افزایش جراحی‌های غیرضروری

روزنامه آرمان: تب زیبا شدن، تبی فراگیر است که بسیاری از اقشار جامعه را درگیر کرده است. گفته می‌شود در حوزه عمل جراحی بینی، رتبه اول دنیا را در اختیار داریم. این در حالی است که فقط دو گروه متخصصان پوست و متخصصان عمل جراحی پلاستیک مجاز به عمل جراحی زیبایی هستند. برای مثال گاهی دندانپزشک یا پزشک متخصص زنان، تخصص اصلی‌اش را رها می‌کند و صرفا با انگیزه کسب درآمد بیشتر، عمل‌های زیبایی انجام می‌دهد. در چنین شرایطی معلوم است که آمار شکایت‌ها باید افزایش یابد. در این وادی بسیاری از افراد بدون دلیل پزشکی و گاهی از سر چشم و هم چشمی به عمل زیبایی روی می‌آورند. افزایش همین عمل‌های غیرضروری، احتمال خطاها را افزایش می دهد. برای مثال این روزها تزریق ژل‌های تقلبی، بوتاکس و دستگاه‌های لیزر بی‌کیفیت جایگاه عمل‌های زیبایی را تنزل داده و همین موضوع بر تعداد شکایت از پزشکان افزوده است. هر چند قوانین مشخصی در رابطه با نظارت بر عمل‌های جراحی وجود دارد، اما باید اذعان کرد که در بسیاری از موارد‌ نظارت‌ها به درستی انجام نمی شود. حتی برخی افراد سودجود در مراکز غیر مرتبط همچون آرایشگاه‌ها یا ورزشگاه ها به خود اجازه دخالت در فعالیت های پزشکان می دهند. آنچه در ادامه می خوانید نظرات ایرج خسرو‌نیا رئیس انجمن متخصصان داخلی در گفت و گو با «آرمان» در این رابطه است. عمل‌های جراحی زیبایی در سال‌های اخیر با استقبال فراوانی رو‌به‌رو شده است، به گونه ای که بسیاری از پزشکان بدون کسب تخصص به انجام جراحی های متعدد در مطب می پردازند و حتی در مواردی شاهد انجام این عمل ها در آرایشگاه‌ها نیز هستیم. این مساله چه تبعاتی دارد؟ در این نوع جراحی ها اکثر بیماران با جراحت ها و صدمات گوناگونی مواجه می شوند. همچنین شاهد ورود جراح های عمومی در حیطه جراحی‌های پلاستیک هستیم که این امر تبعات گوناگون به همراه دارد. بسیاری از بیماران بدون توجه به تخصص پزشک و بدون بررسی نحوه کارکردش تصمیم به عمل جراحی و دیگر اقدامات پزشکی می‌گیرند. در برخی مواقع نیز شاهد انجام عمل جراحی در مطب ها هستیم که منجر به مرگ و میر شده است. این اقدام می تواند با عوارض گوناگونی همچون آمبولی، خونریزی، حساسیت به دارو و ... همراه باشد. در این شرایط به دلیل عدم دسترسی به بیمارستان و تجهیزات پزشکی بی شک بیمار فوت می کند. از دیگر پیامد های انجام عمل جراحی در مطب ها می توان عدم رضایت بیمار از نتایج آن برشمرد، چون در این نوع عمل ها پزشک با هول و هراس مبادرت به عمل جراحی می کند، به این ترتیب عمل انجام شده چندان رضایت بخش نخواهد بود. این نوع عمل ها با شکایت از پزشکان و عمل‌های دوباره و چند باره همراه است. با بررسی پرونده های موجود در پزشکی قانونی و نظام پزشکی شاهد افزایش جراحی های غیر ضروری هستیم. برای مثال فردی با بینی کج ممکن است با عمل جراحی شکل ظاهری اش به هم خورده و مجبور به شکایت از پزشک معالجش شود. در بسیاری از موارد مشاهده می شود که فرد دو تا سه بار تحت عمل جراحی مجدد قرار می گیرد، اما نتیجه ای حاصل نمی شود. باید افراد متقاضی عمل های جراحی قبل از هر اقدام درباره پزشک، طرز کار و تخصصش به طور کامل تحقیق کنند و بعد تصمیم به عمل جراحی بگیرند. برخورد ها در این زمینه چگونه است؟ بسیاری از عمل های جراحی زیبایی در کشور ما چندان نیاز نیست. پزشک باید قبل از انجام عمل جراحی بیمار را راهنمایی کرده و او را به یک متخصص مشاوره یا روانشناس معرفی کند، در غیر این صورت نباید عمل جراحی انجام شود. مشکلات روحی و روانی در میان شهروندان وجود دارد. برخی افراد ممکن است به دلیل عدم رضایت از ظاهر خود مبادرت به عمل جراحی غیر ضرور کنند. افراد باید از عمل های جراحی غیر ضرور پرهیز کنند. عمل جراحی باید توسط پزشکان متخصص و حاذق و در فضای بیمارستان انجام شود. امید است با ممانعت بیماران در مقابل پزشکانی که اصرار بر عمل های جراحی در مطب دارند بتوان از بروز مشکلات ناشی از آن جلوگیری کرد. چون با انجام عمل های جراحی در مطب به دلیل عدم دسترسی به تجهیزات پزشکی با بروز هرگونه اتفاق امکان احیا و رسیدگی به بیمار وجود ندارد. چرا در کشور شاهد افزایش آمار قصور پزشکی هستیم؟ چون من مسئول رسیدگی به پرونده های قصور پزشکی هستم باید گفت که قصور پزشکی به دلیل افزایش جمعیت و عمل‌های جراحی‌ ظریف و حیاتی همچون عمل های جراحی قلب، جراحی مغز و ... افزایش یافته است. طبیعتا این نوع جراحی های حساس با عوارض گوناگونی همراه است. به همین دلیل به ظاهر تعداد جراحی ها و به نسبت قصور در این زمینه نیز افزایش یافته است، اما این آمار را نمی توان به اقدامات پزشکان ربط داد، بلکه افزایش جمعیت و عمل‌های جراحی سنگین تنها دلایل افزایش این قضیه در حوزه بهداشت و درمان کشور شده است. برخوردهای نظام پزشکی را در این زمینه چگونه ارزیابی می کنید؟ در این زمینه نهادهای ذی ربط به انجام فعالیت های خود می پردازند. هر شخص در مرحله شکایت ابتدا به دادسرا مراجعه کرده و بعد پرونده در هیات بررسی توسط کارشناسان و متخصصان آن رشته مورد ارزیابی قرار گرفته می شود. در نظام پزشکی نیز بیمار به پزشکی قانونی مراجعه می کند و بعد از بررسی‌های کارشناسان پزشک با پرداخت دیه یا محرومیت از مطب محکوم می شود. در زمینه انتخاب پزشک حاذق مردم می توانند به چه مراجعی مراجعه کنند؟ فرد قبل از ورود به مطب باید تابلو پزشک را مطالعه کند. در مرحله بعد می تواند از بیماران قبلی آن پزشک درباره او پرس و جو کند. در ضمن بیمار نباید به هیچ عنوان در مطب تحت انجام عمل جراحی قرار بگیرد. در صورت بروز هر گونه نارسایی بیمار می تواند به دادسرای نظام پزشکی یا دادسرای جرایم عمومی مراجعه کند. چندی پیش در دادگاه جرائم پزشکی شاهد بررسی پرونده یک فرد پزشک نما با مدرک دیپلم بودیم. آن فرد شیاد خود را پزشک معرفی کرده و بینی شخصی را تحت عمل جراحی زیبایی قرار داده بود. با این اقدام فرد بیمار هم در حین عمل به کما رفته و منجر به مرگ او شد. در این آشفته بازار نظارت ها از سوی سازمان های ذی‌ربط را چگونه ارزیابی می کنید؟ بروز این پدیده تقصیر شما روزنامه نگارهاست. رسانه ها در کشور باید مطب های غیر قانونی را شناسایی کنند و بعد با معرفی آنها به نظام پزشکی و دادگاه خواستار پلمب آن باشند. پس در این شرایط ناظران وزارت بهداشت و دیگر مراکز مربوطه چه اقدامی انجام می دهند؟ تعداد ناظران در این مراکز اندک است. تا آنها بخواهند از محله‌ای به محله دیگر برای بازدید بروند شخص شیادی در نقطه دیگر شهر به فعالیت می پردازد. هم اکنون برخی از پزشکان عمومی به خود اجازه عمل جراحی های تخصصی را می دهد. این امر با عوارض گوناگون همراه است... مردم فقط باید با کسب اطلاعات تصمیم به عمل های جراحی بگیرند. برخی از پزشکان در انجام معاینه یا عمل جراحی کم‌فروشی می کنند. در برخی مواقع مشاهده می شود که پزشک در عمل جراحی چشم ابزار به کار برده را بهترین نوع معرفی می کند، اما در اتاق عمل از اقلام درجه دو یا درجه سه استفاده می کنند. این نوع رفتارها در جامعه پزشکی چگونه مورد مجازات قرار می‌گیرد؟ افراد فعال در بخش ۱۶۹۰ از بیمارستان ها و اتاق عمل ها بازدید کرده و چنین مسائلی را مورد بررسی قرار می دهند. در ضمن سازمان‌های بیمه‌گر در هر بیمارستان نماینده دارند و آنها وسایل را در اتاق عمل بررسی کرده و مبلع وسایل به کار برده شده در عمل را در صورت حساب بیمار محاسبه می کنند.