نگاهی به مواضع بازیگران عملیات موصل

1. طیف مقاومت: متشکل از جمهوری اسلامی ایران، دولت عراق و گروههای مقاومت مردمی این کشور با محوریت حشد الشعبی. این طیف مصرانه خواستار آزادی موصل با محوریت و نقش آفرینی گروههای مختلف حشد الشعبی هستند. چرا که در صورت موفقیت این عملیات و آزادی موصل به عنوان دومین شهر مهم عراق، این موفقیت دستاورد بسیار مهمی برای شیعیان و حکومت نوپای آنان در عراق بوده و سایر رقبای سنتی شیعیان را در این کشور، هر چه بیشتر به حاشیه خواهد راند. برای شیعیان نیز این موضوع حائز اهمیت است.

2. جریان مخالف جبهه مقاومت: این طیف با توجه به اهدافی که دنبال می کنند، دو دسته اند:

2 - 1 : بازیگران فرامنطقه ای

عمده ترین و اصلی ترین بازیگر فرا منطقه ای در عراق در موضوع موصل، آمریکا و متحدان آن با عنوان (ائتلاف بین المللی) هستند. واشنگتن در چارچوب توافقنامه امنیتی که در سال 2007 با بغداد به امضا رساند و بعدها بر اساس آن عراق را ترک و امنیت را به نیروهای عراقی سپرد، متعهد به حمایت و دفاع از عراق در برابر تهدیدات و تجاوزات خارجی شده است. در این راستا و علیرغم کارشکنی ها و بی میلی های فراوان، آمریکا پا به این عرصه گذاشته و به ایفای نقش پرداخته است. یکی از اهداف عمده آمریکا، جلوگیری از اوج گیری جبهه مقاومت به رهبری ایران و محوریت حشد الشعبی در عراق است. لذا بارها با حضور نیروهای حشد الشعبی در آزادسازی موصل مخالفت کرده و صرفا خواستار مشارکت ارتش و نیروهای نظامی رسمی تحت فرمان دولت شده است. آمریکا در آزادی سایر مناطق مانند فلوجه نیز چنین قصدی را دنبال می کرد.

2 _ 2: بازیگران منطقه ای

الف - ترکیه: این کشور با توجه به ادعای تاریخی بر موصل و از سویی دیگر، مهار کردها و نیز با هدف تامین امنیت مرزهای جنوبی خود پا به آوردگاه موصل گذاشته است. آنکارا با وارد کردن نیروهای نظامی خود علیرغم مخالفت دولت عراق، در صدد نقش آفرینی بوده است. ترکیه از مخالفان مشارکت حشد الشعبی در آزادسازی موصل بوده و علت آن را هم احتمال بروز و تشدید اختلافات طایفه ای و مذهبی در این منطقه عنوان کرده است.

ب - عربستان: این کشور به عنوان پشتیبان سنتی اهل تسنن عراق که با سقوط صدام در سال 2003 کم کم به جریانی ضعیف در صحنه سیاسی عراق تبدیل شده است، با هدف مهار قدرت شیعیان به ویژه حشد الشعبی به عنوان رقیب و تهدید اصلی جریان اهل سنت و از سویی دیگر به قصد تقویت این جریان از طریق نقش آفرینی در عملیات موصل، دست به فعالیت و تاثیرگذاری می زند.

ج - کردها: کردها که از دیر باز سودای استقلال را در سر می پرورانند، موضوع مبارزه با داعش و آزادسازی مناطق اشغالی را بهترین فرصت برای خود می دانند تا بر قلمرو نفوذ خود بیفزایند. آنان در این مدت به مناطقی پا گذاشته اند که در طی صد سال گذشته هیچ وقت فرصت و توان حضور در آنجا را نداشته اند. کردها بر این باورند که در صورت استقلال کردستان و یا و تقسیم آن به سه منطقه فدرال شیعه و کرد و سنی، بازه زمانی کنونی و بحث مبارزه با داعش و نقش آفرینی در معرکه موصل، فرصتی تاریخی جهت تسلط بر این شهر مورد ادعای خود می باشد. لذا در این عملیات باید به کردها به عنوان یک رقیب جدی و دارای پشتوانه اجتماعی جامعه کرد در جهت استقلال نگریست.