چرا دندان های افراد دیابتی خراب می شود؟ / نکات مهم در مراقبت از دهان و دندان دیابتی‌ها

بیماران دیابتی که قندخونشان تنظیم نشده باشد نسبت به دیگرافراد ، بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماریهای لثه و از دست دادن دندان ها هستند.از طرف دیگر، عفونت‌های لثه می‌توانند باعث افزایش سطح قند خون شوند و در نتیجه مهار دیابت را سخت تر کنند. بالا بودن سطح قندخون به رشد میکروب‌ها کمک می‌کند، یک لایه نازک چسبناک با میکروب‌های زیاد (به نام پلاک) روی سطح دندان‌ها ساخته می‌شود.  به دنبال آن لثه‌ها قرمز، ملتهب و متورم می‌شوند.

در صورت بروز چنین وضعیتی وقتی به دندان مسواک می‌زنید دچار خون ریزی از لثه می‌شوید.سیگار کشیدن نیز خصوصاً در افراد دیابتی بالای ۴۵ سال می‌تواند منجر به بروز بیماری‌های لثه شود. قرمزی و خون ریزی در لثه، اولین نشانه‌های بیماری لثه محسوب می‌شوند و این می‌تواند به عفونت ‌ لثه و استخوان‌های نگهدارنده دندان منجر شود.

اگر التهاب پیشرفت کند، ممکن است لثه از سطح دندان‌ها دور شده و دندان‌ها سست شوند. با ادامه این وضعیت ممکن است بیمار دندان‌های خود را از دست بدهد.

بهناز ولی زاده،کارشناس دهان و دندان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به تاثیر دیابت بر سلامت دهان و دندان مبتلایان، گفت: دیابت از بیماری‌های همه‌گیر و شایع در سراسر جهان است که متاسفانه گروه‌های سنی مختلف را درگیر می‌کند.

به گفته وی بسیاری از مبتلایان به دیابت متاسفانه از اهمیت بهداشت دهان و دندان آگاه نیستند و فقط درصد کمی از آنها مراجعات منظم به دندانپزشک دارند.  

این کارشناس سلامت دهان و دندان معاونت بهداشت یادآور شد: بیماری لثه، از دست دادن دندان، خشکی دهان، پوسیدگی‌های دندانی، سوزش دهان، اختلال چشایی، اختلال عملکرد غدد بزاقی، تاخیر در ترمیم زخم و بیماری کاندیدیازیس (یک نوع بیماری قارچی) از جمله تظاهرات دهانی مرتبط با دیابت هستند.

وی مراقبت از دهان و دندان در بیماران دیابتی را بسیار مهم برشمرد و افزود: معاینات منظم دندانپزشکی در این افراد بسیار اهمیت دارد و حتما این افراد باید با نحوه مراقبت صحیح از دندان‌ها آشنا باشند.

به گفته ولی زاده مبتلایان به دیابت حتما در مراجعه به دندانپزشک باید بیماری خود را اطلاع دهند.

کارشناس سلامت دهان و دندان دیابت را یک ریسک فاکتور(عامل خطر) شناخته شده برای بیماری پریودنتال(بیماری لثه) برشمرد و گفت: میزان تخریب بافت پریودنتال(لثه) با سطح کنترل قند خون و مدت زمان ابتلا به بیماری دیابت ارتباط دارد. این امر اهمیت رعایت صحیح بهداشت دهان و دندان و مراجعات منظم به دندانپزشک را بیش از پیش نشان می‌دهد.

وی یکی از مشکلات و دغدغه‌های بیماران دیابتی را کاهش میزان بزاق در دهان عنوان کرد و افزود: کاهش میزان بزاق، قدرت پاکسازی دهان را کاهش می‌دهد و می‌تواند زمینه پوسیدگی دندان‌ها را فراهم کند.

به گفته بهناز ولی‌زاده، تغییر عادت‌ غذایی، دشواری تکلم و تحمل پروتزهای دندانی در دهان افراد دیابتی می‌تواند سبک زندگی مبتلایان را دستخوش تغییر کند و این بیماران را  بیشتر در معرض عفونت‌های دهانی ناشی از  بیماری‌های لثه و خطر از دست دادن دندان‌ها قرار دهد.

وی‌ با اشاره به تاخیر ترمیم بافت‌های آسیب دیده در دیابتی‌ها، گفت: در مواردی نظیر کشیدن دندان یا جراحی‌های ایمپلنت این تاخیر در بهبود زخم‌ها بسیار تاثیرگذار است و روند درمان را با دشواری روبه‌رو می‌سازد.

این کارشناس معاونت بهداشت خاطرنشان کرد بیمارانی که دیابت کنترل شده دارند کمتر در معرض افزایش تاخیر در ترمیم زخم پس از جراحی قرار دارند.

نکات مهم در مراقبت از دهان و دندان دیابتی‌ها

 بهناز ولی زاده در ادامه به منظور پیشگیری از بروز بیماری‌های دهان و دندان نکات زیر را به مبتلایان دیابت توصیه کرد.

در فواصل زمانی منظم حتما به دندانپزشک مراجعه کنید.

حتما در مراجعه اول به دندانپزشک شرایط بیماری خود را کامل توضیح دهید.

بعد از هر وعده غذایی مسواک بزنید.

حرکت مسواک باید ملایم باشد.

حداقل روزی یکبار از نخ دندان استفاده کنید.

مراقب باشید هنگام استفاده از نخ دندان به لثه‌ها آسیب نزنید.

روزانه لثه‌هایتان را معاینه کنید و در صورتی که زخم، التهاب، قرمزی، خونریزی، زخم عفونی یا زخم ناشی از دندان مصنوعی مشاهده کردید به دندانپزشک مراجعه کنید.

در صورت داشتن قند خون کنترل نشده، بهتر است کارهای غیر اورژانسی دندانپزشکی را تا کنترل شدن قند خون به تعویق بیندازید.

برنامه درمانی خود را در نظر داشته باشید و برای انتخاب بهترین روش و زمان و پیشگیری از شرایط افت قندخون(هیپوگلیسمی) با دندانپزشک خود صحبت کنید.

برای پیشگیری از بیماری‌های دهان و دندان ضمن کنترل قند خون از استعمال دخانیات پرهیز کنید./ فارس