افزایش دو برابری حقوق مستمری بگیران قطعی شد | سناریوهای افزایش حقوق بازنشستگان و مستمری بگیران | مستمری بازنشستگی چگونه زیاد می‌شود؟
به زودی مصوبه بحث‌برانگیز افزایش حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی اصلاح و پرونده این اختلاف برای همیشه بسته خواهد شد.
افزایش ۱۰ درصدی حقوق بازنشستگان باطل شده است. مبلغ حقوق بازنشستگان هنوز تغییر نکرده است. دولت برای اصلاح مصوبه افزایش حقوق بازنشستگان چندین برنامه داشت. فرمول جدید افزایش حقوق بازنشستگان به زودی ابلاغ می شود. اخبار مربوط به حقوق بازنشستگان را در خبر روز دنبال کنید.
افزایش حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی در حال نزدیک شدن به پایان مسیر است. بعد از مداخله مجلس و اعلام ابطال مصوبه هیات دولت، مذاکراتی میان بازنشستگان و مسئولان وزارت رفاه در جریان است و به نظر می‌رسد پایان این ماجرا به زودی از سوی سرپرست وزارت رفاه اعلام خواهد شد.
به زودی مصوبه بحث‌برانگیز افزایش حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی اصلاح و پرونده این اختلاف برای همیشه بسته خواهد شد.
به احتمال زیاد این اتفاق امروز یا ظرف چند روز آینده خواهد افتاد و محمدهادی زاهدی‌وفا سرپرست وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی آن را به اطلاع عموم مردم و به ویژه بازنشستگان تامین اجتماعی خواهد رساند.
اما مصوبه افزایش حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی چگونه اصلاح خواهد شد؟ بررسی‌ها نشان می‌دهد که برای این اصلاح چند سناریو وجود دارد.
اصلاح افزایش حقوق بازنشستگان چگونه صورت می گیرد؟
در همین راستا چند احتمال برای اصلاح مصوبه افزایش حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی وجود دارد که مبنای مهمترین آنها حول افزایش ۳۸ درصدی مستمری سایر سطوح قرار دارد.
در حالت اول، دولت افزایش ۳۸ درصدی مستمری سایر سطوح را بدون پرداخت مبلغ ثابت ۵۱۵ هزار تومان تصویب خواهد کرد. علت این کار به تامین بار مالی افزایش مستمری حداقل بگیران باز می‌گردد.
برای سال ۱۴۰۱ حداقل دستمزد کارگران افزایش ۵۷ درصدی داشت و در کنار آن مزایای جانبی حق مسکن، حق بن و حق اولاد نیز زیاد شدند، مجموع این افزایش‌ها درآمد یک کارگر ساده را به ۵٫۵ میلیون تومان در ماه رساند.
اما در رابطه با تعهداتی که ماده ۱۱۱ قانون تامین اجتماعی برای پرداخت حداقل مستمری تعیین کرده است این افزایش تنها شامل حداقل مزد است و شامل مزایای جانبی حق بن و حق مسکن نمی‌شود. در واقع ارزش مزایای جانبی بازنشستگی به مراتب ناچیزتر از مقداری است که به کارگران شاغل پرداخت می‌شود.
برابر این روال حداقل مستمری سازمان تامین اجتماعی باید رقمی معادل ۴٫۱ میلیون تومان باشد که به عنوان حداقل مزد در شورای عالی کار تعیین شد اما در عمل هیات دولت برای مستمری بگیران حداقلی، حقوقی معادل کارمندان بازنشسته حداقل بگیر تعیین کرد و باعث شد تا درآمد ماهانه آنها تا ۵٫۵ میلیون تومان افزایش یابد.
از این منظر حذف رقم ثابت مربوط به افزایش مستمری بازنشستگان غیر حداقل بگیر به منزله تامین بار مالی افزایش حقوق بازنشستگان حداقلی بگیر خواهد بود.
اما در حالت دوم، همین افزایش ۳۸ درصدی برای غیر حداقل بگیران اتفاق خواهد افتاد، در عین حال حقوق حداقل بگیران نیز تغییر نخواهد کرد اما در مقابل برای بازنشستگان سایر سطوحی که درآمدشان زیر ۱۰ میلیون تومان است، پرداخت رقم ثابت ۵۱۵ هزار تومان منظور خواهد شد.
