درددلهای گریهآور مدیرعامل ذوب آهن/ به کارخانهای با ۱۴هزار کارگر ماده اولیه نمیدهند
مدیرعامل ذوب آهن اصفهان از نبود ماده اولیه برای کارخانهای با ۱۴هزار کارگر و قیمت گذاری دستوری درددلهایی داشت و می گفت: ذوب آهن کارخانه ای است که فقط با تامین ماده اولیه داخلی که فراوان هم هست، جهش تولید را محقق می کند، ولی باز هم گوش شنوایی نیست.
خبرگزاری تسنیم: منصور یزدی زاده مدیرعامل شرکت ذوب آهن اصفهان در بازدیدی که از خبرگزاری تسنیم داشت، ضمن آشنایی با بخشئهای مختلف خبرگزاری، در گفت وگو با مدیرعامل تسنیم از دغدغه های تولید و برنامه های این کارخانه در سال جهش تولید گفت.
وی در ادامه بازدید با خبرنگاران تسنیم به گفتگو نشست و ضمن پاسخ به سوالات، به بیان مشکلات این واحد تولیدی و دلایل نوسانات قیمت بازار آهن و فولاد پرداخت.
مدیرعامل ذوب آهن معتقد است: "اگر دولت حساسیت خود را از بازار فولاد بردارد مطمئناً قیمتها عادی خواهند شد. البته ما هیچ مخالفتی با کنترل قیمت نداریم ولی کنترل قیمت باید در زنجیره از ابتدا تا انتها باشد. در حال حاضر قیمت سنگآهن باید 8 درصد، کُنسانتره 13 درصد وگُندله 22 درصد شمش فولاد خوزستان باشد اما ببینید چه نسبتی دارد !"
یزدی زاده می گوید: "علاوه بر این باید دقت شود که ذوب آهن 10 درصد فولاد کشور را تولید میکند و حق دارد که 10 درصد مواد اولیه را داشته باشد اما متأسفانه تأمین مواد به سختی انجام می شود و همین امر مشکلاتی را برای ما به وجود آورده است."
در ادامه مشروح گفت وگوی خبرگزاری تسنیم را با مدیرعامل ذوب آهن بخوانید.
تسنیم: قیمتگذاری محصولات فولادی چه در بورس و چه در بازار آزاد همیشه محل بحث بوده و این روزها هم اعتراضاتی به آن مطرح است، نظر شما در این رابطه چیست؟
دغدغۀ دولت برای همگان روشن است یعنی کسی قصد اذیت ندارد اما چیزی که برای ما مسجل است بحث نگرانی از بابت قیمتهاست.کلاً به صورت طبیعی ما در ابتدای هر سال یک تورم انتظاری را پیشبینی میکنیم و افزایش برخی از هزینه ها غیر قابل اجتناب است. دولت هم این را میداند و رصد لازم را بر مولفههای تأثیرگذار بر قیمتها از جمله نرخ ارز، محدودیت ارزی و درآمد ارزی انجام می دهد.
*چرا کنترل قیمت گذاری دولت مشمول تمام زنجیره تولید نیست؟
به اعتقاد بنده کنترل قیمتها حق مسلم دولتها است آنهم در شرایطی که کشور تحت فشار تحریمهای استکبار قرار دارد. اما نکته مهم اینجاست اگر قرار است کنترل قیمت صورت گیرد باید این موضوع در کل زنجیره دیده شود. ما میگوییم اشکال ندارد دولت کنترل قیمت ها را انجام دهد اما به ما نگویید قیمت محصول شما نباید افزایش پیدا کند ولی از آن طرف نهادههای تولید رشد قیمت داشته باشند. این بزرگترین بحث ماست.
بنده چند روز پیش داشتم با یکی از تامینکنندههای گُندله صحبت میکردم و به او گفتم ضریب 23 درصدی که دولت برای شما تعیین کرده است، برای گندله با عیار 65 درصدی است اما شما درصد عیار را 64 کرده اید و در نهایت چیزی که تولید میکنید ضریب 58درصدی دارد. او معتقد بود غیر از این قیمت برای شان تولید صرفه ندارد. پس در این شرایط چرا محصولات ما باید تابعی از قیمت شِمش باشد اما نهادۀ تولید مانند سنگآهن نباید تحت کنترل قیمتی قرار گیرند! این ایراد است، ما میگوییم برخورد یک بام و دو هوا نداشته باشید.
