ماجرای تبادل اسرا در حلب چه بود؟

سرویس بین الملل فردا: بعد از پیروزی های بزرگ میدانی جبهه مقاومت و ارتش سوریه در آزادسازی بیش از 95 درصد شهر حلب، ناگهان روسیه با ترکیه وارد مذاکره شد و از جبهه مقاومت و ارتش سوریه خواست تا برای چند روز پیشروی های خود را متوقف کنند. نتیجه آن مذاکرات - که در ادامه ایران هم به آن اضافه شد - توافق برای خروج مسلحین و بخشی از حامیان آنها از حلب و تحویل شهر از سوی تروریست ها به دولت قانونی سوریه بود.

فاروق ابوبکر، از فرماندهان عالی رتبه گروه تروریستی احرار الشام و مذاکره کننده ارشد تروریست های حلب شرقی

او ضمن بازگویی مذاکرات خود با روسیه، صراحتا از اختلاف نظر جدی ایران و روسیه در سوریه خبر می دهد

حجم بالای مسلحین و کسانی که در این توافق جابجا شدند در کنار حساسیت های ویژه ای که در جزئیات این توافق وجود داشت، توجه به روند منتهی به توافق را ضروری می کند. به همین جهت پایگاه خبری تحلیلی فردا مصاحبه اصلی ترین شخصیت مذاکره کننده تروریست های سوری را منتشر می کند. انتظار می رود طی روزها و هفته های آینده ابعاد بیشتری از این فرآیند آشکار شود.

علاء ایوب، ملقب به «فاروق ابوبکر» از فرماندهان عالی رتبه گروه تروریستی احرارالشام است که به نمایندگی از گروه های معارض حلب شرقی، وارد مذاکره با واسطه با نظام سوریه شد و نهایتا محلات اشغالی باقیمانده را به ارتش سوریه تحویل داد. او در مصاحبه با پایگاه خبری تحلیلی عربی21 (نزدیک به اخوان المسلمین) نکته های مهمی از فرآیند منتهی به این توافق را بازگو کرده که می تواند واقعیت های جاری در بحران سوریه را از نزدیک نشان دهد.

فاروق ابوبکر به صراحت می گوید یکی از ابزارهای اصلی گروه های تروریستی برای اعمال فشار بر نظام، گرفتن اسیر بود

فاروق ابوبکر خود را اینگونه معرفی می کند تا - ضمن متهم کردن نظام سوریه - خود را شخصیتی دموکرات و میانه رو نشان دهد: «من فرزند شهر حلب هستم. در این شهر به منبت کاری و معماری تزئینی مشغول و همزمان در دانشگاه تحصیل می کردم. از نخستین روزی که مردم علیه نظام سرکوبگر در حلب به خیابانها ریختند، به انقلاب پیوستم. مجلس شورای معارضین حلب از من خواست برای نجات جان شهروندان حاضر در محلات شرقی شهر، مذاکره کنم و این در واقع تنها هدف ما در مذاکرات بود. اساسا به همین هدف، از همان ابتدا به سلاح پناه بردیم!!»

در حالی که پیشروی نیروهای ارتش سوریه و متحدان با سرعت بالایی در حلب شرقی ادامه داشت، با فشار روسیه روند پیروی متوقف و توافق برای انتقال تروریست ها از حلب امضا شد

هنوز معلوم نیست چرا پیش از خروج تروریست ها از حلب، لیست و بازرسی انجام نشد تا افسران خارجی و فرماندهان اصلی تروریست ها شناسایی و بازداشت شوند؟

در سال 2014 برای نخستین بار فاروق ابوبکر به مدیریت دفتری در حلب منصوب شد که مسئولیت «تبادل اسرا و مجرای ارتباط با نظام سوریه» را بر عهده داشت: «قرار بود ما تنها مجرای انحصاری ارتباط با نظام اسد باشیم؛ اما شخصا ترجیح دادم صرفا بر بحث اسرای نزد طرفین تمرکز کنم. در واقع تمرکز من از ابتدا، صرفا بر تبادل اسرا بود و ابدا در موضوعات دیگر وارد مذاکره نشدم!»

