بیماری‌هایی که با کمبود ویتامین D به وجود می‌آیند

تبیان: ویتامین "د" تنها نوع ویتامینی است که هورمون نیز محسوب می‌شود. این ویتامین برای محکم کردن استخوان‌ها و دندان‌ها مفید بوده و همچنین به حفظ قدرت عضلانی و جذب کلسیم بدن کمک می‌کند. وقتی شما کمبود کلسیم یا ویتامین "د" داشته باشید، استخوان‌های تان ترک خورده یا می‌شکنند. اما کمبود این ماده ممکن است مشکلات دیگری هم به بار آورد که در ادامه به مواردی از آن اشاره شده است...

کمبود ویتامین D. و بیماری‌های استخوانی

راشیتسم

بیماری اصلی ناشی از کمبود ویتامین D، راشیتیسم یا نرمی استخوان است. این بیماری در اثر کمبود کلسیم و فسفر در زمان رشد استخوان‌ها در کودکان است. این عوارض در استخوان‌های اصلی و بلند رخ داده و فرد دچار درد و سستی عضلات می‌شود. به دلیل این که استخوان‌ها دارای املاح کمتری هستند، وزن را تحمل نمی‌کنند و انحنا می‌یابند. عوارض دیگر، تشکیل برجستگی‌های دکمه مانند بر روی ستون فقرات، جمجمه بزرگ و سینه برجسته می‌باشد، مچ دست و پا پهن می‌شود که از علائم اولیه و قابل تشخیص توسط رادیوگرافی است.

استئومالاسی

در بزرگسالان کمبود ویتامین D. عارضه‌ی استئومالاسی را در پی دارد. کاهش تراکم استخوانی موجب بروز درد‌های شدید در قسمت کمر و پا می‌شود که بروز شکستگی سریع در استخوان‌های دراز و ضعف عضلانی از عوارض آن است. دریافت ویتامین D. به همراه کلسیم و فسفر، راه درمان این عارضه است.

استئوپروز

استئوپروز یا پوکی استخوان یکی از بیماری‌هایی است که بسیاری از سالمندان خصوصا زنان بدان مبتلا می‌شوند در این بیماری استخوان از داخل تخلیه می‌شود و املاح استخوانی کاهش می‌یابد. عامل اصلی تاثیرگذار تغییرات هورمونی بدن است. در این بیماری میزان ویتامین D. کاهش می‌یابد، ولی درمان با ویتامین D. تاثیر چندانی ندارد. تنها می‌توان توصیه کرد برای پیشگیری از ابتلا، از دوران جوانی میزان کافی کلسیم و فسفر به همراه ویتامین D. مصرف شود. در بازبینی‌های اخیر روی زنان مبتلا به پوکی استخوان که به دلیل شکستگی‌های استخوان لگن در بیمارستان بستری شده اند، مشخص شده است در ۵۰ درصد موارد این زنان با مشکل کمبود ویتامین D. مواجه بوده اند.

به گفته متخصصان؛ ویتامین D. تنظیم می‌کند چه مقدار کلسیم در خون بماند و چه مقدار وارد استخوان‌ها و دندان هاشود.

کمبود ویتامین D. و ضعف ماهیچه‌ای

اخیراً مشخص شده کمبود ویتامین D. در دختران نوجوان ۱۲ تا ۱۴ ساله نقش قابل ملاحظه‌ای در وضعیت ماهیچه‌ای دارد.

محققان صد‌ها نفر را مورد بررسی قرار داده اند و نتیجه این بود که در حدود ۷۵ درصد از افرادی که دچار ضعف عضلانی بوده اند دچار کمبود ویتامین D. نیز بوده اند و این امر در آزمایش خون آن‌ها مشخص است.

متخصصان دلیل آن را ارتباط این ویتامین با جذب کلسیم بیان می‌کنند و معتقدند کمبود ویتامین D. جذب کلسیم را با اختلال مواجه می‌کند و کمبود کلسیم نیز عوارض بسیاری از جمله ضعف در سیستم اسکلتی و عضلانی به همراه دارد.

