۵ گزاره درباره غیرقابل اعتماد بودن اروپا
سخنان ترامپ در مورد برجام و تلاش های او برای خروج از این معاهده بین المللی باعث شکل گرفتن تحلیل های مختلفی در مورد آینده برجام در بین کارشناسان داخلی و خارجی شده است. یکی از موضوعات اساسی در این میان، موضع دولتهای اروپایی در قبال برجام است.
سرویس سیاسی فردا؛ جعفر برزگر: سخنان ترامپ در مورد برجام و تلاش های او برای خروج از این معاهده بین المللی باعث شکل گرفتن تحلیل های مختلفی در مورد آینده برجام در بین کارشناسان داخلی و خارجی شده است. یکی از موضوعات اساسی در این میان، موضع دولتهای اروپایی در قبال برجام است؛ سه کشور اروپایی، یعنی انگلیس، فرانسه و آلمان اعلام کردند که به برجام پایبند خواهند بود و ترامپ را در خروج از برجام همراهی نخواهند کرد از سوی دیگر مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا خانم موگرینی هم بر پایبندی این اتحادیه به برجام تاکید کرد و ناراحتی خود از مواضع ترامپ را پنهان نکرد.
در مورد برجام بدون آمریکا، نکاتی قابل ذکر است:
۱- تاریخ مذاکرات ایران با سه کشور اروپایی در مورد پرونده انرژی هسته ای به پیش از سال 1382 بر می‌گردد که در نهایت از دل آن پیمان «سعد آباد» بیرون آمد. در این پیمان ایران موافقت کرد فعالیت های هسته ای خود را تعلیق کند و تن به پروتکل الحاقی و بازرسی ها فراتر از معاهدات بین المللی دهد تا اعتماد اروپایی ها را به دست آورد و در عوض اروپا مانع رفتن پرونده ایران به شورای امنیت و همچنین تحریم ایران شود اما حسن روحانی مسئول مذاکرات در آن برهه و دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان در نامه ای به البرادعی دبیر کل وقت آژانس انرژی اتمی که در سال 84 نوشت نتیجه مذاکرات را اینگونه اعلام کرد «متأسفانه، در مقابل اگر نگوییم هیچ، ایران مابه‌ازای بسیار اندکی دریافت کرد و بارها اقدامات اعتمادساز خود را افزایش داد و تنها در عوض آن، با قول‌های انجام نشده و درخواست‌های بیشتر روبه رو شد. »
۲- در شرایطی که هنوز امریکا از برجام خارج نشده است و تنها در بیانیه ها و سخنرانی ها تهدید به خروج از برجام می کند. به نظر می رسد به قصد گرفتن امتیاز بیشتر از ایران است نه خروج واقعی از برجام. در این حالت مخالفت های اروپایی ها با برجام چندان برای آن ها هزینه ساز نیست اما پرسش مهم اینجاست، زمانی که مخالفت اروپایی‌ها با امریکا در مسئله برجام برای آن ها هزینه ساز خواهد شد آیا اروپا باز هم به حمایت از برجام ادامه خواهد داد؟
این دقیقا همان نکته ای که رهبر انقلاب در دیدار با نخبگان به آن تاکید کردند و فرمودند «دولتهای اروپایی، مسئله‌ی برجام را تأکید کرده‌اند؛ او گفته بود که من پاره میکنم، چنین میکنم -یک غلطی کرده بود- اینها محکوم کردند، گفتند نه، نباید پاره کنید و اینها. خیلی خب، خوب است، یعنی این مقدارش را ما استقبال میکنیم، لکن این کافی نیست.... اروپایی‌ها باید در برابر اقدامهای عملیِ آمریکا بِایستند. اگر چنانچه او پاره نکرد امّا نقض کرد -مثلاً با همین تحریمها یا همین کارهایی که حالا اینها انتظار دارند که از کنگره‌شان بیرون بیاید- باید اروپایی‌ها بِایستند در مقابل او... اینکه بگویند ما مخالفیم، کافی نیست.»
۳- از سوی دیگر با توجه به مراودات گسترده اقتصادی اروپا با امریکا و گره خوردن اقتصاد این کشورها با اقتصاد بین المللی تحت مدیریت و سیطره آمریکا، اعمال تحریمها و احتمالا امتیازاتی و مشوق‌های که ترامپ برای همراه کردن آن ها با موضع خود به اروپایی ها ارائه خواهد کرد منجر به رها کردن برجام از سوی اروپایی ها خواهد شد. و از سوی دیگر باید توجه کنیم برجام برای اروپایی ها آنقدر آورده ندارد که بخاطر آن حاظر به تضعیف روابط خود با آمریکا شوند
۴- فرض بگیریم آمریکا از برجام خارج شود و اروپایی ها اعلام کنند ما به برجام پایبند خواهیم بود در این وضعیت سوالی به این مضمون قابل طرح است ؛ که آیا اروپایی ها اصلا چنین توانی دارند؟ یعنی اگر امریکا ایران را تحریم کرد اروپایی‌ها می‌تواند به شرکت‌های خودشان بگویند ما مخالف این تحریم هستیم و شما به سرمایه گذاری در ایران ادامه بدهید؟ پاسخ قطعا منفی است.
۵- هر چند اروپایی ها از حمایت برجام سخن گفتند اما نباید فراموش کنیم که آن ها در مواضع کلی دولت امریکا علیه ایران همراه هستند از همین منظر آن ها در ضمن حمایت از برجام، به توان موشکی کشورمان و فعالیت های منطقه ای آن تاخته‌اند و نشان دادند چنان تفاوت عمیقی در دیدگاهشان نسبت به ایران نسیت و اختلافات تنها در سطح تاکتیکی است نه راهبردی.
پس نمی توان قائل بود که نگاه اروپا به نظام جمهوری اسلامی ایران متفاوت از آمریکا است بلکه هر دو در حال تلاش برای تضعیف و در نهایت فروپاشی آن هستند و اروپا هم اگر روزی احساس کند با خروج از برجام می تواند در تضعیف این نظام منافع بیشتری کسب کند قطعا در خروج از آن درنگ نخواهد کرد.
دیدگاه تان را بنویسید