نظر مراجع درباره رمالی و جن‌گيري

در سال‌هاي اخير در كشورمان مراجعه به دعانويس، رمال، فال گير، جن گير و مواردي مانند آن و همچنين دريافت وجوه كلان در مقابل انجام اين اقدامات افزايش يافته است. از آنجا كه دعا امري مورد تاكيد اديان الهي به ويژه اسلام است، اين سوال مطرح مي‌شود كه آيا اموري همچون دعا نويسي نيز مورد تاييد اسلام هست؟ امور ديگري همچون رمالي، فال بيني و جن گيري و موارد مشابه كه به نوعي از امكان پيشگويي آينده يا تغيير آن خبر مي‌دهند چه جايگاهي در احكام شرعي دين مبين اسلام دارد؟ ايسنا، پرسش‌هايي را در اين زمينه در قالب استفتاء از مراجع تقليد تنظيم كرده است كه به منظور سهولت دسترسي، پرسش‌ها را از طريق پايگاه اطلاع رساني (وب سايت‌) دفاتر مراجع تقليد مطرح كرديم كه تاكنون آيات عظام مكارم شيرازي، صافي گلپايگاني، علوي گرگاني به اين استفتاء پاسخ داده‌اند. همچنين به دليل وجود استفتاء مشابهي در پايگاه اطلاع رساني دفتر آيت الله العظمي سيستاني، در انتهاي اين گزارش، متن استفتاء مذكور درج شده است: متن پرسش‌ها و پاسخ مراجع تقليد به اين شرح است: - آيا دعانويسي، فال گيري و جن‌گيري مورد تاييد اسلام است؟ - گرفتن پول يا هديه در قبال نوشتن دعا چه حكمي دارد؟ - نظر حضرتعالي درباره اقدام افرادي كه بدون داشتن اطلاعات كافي ديني از طريق نوشتن دعا امرار معاش و كلاهبرداري مي‌كنند، چيست؟ - دادن پول به اين افراد چه حكمي دارد؟ پاسخ آيت‌الله ناصر مكارم شيرازي: "نوشتن دعاهايي که از حضرات معصومين (عليهم السلام) رسيده و در کتب معتبر موجود است، اشکالي ندارد. ولي دعا نويسي حرفه‌اي، که شغل افراد سودجوست، صحيح نيست و غالب کتاب‌هايي که به آن استناد مي‌کنند، اعتباري ندارد. اين امر اگر چه ممکن است ولي شرعا جايز نيست، و بسياري از مدّعيان آن افرادي دروغگو يا خطاکارند و فال گيري از خرافات است و گرفتن پول براي گرفتن فال جايز نيست." پاسخ آيت الله صافي گلپايگاني: " نوشتن دعاهايي كه با دليل معتبر از ائمه معصومين عليهم السلام نقل شده و اجرت گرفتن در مقابل آن، اشكال ندارد ولي مراجعه به فالگيرها يا دعانويساني كه به صورت‌هاي مختلفه از منابعي كه اعتبار شرعي ندارد نقل مي‌كنند يا مي‌نويسند جايز نيست و پول گرفتن اينگونه اكل مال به باطل و حرام است. والله العالم" پاسخ آيت الله علوي گرگاني: «بسمه تعالي دعا نويسي از نظر شرعي اشکال ندارد ولي فال گيري و جن گيري مورد تائيد نيست ولي دعانويسي که فعلا در مملکت ما رواج دارد و بيشتر افراد کلاهبردار به اين امر مشغول هستند جايز نيست زيرا بسياري از آنها معلومات کافي در اين امر ندارند و گرفتن چنين پولهايي هم خالي از شبهه نيست و ما نبايد خودمان را در معرض سوء استفاده اينگونه افراد قرار دهيم" در بخش سوال‌ها و جواب‌هاي پايگاه اطلاع رساني دفتر آيت الله سيستاني به اين سوال كه «آيا مراجعه به دعانويس اشکال دارد؟ نظر شما در مورد سحر و جادو چيست؟» پاسخ داده شده است: "مراجعه به دعانويس اشکال ندارد ولي سحر و جادو جايز نيست." همچنين در پاسخ به اين سوال كه «سحر و جادو چه حکمي دارد؟» عنوان شده است:«سحر و جادو از محرمات و معاصي کبيره است و جايز نيست. همچنين درباره اين سوال كه «کف و يا فال فنجان بين، پيشگويي‌هايي مي‌کند و مي‌گويد که براي شخص در حال و آينده چه پيش خواهد آمد؟ آيا چنين کاري جايز است به ويژه اگر صاحب فنجان به آنچه گفته مي‌شود ترتيب اثر بدهد؟» پاسخ داده شده است: "چنان پيشگوي‌هايي اعتبار ندارد و او هم نبايد به طور جزم و يقين، سخني بگويد هم چنانکه ديگران هم در مواردي که وجود حجّت شرعي و عقلي لازم است ، نبايد بر آن پيشگويي‌ها، اثر بار کنند." سؤال ۲۲۰۰ :نوشتن دعا از روى كتاب چه حكمى دارد؟ جواب: اگر كتاب معتبر باشد، مانعى ندارد. سؤال ۲۲۰۱ :آيا كار دعانويسها و فالگيرها منشأ اسلامى دارد؟ جواب: در ثبوت خواص و آثار براى برخى ادعيه جاى ترديد نيست. ولى دعانويسى در اسلام شغل شناخته نمى شود. سؤال ۲۲۰۲ :نوشتن دعا براى كسانى كه احتياج به آن دارند، و معتقد به آن هستند. از مثل جامع الدعوات چه صورتى دارد؟ جواب: دعاهاى وارده مانعى ندارد. ولى اعتبار كتاب نامبرده ثابت نشده است. سؤال ۲۲۰۳ :آيا اعتقاد به فال و دعا نويسى كه با گرفتن وجهى دعايى مى نويسد، كه به خيال خود مشكل گشا خواهد بود، جايز است و منشأ شرعى دارد؟ جواب: فال مطلبى است خرافى. ولى دعا داراى اثر مى باشد، در صورتى كه از دعاهاى منقوله در روايات باشد، نه دعاهاى جعلى كه گروهى از دعانويسان به آن مبتلا هستند. سؤال ۲۲۰۴ :اگر كسى در قبال نوشتن دعاهايى كه در بعضى كتب براى شفا و سردرد و غيره پول بگيرد، چه حكمى دارد؟ جواب: گرفتن پول در مورد امر مذكور مانعى ندارد، ولى لازم است قبلا معين شود يا بيش از اجرت المثل نباشد.