ادعای وال‌استریت‌ژورنال درباره تفاهم میان ایران و آژانس

«رافائل گروسی» دبیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران سفر می‌کند و روز یکشنبه (فردا) با مقام‌های ارشد ایران درباره همکاری تهران با این نهاد بین‌المللی گفت‌وگو خواهد کرد.

روزنامه آمریکایی «وال‌استریت ژورنال» در گزارشی با اشاره به این سفر نوشت که این سفر اوج مذاکرات گسترده طی روزهای اخیر بوده که هدف آن تضمین تعهدات از سوی ایران بوده است.

این روزنامه آمریکایی در ادامه نوشت: «بر اساس گفته سه منبع نزدیک به مذاکرات این سفر پس از آن روی می‌دهد که تفاهمی میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی حاصل شده که تهران به آژانس دسترسی به تجهیزات نظارتی فعالیت‌های هسته‌ای خود را خواهد داد و همکاری با تحقیقات در خصوص مواد هسته‌ای پیدا شده در ایران را از سر خواهد گرفت».

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد که دیدارها روز یکشنبه برگزار خواهد شد و گروسی عصر یکشنبه، به محض بازگشت به وین، کنفرانس خبری برگزار خواهد کرد.

وال‌استریت ژورنال در ادامه گزارش خود نوشت در صورت توافق ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، آمریکا، فرانسه، انگلیس و آلمان احتمالا مذاکرات درباره قطعنامه محکومیت ایران در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را که از روز دوشنبه آغاز خواهد شد، به تعویق خواهند انداخت.

این در حالی است که پیشتر رئیس جمهور ایران هشدار داده بود که چنین فشاری می‌تواند برنامه تهران برای از سرگیری گفت‌وگوها درباره احیای توافق هسته‌ای سال 2015 را که یک هدف بسیار مهم دولت بایدن در عرصه سیاست خارجی به شمار می‌آید، به تعویق بیاندازد.

روز جمعه نیز، «رابرت مالی» نماینده آمریکا در امور ایران با همتایان فرانسوی، انگلیسی و آلمانی خود دیدار کرده تا با آنها درباره چالش‌هایی که گفت‌وگوهای هسته‌ای که از ماه ژوئن متوقف شده، با آن مواجه است صحبت کند.

وال‌استریت ژورنال در گزارش خود نوشت: «گروسی و مقام‌های ایران با میانجی‌گری روسیه در گفت‌وگو بوده‌اند تا مقدمات سفر مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران انجام شود. این گفت‌وگوها تا اواخر شب جمعه ادامه داشته و تا عصر روز شنبه نیز همچنان در حال انجام بوده است».

تصمیم برای محکوم نشدن ایران در نشست آتی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی احتمالا با انتقادهایی از سوی مخالفان برجام همراه شود. «نفتالی بنت» نخست وزیر رژیم صهیونیستی پس از انتشار دو گزارش چند روز پیش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران، خواستار واکنش بین‌المللی سریع و مناسب به اقدامات هسته‌ای ایران شد.

گروسی چند روز پیش در یکی از این گزارش‌های فصلی خود به طور فزاینده‌ای ابراز نگرانی کرده بود که حتی پس از دو سال، موضوعات پادمانی در ارتباط با چهار سایت در ایران که به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام نشده بود، حل نشده باقی مانده است.

گروسی در دومین گزارش گفته بود که ایران باید موضوعات مهم در ارتباط با سایت‌ها که شامل سوالاتی درباره موقعیت چهارم بوده و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از آن بازدید نکرده را بدون تاخیر بیشتر، حل کند.

وال‌استریت ژورنال در گزارشی درباره این دو گزارش محرمانه آژانس درباره ایران نوشته بود موضوع مهمی که در دو گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دیده می‌شود این است که تهران مانع از دسترسی به تجهیزات نظارتی  شده و تجهیزات نظارتی را در یکی از سایت‌ها برداشته است و هیچ تعامل جدی در زمینه پادمان‌ها و فعالیت‌های هسته‌ای، توسعه نیافته است.

افزایش ذخایر اورانیوم 60 درصد و 20 درصد غنی سازی شده ایران

خبرگزاری آمریکایی آسوشیتدپرس نیز با اشاره به این گزارش نوشته بود که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برآورد کرده ذخایر اورانیوم 60 درصد غنی‌سازی شده ایران به 10 کیلوگرم رسیده که این میزان در ماه مه 7.6 کیلوگرم بوده است.

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنین برآورد کرده که ذخایر اورانیوم 20 درصد غنی سازی شده ایران به 84.3 کیلوگرم رسیده باشد که سه ماه پیش این میزان 62.3 کیلوگرم بوده است.

ایران و آژانس اتمی اسفندماه سال گذشته به توافقی برای ارائه دسترسی‌های داوطلبانه از سوی ایران به دو مکان مشخص شده و تسهیل فعالیت‌های راستی آزمایی آژانس دست یافتند. این توافق، یک بار قبل از منقضی شدن به مدت یک ماه و تا تاریخ سوم تیرماه تمدید شد اما ایران بعد از آن تاریخ، توافق مذکور را تمدید نکرد. 

جمهوری اسلامی ایران تا یک سال بعد از خروج آمریکا از برجام به تمامی تعهداتش ذیل این توافق عمل کرد تا به کشورهای اروپایی که وعده می‌دادند آثار خروج واشنگتن از توافق را جبران می‌کنند فرصت دهد برای تحقق این وعده تلاش کنند.

گام‌های کاهش تعهدات برجامی ایران پس از یک سال صبر راهبردی

بعد از گذشت یک سال از خروج آمریکا از برجام، تهران اعلام کرد با توجه به اینکه کشورهای اروپایی به وعده‌هایشان عمل نکرده‌اند در چند گام تعهداتش ذیل برجام را کاهش خواهد داد. کاهش تعهدات ایران ذیل مفاد توافق هسته‌ای برجام صورت می‌گرفت.

جمهوری اسلامی ایران، بعد از برداشتن ۵ گام برای کاهش تعهدات، سرانجام ۱۵ دی‌ماه ۱۳۹۸ اعلام کرد دیگر با هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی سازی، درصد غنی سازی، میزان مواد غنی شده، و تحقیق و توسعه) مواجه نیست.

دولت «جو بایدن» مدعی است قصد دارد از طریق مذاکرات جاری در شهر وین، پایتخت اتریش زمینه‌های لازم برای بازگشت کشورش به توافق هسته‌ای برجام را فراهم کند.

برگزاری 6 دور مذاکره در وین

تا کنون ۶ دور مذاکره در شهر وین میان آمریکا و سایر طرف‌های برجام غیر از ایران برای تسهیل بازگشت آمریکا به برجام انجام شده است. طرف‌ها می‌گویند پیشرفت‌های ملموسی در این مذاکرات حاصل شده اما پاره‌ای اختلافات کماکان باقی است.

جمهوری اسلامی ایران تأکید کرده با توجه به اینکه آمریکا طرفی بوده که توافق را نقض کرده این واشنگتن است که باید با رفع تحریم‌ها به توافق بازگردد و لازم است اجرای تعهدات آمریکا مورد راستی‌آزمایی قرار گیرد. تهران البته تأکید کرده اصرار یا عجله‌ای برای بازگشت آمریکا به توافق ندارد./فارس