چرا امارات برای بهبود روابط با ایران تلاش می‌کند؟
سفر اخیر هیات اماراتی به ایران در اوج تنشهای منطقه تحلیل‌هایی درباره انگیزههای این سفر به همراه داشته و این سوال مطرح است که ابوظبی چرا برای بهبود روابط با ایران تلاش می‌کند؟
این وبسایت نوشت، تا مدتی پیش روابط ایران و امارات به شکل روتین ادامه داشت اما همزمان با تشدید تنشهای منطقه‌ای، این روابط کاهش یافت تا جایی که به روابط اطلاعاتی محدود شد.
در این گزارش آمده است که برقراری ارتباط امارات با ایران از این لحاظ خیلی عجیب بود که با تعدادی تحرکات نظامی در خلیج فارس که گفته می‌شود هدفش خروج ایران از فشارهای اقتصادی آمریکا و ضربه زدن به منافع امارات بود، همزمان شد، اما با این وجود پیش‌بینی درباره تغییر چشمگیر دیپلماسی امارات غیر قابل پیش‌بینی نبود.
در تاریخ 26 جولای گذشته، مسئولان جمهوری اسلامی ایران در اظهارنظرهای رسانهای اعلام کردند که امارات یک «هیات صلح» را به ایران فرستاد تا درباره مسایل اعلام نشده با طرف ایرانی وارد گفت‌وگو شود و نکتهای که باید در اینجا به آن اشاره کرد، مساله زمان سفر هیات اماراتی به ایران است که مستقیما بعد از اعلام کاهش چشمگیر تعداد نیروهای اماراتی در جنوب یمن صورت گرفت و در 30 جولای بود که دو طرف اعلام کردند یک هیات اماراتی به ریاست «محمد علی مصلح الاحبابی» فرمانده نیروهای گارد ساحلی این کشور به ایران سفر کرده تا درباره امنیت کشتیرانی خلیج فارس گفت‌وگو کنند.
طبق این گزارش، امارات اصرار دارد که بگوید سفر انجام شده درباره تامین امنیت ساحلی و در ادامه نشست‌هایی صورت گرفته که بحث آن از قبل هم به دلیل مسایل پیش آمده مانند جزایر سه گانه وجود داشت، ولی گزارش‌ها حکایت از آن دارد که در جریان این سفر مسایل دیگری از جمله تعرض به کشتیها در آب‌های خلیج فارس مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. به دنبال این سفر، مسئولان وزارت خارجه امارات درباره نتایج آن «ابراز خرسندی» کردند و در اولین روز ماه جاری میلادی (آگوست) بود که دو طرف اعلام کردند یادداشت تفاهم درباره امنیت مرزها به امضا رسیده است.
تحرکات منطقه‌ای
الخلیج الجدید نوشت، چرخش امارات به سوی ایران یک اقدام منطقی است، هر چند انتظار می‌رفت این کشور در کنار عربستان سعودی و «اسرائیل» باقی بماند تا با همکاری یکدیگر به آمریکا برای جنگ با ایران فشار بیاورند. امارات از «فشار حداکثری» آمریکا به ایران استقبال کرد، اما در عین حال، تلاش کرد تا سیاست خود را تغییر دهد و لذا هرگز سعی نکرده بر طبل جنگ بین آمریکا و ایران یا هر کشور دیگر بکوبد.
چنین درگیری منطقه‌ای تنها باعث عدم تحقق هدف امارات در کاهش تنشهای منطقه نمیشود، بلکه در صورت وقوع هرگونه جنگ، اماراتیها خود را در معرض خطر میبینند. علاوه بر آن، «مقاومت حداکثری» ایران در منطقه از طریق تحرکات نظامی در تنگه هرمز و خلیج فارس نشان داد که دشمنان منطقه‌ای ایران، در هرگونه درگیری جزو «اهداف فوری»این کشور خواهند بود.
از سوی دیگر، اصرار ایران بر در پیش گرفتن سیاست «مقاومت حداکثری» همزمان با انجام اقدامات حساب شده در منطقه، باعث شد که انگیزه امارات برای روی آوردن به گفت‌وگو با ایران به منظور هدف قرار نگرفتن منافع آن در آینده بیشتر شود.
زمان برگزاری مذاکرات امارات با ایران در 26 جولای نشان داد، ابوظبی قبل از ورود به این مرحله به این نتیجه رسیده که باید خروج تدریجی خود از یمن را آغاز کند تا در دیدار با ایرانیها از اهداف خود در یمن پرده بردارد و در عین حال از تهران بخواهد که «حوثیها» را به عدم تشدید حملات نظامی علیه امارات متقاعد کند.
