تحلیل خاویر سولانا درباره شکست مذاکرات وین

 خاویر سولانا دبیرکل اسبق ائتلاف ناتو و مسئول پیشین سیاست خارجی اتحادیه اروپا به همراه کارل بیلدت نخست وزیر سابق سوئد به‌طور مشترک یادداشتی در روزنامه واشنگتن پست درباره اهمیت بازگشت به برجام منتشر کردند و در آن هشدار دادند که اگر آمریکا و غرب نتوانند برجام را احیا کنند، تنش‌ها با ایران افزایش خواهد یافت.

آنها در مقاله خود تاکید کردند: اگرچه جنگ اوکراین در قلب اروپا شدت یافته است اما نباید موضوع امنیتی دیگر، یعنی ایران و برنامه هسته‌ای در حال توسعه‌اش به دست فراموشی سپرده شود. 

این دو مقام سابق اروپایی افزودند: تا زمانی که نتوانیم توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ را به مسیر خودبازگردانیم به سمت یک تنش جدید با تهران پیش می‌رویم. رئیس جمهور بایدن و رهبران اروپا درخصوص اوکراین سریع و قاطع عمل کردند. آنها اکنون نیز می‌بایست برای جلوگیری از تبدیل شدن ایران به یک کشور هسته‌ای اقداماتی انجام دهند. به همین منظور، انریکه مورا هماهنگ کننده مذاکرات وین به تازگی به تهران سفر کرد تا به نجات توافقی که بین تهران و واشنگتن گیر کرده است، کمک کند.

آنها در ادامه با اشاره به تصویب طرحی در مجلس سنای آمریکا در رابطه با ایران نوشتند: ماه گذشته طرحی با موافقت حزب دموکرات به تصویب رسید که از دولت بایدن می‌خواهد هرگونه توافق جدید با ایران باید شامل مسائل غیر مرتبط هسته‌ای نیز باشد که قطعا موجب شکست در حصول توافق خواهد شد. در این میان، در تهران نیز اشتیاق برای یک توافق رو به کاهش است.

خاویر سولانا و کارل بیلدت همچنین به اختلاف موجود در واشنگتن بر سر خارج کردن نام سپاه پاسداران از فهرست تروریستی آمریکا اشاره کردند و قرار گرفتن نام سپاه در این فهرست را نمادین خواندند. آنها همزمان از تهران و واشنگتن خواستند تا اجازه ندهند که این موضوع مانع از شکل‌گیری توافقی شود که حتی در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ هم‌ زنده ماند.

درحالیکه یکی از دلایل وضعیت کنونی پیرامون برجام، قصور طرف‌های اروپایی در تامین منافع برجامی ایران و ‌سپس ناتوانی آنها در ارائه راهکار برای حل‌وفصل اختلافات باقی‌مانده بوده است، این دو مقام کهنه‌کار اروپایی مدعی تلاش‌ها و حمایت اروپا برای احیای برجام شدند و با اشاره به مخالفتشان با خروج یک‌جانبه واشنگتن از برجام در سال ۲۰۱۸ تصریح کردند: عجیب است، بایدن که درخصوص بازگشت به توافق هسته‌ای مانور داده بود و این وعده را مطرح کرد که "آمریکا (به برجام) بازگشته است" اکنون دیپلماسی‌ را که متحدان واشنگتن قویاً از آن حمایت می‌کنند به کندی پیش می‌برد. گفته می‌شود که او باتوجه به در پیش بودن انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره، جانب احتیاط را در خصوص ایران پیش گرفته است.

آنها در پایان با اشاره به قراردادهای کنترل تسلیحات با شوروی خاطر نشان کردند: ما این کار را انجام دادیم چون در راستای امنیت ملی‌مان بود. درخصوص ایران نیز همین شرایط صدق می‌کند. اکنون رئیس جمهور بایدن باید به‌طور جدی هزینه‌های انفعالش در برابر ایران را بررسی و راهی رو به جلو پیدا کند، در غیر این‌صورت ممکن است خودمان را وسط مناقشه‌ای دیگر ببینیم که هیچ‌کس خواهان آن نبوده است./ایسنا