ارتباط غیرمستقیم بندر بن‌سلطان با حملات ۱۱ سپتامبر

خبرگزاری فارس: شبکه خبری «سی‌ان‌ان» آمریکا در گزارشی به بررسی نقش عربستان سعودی و به ویژه «بندر بن سلطان» با حملات یازده سپتامبر و همچنین روابط نزدیک وی با «جرج بوش» پرداخت. بنا بر این گزارش، زمانی‌که آمریکا 6 ماه پس از حملات یازده سپتامبر نخستین عامل بزرگ القاعده را دستگیر کرد با شواهد تکان‌دهنده‌ای مواجه شد: «شماره‌ تلفن‌هایی از داخل آمریکا.» در حمله شبانه نیروهای پاکستان به مخفی‌گاه «ابو زبیده» که گفته می‌شد برای گروه تروریستی القاعده نیرو استخدام می‌کرد و عضو اصلی حلقه داخلی اسامه بن‌لادن به شمار می‌رفت، دفترچه تلفنی پیدا شده بود که چند شماره متعلق به آمریکا در آن ثبت شده بود؛ یکی شماره تلفن شرکتی بود در «آسپن» کلورادو که مسئولیت هماهنگی اقامت «بندر بن‌سلطان» در آمریکا را برعهده داشت و دیگری تلفن یکی از محافظان شخصی سفارت عربستان در واشنگتن. این گزارش می‌افزاید: «از زمانی‌که 19 عامل حملات یازده سپتامبر 4 هواپیما را ربودند و مسیر تاریخ آمریکا را تغییر دادند، احتمال مشارکت رسمی عربستان در این حملات همواره روابط دو کشور را تحت تأثیر قرار داده است. حالا با افشا شدن 28 صفحه محرمانه از گزارش سال 2002 کنگره درباره این حملات و در شرایطی که ارتباطی ادعایی بندر بن‌سلطان با هواپیماربایان فاش شده، هر چند که این اسناد محرمانه هیچ شواهد مستقیمی برای دست داشتن وی در این حملات ارائه نمی دهد، اما همچنان سوالات جدیدی درباره نقش عربستان سعودی در حملات یازده سپتامبر مطرح شده است.» «باب گراهام» رئیس کمیسیون تحقیق کنگره مه مسئولیت انتشار 28 صفحه را برعهده داشت اعلام کرد: «هیچ یک از این دو شماره تلفن، قبلا منتشر نشده بود، بنابراین آن‌ها باید از طریق تماس با شخصی که می‌دانست این شماره‌ها چه هستند و شماره چه کسانی هستند، به دفترچه تلفن ابوزبیده دست یافته باشند». سی‌ان‌ان در ادامه نوشت: «افشای ارتباطات غیرمستقیم بندر بن سلطان با عامل القاعده یکی از چندین تکه اطلاعات جدیدی بود که در اسناد محرمانه آمده بود.» سازمان سیا و اف‌بی‌آی به این نتیجه رسیدند که شواهدی که نشان دهد شخصی از خاندان سلطنتی سعودی از حملات یازده سپتامبر حمایت کرده، وجود ندارد، اما گراهام اعلام کرد که ارتباط غیرمستقیمی وجود دارد که نشان می‌دهد سفیر سابق عربستان در آمریکا «یکی از مبهوت‌کننده‌ترین بخش‌های تحقیقات» بوده و ارزش پیگیری‌های بیشتر را نیز دارد. بنا بر این گزارش، بندر بن‌سلطان از سال 1983 تا 2005، سفیر عربستان در آمریکا بود، در دوره ریاست جمهوری «رونالد ریگان»، «جورج بوش» پدر، «بیل کلینتون» و «جورج بوش» پسر. او بعدها به عنوان دبیرکل شورای امنیت ملی عربستان سعودی و رئیس سازمان اطلاعات عربستان منصوب شد و تا سال گذشته در این سازمان اطلاعاتی که همردیف سازمان سیا بود، فعالیت می‌کرد. این مهره کلیدی خاندان سلطنتی