هشدار عطوان درباره پروژه کاخ سفید برای تجزیه عراق

خبرگزاری تسنیم: عبدالباری عطوان نویسنده و تحلیلگر بارز جهان عرب در مقاله ای در روزنامه رای الیوم درباره سخنرانی اخیر دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا و اهدافش در عراق نوشت: نمی دانیم که ترامپ در کنفرانس مطبوعاتی خود در اجلاس داووس بعد از دیدار با برهم صالح همتای عراقی خود برچه اساسی روابط آمریکا و عراق را "در بهترین حالت" توصیف کرد. ترامپ علاوه بر اینکه یک دروغ گوی حرفه ای است، به ملت عراق نیز با به کار بردن این توصیف اهانت کرد زیرا او کسی است که دستور ترور (شهید)قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس و همرزمان آنها در خاک عراق را در چارچوب یک اقدام تحریک آمیز بی سابقه صادر کرد. این اقدام خشم بیش از 25 میلیون عراقی را برانگیخت.

دیدار صالح با ترامپ به ویژه در سایه تنش روز افزون بین دو کشور به خاطر جنایت یاد شده یک اشتباه بود. افزون بر اینکه، جایگاه رئیس جمهور در عراق براساس قانون اساسی که ساخته و پرداخته آمریکا است، یک جایگاه تشریفاتی و پروتکلی است و از این رو، به صاحب این جایگاه اجازه نمی دهد که به اختیارات نخست وزیر تعرض کند و مسائل سیاسی را با یک مسئول خارجی مورد بحث و گفت وگو قرار دهد، حتی اگر این مسئول، رئیس جمهور آمریکا باشد. کسانی که با برگزاری این دیدار (دیدار صالح با ترامپ) مخالفت کردند، دلایل موجه قانونی و اخلاقی بسیاری قوی در این زمینه دارند.

شاید یادآوری این نکته مفید بشد که ترامپ چندین بار به طور عمدی به کشور عراق اهانت کرد و سیلی های دردناکی به صورت سران این کشور نواخت. از جمله وقتی که به طور محرمانه سال گذشته برای جشن عید شکرگذاری - بدون کسب اجازه یا مطلع کردن سران عراق از جمله برهم صالح از زمان سفرش- به پایگاه عین الاسد در غرب عراق رفت. علاوه بر این، ترامپ همچنین روی جراحت اهانت نمک پاشید، زیرا از صالح و عادل عبدالمهدی نخست وزیر عراق خواست تا فوری برای ملاقات با وی به پایگاه عین الاسد بیایند؛ انگار که این پایگاه در خاک آمریکا بنا شده و نه عراق و گویی که عراق کشوری مشاع و برخوردار از حاکمیت و میراث تمدنی بیش از هشت هزار ساله نیست.

ترامپ از روی قصد و به طور عمدی با برهم صالح در حاشیه اجلاس داووس ملاقات کرد و سپس کنفرانس مطبوعاتی مشترک با او برگزار کرد. او می خواست تاکید کند که این دیدار پروتکلی نیست بلکه بین دو هم پیمان نزدیک است که یک پروژه همکاری راهبردی در عراق آنها را به یکدیگر پیوند می دهد. بعید نمی دانیم که سرفصل این پروژه "تقسیم" عراق براساس مبانی نژادی و طائفه ای باشد. دیدارهای پروتکلی، مسائل ریشه ای و بنیادین نظیر تداوم همکاری نظامی آمریکا و عراق را با یک رئیس جمهور بدون اختیارات قانونی مورد بحث و تبادل نظر قرار نمی دهد و بهتر بود که برهم صالح در سایه شرایط کنونی عراق و درحالی که هنوز خون شهدای عراقی خشک نشده است، با در نظر گرفتن وحدت ملی عراق از انجام این دیدار سرباز می زد.

پارلمان عراق مصوبه آشکار و روشنی دارد که هرگونه همکاری نظامی با آمریکا را جرم می داند. این مصوبه به صراحت بر اخراج همه نیروهای آمریکایی (5200 نظامی) و بستن پایگاههای نظامی آنها (18 پایگاه نظامی) تاکید می کند لذا هرگونه توافق بین صالح و ترامپ برای ادامه همکاری نظامی، نقض این مصوبه پارلمان عراق و به چالش کشیدن دولت عراق است و همچنین اقدامی تحریک آمیز از منظر قانون اساسی به شمار می رود.

به نظر می رسد که برادران کرد عراقی یا رهبران آنها بر عدم استفاده از تجارب بد گذشته خود از آمریکا و همان اشتباهات گذشته اصرار می ورزند و به سرعت با هرگونه طرح آمریکا برای تقسیم عراق یا سوریه و گسستن این دو کشور پاسخ مثبت می دهند و امیدواریم که گام برهم صالح سرآغاز لغزش به سمت این نقشه طائفه ای جدید آمریکا نباشد.

اکثریت قاطع ملت عراق با حضور نظامی آمریکا در کشورشان مخالف هستند و پشت سر درخواست نخست وزیر خود برای پایان دادن فوری به این حضور آمریکا ایستاده اند و اگر به این درخواست عمل نشود، به احتمال زیاد، مقاومت عراق - اگر عملا تاکنون وارد عمل نشده باشد- این کار را آغاز خواهد کرد و شاید شلیک دو روز پیش سه موشک به اطراف سفارت آمریکا در بغداد یک هشدار مهم است که باید مد نظر قرار گیرد.

مقاومت دلاورانه عراق، آمریکا و دیوید پترایوس فرمانده نیروهایش را شکست داد و این نیروها را مجبور کرد تا خاک پاک عراق را در اواخر سال 2011 میلادی برای کاستن از تلفات ترک کنند. ما اطمینان داریم که این تجربه تکرار خواهد شد و خواهیم دید که ترامپ نه فقط شکست خورده خاک عراق را ترک خواهد کرد بلکه نظیر جیمی کارتر رئیس جمهور اسبق آمریکا انتخابات آینده ریاست جمهوری را خواهد باخت.

امیدواریم که برهم صالح فصول تاریخ مقاومت عراق را خوب مطالعه و تجربیات تلخ کردها از رفتار بد آمریکا و اسرائیل را بفهمند و شاید او میزان اشتباهی را که با ملاقات با ترامپ مرتکب شد و احساسات برادران عراقی خود و شرکایش در حکومت و زمامداری را درک کرده باشد.

عطوان در پایان تصریح کرد: عراق جدید واقعی بر روی ویرانه های پایگاههای آمریکا بنا نهاده خواهد شد و کسانی که این اعتقاد را ندارد، برادران عراقی را نمی شناسند و از سوی دیگر آمریکایی ها را نمی شناسند و از شکست های آنها آگاه نیستند. آینده این را نشان خواهد داد.