در جریان آزادسازی حلب، فاروق ابوبکر مجبور به مذاکره بر سر ترک حلب از سوی گروه های تروریستی و حامیان آنها شد. او متناسب با ادبیات رادیکال رسانه های مخالف نظام سوریه، طرح آتش بس و انتقال مسلحین به مناطق دیگر را «اخراج ظالمانه» (التهجیر القسری) می خواند، اما گزینه ای می داند که خود معارضین آن را انتخاب می کنند: «اینکه شما را مجبور به ترک شهرتان کنند، قطعا مجرمانه است؛ اما فراموش نکنید عموم مردم ترجیح می دهند شهر خود را ترک کنند تا اینکه خانه هایشان بر سرشان ویران شود. بله، تصریح می کنم که این انتخاب مردم و بسیاری از نیروهای معارض است که شهر خود را ترک کنند، اما شهر به ویرانه کامل تبدیل نشود!»

توئیت فاروق ابوبکر که نشان می دهد تروریست ها برای بقای خود در سوریه چه قدر محتاج به آتش بس در حلب بودند

مهم ترین بخش مصاحبه، جزئیاتی است که از روند مذاکرات و نهایتا توافقنامه خروج تروریست ها از حلب روایت می کند: «برادران ترک ما تلاش می کردند شهروندان حلب شرقی را نجات دهند. در این زمینه با روسیه هم به توافق رسیده بودند. اما ایران مانعی بود که اجازه نمی داد توافق پیش برود! آنها می خواستند مسأله فوعه و کفریا (دو شهر شیعه نشین تحت محاصره در استان ادلب) را در توافقنامه آتش بس حلب بگنجانند.»

او در اینجا از اختلاف ایران و روسیه صحبت می کند: «ما با روسیه به توافق رسیدیم. ترکیه نقش واسطه را داشت و تصمیم گیری با ما و روسیه بود. با این حال ایران کل توافق را بر هم زد. اختلافات جدی و عمیق میان ایران و روسیه در آن زمان کاملا واضح شده بود! حتی ما به توافق نهایی رسیدیم؛ اما ایران زیر میز زد تا خواسته های خود را تحمیل کند. به این ترتیب توافق با روسیه بر هم خورد!»

حسن صوفان، یکی از برجسته ترین و باسابقه ترین تروریست های سلفی تکفیری سوریه در جریان توافق برای خروج مسلحین از حلب، از زندان نظام سوریه آزاد شد!

فاروق ابوبکر - که در عکس کنار وی نشسته است - صراحتا می گوید حتی یک کلمه هم با نظام سوریه مذاکره نکرده اند و با توافق میان احرار الشام و روسیه، تمام اتفاقات مربوط به خروج مسلحین از حلب و حواشی آن انجام شده است.

این تروریست برجسته سوری در ادامه سعی می کند حکومت قانونی سوریه را وابسته به کشورهای خارجی معرفی کند: «روسیه در مذاکرات خود را مبسوط الید می خواند، تا اینکه ایران زیر میز زد؛ اما نه در جریان تقابل روسیه و ایران و نه در زمان مذاکرات، حکومت دمشق کم ترین نقش آفرینی نداشت. در واقع سهم نظام بشار اسد، صرفا آوردن اتوبوس و برنامه ریزی برای کار اجرایی انتقال مسلحین و خانواده هایشان و البته تمیز کردن خیابان هاست.»

آیا روسیه بعد از توافق با بخشی از معارضین سیاسی، این بار مذاکره با تروریست های مسلح را در دستور کار قرار داده است؟

فرمانده عالی احرار الشام در ادامه وابستگی گروه مطبوع خود به آنکارا را نشان می دهد: «شایعاتی مطرح شده بود که آنکارا به معارضین فشار وارد کرده تا زودتر به خواسته های مطرح شده در مذاکرات تن بدهیم. باید تأکید کنم حکومت ترکیه صرفا واسطه مذاکرات بود و هیچ گاه فشاری از ناحیه آنها متوجه ما نشد. دغدغه برادران ترک ما سلامتی جان شهروندان و خانواده های ما در حلب بود.»

اتوبوس های سبزرنگی که برای انتقال تروریست ها به حلب آمدند

او در پایان در مورد مذاکرات سه جانبه ایران، روسیه و ترکیه گفت: «ما به وضوح اختلاف نظر میان روسیه و ایران در سوریه را مشاهده کرده ایم. این اختلاف نظر به یک تجربه و یک منطقه خاص برنمی گردد! ما آن را در حلب، ریف جنوبی حلب، ریف حماه، حمص و داریا از نزدیک شاهد بودیم. از سوی دیگر ترکیه یک دولت مستقل و همپیمان انقلاب سوریه است؛ اما در مورد نکته دوم باید گفت تاکنون از احرار الشام برای این مذاکرات دعوت نشده است.»