اینها مهمترین سناریوهایی است که در روزهای گذشته برای اصلاح مصوبه افزایش حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی پیش بینی شده است.
حقوق بازنشستگان | اختلاف از کجا آغاز شد؟
بازنشستگان تامین اجتماعی نزدیک به ۳٫۶ میلیون هستند که به دو گروه حداقل بگیر و غیر حداقل بگیر تقسیم می‌شود. هیات مدیره سازمان تامین اجتماعی به استناد مصوبه افزایش دستمزد شورای عالی‌کار، برای سال ۱۴۰۱ پیشنهاد افزایش ۵۷ درصدی مستمری حداقل بگیران و افزایش ۳۸ درصدی به علاوه رقم ثابت ۵۱۵ هزار تومان مستمری غیر حداقل بگیران را مطرح کرد.
در نهایت هیات دولت این مصوبه را به شکل دیگری اجرا کرد، برای حداقل بگیران تامین اجتماعی، مستمری معادل کارمندان بازنشسته درنظر گرفته شد و در مقابل برای غیر حداقل بگیران افزایشی ۱۰ درصدی تصویب شد، البته به کسانی که دریافتی آنها زیر ۱۰ میلیون تومان بود نیز ماهانه مبلغ ثابت ۶۵۰ هزار تومان تعلق گرفت.
این مصوبه واکنش بازنشستگان غیر حداقلی بگیر سازمان تامین اجتماعی را به دنبال داشت. در نهایت هیات تطبیق مقررات مجلس این قسمت از مصوبه را مغایر ماده ۹۶ قانون تامین اجتماعی دانست و رئیس مجلس ابطال آن را به دولت اعلام کرد.
از نظر قانونی، دولت راهی غیر از اصلاح این مصوبه و جلب نظر مجلس ندارد. به همین دلیل طی روزهای گذشته مذاکراتی میان بازنشستگان و مدیران دولتی صورت گرفت که به نظر می‌رسد مبنا و محور اصلی نگارش مصوبه جدید باشند.
آمادگی تامین اجتماعی برای افزایش حقوق بازنشستگان
جمیل حق پرست، معاون برنامه ریزی و مالی سازمان تأمین اجتماعی در خصوص تأمین اعتبار مورد نیاز برای افزایش مستمری بازنشستگان سازمان تأمین اجتماعی گفت: تا کنون ۱۷ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان در ماه برای پرداخت مستمری بازنشستگان هزینه می‌شد که با افزایش‌هایی که بر اساس مصوبه فعلی دولت اعمال شده این رقم به ۲۳ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان در ماه رسیده است.
وی تاکید کرد: اگر مصوبه افزایش مستمری‌ها از سوی دولت اصلاح شود مبلغ پرداخت مستمری‌ها، ماهیانه به حدود ۲۵ هزار میلیارد تومان خواهد رسید.
معاون برنامه ریزی و مالی سازمان تأمین اجتماعی در پاسخ به این سوال که آیا افزایش مستمری‌ها سازمان را دچار مشکل خواهد کرد یا خیر گفت: در مجموع برای پرداخت‌ها مشکلی نداریم اما مشکل اصلی تأمین نقدینگی است و در بحث کلی بودجه مشکلی نداریم.
حق پرست افزود: بخشی از این بودجه از محل حق بیمه‌هایی است که دولت باید به ما بدهد و طبیعتاً وقتی نقد به حساب سازمان واریز نشود و در قالب سهام پرداخت شود پروسه دریافت سهام و تبدیل آن به نقد طولانی خواهد شد و این باعث می‌شود در تأمین نقدینگی ماهانه مان کمی دچار مشکل شویم.
به گفته وی، برخی مواقع برای جبران کسری نقدینگی از مسیر فروش سهام و یا از مسیر تسهیلات بانکی استفاده می‌کنیم.
تعیین تکلیف متناسب سازی حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی
رئیس فراکسیون کارگری مجلس شورای اسلامی خواستار تسریع دولت در تعیین تکلیف حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی و گروه هدف این سازمان شد.
گفته شده حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی افزایش ۳۸ درصدی داشته باشد. افزایش حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی باید متناسب با تورم باشد. حقوق بازنشستگان در چند هفته اخیر اعتراض های زیادی را برانگیخته است. پرداخت مابه‌التفاوت افزایش حقوق بازنشستگان خرداد ماه بالغ بر سه و نیم میلیون خانوار بازنشسته و مستمری‌بگیر از ۲۶ خرداد ماه آغاز شد. اخبار مربوط به حقوق بازنشستگان را دنبال کنید.
