امسال، چند مادر باردار هنگام زایمان جان باختند؟

این روزها به قدری علم و دانش پزشکی پیشرفت کرده است که هیچ کس توقع شنیدن فوت مادر باردار، هنگام زایمان را ندارد. اما متاسفانه هر سال در رسانه ها اخبار تلخ فوت مرگ این مادران منتشر می شود و دل ها را به رنج می آورد. خونریزی داخل رحم در مادر مشهدی فروردین ماه امسال اولین خبر مرگ مادر باردار در سال 94 منتشر شد؛ زنی باردار که برای تولد چهارمین فرزندش به یکی از بیمارستان‌های خصوصی مشهد مراجعه کرده بود، فوت شد. علی حسین‌زاده، همسر متوفی گفت: دو ساعت پس از انتقال همسرم به بخش، حال او بد شد و پس از یک ساعت تلاش، او را به اتاق عمل بردند و سپس در در بخش آی.سی.یو بستری شد که پس از انجام عمل به من و اطرافیان اطلاع دادند که رحم، قسمتی از تخمدان و دو فیبروم از داخل رحم برداشته شده است. این مادر دو ساعت پس از بستری در بخش آی.سی.یو فوت کرد و علت فوت از سوی مسئولان بیمارستان خونریزی داخل رحمی اعلام شد و همسر متوفی از این‌که در طول 9 ماه بارداری پزشک متخصص وجود مشکل در بدن متوفی را اطلاع‌رسانی نکرده بود، گله‌مند بود. یزد شاهد مرگ 2 مادر باردار اواخر اردیبهشت و اوایل خرداد و در طول یک هفته، دو زن جوان باردار در دو بیمارستان مختلف یزد جان باختند. همه از نبود پزشک معالج در کنار بیمار می‌گفتند، اما پزشک معالج هیچ دلیلی برای حضور در هنگام زایمان نمی‌دید. بعد از ظهر پنجشنبه مریم را به بخش زایمان می‌برند و در ساعت ۲:۳۵ دقیقه نوزاد به دنیا می‌آید، اما نبود پزشک معالج مادر و تأخیر سه ساعته برای حضور در کنار بیمار، وزن 3 کیلو و 700 گرمی نوزاد و گیرکردن شانه نوزاد حین زایمان که اصطلاحاً به آن دیستوشی شانه گفته می‌شود، دیرشدن از تاریخ مقرر زایمان، خونریزی‌های مکرر و جمع‌نشدن رحم و قصور کادر درمانی بیمارستان، از دلایلی بود که برای مرگ او عنوان شد. عفونت، جان مادر را گرفت همچنین خبر مرگ زن دیگری در حین زایمان در بیمارستانی در یزد منتشر شد. زنی که بعد از عمل سزارین و زایمان بر اثر عفونت فوت کرده است. دکتر علی دهقان معاون درمانی دانشگاه علوم پزشکی علت مرگ این زن را عفونت واژن اعلام کرد و گفت: این عفونت به هیچ عنوان عفونت بیمارستانی نبوده است و در خود مادر در ابتدای حاملگی وجود داشته و در حین عمل نیز این عفونت شدت گرفته تا جایی که تزریق آنتی بیوتیک نیز مؤثر واقع نشده است. او در پاسخ به این سؤال که چرا پزشک متخصص بیمار از همان ابتدا بیمار خود را متوجه عفونت نکرده است، افزود: در رابطه با این عفونت، یک تستی وجود دارد که به دلیل این که این آزمایش تحت پوشش بیمه درمانی نیست و هزینه بالایی دارد، خیلی از پزشکان این آزمایش را برای بیمارانشان تجویز نمی‌کنند. در حین زایمان و عمل سزارین که بر روی مادر انجام شده است، هیچ کدام از متخصصان و تیم درمانی علایم مشکوکی از عفونت را ندیده‌اند و موقع پارگی کیسه آب مادر عفونت مشاهده شده است. سهل‌انگاری کادر درمان جان مادر سراوانی را گرفت اردیبهشت امسال مادری پس از این‌که نوزادش فوت شد، دچار مشکلاتی شد که به فوت او نیز منجر گردید. بعد از فوت نوزاد، از خانواده