این‌شهرهاوهمای‌سعادت‌پایتخت

سرویس اجتماعی « فردا »:

انتقال پایتخت سیاسی دوباره در چند روز اخیر خبرساز شده است و شهری که باید جایگزین تهران در این عملیات ناگزیر شود هنوز مشخص نیست.

این طرح که در هر دولتی در بعد از انقلاب مطرح بوده تنها در دولت احمدی نژاد بود که اقدامی البته در جهت عکس را به خود دید و آن هم طرح انتقال کارمندان به جای انتقال پایتخت بود که تقریبا از آن به عنوان طرحی شکست خورده می توان یاد کرد.

در این میان هرگاه این بحث با شروع هر دولتی داغ می شود بازار شایعه ها و اظهار نظرهای مردم و مسئولین نیز داغ می شود گرچه مردم هر قسمتی از کشورمان شهر خودشان و متبوعشان را با دلایل کاملا قابل قبول برای خود و همشهریانشان لایق پایتخت شدن می دانند اما در نهایت این مسئولین امر هستند که این همای سعادت ( البته اگر سعادتی باشد) را بر شانه یکی از شهرهای ایران می نشانند.

وجود امکانات، زیر ساخت ها، آب و هوا، مرزی نبودن، وجود منابع آب، در مسیر بودن، نزدیکی به تهران و همه و همه دلایلی هستند که برای مزیت داشتن یک شهر برای پایتخت شدن بر می شمرند. کلیات طرح انتقال پایتخت در 3 دی‌ماه سال گذشته به تصویب مجلس رسید.

در همین رابطه رئیس کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور در مجلس، از تصویب گزارش شور دوم طرح انتقال پایتخت در کمیسیون متبوعش خبر داد و گفت: همدان،‌ سمنان و پردیس تاکنون به عنوان ‌گزینه‌های انتقال پایتخت سیاسی کشور طرح هستند.

امیر خجسته همچنین گفت: پس از تصویب نهایی طرح انتقال پایتخت در مجلس و اخذ نظر مثبت شورای نگهبان این طرح برای اجرا به دولت ابلاغ خواهد شد.

نماینده مردم همدان، فامنین و قهاوند در مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه گزارش شور دوم طرح انتقال پایتخت در حال حاضر در نوبت قرائت و تصویب در صحن علنی مجلس قرار دارد، گفت:‌ انتقال پایتخت در شرایط کنونی کشور اجتناب ناپذیر بوده و برای ساماندهی امور باید صورت بگیرد.

حال باهم نگاهی داریم به وضعیت این سه شهر؛

همدان

همدان از میان این سه شهر، قدیمی ترین و چه بسا از قدیمی ترین شهرهای جهان است در سال 1385 مجلس شورای اسلامی همدان را پایتخت تاریخ و تمدن ایران اعلام کرد.

این شهر پایتخت اولین سلسله ای بود که از تیره آریایی ها قسمت اعظم فلات ایران را در ید قدرت داشتند و با شکست دادن آشوری ها زمانی پر قدرت ترین امپراتوری جهان به شمار می آمدند.

در تاریخ آمده است که همدان به دست دیااکو اولین شاه ماد تاسیس شده و برخی نیز زمان تاسیس را حتی به قبل آن و زمان کاسی ها نسبت می دهند اما قدر مسلم این است که این شهر در روزگار هخامنشیان، اشکانیان، ساسانیان، آل بویه و سلجوقیان نیز یکی از پایتخت‌های کشور بوده‌است.

همدان از لحاظ جمعیت چهاردهمین شهر پرجمعیت ایران به شمار می‌آید و در مرداد سال ۱۳۸۸ به عنوان یکی از کلانشهرهای ایران معرفی شد. در سال‌های ۱۳۰۰ تا ۱۳۰۴ خورشیدی مهندس آلمانی کارل فریش طرحی مدرن را برای همدان پیش بینی کرد که از نوع نقشه‌های شعاعی محسوب می‌شود. اما امروزه به دلیل تراکم جمعیت و طرح شعاعی، ترافیک مرکز شهر بسیار زیاد شده است. به این میدان ۶ خیابان اصلی شهر وصل شده‌اند.