*معیار قیمت ها باید رقم صادراتی و منطبق با خوداظهاری باشد
نکتۀ دوم این است که فرمولی در ستاد تنظیم بازار به تصویب رسیده است که براساس آن 83 درصد قیمت صادراتی، کف قیمت محصولی است که تولیدکنندگان آن را در بورس عرضه می کنند. این در حالی است که قیمت ها باید معقول باشند. ما اگر بخواهیم مطابق این فرمول عمل کنیم متاسفانه با دو اتفاق رو به رو می شویم. نخست اینکه قیمت صادراتی فوبمان ایراد دارد به عنوان نمونه ما یک شمش را 370 دلار صادر میکنیم اما آقایان میگویند آن چیزی که ما قیمت گذاشتیم 340 دلار است، این اولین اشتباه است.
تسنیم: به عبارتی شما معتقدید قیمت معیار باید قیمت صادراتی باشد؟
باید معیار صادراتی و منطبق با خوداظهاری باشد، به اعتقاد من باید اعتماد بکنیم.
تسنیم: اما باید بازار را هم باید در نظر گرفت.
تقاضای بازار که بیش از اینهاست. ما میگوییم اشکال ندارد 83 درصد کف، سقف باید صد باشد، یعنی همان قیمت فوب، چرا آن را نمیپذیرید؟میآیند حتی 200 تومان هم از آن کم میکنند.
*28 میلیون تن تولید فولاد سالانه را کجا میخواهیم مصرف کنیم؟
نکتۀ دیگر این است که ما در حال حاضر از یک کشور واردکننده به یک کشور صادرکننده تبدیل شده ایم، به عبارتی اگر خدایی نکرده بخواهد اتفاقی برای صادرات فولاد ایران بیفتد، فولاد ایران دچار بحران میشود، ما 28 میلیون تن تولید فولاد سالانه را کجا میخواهیم مصرف کنیم؟ مگر چقدر میَشود فولاد را نگه داشت؟ بعد هم اگر بخواهید آن را نگه دارید مگر سرمایه در گردش داریم؟ بانکها با نرخهای آنچنانی تامین سرمایه میکنند.
*ماجرای رانتی که کنترل قیمت های سال 97 در بازار ایجاد کرد
پس کشوری که از واردکننده به صادرکننده تبدیل شده است به راحتی میتواند 10 تا 12 میلیون تَن صادرت انجام دهد. در این شرایط تولیدکننده دیگر نباید دغدغۀ ارز داخلی داشته باشد. سال 97 همین کنترلها بر روی قیمت باعث شد رانت در بازار ایجاد شود.
معاونت معدنی وزارت صمت در آن مقطع ابلاغ کرد هر کسی که میخواهد کالایی را تحویل بگیرد باید مابه التفاوتش را پرداخت کند، این یک تصمیم عقب گرد بود زیرا معاملات بورس انجام و قطعیت پیدا کرده بود. مگرمی شد تمام مشتریها بیایند در خرید قطعی نرخ تفاوتش را برگردانند.
*بورس کارکرد خودش را داشته باشد، محصول به اندازه کافی عرضه خواهد شد
به اعتقاد بنده اگر سازوکار بورس کارکرد خودش را داشته باشد و دخالتی در آن انجام نشود مطمئن باشید به اندازۀ کافی محصول برای عرضه وجود خواهد داشت.
شما هر کجا محدودیت ایجاد کنید عکسالعمل منفی می بینید. در حال حاضر اگر دولت حساسیت خود را از بازار فولاد بردارد مطمئناً قیمتها عادی خواهند شد. باز هم تأکید می کنم ما هیچ مخالفتی با کنترل قیمت نداریم ولی کنترل قیمت باید در زنجیره از ابتدا تا انتها باشد. در حال حاضر قیمت سنگآهن باید 8 درصد، کُنسانتره 13 درصد وگُندله 22 درصد شمش فولاد خوزستان باشد اما ببینید چه نسبتی دارد !