رئیس فراکسیون کارگری مجلس شورای اسلامی خواستار تسریع دولت در تعیین تکلیف حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی و گروه هدف این سازمان شد.
مجلس شورای اسلامی، بیان کرد: از رئیس مجلس تشکر می کنیم که دستور رسیدگی به مصوبه هیات دولت در خصوص افزایش حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی را دادند و هیات تطبیق قوانین و مقررات عدم مطابقت آئین نامه را با قانون مصوب مجلس اعلام کرد.
وی در ادامه اظهار کرد: بنده به عنوان رئیس فراکسیون کارگری مجلس شورای اسلامی از شما تقاضا دارم که دستور دهید دولت سریع تر نسبت به تعیین تکلیف حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی اقدام کند. بازنشستگان سازمان تامین اجتماعی و گروه هدف این سازمان در بلاتکلیفی به سر می برند.
جزئیات تصمیم جدید برای افزایش حقوق بازنشستگان
طبق جلسه معاون اول رئیس‌جمهور با کانون عالی بازنشستگان، تصمیم بر این شد که ماده۹۶ تأمین اجتماعی اجرایی شود، اما اجرایی شدن آن توسط معاون اول صورت بگیرد.
به گزارش ایمنا، علی دهقان‌کیا با اشاره به دستور رئیس‌جمهور برای برگزاری جلسه با کانون عالی بازنشستگان، اظهار کرد: این جلسه با حضور معاون اول رئیس‌جمهور برگزار شد و چهار ساعت به طول انجامید. در این جلسه تصمیم گرفته شد ماده ۹۶ تأمین اجتماعی اجرایی شود، اما اجرایی شدن آن توسط معاون اول صورت بگیرد.
وی با اشاره به وعده سرپرست وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مبنی بر اینکه به‌زودی برای بازنشستگان خبری خوش خواهد داشت، افزود: بازنشستگان منتظر شنیدن این خبر خوش هستند و از رئیس‌جمهور انتظاری جز این نمی‌رود.
رئیس کانون بازنشستگان تأمین اجتماعی، در مصاحبه تلفنی با رادیو گفت‌وگو، درخصوص انتظاراتی که بازنشسته‌ها دارند، گفت: سه قانون در رابطه با افزایش حقوق و دستمزد بازنشستگان وجود دارد؛ ماده ۴۱ قانون کار و مواد ۱۱۱ و ۹۶ تأمین اجتماعی، سه قانون مورد اشاره هستند. آنچه شورای عالی کار برای افزایش دستمزد در نظر می‌گیرد، تبدیل به قانون می‌شود و رئیس سازمان تأمین اجتماعی نیز همان میزان افزایش حقوق و دستمزد را به هیئت‌مدیره سازمان تأمین اجتماعی پیشنهاد می‌دهد.
وی افزود: هیئت مدیره سازمان تأمین اجتماعی عین همان پیشنهاد را به دولت می‌دهد و دولت نیز معمولاً براساس تجربه گذشته، ظرف سه الی چهار روز این تصمیمات را امضا و ابلاغ می‌کند. امسال این روند طولانی و موجب نارضایتی بازنشستگان شد. همین امر موجب شد کانون عالی سازمان تأمین اجتماعی جلساتی را با کمیسیون‌ها و هیئت رئیسه مجلس برگزار کند. این جلسات منجربه تشکیل کمیسیون تسریع قوانین شد و هر آنچه مصوب می‌کند به ریاست مجلس اعلام و سپس به دولت ابلاغ می‌شود.
دهقان‌کیا با اشاره به دستور رئیس‌جمهور برای برگزاری جلسه با کانون عالی بازنشستگان، اظهار کرد: این جلسه با حضور معاون اول رئیس‌جمهور برگزار شد و چهار ساعت به طول انجامید. در این جلسه تصمیم گرفته شد ماده ۹۶ تأمین اجتماعی اجرایی شود اما اجرایی شدن آن توسط معاون اول صورت بگیرد.
وی اظهار کرد: هفته گذشته نیز رئیس‌جمهور به معاون خود دستور داد تا با هماهنگی سرپرست وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مشکلات بازنشستگان حل شود. کانون عالی نیز جلسه‌ای را با سرپرست وزارت کار داشت که سرپرست این وزارتخانه در پایان جلسه اعلام کرد خبر خوشی برای بازنشستگان دارد.