آب و هوا

آب و هوای همدان مختلف و اوضاع جوی منطقه از لحاظ حداقل و حداکثر برودت و باران در فصول سال متغیر است در نقاط کوهستانی سرد است حد متوسط برف سالانه بین ۱۵۵ تا ۲۴۵ میلیمتر می‌باشد و سرما تا ۳۰ درجه زیر صفر می‌رسد.

میانگین دمای سالانهٔ همدان ۱۱٬۳ درجه سانتیگراد ثبت شده‌است. همچنین گرم‌ترین دمای همدان نیز تاکنون ۴۰ درجه سانتیگراد و سردترین دمای آن منفی ۳۲.۸ ثبت شده‌است. میانگین بارش سالانه همدان نیز ۳۱۷٬۷ میلیمتر اندازه گیری شده که نسبت به میانگین بارندگی در ایران، حدود ۷۰ میلیمتر بیشتر است.

کوه‌های همدان

شهر همدان در دره‌ها و دامنه‌های شمالی کوهستان الوند واقع شده‌است. مرتفع‌ترین قلهٔ این کوهستان، قلهٔ کوه الوند با ارتفاع ۳۵۷۴ متر از سطح دریاست که این قله بین تویسرکان و همدان و در ۱۸ کیلومتری شهر همدان واقع شده‌است.

از گردنه‌های معروف این کوه از گردنه زاغه بین همدان و ملایر، گردنه اسدآباد بین همدان و کرمانشاه و گردنه همه‌کسی بین همدان و سنندج می‌توان نام برد.

به غیر از کوه الوند، بین این شهر و شهرستان زنجان کوه‌های کم‌ارتفاعی وجود دارند که عبارتند از: کوه چنگ الماس، کوه ارمنی و کوه قره‌داغ.

رودهای و سد های همدان

رودهای الوسجرد، دره‌مرادبیک، آبشینه و عباس‌آباد مهم‌ترین رودهای شهر همدان هستند.

سد اکباتان در ۱۰ کیلومتری جادهٔ همدان به ملایر و بر روی رود آبشینه در نزدیکی تفریجان که منطقه ای ییلاقی می باشد، قرار گرفته است. سد آبشینه در جادهٔ همدان به ملایر بر روی رود آبشینه قرار دارد.

راه‌های همدان

همدان فرودگاه و راه آهن دارد، اما فرودگاه این شهر مدتی است که جز در موارد استثنایی پرواز مسافربری ندارد. فعلا حدود ۵۱۱ کیلومتر از جاده‌های مواصلاتی استان همدان به صورت آزادراه و بزرگراه است که ۷ درصد آزادراه‌ها و بزرگراه‌های کشور را شامل می‌شود. با گسترش شبکه‌های اصلی مواصلاتی هم اینک ۵ شهرستان عمدهٔ استان همدان از طریق بزرگراه و آزادراه به مرکز استان، شهر همدان متصل هستند.

راه‌های زیر راه‌های اصلی میان شهری شهر همدان هستند؛

- بزرگراه تهران-کرمانشاه-خسروی که همدان در کیلومتر ۳۷۵ این مسیر از سوی تهران قرار دارد. - راه اصلی تهران-سنندج که همدان در ۳۴۳ کیلومتری این مسیر قرار دارد. - راه اصلی تهران-کرمانشاه-ایلام که همدان در همین مسیر قرار گرفته‌است. - راه اصلی سنندج-همدان به طول ۱۸۲ کیلومتر. - راه اصلی ارومیه - کردستان - اراک - اصفهان که همدان در همین مسیر قرار گرفته است. - بزرگراه همدان-ملایر به طول ۷۵ کیلومتر.

همدان شهر فرهنگ و تاریخ

نظر به قدمت همدان این شهر دارای جاذبه های پر تعداد فرهنگی و تاریخی است از گنج نامه تا ویرانه های هگمتانه باستان از آرامگاه بابا طاهر تا آرامگاه ابوعلی سینا ،شیر سنگی ، گنبد علویان، آرامگاه استر و مردخای ، امامزاده علی و دهها تفرج گاه و پارکهای عمومی و همچنین غار شاخص علی صدر همگی از جاذبه های این شهر هستند.