سعودی در آمریکا به عنوان شخصی شناخته می‌شد که نزدیک‌ترین روابط را با «جورج بوش» پدر داشت، آن هم به دلیل حمله عراق به کویت در سال 1990. عربستان سعودی این حمله را یک تهدید می‌دید و از اقدام نظامی متعاقب آمریکا حمایت کرد. «بروس ریدل» تحلیلگر سابق سازمان سیا می‌گوید: «بندر بن سلطان به طور حتم اثرگذارترین سفیر عربستان در واشنگتن بود که تمام روسای جمهور آمریکا به وی احترام می‌گذاشتند. او تقریبا در دوره بوش پدر هر یک روز در میان و در برخی موارد نیز هر روز در کاخ سفید بود. روابط بسیار بسیار نزدیکی با دولت آمریکا در آن زمان داشت. من بر این باورم که رئیس جمهوری آمریکا و بندر بن سلطان اساسا به یکدیگر علاقه خاصی داشتند». در گزارش سی‌ان‌ان آمده است: اسناد موسوم به «28 صفحه» تنها بخش از تحقیقات اولیه کنگره درباره حملات یازده سپتامبر بودند که پیش از ماه جولای سال جاری میلادی افشا نشده بود. در واقع این 28 صفحه جزئیات مربوط به شبکه‌ای از اتباع سعوی را مشخص می‌کند که در آمریکا زندگی می‌کردند و احتمالا به هواپیماربایان یازده سپتامبر کمک کرده‌اند. دولت جورج بوش انتشار این اسناد را تهدیدی برای امنیت ملی آمریکا می‌دانست، به همین دلیل از انتشار آن امتناع ورزید. بیش از یک دهه تصور می‌شد که انتشار این اسناد می‌تواند جزئیات بیشتری درباره مشارکت عربستان در این توطئه تروریستی در داخل آمریکا مشخص کند، تا این سرانجام امسال دولت اوباما با انتشار این اسناد موافقت کرد. در طول این مدت زمان بیش از یک دهه که این اسناد محرمانه بود، کنگره با تشکیل کمیسیون یازده سپتامبر تلاش کرد تا درباره سوالات مطرح شده توسط کمیته تحقیقات مشترک - که همگی درباره ماهیت و میزان ارتباط بندر بن سلطان بود - تحقیق کند، چرا که این کمیته به هیچ عنوان قانع نشده بود. یافته‌های بسیار زیاد کمیسیون یازده سپتامبر در سال 2004 منتشر شد و اعلام شد که «هیچ شواهدی یافت نشده که نشان دهد دولت عربستان به عنوان یک نهاد و یا هر یک از مقامات ارشد عربستان سعودی به طور مجزا به تأمین مالی القاعده پرداخته باشند». «سی‌ان ان» می‌افزاید: اف بی آی درباره تلفن‌هایی که به طور غیرمستقیم به بندر بن سلطان مربوط می‌شد در تابستان و پاییز سال 2002 تحقیق کرد. در یکی از گزارش تحقیقات اف‌بی‌آی و سیا در سال 2005 آمده است که «هیچ شواهدی» وجود ندارد که نشان دهد «یا دولت عربستان و یا خانواده سلطنتی عربستان دانسته به حمایت» از حملات یازده سپتامبر پرداخته و یا «اطلاعاتی از عملیات تروریستی در این پادشاهی و یا مکان دیگری» داشته است. البته اف‌بی‌آی هیچ توضیحی درباره ارتباط این دو سری تحقیقات و نتایج به دست آمده ارائه نکرده است. سفارت عربستان نیز به درخواست سی‌ان‌ان برای اظهار نظر درباره سوالات مطرح شده در سند محرمانه «28 صفحه» در ارتباط با بندر بن سلطان پاسخ نداده است. یک شرکت روابط عمومی که امور مطبوعاتی سفارت را