دهقان‌کیا افزود: همه افراد مرتبط در حوزه بازنشستگان اعم از کانون و خود بازنشستگان منتظر هستند که این خبر خوش را بشنوند و از این حالت استرس چند ماه گذشته خارج شوند؛ اساساً از رئیس‌جمهور انتظاری به جز این نداریم.
علی اکبر عیوضی گفت: خواسته‌ی بازنشستگان، خاتمه‌ی ماجرا و احیای مصوبات مزدی شورایعالی کار قبل از پایان تیرماه است؛ یعنی قبل از زمانی که قرار است مستمری‌ها واریز شود.
سی خرداد خبر آمد که رای هیات تطبیق قوانین مجلس بر ابطال کاملِ مصوبه‌ی افزایش مستمری بازنشستگان تامین اجتماعی قرار گرفته است؛ مصوبه‌ای که در سوم خردادماه سال جاری صادر و در پانزدهم خردادماه رونمایی شد، اما به دلیل افزایش ده درصدی مستمری بازنشستگان سایر سطوح و نقض مصوبات مزدی شورایعالی کار مورد اعتراض قرار گرفت.
در همان روز، اعضای کمیسیون اجتماعی مجلس شورا اعلام کردند که این رای بعد از ارسال توسط ریاست مجلس شورا، برای دولت لازم الاجراست و هیات دولت باید در مهلت زمانی کوتاهِ یک هفته‌ای یا ده روزه، مصوبه‌ی افزایش مستمری بازنشستگان را براساس قانون و با استناد به ماده ۹۶ قانون تامین اجتماعی اصلاح کند.
فردای اعلام رای هیات تطبیق، شورای اطلاع‌رسانی دولت در اطلاعیه‌ای، رای هیات تطبیق قوانین مجلس را نقض کرد و گفت: این هیات جایگاه قانونی برای نقض مصوبات دولت را ندارد. این اطلاعیه مجدداً مورد انتقاد فعالان صنفی بازنشستگان قرار گرفت.
علی اکبر عیوضی (عضو هیات مدیره کانون بازنشستگان تهران) خواستارِ «ابلاغ هرچه سریعتر رای قانونی مجلس توسط رئیس مجلس» است و می‌گوید: توقع داریم هرچه سریعتر روند اداری طی شود و رئیس مجلس طی ابلاغی رسمی خطاب به رئیس جمهور، از هیات دولت بخواهد در مصوبه افزایش مستمری بازنشستگان کارگری تجدید نظر کنند.
وی اضافه می‌کند: این رویه مسبوق به سابقه است و پیش از این نیز در مواردی مصوبات و لوایح دولت که اشکالات قانونی داشته، با اعتراض جامعه هدف و با ورود هیات تطبیق قوانین مجلس نقض شده است؛ یکبار در بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۰ بود که در مورد نحوه پرداخت بدهی دولت به سازمان تامین اجتماعی و با اعتراض بازنشستگان و کانون‌ها، هیات تطبیق قوانین به میدان آمد و رای دولت را باطل کرد؛ این بار نیز باید روال قانونی طی شود؛ رای هیات تطبیق به طور رسمی توسط رئیس مجلس به رئیس جمهور ابلاغ شود و مهلت زمانی کوتاه برای اصلاح در نظر بگیرند تا کار به سرعت انجام شود.
به گفته‌ی عیوضی، خواسته‌ی بازنشستگان، خاتمه‌ی ماجرا و احیای مصوبات مزدی شورایعالی کار قبل از پایان تیرماه است؛ یعنی قبل از زمانی که قرار است مستمری‌ها واریز شود.
این فعال صنفی بازنشستگان تاکید می‌کند: اگر رئیس مجلس در اسرع وقت نامه بزند و مهلت یک هفته یا ده روزه تعیین کند، قبل از پایان تیر شاهد اجرای ماده ۹۶ قانون تامین اجتماعی خواهیم بود و افزایش ده درصدی مستمری بازنشستگان سایر سطوح باطل می‌شود و بازنشستگان از بلاتکلیفی نجات پیدا می‌کنند.
او در پایان می‌گوید: در این مرحله امیدواریم مجلس به این مساله به اندازه کافی فوریت و اولویت بدهند تا بازنشستگان در ماه چهارم سال حقوق قانونی دریافت کنند.