اگرچه تصمیمگیرندگان اصلی امارات در طول تقریبا یک سال گذشته از تحریمهای جدید آمریکا علیه ایران استقبال کرده‌اند، ولی در عین حال خواستار حفظ آرامش منطقه شده و همواره نگران هستند اوضاع منطقه در چارچوب سیاست فشار حداکثری به گونه‌ای پیش رود که دیگر روش دیپلماتیک پاسخگو نباشد و به همین دلیل، عجیب نیست امارات به عنوان یک کشور متخاصم اصلی به ایران روی بیاورد و برای جلوگیری از هرگونه درگیری منطقه‌ای و دستیابی به توافق با طرف ایرانی، یک هیات به این کشور بفرستد.
ایالات متحده آمریکا هم به نظر نمی‌رسد توافق امارات متحده عربی با ایران را رد کند و مشخص است که دولت ترامپ موافق گفتوگوی ابوظبی با تهران است چون اگر همپیمانان آن با تهران حتی درباره مسایل غیرمربوطه مانند جزایر سه گانه گفت‌وگو کند، ممکن است زمینه برای گفتگوهای گستردهتری که ترامپ به آن تمایل دارد، فراهم شود. بنابراین توافق موفق امارات با ایران و لو محدود به منزله راستی‌آزمایی آمریکا برای ازسرگیری گفت‌وگو با ایران است. گفتوگوی امارات با ایران اگر موفق باشد، امکان توافق ترامپ با طرف ایرانی تقویت می‌شود، کما اینکه شکست آن هزینهای برای دولت آمریکا نخواهد داشت.
نارضایتی سعودی
اما سوالی که اینجا مطرح می‌شود، این است که آیا عربستان هم راضی به توافقات اماراتی-ایرانی است و اگر هم از تغییرات سیاست خارجی امارات ناراضی باشد، به احتمال قوی به خاطر خروج این کشور از جنوب یمن و در واقع خروج از ائتلاف سعودی و تنها ماندن ریاض در جنگ یمن و تامین امنیت مرزی جنوب عربستان به یمن است.
ممکن است عربستان در خوشبینانهترین حالت، توافق محدود امارات با ایران را همانند دولت آمریکا به چشم راستی‌آزمایی بنگرد و آمادگی ایران برای همکاری و گفت‌وگو با طرفی که دشمنی کمتری با تهران دارد، بسنجد که اگر این توافق مفید فایده واقع شود، دیگران هم وارد رایزنیهای «رضایت بخش» با تهران شوند.
امارات مذاکره بین گشت ساحلی ایران و گارد ساحلی امارات متحده عربی را در چارچوب سلسله گفتوگوهای قبلی دو کشور خواند و در رسانهها اعلام کرد که این «ششمین نشست ایران و امارات» برای تامین امنیت ساحلی است و مساله جدیدی اتفاق نیفتاده است. ابوظبی در اهداف اعلامی سفر خود به تهران تاکید کرد که هر چند دیدارهای طرف‌های ایرانی و اماراتی طی سالهای اخیر کم بوده است، اما این بدین معنی نیست که گشایش خاصی در روابط دو کشور صورت گرفته باشد، بنابراین اختلافات ایران و امارات کماکان سر جای خود باقی است.
در شرایطی که تهران عادتا بر آمادگی خود برای گفت‌وگو با کشورهای منطقه تاکید دارد، کشورهای عربی منطقه خلیج فارس میخواهند که این گفت‌وگوها تا زمانی که رفتار ایران به عنوان «یک کشوری عادی» تغییر نکند، افزایش نیابد، و تاکید دارند که بگویند گفت‌وگو در سایه «فشار حداکثری» علیه ایران کاملا فرق دارد.
در پایان گزارش آمده که سفر هیات اماراتی به تهران هر چه که باشد، درهای گفت‌وگو بین امارات و ایران باز شده و با گذشت زمان بیشتر و بیشتر خواهد شد که در نتیجه آن، زمینه برای انجام گفت‌وگوها بین آمریکا و ایران و عربستان سعودی تقویت خواهد شد.
القدس العربی| در صورت جنگ با ایران، خلیج فارس گورستان ناوگان دریایی اروپا خواهد بود
یک روزنامه فرامنطقه‌ای با اشاره به قدرت بازدارنده جمهوری اسلامی ایران در عرصه دریایی، تأکید کرد کشورهای اروپایی می‌دانند قادر به رویارویی با ایران نیستند و به همین دلیل از تشکیل ائتلاف دریایی علیه تهران منصرف شدند.