*سود معدنیها تا دو برابر فولادیها است
در کُدال همۀ اطلاعات منتشر می شود، سود عملیاتی مجموعهها را به نسبت فروششان مقایسه کنید، مشاهده می کنید که سود معدنیها بسیار زیاد و حتی تا دو برابر فولادیها است، ما می گویم زنجیره داخلی هم باید سقف قیمت داشته باشند .
تسنیم: اما معدنی ها این سود ها قبول نداشته و همیشه گلهمند هستند فولادی ها مواد را از ما ارزان خریداری می کنند.
کافی است نسبت سود به فروشمعدنی ها بررسی شود که در نهایت مشاهده می شود ارقام بسیار بالایی است. اما باید این نکته را هم بگویم که متاسفانه معادن سرمایهگذاری نمی کنند اکثر فعالیت ها در سطح است و فقط از دورهای که پروانه بهرهبرداری گرفته اند تا زمانی که دورهشان به اتمام برسد تمام هم و غمَشان این است که بیشترین سود را کسب کنند.
تسنیم: با توجه به اینکه کارخانه ذوب آهن در فرایند تولید با دیگر فولادسازها تفاوت دارد، آیا در دولت مطرح نکرده اید که برای مشکلات قیمت گذاری و افزایش نهاده های تولید و تخصیص مواد با قیمت مناسب برای این کارخانه تصمیمات جداگانه بگیرند؟
بله، مذاکره شده ولی حتماً اشکال از ما بوده که این را زیاد نگفتیم شاید این مساله باید بیشتر تکرار شود. سال گذشته توانستیم در کمیسیون زیربنایی دولت مصوبۀ طرح تشریفات 1 میلیون و 750 هزار تُن سنگآهن دانهبندی را دریافت کنیم . در آن جلسه مفصل مشکلات را عنوان کردیم تا در نهایت مصوبه را دریافت کردیم . در آن جلسه نماینده بانک مرکزی، وزارت اقتصاد، وزارت مسکن، وزارت صنعت، وزارت کار، وزارت کشور حضور داشتند، گفتیم قصۀ ذوبآهن متفاوت است که مجوز طرح تشریفات سنگآهن دانهبندی را صادر کردند.
خیلی وقتها هیاهوی فولادیهای دیگرآنقدر زیاد میشود که اصلاً صدای ذوب آهن در آن گم میشود
تسنیم: اگر برای شما یک قیمت جدا در نظر بگیریند به دلیل رقابتی که در بورس شکل گرفته مطمئناً سهم شما از بقیه کمتر خواهد بود و احتمالاً شما نمی توانید محصولتان را با قیمت بالاتر به فروش برسانید.
ما تنها شرکتی هستیم که عیار محصولاتمان بالاست. یکی از اشکالات که در قیمتگذاری دستوری وجود دارد همین نکته است که می گویند میلگرد، میلگرد است! و تفاوتی قائل نیستند.
در فرآیند تولید ما سنگ آهن مستقیم به فولاد تبدیل میَشود و نا خالصی محصولات سایر شرکت ها را ندارد. این یکی از ویژگیهای فولاد ذوب آهن است. علاوه بر این ما از آلیاژها استفاده میکنیم که مغز فولاد تا سطح از نظر مقاومت یکی است اما دیگران از آب برای افزایش مقاومت میلگرد استفاده میکنند. یا مثلاً تیرآهن در همه جای دنیا قیمتش 50 دلار تا 100 دلار همیشه گرانتر از میلگرد است چون فرآیند تولید آن سختتر است و کنترلها و دقت بیشتری میخواهد و تولید آن هزینهبر است، اما اینجا اگر بخواهیم اینطوری حساب بکنیم من باید تیرآهن را در بورس 6200 تومان بفروشم اما میگویند 5500 تومان نباید بیشتر شود. روی چه حساب و معیاری؟ معیار کنونی قیمت شِمش است که بر این اساس قیمت میلگرد شِمش به اضافه 12 درصد وقیمت تیرآهن شمش به اضافه 14 درصد است. این 12 درصد و 14 درصد از کجا آمده است؟
*ذوب آهن بازار را مختل نمی کند ایراد قیمت گذاری دولت است
تسنیم: این ابهام وجود دارد که وقتی قیمت ها برای شما قابل قبول نیست، میزان عرضه محصول به بورس کالا را کاهش داده و در بازار عرضه میکنید و همین موضوع عاملی می شود تا اختلاف در بازار ایجاد شود.
