صعود نامتعارف قیمت میوه از باغ تا بازار

روزنامه جوان: حوزه میوه و تره‌بار و کشاورزی کشور با دلالانی سرمایه‌دار، ثروتمند و ذی نفوذی روبه‌رو است که با دستگردان کردن بار میوه قیمت را افزایش می‌دهند، به نظر می‌رسد زمان شناسایی ذی‌نفع نهایی دلال بازی در هر بازاری فرا رسیده است تا مشخص شود سود گرانی کالا در ایران دقیقاً به جیب کدام اشخاص حقیقی و حقوقی دلال می‌رود.

از حوزه انتصابات در مجموعه‌های دولتی گرفته تا بازارها، لابی‌ها و دلالان فعال هستند و امروز بخشی از تورم و هزینه‌هایی که به بودجه محدود خانوار تحمیل می‌شود، دستپخت همین دلالان و لابی‌هایی است که در همه بازار‌ها حضور دارند و با دستگردان کردن کالا‌ها قیمت آن را به شکل غیر‌طبیعی گران می‌کنند و در این میان نهاد‌های قیمتگذار و حامی حقوق مصرف‌کننده در اقتصاد و ناظر اشاره‌ای به نقش دلالان در شکل‌گیری گرانی و تورم در اقتصاد ایران نمی‌کنند و تا کنون آنقدر همت نداشته‌اند که این دلالان در هر لباس و پست و مقامی که هستند شناسایی و به مردم معرفی شوند. نوسان قیمت‌ها این روز‌ها مردم را پریشان و ناراحت کرده است، زیرا ثبات در بازار‌ها از دست رفته است و وضعیت شکل گرفته در بازار‌ها مورد اعتراض مردم است در چنین شرایطی دلال بازی و سفته‌بازی برای مردم غیر قابل‌قبول است، ولی با این حال دلالان ثروتمند و ذی‌نفوذی که هیچ‌وقت نامی از آن‌ها به میان نمی‌آید هنوز در بازار‌ها فعال هستند و در هر شرایطی سهمشان را از بازار طلب می‌کنند.

یکی از بازار‌هایی که سر و سامان مناسبی ندارد، بخش میوه و تره‌بار است به‌طوری که اگر یک کشاورز که تولید‌کننده واقعی میوه است، قیمت‌ها را در بازار میوه و تره‌بار و سپس در مغازه‌ها مشاهده کند، متوجه می‌شود که سود اصلی کالایی که وی تولید کرده‌است به جیب واسطه‌ها و دلالان می‌رود، این در حالی است که هر کالا و میوه‌ای در بازار برای خود مافیایی دارد. بین میوه‌ای که کشاورز و باغدار به واسطه‌ها می‌فروشد تا میوه‌ای که در تره‌بار یا مغازه به فروش می‌رسد آنقدر قیمت‌ها اختلاف پیدا کرده‌است که خود کشاورز به عنوان تولید‌کننده میوه هم نمی‌تواند از در مغازه میوه بخرد.

یک باغدار در گفتگو با «فارس» گفت: میوه را با زحمات فراوان به ثمر می‌رسانیم، اما ۱۰ دست بین دلالان میوه می‌چرخد تا به دست مصرف‌کننده برسد و میوه‌ای که کیلویی ۳ هزار تومان فروخته‌ایم، در شمال پایتخت تا ۲۰ هزار تومان می‌فروشند.

یکی از باغداران نمونه تولید میوه‌های هسته‌دار که علاقه‌ای به مصاحبه در مورد مشکلات کشاورزان ندارد، در مورد وضعیت تولید میوه می‌گوید: با هزار مشقت انواع نهاده‌های کشاورزی را با قیمت‌های دو تا سه برابر تهیه می‌کنیم و هیچ‌کس سراغی از ما نمی‌گیرد. باغدار کار خودش را می‌کند و دلال هم کار خودش را و در این میان وزارت جهاد کشاورزی هیچ اراده‌ای برای ایجاد زنجیره ارزش ندارد.

وی در توضیح بیشتر این موضوع خاطرنشان می‌کند: اکنون بازار عرضه میوه ما یک بازار سنتی است که میوه از باغدار تا مصرف‌کننده ۱۰ دست جابه‌جا می‌شود و سود اصلی را واسطه‌ها می‌برند و تا زمانی که دولت نتواند زنجیره را برقرار کند، وضعیت تغییر نمی‌کند.

این باغدار نمونه میوه‌های هسته‌دار به صراحت گفت: تولید تا مصرف مرده است و همه کشاورزان، بنکداران و میادین میوه و تره‌بار می‌دانند که وضعیت این زنجیره به چه شکلی است. وی پیشنهاد داد که به راحتی می‌توان از طریق هماهنگی با سازمان میادین و میوه و تره‌بار چند نقطه از پایتخت را در نظر گرفت و از آنجایی که هر کشاورز تنها دو ماه از سال میوه برای عرضه دارد، به جای آنکه غرفه‌ها را به نام کشاورز سالانه اجاره دهند، بنا به محصول هر فصل به صورت دو ماهه آن را برای عرضه مستقیم در اختیار کشاورز هر منطقه قرار دهند که با توجه به نوع آب‌وهوای ما معمولاً از غرب به شرق کشور زمان به عمل آمدن میوه‌هاست.

این باغدار در توضیح بیشتر موضوع خاطرنشان کرد: به عنوان مثال در فصل بهار میوه منطقه کاشان و جنوب کشور به بار می‌نشیند، خرداد ماه تا مرداد میوه منطقه شهریار و پس از آن دماوند به ثمر می‌رسد.

وی به این نکته اشاره کرد که ۳۵ سال است در عرصه باغداری و کشاورزی فعالیت می‌کنیم و با اینکه در تولید میوه برند هستیم و تمام نکات بسته‌بندی و سورت‌بندی را رعایت می‌کنیم، در بهترین حالت توانستیم میوه سوپر لوکس را کیلویی ۴ تا ۵ هزار تومان بفروشیم که تنها ۳۰ تا ۵۰ درصد میوه تولیدشده به این شکل است و ۵۰ درصد باقیمانده میوه درجه دو محسوب می‌شود که باید آن را کیلویی ۱۵۰۰ تومان بفروشیم، اما شاهدیم که همین میوه در منطقه نیاوران تهران کیلویی ۲۰ هزار تومان قیمت خورده‌است.