بحران‌های ناتمام نتانیاهو

 «اسحاق هرتزوگ» رئیس رژیم صهیونیستی یکشنبه پیش (۱۳ نوامبر) بنیامین نتانیاهو (۷۲ ساله) را مأمور تشکیل کابینه جدید کرد. وی ۲۸ روز فرصت دارد تا کابینه خود را تشکیل دهد، او می‌تواند پس از این مدت ۱۴ روز دیگر نیز برای تشکیل دولتش مهلت دریافت کرد، در غیر این صورت همچون بسیاری از دفعات پیشین، انتخابات کنست دوباره باید برگزار شود.

نتانیاهو یک بار از ۱۸ ژوئن ۱۹۹۶ تا شش ژوئیه ۱۹۹۹ و بار دیگر از یکم آوریل ۲۰۰۹ تا ۱۳ ژوئن ۲۰۲۱ نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی بود. ائتلاف راست‌گرا به رهبری «بنیامین نتانیاهو» در انتخابات اخیر این رژیم در تاریخ ۱۰ آبان توانست با بدست آوردن ۶۴ کرسی، اکثریت کرسی‌های کنست که ۱۲۰ کرسی را دارد، به خود اختصاص دهد.

اما رسانه‌های عبری این روزها از مهمترین‌چالش‌ها و مشکلات نتانیاهو برای تشکیل کابینه جدید و ادامه دار بودن این مشکلات حتی پس از تشکیل کابینه جدید می‌نویسند.

این رسانه‌ها می‌نویسند که رئیس حزب لیکود که پس از انتخابات اخیر در فلسطین اشغالی بار دیگر مامور تشکیل کابینه رژیم صهیونیستی شده است، با یک مشکل جدی برای تشکیل کابینه مواجه شده است اما تصور عموم در عرصه سیاسی، به ویژه در درون جناح راست‌گرا که دولت جدید را تشکیل خواهد داد، این است که این بن بست طی هفته‌های آینده از بین خواهد رفت.

روزنامه صهیونیستی «هاآرتص» در شماره دیروز خود به نقل از منابع آگاه از روند مذاکرات ائتلافی و نزدیک به نتانیاهو نوشت که «بزالل اسموتریچ» رئیس حزب صهیونیسم مذهبی به عنوان وزیر جنگ منصوب نخواهد شد و او می‌بایست برای کسب پست وزارت دارایی مالی که مورد درخواست  آریه درعی رئیس حزب شاس، است، تسلیم شود.

بر اساس این گزارش، در صورت عقب‌نشینی درعی از پست وزارت دارایی، وی پست وزارت داخلی و ادیان را برعهده خواهد گرفت. البته پیشنهادهای دیگری نیز وجود دارد به این ترتیب که وی علاوه بر پست وزارت داخلی، در سمت قائم‌مقامی نخست وزیری نیز فعالیت کند. با این حال، چنین انتصابی نیاز به اصلاح قانون دارد، زیرا تنها یک فرد از حزب حاکم اجازه تصدی این پست را دارد. اگر راه حل این‌گونه باشد، نتانیاهو به دنبال اصلاح قانون خواهد بود.

این روزنامه نوشت که وزرای جنگ سابق رژیم صهیونیستی به قضایای راهبردی مثل «دفاع از امنیت کشور، تجهیز ارتش برای جنرگ با ایران، لبنان، حزب‌الله، غزه و کرانه باختری» اهتمام می‌ورزیدند. اما اسموتریچ به چنین قضایایی اهتمام نمی‌ورزد بلکه اساسا بر روی توسعه شهرکسازی متمرکز است.

در چنین فضایی، پافشاری اسموتریچ بر تصدی پست وزارت جنگ با حمایت خاخام‌های صهیونیسم مذهبی و در رأس آن‌ها، خاخام حاییم دروکمان همراه است. به نوشته هاآرتص، زمانی که مهلت 28 روزه نتانیاهو برای تشکیل دولت به پایان برسد، خاخام‌ها به حمایت از اصرار اسموتریچ ادامه نخواهند داد و « اجازه نخواهند داد اسرائیل به سوی انتخابات دیگری برود».

از سوی دیگر، تمام احزاب راستگرا می‌خواهند که کابینه جدید تشکیل شود و نتانیاهو تلاش دارد که کابینه را تنها با آن‌ها ببندد زیرا این احزاب با او همراه هستند و به اجرای تغییرات در قانون با هدف ممانعت از تداوم محاکمه او به اتهام فساد پایبند هستند. محاکمه‌ای که می‌تواند در نهایت به زندانی شدن او بیانجامد.