جمهوری اسلامی ایران و روسیه اعلام کردند که قصد دارند در اقیانوس هند و دریای عرب رزمایش برگزار کنند که دامنه آن به دریای مکران، تنگه هرمز وخلیج فارس خواهد رسید.
روزنامه «القدس العربی» گزارش داد، این رزمایش باعث شد که کشورهای اروپایی، تشکیل یک ائتلاف دریایی برای تأمین عبور و مرور نفتکش‌ها از خلیج فارس را از دستور کار خود خارج کنند.
به گزارش این روزنامه، از زمانی که تهران، نفتکش انگلیس را در پاسخ به توقیف نفتکش ایرانی در جبل طارق توقیف کرد، صحبتهایی درباره تشکیل یک «ائتلاف جهانی برای حمایت از آزادی کشتیرانی» در خلیج فارس و دریای عرب شد.
بنا بر این گزارش، پس از اینکه کشورهایی مانند چین و هند تصمیم گرفتند از سیاستهای غرب دوری کنند، اتحادیه اروپا نیز در قبال سیاست انگلیس و آمریکا در این باره، محتاطانه رفتار نمود و ناتو هم موضع بی‌طرفی اتخاذ کرد، طرح‌های مختلف درباره تشکیل این ائتلاف موفق نشد.
القدس العربی ادامه داد، به جز انگلیس که یک رزمناو به خلیج فارس اعزام کرد، هیچ کشور اروپایی کشتی جنگی به این منطقه نفرستاد، و حتی کشورهایی مانند اسپانیا، رزمناوهای خود را از منطقه خارج کردند.
به گزارش این روزنامه، نکته قابل توجه این است که هر چند اظهاراتی درباره احتمال بروز جنگ در خلیج فارس شنیده می‌شود، ولی کمترین کشتی از جمله کشتی‌های آمریکایی در این منطقه وجود دارد و برای نخستین بار است که هیچ ناو هواپیمابر آمریکایی در آن وجود ندارد.
اینکه کشورهای اروپایی از تشکیل یک ائتلاف نظامی منصرف شدند، عوامل زیادی دارد که به گزارش القدس العربی، تمایل این کشورها برای عدم جنگ‌افروزی است؛ به ویژه اینکه بیشتر نیازهای نفتی آنان، مبتنی بر واردات از خلیج فارس است، ولی آمریکا به نفت این منطقه متکی نیست و در نتیجه اروپایی‌ها بیشترین ضرر را متحمل می‌شدند.
از سوی دیگر، اروپایی‌ها می‌دانند که «ایران به اندازه‌ای که خواستار احترام گذاشتن غرب به حاکمیت آن است، تمایلی به جنگ ندارد و پس از پایبندی خود به شروط توافق هسته‌ای، خواستار فروش نفت خود -بدون تحریم- است.
القدس العربی تأکید کرد که اروپایی‌ها به خوبی می‌دانند که کشتی‌های جنگی آنان، نخواهد توانست در برابر قدرت موشکها و کوماندوهای ایران مقاومت کند و منطقه خلیج فارس «گورستان نیروهای اروپایی خواهد بود؛ فقط کافی است که پنتاگون -از روی احتیاط- ناو هواپیمابر آبراهام لینکلن را از خلیج [فارس] دور کند و آن را در آب‌های بین‌المللی بین دریای عرب و اقیانوس هند مستقر کند».
در پایان این گزارش آمده است، مسئله‌ای که باعث نگرانی اروپا شده، برگزاری رزمایش قریب الوقوع ایران و روسیه در دریای عرب و شمال اقیانوس هند است که پس از دریای خزر، دومین رزمایش است. این رزمایش‌های جدید، «پیام سیاسی به آمریکا و اروپاست مبنی بر اینکه روسیه در درگیری فعلی، درکنار ایران است. اروپایی‌ها قصد دارند در مسائل ژئوپلتیک از رویارویی با روسیه اجتناب کنند».
دریادار حسین خانزادی فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران هفتم مرداد ماه جاری، در جریان سفر به روسیه، تأکید کرد که «در خصوص برگزاری رزمایش نیروهای دریایی دو کشور در منطقه اقیانوس هند به توافق رسیده ایم و امیدواریم تا پایان امسال این رزمایش برگزار شود».
وی تصریح کرد که «بزودی جلسات هماهنگی و طرح ریزی این رزمایش آغاز خواهد شد و پیش بینی می شود رزمایش مشترک ایران و روسیه در اقیانوس هند بزودی برگزار شود».
دیدگاه تان را بنویسید