به انجام می‌رساند سی‌ان‌ان را به یافته کمیسیون یازده سپتامبر و یادداشت مشترک اف‌بی‌آی و سازمان سیا در سال 2005 میلادی ارجاع داده است. با این وجود، گزارش کمیسیون یازده سپتامبر و یادداشت مشترک نهادهای اطلاعاتی آمریکا صرفا شامل تبرئه بدون دلیل عربستان از مشارکت در این حملات است و هیچ پاسخی برای سوالات مطرح شده در سند محرمانه 28 صفحه‌ای به ویژه در خصوص شماره تلفن‌هایی که به نظر می‌رسد به صورت غیرمستقیم بندر بن سلطان را به القاعده وصل می‌کند، ارائه نکرده است. این گزارش در ادامه تأکید می‌کند: اسناد 28 صفحه‌ای همچنین سوالاتی را نیز درباره یک ارتباط احتمالی دیگر میان بندر بن سلطان و حملات یازده سپتامبر مطرح کرده است و آن ارتباط این شاهزاده عربستانی با یک تبعه سعودی با نام «اسامه باسنان» است که در زمان این حملات در آمریکا زندگی می‌کرده و تحقیقاتی درباره او و کمک‌های احتمالی‌اش به هواپیماربایان انجام شده، مطرح می‌کند. این اسناد به مبالغی اشاره دارد که بندر و همسرش در اختیار خانواده این فرد قرار داده‌اند. حداقل در یک مورد، باسنان چکی را به مبلغ 15 هزار دلار به صورت مستقیم از حساب بندر بن سلطان دریافت کرده است و این موضوع در اسناد اف‌بی‌آی نیز آمده است. همسر باسنان نیز دست کم یک چک به صورت مستقیم از شخص بندر بن سلطان دریافت کرده است. بروس ریدل، تحلیلگر سیا در ادامه اظهاراتش با اشاره به اسناد 28 صفحه‌ای و اشارات ذکر شده به بندر بن سلطان در این سند می‌گوید: «من تصور نمی‌کنم که بر اساس یافته‌های موجود باید نتیجه‌گیری درباره ارتباط عربستان با این حملات را تغییر دهیم. او دسترسی بیش از اندازه‌ای به کاخ سفیده داشت، به سیا، دسترسی داشته، به وزارت دادگستری، کنگره، رسانه و هر نهاد دیگری در آمریکا. تمام اینها می‌‌گوید که او به نوعی در توطئه برای حمله به آمریکا دست داشته است». «سی‌ان‌ان» ادامه می‌دهد: در شرایطی که دفترچه تلفن ابوزبیده به ظاهر هرگز اطلاعات محکوم کننده‌ای به دست نداد که شاهزاده عربستانی را با القاعده مرتبط کند، نام بندر بن سلطان دوباره در سال 2014 مطرح شد، زمانی که بیستمین هواپیماربای حملات یازده سپتامبر نیز متهم شد و ادعا کرد نام بندر بن سلطان در پایگاه داده‌های مربوط به اسپانسرهای القاعده آمده است. این فرد که در سال 2005 به 6 اتهام مرتبط تروریستی متهم شده بود اعلام کرد که از سوی اسامه بن‌لادن مأموریت داشته تا پایگاه دیجیتالی را ایجاد کند که اسپانسرهای مالی القاعده را ثبت می‌کرده است. وی در شرایطی که سوگند یاد کرده بود ادعاهایی را مطرح کرد که در بخشی از شکایت خانواده‌های قربانیان حملات یازده سپتامبر علیه عربستان عنوان شده است. گراهام رئیس کمیسیون یازده سپتامبر که برای افشای این اسناد محرمانه تلاش بسیاری کرد، حالا خواسته تا اسناد اف‌بی‌آی و سازمان سیا که به سوالات مطرح شده در این 28 صفحه اشاره می‌کنند نیز منتشر شوند.