برخی از منتقدان همدان نزدیک بودن آن به مرزهای غربی را از نقاط ضعف این شهر برای پایتخت شدن می دانند همدان پس از اسلام تنها در دوران صفویه 1724 میلادی یکبار توسط احمد پاشا ،شاه عثمانی تصرف شد اما بعد توسط نادر شاه افشار پس گرفته شد و به موجب عهد نامه ای همیشه به ایران ملحق شد.

سمنان

یکی از گزینه هایی که در انتقال پایتخت همیشه مورد توجه بوده، سمنان است. این شهر در جنوب رشته کوه البرز و شمال دشت کویر در راه تهران به خراسان قرار گرفته است. آب و هوای آن خشک و معتدل است.

سمنان از سوی شرق با شهرهای دامغان شاهرود، از شمال به درجزین، مهدیشهر و شهمیرزاد و از غرب با سرخه همسایه است. در طول جغرافیایی ۵۳ درجه و ۲۳ دقیقه و عرض جغرافیایی ۳۵ درجه و ۳۴ دقیقه واقع شده و ارتفاع متوسط آن از سطح دریا ۱۱۳۰ متر است.

همچنین فاصله سمنان تا تهران ۲۱۶ کیلومتر است و به راه آهن سراسری تهران_مشهد، متصل است و دارای دو فرودگاه (یکی تجاری و دیگری نظامی) می‌باشد. جمعیت شهرستان سمنان بر اساس نتایج سرشماری سال ۱۳۹۰ خورشیدی، برابر بر ۱۸۲٬۲۶۰ نفر که با این آمار، نود و پنجمین شهرستان بزرگ ایران است. البته در حال حاضر سمنان با جدا شدن شهرستان سرخه، شهر سمنان با ۱۵۳۶۸۰ نفر بزرگ ترین شهر استان است.

آب و هوا

آب و هوای سمنان در تابستان گرم و خشک و در زمستان نسبتا سرد است. بارندگی‌های این شهر در فصول سرد سال صورت می‌گیرد و میزان متوسط بارندگی سالانه آن ۱۴۰ میلیمتر است. متوسط درجه حرارت سالانه ۱۷.۷ درجه سانتیگراد است و این در حالی است که حداکثر مطلق حرارت ۴۴.۵ درجه سانتیگراد و حداقل مطلق منفی ۶.۴ درجه سانتیگراد گزارش شده است. همچنین متوسط تعداد روزهای یخبندان در طول سال در حدود ۴۸ روزاست.

میزان بارندگی در سمنان ۱۴۰ میلیمتر است که نسبت به میانگین ۲۵۰ میلیمتری کشور حدود ۱۱۰ میلیمتر کمتر است.

در جنوب سمنان مناطقی چون دشت کویر، ریگ جن، تپه‌های حصار، تپه دلازیان، و تپه‌های میرک از مهم ترین ویژگی‌های جغرافیایی به شمار می‌روند. رودخانه فصلی گل رودبار در شمال غرب این شهر و با سرچشمه گرفتن از رشته کوه‌های البرز و گذر از شهرستان مهدیشهر به دشت کویر می‌ریزد.

رود گل رودبار از سه کیلومتری غرب مهدیشهر سرچشمه گرفته و شاخابه رودهای ده صوفیان و شهمیرزاد و کاریزهای روستای درجزین به این رود می‌پیوندند. رود گل رود در شمال سمنان در جایی به نام "آب پخش کن" به ۵ شاخه بخش می‌شود.

راه‌های سمنان

شهر سمنان در ۲۱۶ کیلومتری تهران قرار گرفته و فاصله زمینی آن با آبهای آزاد خلیج فارس و دریای خزر به ترتیب ۱۶۰۰ و ۴۰۰ کیلومتر است. این شهر ۲ فرودگاه دارد که یکی از آنها نظامی و دیگری تجاری و فعال است، همچنین به راه آهن سراسری تهران_مشهد، متصل است.

استان سمنان دارای 373 کیلومتر آزاد راه ، 424 کیلومتر راه اصلی، 828 کیلومتر راه فرعی، 1560 کیلومتر راه روستایی است. مجموعه خطوط راه آهن این استان 879 کیلومتر است که در زمان پهلوی اول و به منظور انتقال ذغال سنگ تاسیس و بعدها گسترش یافت .

مکانهای گردشگری

شهر سمنان ۷ محله معروف قدیمی دارد به‌نام‌های اسفنجان (اسپنژان)، لتیبارسی سر، شاهجو، جهادیه ناسار، زاوغان، کوشمغان و کدیور.