مادر برای عمل رضایتنامه می‌گیرند و پس از عمل او را به بخش مراقبت‌های ویژه می‌برند. خانواده بیمار باتوجه به بهترنشدن وضعیت او از پزشک معالج علت را می‌پرسند و درخواست انتقال بیمار به مراکز درمانی بالاتر در سطح استان را می‌کنند که با مخالفت پزشک و آوردن دلایلی چون عارضه قلبی و سنگ کلیه بیمار روبه‌رو می‌شوند، اما بعداً توسط پزشکان زاهدانی مشخص شد که عارضه قلبی در کار نبوده و سنگ کلیه اصلاً به وضعیت به‌وجود آمده بیمار مربوط نبوده است. پس از گذشت چند روز و مشاهده حال وخیم بیمار ،خانواده او دوباره درخواست انتقالش به بیمارستان بهتری را مطرح می‌کنند که در نهایت متوجه می‌شوند بیمار به دنبال دومین عملش که بدون رضایت خانواده بوده، به کما رفته است. پس از انتقال بیمار از بیمارستان سراوان به زاهدان، مسئولان این بیمارستان بیمار را نمی‌پذیرفتند؛ زیرا از سراوان با آن‌ها هماهنگ نشده بود، اما با توجه به وضعیت اورژانسی بیمار، او را بستری کردند و علت مشکلات را آسیب به یکی از شریان‌های اصلی و خونریزی ناشی از آن مطرح کردند. در بیمارستان امام علی (ع) زاهدان نیز به علت خرابی دستگاه دیالیز خون، باتوجه به مشهودبودن وضعیت بحرانی بیمار و خطر بیرون‌آوردن بیمار از بخش مراقبت‌های ویژه، بیمار به خارج از آی.سی.یو برای دیالیز منتقل شد و بعد از دقایقی فوت کرد. ارومیه دو مادر باردار را از دست داد یکی دیگر از مادرانی که اوایل امسال فوت شد، عصمت، زن ٢٨‌ساله سردشتی بود. او که در روستای کانی‌زرد در٣٠ کیلومتری سردشت زندگی می‌کرد، برای زایمانش به تنها بیمارستان این شهر، یعنی بیمارستان امام خمینی (ره)، رفت و پس از خارج‌کردن جنین از شکمش، به دلیل قصور پزشکی و تأخیر در تشخیص، به علت خونریزی جان خود را از دست داد. همان شب پس از پایان عمل، یکی از پزشکان به همسر این مادر گفته بود که این جنین سه هفته پیش در شکم مادر جان داده بود و این درحالی بود که چند روز قبلش، پزشک متخصص زنان که از ‌همان ابتدای بارداری، عصمت تحت نظرش بود، با بررسی سونوگرافی گفته بود جنین سالم است و مشکلی ندارد. پس از این اتفاق، رییس شبکه بهداشت سردشت گفته که این زن، بیماری دیابت داشته، اما از پزشکان پنهان کرده است. فوت دو مادر باردار در بیمارستان امام سجاد (ع) یاسوج در سال جاری خبر پر سروصدا از فوت دو مادر باردار در بیمارستان امام سجاد (ع) یاسوج شنیده شد. مادری بعد از خواندن نماز عید فطر بلافاصله به دلیل درد زایمان به بیمارستان امام سجاد (ع) یاسوج منتقل می‌شود که بعد از به‌دنیا آمدن نوزادش، مادر از دنیا می‌رود. به گفته پرویز یزدان‌پناه معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی کهگیلویه و بویراحمد به نظر نمی‌رسد که در مرگ این زن باردار قصوری انجام گرفته باشد. زایمان او ربع ساعت انجام گرفته و در اتاق عمل متخصص، دکتر قلب، جراح عمومی، بیهوشی و سایر تیم پزشکی بالای سر بیمار حضور داشتند. آن طور که متخصص قلب می‌گوید، او مشکل و نارسایی قلبی داشته است و در ادامه کار در نبض قلب بیمار ناهماهنگی به‌وجود آمد. مادر باردار جزو جمعیت شهر دیگری بود شهریور ماه امسال یک مادر باردار در