چه کسی بازی را در مسکو برگرداند؟

«فردا» - حنیف غفاری نوشت: پس از یک پیشروی خشونت‌آمیز گروه مسلح واگنر به سوی مسکو، یوگنی پریگوژین رهبر واگنر به طور ناگهانی دستور عقب‌نشینی را صادر کرد. در این میان، نمی توان از نقش موثر و کلیدی الکساندر لوکاشنکومتحد راهبردی پوتین و کاخ کرملین به سادگی گذشت! لوکاشنکوبا توجه به ارتباطات خود و یوگنی پریگوژین، رئیس گروه واگنر  و از سوی دیگر، اتحاد خاصی که با ولادیمیر پوتین داشته و دارد، میانجی گری موثری را دراین خصوص صورت داد. همین واسطه گری موثر سبب شدتا یک بحران فراگیر و دائمی( از منظر دستگاههای اطلاعاتی غرب) تبدیل به یک ( شورش موقت و یک روزه) شود! بدیهی است که مقامات آمریکایی و اروپایی از مسبب اصلی بازگشت صحنه آرامش به روستوف و مسکو به سادگی نخواهندگذشت!

فراتر از واسطه گری لوکاشنکو، مواردی که بر سر آنها میان روسیه و واگنر توافق صورت گرفته نیز قابل تامل است. بر اساس آخرین خبرها، ارتش خصوصی واگنر که طبق آخرین آمار پریگوژین شامل ۲۵هزار نفر است، احتمالاً منحل خواهد شد. علت اصلی درگیری حول این محور بود که آیا نفرات گروه باید تابع وزارت دفاع در مسکو باشند یا به عنوان یک نیروی مستقل باقی بمانند، چنان‌که پریگوژین خواستار آن بود. حال شماری از اعضای  واگنر قرار است در نیروهای مسلح وزارت دفاع روسیه ادغام شوند و همچنان در جنگ تهاجمی علیه اوکراین شرکت کنند.بنابراین، در اینجا حتی سخن از بی طرفی واگنر در جنگ اوکراین نیست، بلکه طرفین ( مسکو  و واگنر) در حال سنجش و محاسبه نحوه ادغام برخی اعضای این گروه در ارتش هستند.

به گفته مقامات کرملین، پریگوژین و همه مردانش باید با وجود اقدام به قیام، از مجازات مصون بمانند، هر چند برخی افسران واگنر تصمیم گرفته‌اند به وزارت دفاع روسیه نپیوندند؛ وزارتخانه‌ای که از نظر آنها به دلیل سلسله مراتب سفت و سخت فرماندهی و بوروکراسی، فلج شده است. احتمال زیادی داده می‌شود که آنها دیگر در جنگ شرکت نکنند، به ویژه که کرملین هم نسبت به وفاداری آنها اطمینان ندارد.اما این به معنای توقف کلیت روند ادغام واگنردر ارتش روسیه نیست! به عبارت بهتر، صحنه ای که اکنون شاهد تحقق آن در روسیه هستیم، با تصور واشنگتن و ناتو نسبت به تحولات روز شنبه در روسیه از زمین تا آسمان متفاوت است:غرب به مدت 24 ساعت بر روی توان خاص واگنر در به راه اندازی یک جنگ طولانی مدت حساب باز کرد ودر مقابل، اکنون شاهد چانه زنی بر سر تعداد افرادی هستیم که قرار است از واگنر به ارتش روسیه بپیوندند!

یکی از موضوعاتی که منجر به امیدواری کوتاه مدت غربی ها در جنگ اوکراین شده بود، حذف واگنر از معادلات جنگ اوکراین بود. ساختار فرماندهی گروه واگنر غیرمتمرکز است. این باعث شد که تصمیمات در میدان نبرد سریع‌تر از رویه بوروکراتیک ارتش روسیه اتخاذ شوند. از این رو، حذف واگنر به طور قابل توجهی به تضعیف نیروهای مسلح روسیه در جنگ می انجامید. اما اکنون ماجرا بار دیگر متفاوت شده است! دغدغه روسها این است که از توان واکنش غیربوروکراتیک و سریع اعضای واگنر کماکان در بزنگاهها و گلوگاههای حساس نبرد اوکراین استفاده شود.دقیقا مانند آنچه در نبرد باخموت رخ داد و منجر به تصرف این شهر توسط واگنر شد.

در اینجا لازم است بار دیگر، نقش بسیار موثر لوکاشنکو در واسطه گری با واگنر را مدنظر قرار دهیم.از قرار معلوم کسی در روسیه نبوده که بتواند با پریگوژین وارد مذاکره شود. به همین دلیل لوکاشنکو خودش را پیشنهاد داده است. رئیس جمهور بلاروس  بیش از ۲۰ سال است که پریگوژین تاجر را می‌شناسد. پریگوژین باید از روسیه خارج شود و به بلاروس برود و درکنار لوکاشنکو، به استمرار پروسه تنظیم روابط خود ( و گروه واگنر) با ارتش و وزارت دفاع روسیه امیدوار باشد.