ایران و عربستان در آستانه توافق
یک دیپلمات خارجی نزدیک به مذاکرات میان ایران و عربستان سعودی به خبرگزاری فرانسه گفته دو کشور در آستانه رسیدن به توافقی برای کاستن از تنش‌ها هستند.
یک رسانه غربی گزارش داده جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی در آستانه رسیدن به توافقی برای کاستن از تنش‌ها و جنگ یمن هستند.
خبرگزاری فرانسه نوشته عربستان سعودی و ایران اخیراً نشانه‌هایی از گرم شدن روابط نشان داده‌اند اما کارشناسان می‌گویند برای کاستن از تنش‌ها به اقدامات بیشتری نیاز است.
روابط دیپلماتیک میان ایران و عربستان سعودی، پنج سال پیش، در پی اقدام ریاض در اعدام آیت‌الله شیخ نمر، رهبر شیعیان عربستان قطع شد. در هفته‌های گذشته گزارش‌هایی از مذاکرات میان ایران و عربستان سعودی در بغداد منتشر شده است.
خبرگزاری فرانسه به نقل از یک دیپلمات خارجی نزدیک به مذاکرات که در ریاض ساکن است می‌نویسد: «دو طرف در آخرین دور گفت‌وگوها در آستانه توافق بر سر کاستن از تنش‌ها میان یکدیگر و کاستن از جنگ نیابتی در منطقه بودند.»
وزیر خارجه عربستان سعودی چند روز پیش تأیید کرد که ایران و عربستان چهارمین دور از گفت‌وگوها را در ماه سپتامبر برگزار کرده‌اند. وی ابراز امیدواری کرد که گفت‌وگوها بتوانند زمینه حل و فصل مسائل میان دو کشور را پدید آورند.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران نیز گفته که مذاکرات ایران و عربستان سعودی «در مسیر صحیح» قرار دارد. این دیپلمات خارجی تصریح کرد در دور جدید گفت‌وگوها که طی روزهای آینده برگزار خواهد شد، آخرین جزئیات توافق را نهایی خواهند کرد.
وی اضافه کرد: «آنها (ایران و عربستان)، به توافقی اولیه برای بازگشایی کنسولگری‌ها دست یافته‌اند و فکر می‌کنم عادی‌سازی روابط [میان دو طرف] ممکن است طی چند هفته آتی اتفاق بیفتد.»
خبرگزاری فرانسه نوشته رسانه‌های سعودی نیز در هفته‌های گذشته لحن خودشان را نسبت به تهران تعدیل کرده‌اند. شبکه تلویزیونی الاخباریه که یک رسانه دولتی است هفته گذشته گفت‌وگوهای میان دو کشور را مذاکراتی «مستقیم و صادقانه» توصیف کرد که «به ایجاد ثبات در منطقه منجر خواهد شد.»
الاخباریه، علاوه بر این به گفت‌وگوهای «محمد بن سلمان»، ولیعهد عربستان سعودی اشاره کرده که گفته ریاض خواستار «روابط خوب و خاص» با تهران است.
ماه گذشته «ملک سلمان» پادشاه عربستان سعودی ابراز امیدواری کرد گفت‌وگوها با ایران «به نتایج ملموسی برای اعتمادسازی» و احیای همکاری‌های دوجانبه منجر شود.
پادشاه سعودی با وجود این در ادامه تهران را به «حمایت از گروه‌های مسلح» متهم کرد و مدعی شد که تهران بایستی حمایتش از این گروه‌ها را متوقف کند. منظور ملک سلمان از «گروه‌های مسلح»، گروه انصارالله در یمن است.
ائتلافی به رهبری عربستان سعودی از فروردین‌ماه سال ۱۳۹۴ کشور فقیر یمن را برای بازگرداندن قدرت به «عبد ربه منصور هادی»، رئیس‌جمهور مستعفی یمن هدف حملات سنگین هوایی، زمینی و دریایی قرار داده است.
این حملات به نابودی زیرساخت‌های یمن و گسترش فقر، بیکاری و گسترش بیماری‌های واگیردار در این کشور فقیر عربی منجر شده است. از زمان آغاز این حملات ده‌ها هزار غیرنظامی یمنی شهید و زخمی شدهاند.
کارشناسان سازمان ملل، یمن را صحنه بزرگترین بحران بشری در جهان توصیف می‌کنند. بیش از ۷۵ درصد جمعیت یمن در حال حاضر نیازمند نوعی کمک‌رسانی و حمایت بشردوستانه هستند. از این میان، میلیون‌ها نفر نمی‌دانند وعده غذایی بعدی‌شان از کجا تأمین خواهد شد.
این دیپلمات خارجی در مصاحبه با خبرگزاری فرانسه گفت: «عربستان سعودی مایل است درگیری‌ها در یمن را که میلیاردها ریال برای این کشور هزینه داشته متوقف کند.»