بیمارستان حاجیه نرگس معرفی ماهشهر جان خود را از دست داد. قدری، رییس شبکه بهداشت و درمان ماهشهر اظهار کرد: مادر بارداری که چند روز پیش جان خودش را در بیمارستان ماهشهر از دست داد، ساکن یکی از روستاهای اطراف رامشیر بوده و اصلاً جزو جمعیت تحت پوشش ماهشهر به حساب نمی‌آید. همه مراقبت‌های بهداشتی و درمانی مادر باردار در همان جایی که بوده‌اند انجام شده و بعد از این‌که به مشکل برمی‌خوردند، به عنوان یک بیمار ارجاعی به بیمارستان ماهشهر منتقل می‌شود. وی افزود: زمانی بیمار به ماهشهر آورده شد که وارد عوارض شده بود و عارضه‌ای هم که داشت قابل کنترل نبود. فوت مادر بارداری در جاسک مهرماه چندی پیش خبر فوت مادر بارداری در جاسک مطرح شد. زن جوانی که به دلیل وضعیت اورژانسی از روستای خود در بخش «لیردف» به بیمارستان جاسک منتقل و فوت شد. به گفته یکی از مسئولان دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان، قرارداد پزشک متخصص زنان و زایمان طرف قرارداد بیمارستان جاسک یک روز قبل از این اتفاق به پایان رسیده بود و پزشک جدید نیز حدود ۱۶ساعت بعد به جاسک رسید. این در حالی است که مسئولان دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان دلیل این مرگ را نوع بیماری متوفی می‌دانند و می‌گویند وجود پزشک متخصص نیز نمی‌توانست مانع مرگ زن باردار شود. برخی منابع نیز از قول پزشک بیهوشی بیمارستان جاسک علت مرگ زن باردار را کمبود دارو و خون در بیمارستان عنوان کرد. در نهایت و پس از شایعات بسیار مقصر، اشکالات مدیریتی و عدم حضور متخصص بیهوشی مطرح شد و در نهایت دو نفر از مدیران بهداشت و درمان این شهرستان با هماهنگی رییس دانشگاه از مسئولیت بر کنار شدند. سهل انگاری جدید پزشکان؛ جدیدترین پرونده تلخ فوت مادر جوان «زیبا مقصودی» زن ٣١ساله‌ای که ٢٤ بهمن‌ماه پس از به دنیا آوردن نخستین فرزندش، در این بیمارستان خصوصی جانش را از دست داد، پرونده تلخ فوت مادران باردار را باز کرد. مجید حقیقی، همسر زیبا مقصودی جزییات مرگ همسرش در بیمارستان ٢٢ بهمن را تشریح کرد و گفت: ساعت ٥ صبح بیستم بهمن‌ماه بود که کیسه آب جنین همسرم پاره شد. پزشک برای بیست‌وششم بهمن‌ماه وقت سزارین داده بود اما آن روز صبح، مجبور شدیم به بیمارستانی که این پزشک در آن عمل انجام می‌داد، مراجعه کنیم. در این فاصله هرچه با پزشک تماس گرفتیم جوابی نمی‌داد، درنهایت ساعت ٨ صبح پزشک به بیمارستان رسید و ساعت ٨:٤٠ سزارین تمام شد و نخستین فرزندم که پسر بود، به دنیا آمد. ساعت ٢ بعدازظهر همسرم به اتاق وی‌ای‌پی منتقل شد اما از همان موقع، حال خوبی نداشت. تب و لرز کرده بود و سردرد شدیدی داشت. پزشک بیمارستان برایش آرام‌بخش تجویز کرد و آن شب در بیمارستان ماند. در تمام این مدت هم خبری از پزشک متخصص زنان و زایمان نبود و یک‌بار هم بالای سر همسرم حاضر نشد. او با طرح این پرسش که چرا پزشک، بیمارش را که ٩ ماه تحت مراقبتش بوده بعد از زایمان ویزیت نکرد، ادامه داد: بیست‌ویکم بهمن‌ماه بود که پزشک به صورت تلفنی، بدون این‌که همسرم را ویزیت کند، دستور ترخیص داد. حال همسرم همچنان بد بود و از آن‌جایی که پزشکان احتمال