خیر، دیگران این کار را میکنند اما ذوبآهن تنها شرکتی است که تمام محصولات ساختمانیاش را در بورس به فروش می رساند. فقط بنا به خواسته وزارت صمت یک مجوز به ما داده شد تا بتوانیم بخشی از تقاضا را در بازار بورس کم کنیم تا پروژههای عمرانی که به تایید معاونت عمرانی استانداری رسیده است ساماندهی پیدا کند.
ما به هیچوجه خارج از ضوابط محصول وارد بازار نکرده ایم. ما 50 درصد تولیدمان را صادر میکنیم زیرا باید ذغال وارد کنم به همین دلیل است که سهم انرژی در قیمت تمامشدۀ ما حدود 50 درصد است.
تسنیم: چرا ذغال مورد نیاز خود را از داخل تأمین نمی کنید؟
ذغال داخلی جوابگوی نیاز ما نیست علاوه بر این از نظر کیفی هم نیاز داریم که ذغال ها را با هم ترکیب کنم تا در نهایت کُکی به دست آورم که بتوانیم فولاد تولید کنیم.
* بهترین تنظیمکنندۀ بازار تولیدکنندهها هستند
تسنیم: در حال حاضر هم هم فروشنده و هم خریدار در بازار ناراضی هستند و قیمت ها هم نوسان دارد راهکار چیست؟
نوسان قیمت ها به خاطر این کنترل دولت است. من به شما قول میدهم کنترل برداشته شود نوسانات برطرف خواهد شد. من اگر بدانم در بازار داخل تقاضا است، آنقدر در بازار عرضه میکنم تا قیمت به صورت اتوماتیک تنظیم شود و بعد از ساماندهی قیمت ها ، سرریز آن را صادر میکنم؛ یعنی بهترین تنظیمکنندۀ بازار تولیدکنندهها هستند، تولیدکنندهها دنبال این نیستند که شرایطی را ایجاد کنند که التهاب در بازار ایجاد شود، اصلاً کسی از التهاب سود نمیبرد. قیمتها براساس عرضه و تقاضا است.
فولادیها میدانند محصولاتشان ویژگی و کیفیت صادراتی دارد دلیلی ندارد شرایطی ایجاد کنند که التهاب در بازار ایجاد شود.
*چه دلیلی دارد برروی این سیاست های غلط پافشاری میکنیم؟
تسنیم: پس مقصر اصلی این شرایط قیمتگذاریهای دستوری است.
قیمتگذاری در هیچ دورهای جواب نداده است. شما به بورس کالا در سال 97 مراجعه کنید مشاهده می شود که بعد از کنترل قیمتی، بخشنامه کردند که خریداران باید تفاوت قیمت را بپردازند، یک نفر هم پرداخت نکرد.
وقتی ما میدانیم چنین سابقه و تجربهای داریم چه دلیلی دارد که دوباره بر روی این سیاست پافشاری میکنیم؟
تسنیم: برای اصلاح این موضوع با وزارتخانه نامهنگاری نکردید؟
مرتب نامهنگاری میکنیم اما هنوز به نتیجه قابل قبولی دست پیدا نکرده ایم.
*گره کور تأمین مواد اولیه کارخانجات فولاد/ وقتی معادن فولاد ساز می شوند
تسنیم: چرا بحث ماده اولیه ذوب آهن با گذشت چندین سال همچنان مطرح است؟ چرا دولت از ظرفیت عظیم ذوب آهن استقبال نمی کند وشما مدام از نبود مواد اولیه گله مند هستید. آیا مجموعههایی که به لحاظ مالکیتی و مدیریتی بالادست شما هستند از وزارت تعاون و کار گرفته تا شرکت سرمایهگذاری تامین اجتماعی و هلدینگ در این زمینه کاری نکرده اند؟
ما 10 درصد فولاد کشور را تولید میکنیم و حق ماست که 10 درصد مواد اولیه را داشته باشیم، 10 درصد مواد اولیه 10 میلیون تُن است.در حالیکه ذوب آهن با 7 میلیون تن سنگ آهن 20 درصد افزایش تولید خواهد داشت اما متاسفانه این سنگ آهن در اختیار ما قرار ما نمی گیرد .
