ماندگاری پرستاران با برقراری جذابیت شغلی

رنجش پرستاران از بی‌عدالتی

پایین بودن حقوق پرستاران یکی از مشکلات جامعه پرستاری است، ولی چیزی که جامعه پرستاری کشور را رنج می‌دهد، بی عدالتی است. در کشورهای دیگر نظام پرداختی وجود دارد که حقوق بر اساس شاخص‌هایی مثل مدرک تحصیلی، سختی کار، پر خطر بودن و... تنظیم می‌شوند، ولی در سیستم وزارت بهداشت این مساله رعایت نشده و منجر به نارضایتی پرستاران شده است. برای مثال تفاوت یک پزشک که کمترین حضور را دارد با یک پرستار که بیشترین حضور را دارد در پرداخت کارانه‌ها حتی تا صد برابر هم می‌رسد، در حالی که در دنیا به این شکل نیست. برای مثال پرداختی بین پزشک و پرستار در آمریکا ۶/۲ است، در ترکیه ۴/۲ است و در عربستان ۷/۱ است. همه این مسائل باعث شده که پرستاران انگیزه لازم را برای ادامه کار در این حرفه نداشته باشند. از یک طرف سختی کار، پرخطر بودن و شرایط بد و از طرف دیگر بی توجهی مسئولان به این حرفه بستر مهاجرت بخشی از پرستاران را فراهم کرده است. این در حالی است که بخشی از پرستاران تغییر شغل می‌دهند، بخشی در سایر قسمت‌های اداری مشغول به کار می‌شوند، بخشی ترک شغل می‌کنند و بسیاری نیز ترجیح می‌دهند خانه نشین شوند. برای مثال همکاری داشتیم که با ۱۲ سال سابقه پرستاری خانه نشین شده بود. وقتی از او علت را جویا شدیم گفت حقوق من به حدی است که صرف ایاب و ذهاب و هزینه مهدکودک فرزندم می‌شود، پس اگر خانه نشین شوم مقرون به صرفه‌تر است، در حالی که بهترین دوران بازدهی او بود، چرا که تجربه کاری لازم را کسب کرده بود. در واقع حرفه پرستاری دچار سیکل معیوبی شده است. به عبارت دیگر خروج از این حرفه زیاد است و ورودی‌ها هم در نگه‌‌داشت سیستم نظام خدمات دچار مشکل شده اند.

تکذیب مهاجرت پرستاران توسط وزرات بهداشت

وقتی پرستاری به کشورهای حوزه خلیج فارس، ترکیه و کشورهای اروپایی و آمریکایی مهاجرت می‌کند، در واقع رنج غربت، دوری از خانواده و... را تحمل کرده و کشور خود را ترک می‌کند، به این دلیل که کشورهای دیگر جذابیت شغلی دارند. پیشنهاد من این است که جذابیت حرفه پرستاری را زیاد کنیم تا مهاجرت پرستاران خود به خود کاهش یافته و ماندگاریشان بیشتر شود. البته آمار خروج پرستاران از کشور به علت آنکه یک کانال مشخص وجود ندارد معلوم نیست، چرا که همه از یک کانال خارج نمی‌شوند و ممکن است پرستاری خودش شخصا اقدام به مهاجرت کند، ولی پرستارانی که از کانال سازمان نظام پرستاری اقدام می‌کنند آمارشان مشخص است. به عبارت دیگر پرستارانی که قصد مهاجرت دارند ضروری است که عضو سازمان نظام پرستاری شوند تا گواهی سلامت دریافت کنند. از این رو آمار ما مستندتر و قابل اعتماد‌تر است، چرا که گواهی‌های صادر شده دال بر مهاجرت پرستاران و خروجشان از کشور است. وزارت بهداشت هم اگر مهاجرت پرستاران و کمبود آنها را تکذیب می‌کند به علت این است که نمی‌خواهد ضعف خود را قبول کند. در واقع کشور ما به شدت به پرستار نیاز دارد و مهاجرت پرستاران نشان می‌دهد که وزارت بهداشت نتوانسته نظر پرستاران را تامین کند. بنابراین اگر وزارت بهداشت قبول کند که پرستاران مهاجرت می‌کنند، خانه نشین‌اند، ترک شغل می‌کنند و تغییر شغل می‌دهند ضعف خود را نشان داده است و به همین دلیل این مساله را قبول نخواهد کرد. جامعه پرستاری کشور به شدت از شرایط خود ناراضی است. در واقع نارضایتی در جامعه پرستاری کشور موج می‌زند، آن‌چنان که کار از کار گذشته و با التهاب و بحران در سیستم پرستاری کشور روبه‌رو هستیم و اگر وضعیت به همین شکل باقی بماند دیری نمی‌پاید که جامعه پرستاری دچار تزلزل شده و مهاجرت پرستاران بیشتر از پیش اتفاق می‌افتد و این مساله تبعات بسیاری را به دنبال دارد، چرا که اغلب پرستاران با تجربه برای رسیدن به شرایط بهتر قصد خروج از کشور را دارند و به این ترتیب بیماران از داشتن پرستاران ماهر محروم می‌مانند.

* دبیرکل خانه پرستار