نبرد برای آزادسازی کامل غرب موصل از تروریست‌ها/ کمپین حشد‌الشعبی برای جمع‌آوری کمک‌های انسانی

سرویس بین الملل فردا: جهاد رضا: دو سال و نیم قبل بود که داعش از شمال غرب و منطقه بادوش به شهر موصل حمله کرد و در نبردی بسیار کوتاه ارتش عراق به طور کامل از موصل و شهرهای اطراف آن عقب نشینی کرد تا دومین شهر عراق با منابع و تجهیزات و موقعیت بی نظیر خود تماما به دست داعش بیافتد. عقب نشینی که خود دارای ابعاد پیچیده و مختلفی ست و در واقع موصل پیش از ورود داعش سقوط کرده بود و ارتش عراق کاملا منفعلانه در مقابل خیانت ها و پیمان های پشت پرده مجبور به عقب نشینی شد.

موصل شهری عمدتا سنی نشین است که عناصر بعثی و همچنین تکفیری از گذشته خصوصا درغرب آن نفوذ داشته اند. همچنین جمعیت قابل ملاحظه ای کرد در شرق موصل ساکن بوده اند و اقلیت هایی از شیعه و مسیحی و آشوری هم بخش های دیگری از اهالی موصل را تشکیل می دهند.

عملیات آزادی موصل ( قادمون یا نینوی)

با فراهم شدن مقدمات و پشتیبانی لازم، نهایتا در تاریخ 25 مهرماه سال جاری عملیات "قادمون یا نیوی" با فرمان حیدرالعبادی فرمانده کل قوای عراق آغاز شد، که تا به امروز حدود 5 ماه از آن سپری شده است. در مرحله قبلی عملیات که سه ماه طول کشید، حومه موصل و نیمه شرقی موصل یا اصطلاحا جانب الأیسر ( کرانه چپ ) رود دجله پاکسازی شد.

در شرق موصل نیروهای کردستان عراق در مراحل ابتدایی مشارکت داشتند و پشتیبانی هوایی عملیات بر عهده ارتش عراق و ائتلاف امریکا بود. همچنین نیروهای حشدالشعبی به سمت تلعفر پیشروی کرده و ارتباط موصل را با سوریه و سایر مناطق تحت سیطره داعش قطع کردند. که تاثیرات بسزایی در تغییر شرایط ژئوپلتیک جنگ و منطقه داشت.

مرحله نهایی ( غرب موصل )

در ابتدای اسفند ماه جاری عملیات آزادی غرب موصل یا همان جانب الأیمن (کرانه راست) دجله آغاز شد و نیروهای عراقی به سمت فرودگاه موصل هجوم بردند و موفق به آزادسازی آن شدند.

در غرب موصل نیروهای عملیات سه نیروی اصلی زیر هستند:

رد السریع (واکنش سریع)، جهاز مکافحه الارهاب (دستگاه مبارزه با تروریسم) و شرطه الاتحادیه (پلیس فدرال).

اما مهم ترین بخش عملیات غرب موصل را باید محله موصل القدیمه دانست. این محله به شدت پرتراکم بوده و در بعضی کوچه های آن امکان ورود تانک و زرهی نیست. و همانطور که گفته شد بافت اهالی این منطقه با شرق موصل و سایر مناطق متفاوت است.

از طرفی هم برای داعش، دارای جایگاهی نمادین است. چرا که ابوبکر بغدادی در مسجد تاریخی "النوری" همین محله بود که در مقابل دوربین از پله های منبر بالا رفت و خطبه جمعه خواند و رسما خلافت خود را اعلام کرد.

همانطور که در نقشه مشاهده می‌کنید، نیروهای عراقی به جنوب محله موصل القدیمه رسیده اند و در راستای کرانه رود دجله به مقدار قابل توجهی پیشروی کرده و به پل قدیمی موصل رسیده اند. این پیشروی توسط نیروهای رد السریع انجام شده و پیشروی در میانه محله بر عهده نیروهای شرطه الاتحادیه است که هنوز موفق به ورود در مرکز محله نشده اند.

نیروهای مکافحه الارهاب هم در محلات غربی عملیات می کنند و توانسته‌اند کنترل محله های "موصل الجدیده" و "الرساله" و بخش عمده محله "نابلس" را در اختیار بگیرند.

پشتیبانی هوایی عملیات بر عهده هلی کوپترها و جنگنده های عراقی و همچنین ائتلاف امریکایی است. البته در سه روز گذشته عمدتا راکت باران مناطق توسط هلی کوپترها انجام شده و هلی کوپترها سهم بیشتری در پشتیبانی هوایی را بر عهده داشته اند.