دادند نوزاد دچار زردی شود، یک شب دیگر او را در بیمارستان نگه داشتند که همسرم هم خواست در کنار فرزندش باشد. به همین خاطر تا روز بعد هم در بیمارستان ماند. در طول شب، حال همسرم همچنان بد بود. تب و بیرون‌روی داشت. صبح بیست‌ودوم بهمن‌ماه، همسرم دوباره تب و لرز و تشنج کرد. این موضوع به پزشکان بخش اعلام شد. آنها باز هم آرامبخش تزریق کردند. آن روز هم پزشک نیامد و تلفنی همسرم را مرخص کرد. با همان داروهای آرامبخش، تب و لرزش قطع شد و ساعت ٢ بعد از ظهر مرخصش کردند. وقتی به خانه آمد سردرد شدیدی داشت، افت فشار پیدا کرد و بی‌حال بود. حالاتش اصلا شبیه کسی نبود که زایمان کرده. به ما گفتند بروید خانه، نوشابه تلخ و نسکافه بدهید خوب می‌شود. به گفته همسر این زن ٣١ساله، «زیبا» شب دچار تنگی نفس شد، با پزشک تماس گرفته شد، او اما تاکید کرد که زیبا، لوس و ترسو است، نیاز به مراجعه به بیمارستان ندارد! وضع بد همسرم تا صبح ادامه داشت، تا این‌که ساعت ١١ بیست‌وسوم بهمن‌ماه، با اورژانس تماس گرفتم و آنها در محل حاضر شدند ساعت ١٢ شب تصمیم گرفتم خودم او را به بیمارستان میلاد ببرم. در این فاصله با پزشک همسرم تماس گرفتم. او همچنان اصرار داشت که نیازی به بستری نیست ولی من درنهایت او را به بیمارستان میلاد بردم و از او آزمایش خون گرفته شد. پزشک بیمارستان جواب آزمایش را که دید، گفت هرچه سریع‌تر باید بستری شود، اما بیمارستان تخت خالی نداشت. من هم او را به سرعت با خودرو خودم به بیمارستان ٢٢ بهمن بردم.» به گفته همسر این زن، در بیمارستان ٢٢ بهمن، بیمار به هوش بود، حرف می‌زد و جواب سوال‌های پزشک را داد، اما بدنش پر از لکه‌های قرمز شده بود و بی‌حال بود، حتی نمی‌توانست راه برود و او را با ویلچر منتقل کردند: «بعد از این‌که پزشک آزمایش خون را دید، سریع او را به آی‌سی‌یو منتقل کرد. پس از چند دقیقه دیدم، چشمان همسرم نیمه‌باز است و به او چندین لوله وصل شده. آن‌جا از من خواستند که برگه‌ای را امضا کنم و تایید کنم که او بیهوش به بیمارستان منتقل شده، درحالی‌که این موضوع درست نبود. نیمه‌شب بود که پزشک متخصص زنان و زایمان پیدایش شد. ساعت ١٢ ظهر بود که پرستار با چشمانی گریان پیش من آمد و به من گفت که وضع همسرم اصلا خوب نیست. من دیدم که قضیه جدی شده، به همین خاطر با زور وارد اتاقی شدم که همسرم بستری شده بود و دیدم که اتاق خالی است و نزدیک به یک ساعت است که همسرم فوت کرده. او را درحالی‌که سرش دو برابر و بدنش کبود شده بود، دیدم. او فوت کرده بود. چه باید کرد؟ آن طور که مسئولان بهداشتی کشور اعلام کرده اند، در دهه های اخیر، سیستم بهداشت و درمان کشور در زمینه سهل انگاری پزشکان در این زمینه به شدت حساس شده و آمار مرگ و میر نسبت به گذشته به حداقل رسیده است. با این وجود بر طبق آمار ارائه شده از سوی وزارت بهداشت، تعداد مرگ مادران باردار در سال 92، 291 مورد و در سال 93، 293 مورد بوده است. باید منتظر ماند و دید که آیا سیستم بهداشت و درمان کشور نظارت دقیقی روی این گونه از سهل انگاری های پزشکان خواهد داشت؟ یا همچنان باید شاهد حوادث این چنینی برای مادران جوان دیگری باشیم؟