دولت این است که اقشار دارا و غنی تر یارانه دریافت نکنند، علتش این است که قصد دارد طرح های مفیدی مانند طرح سلامت در کشور ایجاد کند. در این مدت کوتاه یک میلیارد تومان رایانه سلامت به مردم پرداخت شده است. این کار دقیقا به معنی هدفمند کردن یارانه هاست که در آن، خطر از هم پاشیدن خانواده هایی که به دلیل بالا بودن هزینه درمان دچار مشکل شده اند، کم می شود.

در این مدت چه بازخوردهایی از اجرای طرح سلامت داشته اید؟

یکی از موارد مطرح شده در ملاقات مردم با ائمه جمعه و مسئولان استانداری ها و حتی پزشکان، ناتوانی مالی عده ای از بیماران بوده که باعث نوشته شدن تعداد زیادی نامه برای درخواست حمایت به منظور دریافت نکردن یا کاهش هزینه های درمانی می شد. من در همین مدت کوتاه، هم خودم شاهد کم شدن چنین نامه هایی بودم و هم از ائمه جمعه در شورای اداری استانداری، بارها شنیده ام که ملاقات های متعدد برای درخواست کمک مالی درمان، به حداقل رسیده است. باز هم تاکید می کنم این اتفاق یعنی هدفمند شدن یارانه ها. البته یارانه فراوان تعلق گرفته به طرح سلامت، از طریق انصرافی های یارانه رخ نداد، زیرا همان طور که می دانید تعداد این گروه کم بود. در هر صورت دستاورد این طرح، در جهت ارتقای فرهنگ و اتحاد ملی و دست گیری از یکدیگر خواهد بود.

منبع: جام جم آنلاین