معادن، از زمانی که واگذاریها انجام شد، گفتند چرا فقط فولادیها سود ببرند، ما خودمان هم فولادساز می شویم. نمونۀ آن چادرمَلو، گلگهر که با افتخار هم میگویند که ما تولیدکنندۀ فولاد هستیم. در حالی که وظیفه معادن چیز دیگری هست.
اگر امروز بخواهید کارخانه ای مثل ذوبآهن را بنا کنید حدود 3.5 میلیارد دلار هزینه می خواهد تازه منهای زمینها و موارد دیگر. ما امروز با ظرفیت 60 درصد کار میکنیم اگر این ظرفیت افزایش پیدا کند ارزشافزوده ایجاد و برای کشور درآمد ارزی به وجود می آید. اما بخشی از ظرفیت ما به خاطر مواد اولیه راکد است بعد واحد معدنی خود واحد تولید فولاد ایجاد می کند این ایراد دارد.
شما میدانید ذوبآهن سهمیه ندارد؟ امروز هم که سهمیه میگذارند نمیگویند این مقدار سهم سنگآهن است، چون من سنگآهندانهبندی استفاده میکنم، آن را نمیبینند. برای من اهمیت دارد که سنگآهن دانهبندی داشته باشم.
*معادن رقیب فولاد سازان شده اند
تسنیم:بحث حاکمیت وزارت صمت زیر سوال نمیرود؟ ممنوعیتی در این رابطه با ورود معادن به بخش فولاد سازی نیست؟
وزارت صمت هم به نوعی میراثدارِ اتفاقات و تصمیمات گذشته است، من نمیخواهم حمایت کنم ولی در هر صورت اداره صمت متولی است، باید پرسید چرا این اتفاق افتاده است؟ به خاطر اینکه بالادستیها خودشان را درگیر پاییندستیها کرده اند به عبارتی معدن آمده فولاد تولید میکند که این اشتباه است و این اتفاق نباید میافتاد. البته فولادی ها هم در این شرایط سهام معدنیها را خریداری می کنند که این اشکال ندارد.
*مشکلات ذوب آهن برای تأمین سنگ آهن مورد نیاز کارخانه/ ما درد نداشتن سنگ را به چه کسی بگویم؟
من وقتی سراغ معدنی میروم من را رقیب خودش میداند و اگر هم سنگ داشته باشد به من نمیدهد، ما به وزارت صمت دو پیشنهاد داده ایم مگر نه اینکه معادن انفال است، شما هم معادن را واگذار نمیکنید و فقط برای یک دورهای پرونده بهرهبرداری ارائه می کنید مگر آنها نباید حقوق دولتی به شما بدهند؟ شما بیایید آن حقوق دولتی را به ما بدهید یعنی شما بگویید سنگتان را به ذوبآهن بدهید و بعد شما از من طلبکار باشید، من پول را به شما میدهم، گفتند اگر شما ندهید چطور؟ گفتم آنها که اصلاً نمیدهند، اگر شما به من ندهید دست من به جایی بند نیست در صورت عدم پرداخت بلافاصله میگویید دیگر به آنها سنگ ندهید، پس من انگیزۀ بیشتری دارم ولی معدنکار هزار کار میکند تا دیرتر بدهد یا اصلاً ندهد، شما هم نمیتوانید معدن را تعطیل کنید ولی میتوانیدیقۀ من را بگیرید.
دوم اینکه شما بیایید سهمیه تعیین کنید، این 10 میلیون تُن را بین تمام معادن تقسیم کنید. به عنوان نمونه بگویید چادرملو، گلگهر ولو 200 هزار تن بدهند من ذوب آهن که دیگر مشکلی برای تأمین سنگ آهن خود نخواهم داشت.