بر این اساس، تا زمان تشکیل کابینه جدید، نتانیاهو تلاش می‌کند که موضع اسموتریچ را از طریق تشکیک وارد کردن به شخصیت او، تلطیف کند. نتانیاهو، سه‌شنبه پیش توضیح داد که به دلیل موضع دولت آمریکا و تهدید آن به این‌که با اسموتریچ به عنوان وزیر جنگ تعاملی نخواهد داشد، به وی  پست وزارت جنگ را نخواهد داد. زیرا در غیر این صورت   روابط تل‌آویو و واشنگتن آسیب می‌بیند.

در ادامه این گزارش آمده است: با این حال نتانیاهو روز بعد از این اظهارات، با «ایتمار بن غفیر» رئیس حزب «عوتسما یهودیت» توافق کرد که ظرف ۶۰ روز پس از تشکیل کابینه به توسعه شهرک‌سازی مشروعیت ببخشد و این تفاهمات را در توافق‌های ائتلافی لحاظ کند.

از سوی دیگر، وبگاه عبری «واللا» این توافق‌ها را با وجود برانگیختن خشم واشنگتن، «یک هدف تاکتیکی برای تحت فشار قرار دادن اسموتریچ و به تصویر کشیدن او به‌عنوان فردی که درگیر افتخارات و مناصب است و نه مسائل اصلی ایدئولوژیک» توصیف کرد.

این وب‌سایت در ادامه، نوشت که احتمال پیوستن حزب «ییش عتید» به ریاست یائیر لاپید یا حزب «اردوگاه ملی» به ریاست بنی‌گانتز که هر دو چپ‌گرا توصیف می‌شوند به کابینه نتانیاهو در حال حاضر مطرح نیست و به نظر نمی‌رسد که چنین احتمالی به دلیل اتهامات کیفری وارده علیه نتانیاهو، محقق شود.

این وبگاه همچنین نوشت که نتانیاهو برای جلوگیری از فشارهای احتمالی آمریکا و دیگر کشورهای غربی، و همچنین برای مهار طرح‌های شهرک‌سازی بزرگ و طرح‌هایی برای الحاق مناطق کرانه باختری، مانند آنچه اسموتریچ، بن‌غفیر و بخشی از سران لیکود به دنبال آن بودند، احزاب «چپ» را در دولت‌های قبلی خود وارد می‌کرد.  بنابراین پیش بینی می شود نتانیاهو پس از تشکیل کابینه خود نیز با بحران‌هایی در داخل آن مواجه شود.

بر اساس این گزارش، در سایه وجود احتمال امضای پیمان صلح جدید با اسرائیل یا در صورت وقوع جنگ، فشار بر لاپید و گانتز برای پیوستن به این کابینه برای تبدیل شدن آن به یک «دولت متحد» افزایش می‌یابد.

به ویژه که نتانیاهو وعده‌هایی درباره صلح با عربستان سعودی به عنوان «هدف استراتژیک مرکزی» در دوره کابینه جدید خود داده است.  با این حال، برخلاف توافق آبراهام، مسیر عادی‌سازی با عربستان همچنان با دادن امتیازاتی به فلسطینی‌ها همراه است که اسموتریچ و بن‌غفیر با آن موافقت نخواهند کرد. این به آن معناست که بحران‌های نتانیاهو با تشکیل کابینه نیز در اردوگاه او آغاز شده و در دوران تصدی او در پست نخست‌وزیری بین اسرائیل و جهان ادامه خواهد داشت.

نتانیاهو پس از پیروزی در انتخابات اخیر فلسطین اشغالی ضمن تقدیر از ولی‌عهد سعودی گفته بود: «من از محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی به دلیل نقش وی در تحقق چهار پیمان تاریخی آبراهام قدردانی می‌کنم. اگر به رهبری اسرائیل بازگردم قصد دارم با عربستان سعودی و دیگر کشورهای عربی به توافق‌های صلح کامل برسم».

این در حالی است که عربستان سعودی، پس از روند عادی‌سازی روابط عربی با رژیم صهیونیستی [توسط امارات و بحرین در سال ۲۰۲۰] به هواپیماهای اسرائیلی اجازه عبور از حریم هوایی این کشور را داده بود. امری که هم‌اکنون منجر به افزایش سفرهای هوایی تجار صهیونیست با هواپیماهای شخصی، به ریاض و جده شده است./فارس