طبق برآورد استخبارات اتاق عملیات موصل، در حال حاضر بین 1500 تا 2000 نیروی داعش در محلات باقی مانده موصل حضور دارند که حدود 500 نفر آنها از مهاجرین و خارجی ها هستند و مابقی از نیروهای محلی داعش.

وضعیت انسانی

با پایان آزادسازی شرق موصل بخش زیادی از مردم به خانه هایشان بازگشته اند. در غرب موصل هم هستند خانواده هایی که در طول جنگ در خانه خود مانده اند و بعد از ورود ارتش به محله ها، به زندگی نه چندان آرام خود ادامه می دهند.

البته بسیاری از محلات و خانه ها، دارای برق و آب مناسب هستند و حتی آنتن دهی موبایل هم بدون هیچ مشکلی ادامه دارد؛ در بعضی محلات هم صفحه موبایل علامت H+ را نشان می دهند! ...

البته طبیعی است که تهیه مواد غذایی و احتیاجات اولیه، تقریبا از چند هفته قبل عملیات سخت شده و بسیاری، با ذخیره اقلام غذایی و سوخت در خانه هایشان به حیات ادامه داده اند و به نظر میرسد اوضاع شان بهتر از کسانی است که از شهر خارج شده و به کمپ های آوارگان رفتند و طعم قحطی و سرما و کمبود امکانات را چشیدند؛ همه اینها به شرطی است که پیش تر، از بمباران و موشکباران و درگیری ها جان سالم به در برده باشند.

با این وجود باید گفت شرایط انسانی تا حد زیادی قابل کنترل است. و با توجه به وضعیت معمول در عراق، تمهیدات و تدارکات خوبی برای مردم در نظر گرفته شده بود.

از طرف مرجعیت عراق هم فراخوانی برای کمک به آوارگان و مردم آسیب دیده از جنگ داده شد که حشدالشعبی در پاسخ به این فراخوان کمپین #لأجلکم را راه اندازی کرد و در روزهای گذشته نزدیک به 1000 خودرو حامل کمک های انسانی به منطقه موصل عازم شد.

این در کنار صدها و هزاران تُن کمک های بین المللی است که برای کنترل اوضاع انسانی جنگ به عراق ارسال شده است. امروز که زوال سیطره داعش بر همه معلوم است، فکر سهیم شدن در شرایط پسا داعش موجب مشارکت همه طرف ها به بهانه مبارزه با داعش شده؛ در حالی که اساس ظهور و بروز این چنینی داعش هنگامی واقع شد که قدرت هایی در خارج و داخل عراق برای رسیدن به اهدافشان، زمینه سلطه داعش را فراهم کردند که امروز می توان به روشنی بیان داشت که بعضی از این قدرت ها کاملا آگاهانه دست به چنین اقدامی زدند و کاملا آگاه بودند که با سلطه داعش چه فاجعه ای بر سر اهالی همان "اهل سنت"ای می آید که امروز به بهانه دفاع از آنان قصد دخالت و اقدام دارند.

دیر یا زود دستگاه خلافت داعش به همان حجم سابق خود بعنوان یک گروه تروریستی باز میگردد، اما این نکته برای همگان معلوم خواهد شد که اگر نبود منافع قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای اساسا زمینه ای برای ظهور و بروز خلافت داعش پیش نمی آمد؛

هر چند که استفاده از روش ها و ابزارهای نامشروع امر معمولی در سیاست بوده، اما "استفاده از داعش" را کثیف ترین و شرم آور ترین آنها باید دانست.

هر چند که امریکا ( آن هم امریکای اوباما ) را مسئول اصلی والبته آگاه ترین عامل این جریان می دانم، اما این نکته در تاریخ جهان اسلام خواهند ماند که حکام نامسلمان بعضی کشورهای مسلمان، نقش اساسی و محوری در این ماجرا داشتند و خیانت و ظلم بی سابقه ای را به عامه مسلمین و ارزش های اسلامی روا داشتند. و مشخص نیست چگونه می توان ابعاد آن را جبران کرد. جریانی که موجب نابودی صدها هزار نفر سنی و شیعه شد و باعث شد جنایات چند دهه اسرائیل در ذهن مسلمانان ناچیز شود و مسأله فلسطین در بسیاری از کشورها رو به فراموشی گزارده شود.

اگر تصاویر اقدامات داعش روزی از اذهان مسلمانان پاک شود، قطعا آثار فتنه ای که حکام نامسلمان جهان اسلام به پا کردند، پاک شدنی نیست.