بعد از آن میخواهندسنگآهن صادر کنند یا نه به من ربطی ندارد، حاکمیت خودش میداند مشروط به اینکه شما سنگ من را تامین کنید، شما اگر سنگ من را تامین نکنید من درد نداشتن سنگ را به چه کسی بگویم؟
تسنیم: شما امکان واردات سنگ آهن ندارید؟
نیروی کار من سه برابر جهانی است، تامین مالیام هم 10 برابر جهانی است، دیگر چیزی باقی نمیماند. ما چه ویژگی برای تولید فولاد در کشور داریم؟ مگر من میتوانم نیروهایم را تعدیل کنم؟ من همیشه گفتم ما میزبان 14 هزار نفر هستیم. من باید تولید را افزایش بدهم، چه کسی باید در تولید کمک کند؟
سنگ در کشور وجود دارد، بزرگترین مزیتی که کشور به سمت تولید فولاد رفته است همین وجود سنگ بود اگر مدیریت تأمین سنگ آهن فولادی ها انجام شود تولید در این بخش خوب خواهد شد.
*وزارت صمت در فولادیها دخالت و سهام دارد اما در ذوب آهن نه
در حال حاضر عمدتاً وزارت صمت در فولادیها دخالت و سهام دارد، ذوبآهن در این میان در وزارت صمت سهمی ندارد و به نوعی ما در مجموعه تک افتادیم.
البته در این شرایط وزارت کار انصافاً تلاش زیادی کرد و از طریق مجموعه سنگآهن مرکزی که سهام عمدهاش برای وزارت کار یا صندوق بازنشستگی یا صندوق فولاد بود حمایت هایی را انجام داد.
تسنیم: یعنی برای شستا است؟
نه برای خود وزارتخانه است. بخشی از آن برای تامین اجتماعی و یک بخشی دیگر برای صندوق بازنشستگی و صندوق فولاد است. آقای وزیر در سال جهش تولید یک ابلاغیهای به معاونت اقتصادی خود ارسال کرد براساس آن گفته شد در سال جهش تولید از تمام ظرفیت و تواناستفاده شود. در همین زمینه معاونت اقتصادی یک کارگروه تشکیل داده است که امیدواریم این کارگروه با حمایت آقای وزیر در این زمینه بتواند مؤثر عمل کند.
در حال حاضر ذوبآهن تنها شرکتی است که از زغالسنگ استفاده میکند البته میدکو هم اخیراً به این فرآیند ورود پیدا کرده است اما هنوز تولیدش راه نیفتاده و در آینده مصرفکننده خواهد شد.
البته این گونه اقدامات وزارت کار مستلزم حمایت وزارت صمت است به عبارتی اگر یک حلقۀ ارتباط و اتصال مناسب با وزارت کار برقرار شود به نتایج خوبی دست پیدا خواهیم کرد.
ذوبآهن بزرگترین مصرفکنندۀزغالسنگ کشور است و می خواهد زنجیره را کامل کند که این دغدغهها کمتر شود.
ما در صددیم در سال جهش تولید این موضوع را به مرحله اجرای واقعی برسانیم. در سال گذشته ذوب آهن نسبت به سال 97 شاهد رشد 5 درصدی تولید بود. البته این دستاورد با وجود تمام مشکلات در تأمین مواد اولیه محقق شد که این موضوع برای ما بسیار حائز اهمیت است.
*هدفگذاری تولید 3 میلیون تن محصول در ذوب آهن در سال جهش تولید
البته به اعتقاد من این میزان رشد کافی نیست توان ذوب آهن بالاست و باید امسال 3 میلیون تن تولید کند. در این زمینه من نیازمند 6 میلیون تن سنگ آهن هستم که فعلاً 1 میلیون و 750 هزار تن سهمیه داریم که رقم بسیار کمی است.
کوره یک ما از سال 94 متوقف بود که با ایجاد بسترهایی در مدار تولید قرار خواهد گرفت. از نظر کیفیت هم می خواهیم محصولات صنعتی در سبد اصلی ما باشد به همین منظور درصددیم بین 90 تا 100 هزار تن ریل تولید کنیم. البته ریل معدن را تولید کرده ایم و دیگر نیازی به واردات نیست. پیش از این کیلویی24 تا 25 هزار تومان ریل معدنی خریداری می کردند. علاوه بر این همچنان تلاش می کنیم با وجود تحریم ها و متاسفانه مشکلات داخلی همچون دستورالعمل های غیر کارشناسی ، 50 درصد از تولید خود را صادر کنیم .
دیدگاه تان را بنویسید