کمبود ویتامین D. و پارکینسون

متخصصان آمریکایی در یک بررسی جدید دریافته اند که بیماران مبتلا به پارکینسون ابتدایی با کمبود زیاد مقدار ویتامین D. در بدن شان مواجه هستند، اما مصرف این ویتامین نمی‌تواند پیشرفت بیماری را به تعویق بیندازد.

این محققان وضعیت ویتامین D. را در نمونه‌های خونی ذخیره شده از بیماران آزمایش کردند و دریافتند که در مراحل ابتدایی بروز پارکینسون، افراد مبتلا با کمبود شدید ویتامین D. مواجه هستند. آن‌ها متوجه شدند که ۶۹ درصد از این بیماران با کمبود ویتامین D. و ۲۶ درصد با فقدان این ویتامین مواجه هستند.

کمبود ویتامین D. و سختی عروق

پزشکان قلب و عروق در یک مطالعه‌ی جدید خاطرنشان کردند که کمبود ویتامین "د" می‌تواند موجب سفت شدن و سختی عروق شود.

تحقیقات اخیر نشان داده است که کمبود ویتامین "د" خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی را دو برابر افزایش می‌دهد. اشخاصی که میزان دریافت ویتامین "د" در آن‌ها ضعیف است بییشتر از دیگران در معرض ابتلا به بیماری دیابت، چاقی و بیماری‌های قلبی و عروقی قرار دارند.

بر اساس این گزارش، متخصصان در یک مطالعه قلبی بر روی ۱۵ هزار داوطلب دریافتند افراد مُسنی که ویتامین "د" کمتری دارند، بیشتر در معرض بیماری‌های قلبی و عروقی قرار داشتند و اشخاصی که کمتر ویتامین "د" مصرف می‌کردند خطر ابتلا در آنان بیشتر بوده است.

در پژوهش جدید نیز که روی ۵۵۰ کارمند این انستیتو انجام گرفته معلوم شد مصرف ویتامین "د" به میزان مناسب می‌تواند سلامت عروق را بهبود بخشد.

کمبود ویتامین D. و چاقی و کوتاهی دختران

بر طبق یافته‌های مطالعات اخیر کمبود دریافت ویتامین D. در دوران بلوغ باعث توقف رشد و نیز افزایش بروز چاقی در دوران بلوغ به ویژه در دختران می‌شود. نتایج به دست آمده از مطالعه‌ی اخیر حاکی از آن است که کمبود ویتامین D. سبب ایجاد توده‌ی بدنی بالا و کوتاهی قد دختران در اوج دوران رشد شان می‌شود.

در این مطالعه محققان میزان ویتامین D. دختران جوان ۱۶ تا ۲۲ ساله را با یک آزمایش خونی ساده اندازه گیری کردند.

آن‌ها در ضمن برای تعیین اثر کمبود ویتامین D. روی سلامتی زنان جوان میزان چربی بدن و قد افراد مورد مطالعه را اندازه گیری کردند. بر طبق نتایج به دست آمده، شیوع کمبود ویتامین D. در جوانان مورد مطالعه اگرچه در منطقه‌ای آفتاب خیز زندگی می‌کردند، حیرت آور بود.

در این مطالعه شاخص توده بدنی و همچنین چربی ناحیه شکمی در افراد با کمبود ویتامین D. در مقایسه با زنان جوان با سطح طبیعی ویتامین D. بالاتر بود و به عبارت دیگر در خانم‌های جوان که از کمبود ویتامین D. رنج می‌بردند شیوع چاقی به ویژه چاقی شکمی بیشتر بود.

از طرف دیگر نتایج این مطالعه نشان داد دختران در سنین بلوغ با میزان ویتامین D. طبیعی نسبت به همسالان خود که از کمبود ویتامین D. رنج می‌برند، بلند قدتر هستند.