طبق گزارش خبرگزاری فرانسه، «علی شیحابی»، یک مشاور عربستان سعودی گفته در حالی که فضای گفت‌وگوها مثبت است تهران بایستی اقداماتی ملموس به خصوص در خصوص یمن انجام دهد. بعد از آن، ریاض با اقداماتی مانند بازگشایی سفارتخانه‌ها موافقت خواهد کرد.
شیحابی گفت: «ایران بایستی گام‌هایی واقعی بردارد نه اینکه فقط گفت‌وگوهای خوب انجام دهد.»
«استفان دوجاریک»، سخنگوی دبیر کل سازمان ملل متحد چند روز پیش گفت‌وگوهای میان ایران و عربستان سعودی را «بسیار مهم» توصیف کرده و از آن استقبال کرده است.
دوجاریک گفت: «من فکر می‌کنم رایزنی‌های میان عربستان سعودی و ایران بسیار مهم هستند و به زبان صادقانه از اهمیتی حیاتی برای امنیت منطقه برخوردار هستند. بنابراین، ما از این گفت‌وگوها بسیار استقبال می‌کنیم.»
پیش از این، «رابرت مالی»، نماینده ویژه امور ایران در وزارت خارجه آمریکا هم از گفت‌وگوهای مستقیم میان جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی استقبال کرده بود.
مالی چند روز پیش در توییتر نوشت: «ما از اعلام گفت‌وگوهای مستقیم توسط عربستان سعودی با دولت جدید جمهوری اسلامی ایران استقبال می‌کنیم. امیدواریم گفت‌وگوها باعث کاستن از تنش‌ها و رفع نگرانی‌های دیرپای منطقه‌ای شود. بازگشت کامل و دوجانبه به برجام از این تلاش‌های منطقه‌ای حمایت خواهد کرد.»
«فیصل بن فرحان» وزیر امور خارجه عربستان سعودی روز یکشنبه گفت‌وگوها میان ریاض و تهران را تأیید کرده و ابراز امیدواری کرده بود که در جریان گفت‌وگوها مسائل فیمابین حل شود.
سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران هم در این خصوص گفته است: «گفت‌وگوها با عربستان در بهترین وضعیت خود در حال پیگیری است. چند دور گفت‌وگو در بغداد در مورد موضوعات منطقه‌ای و دوجانبه انجام شده. هیچ پیش شرطی از سوی دو طرف مطرح نیست و تلاش داریم در چارچوب مرضی الطرفین به آغاز یک روابط پایدار برسیم. اعزام هیأتی از عربستان به ایران تأیید نمی‌شود.»
دو مقام عراقی دوشنبه روز پنجم مهرماه به آسوشیتدپرس گفته بودند نمایندگان جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی دور جدیدی از مذاکرات را در بغداد برگزار کرده‌اند.
این دیدار که یک هفته قبل‌تر برگزار شده بود اولین دیدار میان نمایندگان ایران و عربستان سعودی بعد از روی کار آمدن دولت جدید در ایران به ریاست آیت‌الله «سید ابراهیم رئیسی» است.
یک مقام عراقی گفته در این دیدار درباره مسائل بلاتکلیف میان دو کشور که در نقشه‌راه قبلی بر سر آن توافق شده بود، از جمله نمایندگی دیپلماتیک میان دو کشور بحث و تبادل نظر شده است.
مقام مورد استناد آسوشیتدپرس که خواسته اشاره‌ای به نامش نشود گفته این جلسه در سطح وزیر نبوده است. وی با وجود این، گفت‌وگوهای انجام‌شده را مثبت توصیف کرد.عراق اخیراً در گفت‌وگوهای تنش‌زدایی میان عربستان سعودی و ایران نقش میانجی را بازی کرده است.
نخستین دور گفت‌وگوها میان ایران عراق حدود پنج ماه پیش در بغداد برگزار شد و از ان زمان به بعد، این شهر صحنه چندین دور گفت‌وگوی دیگر میان تهران و ریاض بوده است.
این دیدار در شرایطی برگزار می‌شود که عربستان سعودی در تلاش است خودش را از باتلاق جنگی چند ساله در یمن خارج کند. این جنگ به کشته و زخمی شده ده‌ها هزار نفر منجر شده اما هیچ یک از اهداف ریاض را برآورده نکرده است.
بغداد ماه پیش میزبان یک کنفرانس منطقه‌ای با حضور سران کشورهای عربی و مقام‌های ارشد چندین کشور از جمله وزیران خارجه ایران و عربستان سعودی بود. این نشست، نقش بغداد به عنوان میانجی جدید در منطقه را تحکیم کرد./فارس
دیدگاه تان را بنویسید