از جاذبه های مذهبی هم می توان از امامزاده یحیی بن موسی الکاظم، امامزاده علی بن جعفر الصادق،امامزاده علی بن اشرف،بقعه پیغمبران (سیم النبی و لام النبی) نام برد در کنار آن ارگ سمنان ، مسجد جامع سمنان، منار سلجوقی ، بازار سمنان ، کاروانسرای سنگی آهوان و کاروانسرای شاه عباس از شاخص ترین آثار تاریخی سمنان هستند . پردیس شهر پردیس با نامی که معنای بهشت می دهد کم سابقه ترین شهر میان سه گزینه پیشنهادی است. پردیس مرکز شهرستان پردیس در شرق شهر تهران است.

این شهر با مساحت یک‌هزار و ۳۷۸ کیلومتر مربع از ۵۵ آبادی، روستا، نواحی کارگاهی، مناطق زراعی، دو شهر پردیس و بومهن و دو بخش جاجرود و بومهن تشکیل شده است.

محدوده جغرافیایی این شهرستان از روستای «تلو» در «سرخه حصار» آغاز شده و تا انتهای بخش بومهن ادامه دارد. شهرستان ۲۰۰ هزار نفری پردیس از غرب با تهران ،ازشرق با شهرستان دماوند،از شمال با شهرستان شمیرانات واز جنوب با شهرستان پاکدشت دارای مرز مشترک است.

پردیس

سیاست ایجاد شهرهای جدید با هدف مهار رشد بی‌رویه‌ی جمعیت و کنترل مهاجرت به شهرهای بزرگ، به‌ویژه تهران براساس مصوبه سال ۱۳۶۴ هیأت وزیران اتخاذشد و بر همین اساس هیأت وزیران در تاریخ ۲۳ اسفند ۱۳۶۸ احداث شهر جدید پردیس را در فاصله‌ی ۱۵ کیلومتری شرق تهران در کنار جاده‌ی ترانزیتی تهران - مازندران و با جمعیت نهایی دویست هزار نفر تصویب کرد.

مکان‌یابی شهر پردیس در منطقه‌ شهری تهران با توجه به شرایط طبیعی منطقه و اهداف دولت صورت گرفته که با توجه به موقعیت حساس شهر تهران به‌عنوان پایتخت و مرکز سیاسی و اداری کشور از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

فاصله ارتفاع بین پست ترین نقطه حریم شهر و بالاترین آن حدود 1100 متر است. رودخانه جاجرود درجنوب سعیدآباد به ارتفاع 1400 متر به عنوان پست ترین و کوه آرا درشمال غربی شهر به ارتفاع 2500 بالاترین نقاط پردیس شناخته شده است. فضای سبزی که برای فضای درون شهری فاز یک پردیس در نظر گرفته شده حدود 10 هکتار است. در محدوده فاز یک وسعتی حدود 2 هکتار به پارک و فضای سبز شامل پارک ورودی فاز یک به عنوان تفرجگاه محله 3 در نظر گرفته شده و حدود 15 هکتار جنگل کاری به صورت نوار حاشیه جاده ترانزیت و حاشیه مسیل رودخانه ایجاد شده است.

میانگین مجموع سالیانه بارش حدود 386 میلیمتر برآورد شده که بیشتر به شکل برف است. بیشترین میزان بارندگی در اسفند ماه و کمترین میزان بارندگی در فاصله ماه های تیر تا شهریورر است. میانگین حداکثر دما در ماه های گرم بین 21.3 الی 26.5 درجه تغییر می کند. میانگین تعداد روزهای بارانی ثبت شده بیش از 55 روز بوده و بیشترین تعداد روزهای بارانی در اسفند ماه 9 روز است. کمترین بارندگی در مردادماه ثبت شده که 2 روز در ماه است.

آلودگی آب پردیس به دلیل شکستگی لوله یکی از جدی ترین مشکلاتی بود که اخیرا برای مردم این شهر پیش آمد.

آزاد راه تهران- پردیس به طول24 کیلومتر و عرض 28 متر از پل شهید بابایی، پردیس را به تهران متصل می رساند. این آزاد راه 4 بانده است.

منبع: خبرآنلاین