کمبود ویتامین D. و بالا رفتن فشار خون

تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که سطح پایین ویتامین D. در خون، ممکن است با افزایش فشارخون در افراد سفید پوست مرتبط باشد.

دکتر "تانگپریچا" و همکارانش از دانشگاهی در آتلانتا به بررسی ارتباط فشارخون سیستولیک و سطح ویتامین D. در میان هفت هزار و ۶۹۹ نفر که فاقد فشارخون بالا بودند پرداختند. در این تحقیق ۴۷ درصد این افراد مرد، ۶۱ درصد سفید پوست و ۳۹ درصد سیاه پوست بودند.

بررسی‌ها در این مطالعه نشان داد که ۶۱ درصد افراد سفید پوست و ۹۲ درصد افراد سیاه پوست با کمبود ویتامین D. مواجه بودند. این محققان متوجه شدند افراد سفید پوستی که به میزان کافی ویتامین داشند تا حدود ۲۰ درصد کمتر از سایرین با افزایش فشار خون سیستولیک مواجه می‌شوند، ولی این ارتباط در افراد سیاه پوست دیده نشد.

کمبود ویتامین D. و عفونت در زنان

محققان دانشگاه پترزبورگ به وجود رابطه بین کمبود ویتامین D. و بروز این عفونت در زنان پی برده اند. در این تحقیق معلوم شد زنان سیاه پوست بیشتر در معرض ابتلا به این عفونت هستند، چون بیشتر در معرض کمبود ویتامین D. هستند. در این تحقیق، متخصصان ۴۶۹ زن باردار را از نظر سطح ویتامین D. در بدن شان مورد آزمایش قرار دادند. آن‌ها دریافتند، زنانی که سطح ویتامین D. در بدن شان پایین است بیشتر به عفونت مهبلی مبتلا می‌شوند.

کمبود ویتامین D. و خطر ابتلا به سرطان‌ها

سرطان سینه

نتایج تحقیقات اخیر نشان می‌دهد: کمبود ویتامین D. می‌تواند خطر بروز سرطان پستان را تشدید کند. بر اساس بررسی‌های انجام شده در این مطالعه اپیومیولوژیک میزان بروز سرطان همخوانی معنی داری با کمبود ویتامین D. در بیماران مبتلا دارد که این همراهی بیش‌ترین همخوانی را در زمینه بروز سرطان پستان نشان می‌دهد.

سرطان پانکراس و پروستات

محققین آمریکایی به تازگی دریافته اند ریسک ابتلا به سرطان پانکراس در افرادی که قرص‌های ویتامین "د" مصرف می‌کنند نصف افرادی است که از این قرص‌ها استفاده نمی‌کنند. آن‌ها هم اکنون در پی تحقیق بر روی مواد غذایی حاوی ویتامین "د" و تاثیر آن‌ها بر کاهش ریسک ابتلا به این سرطان می‌باشند.

این تحقیقات مشخص کرد که ویتامین "د" همچنین پتانسیل بالایی در جلوگیری و یا مداوای سرطان پروستات دارد.

کمبود ویتامین D. و خطر ابتلا به بیماری‌های ریوی

متخصصان علوم پزشکی در دانشگاه سینسیناتی هشدار دادند که کمبود یا فقدان ویتامین D. در بدن می‌تواند خطر بروز انواع خاصی از بیماری‌های ریوی مربوط به سیستم ایمنی خودکار بدن را تشدید کند. این متخصصان ۱۱۸ بیمار را به لحاظ میزان ویتامین D. در سرم مورد ارزیابی قرار دادند. متخصصان سپس رابطه‌ی بین سطح این سرم و بروز مشکلات و بیماری‌های مختلف را در داوطلبان مورد مطالعه قرار دادند. این متخصصان با بررسی چندین آزمایش گوناگون دریافتند که در این گروه از بیماران هرچه سطح این ویتامین در سرم کاهش پیدا کند به همان نسبت عملکرد ریه‌ها نیز ضعیف‌تر و کمتر می‌شود.