سخت‌ترین شغل دنیا که آینده‌ای ندارد!
سال ٧٤ بیمه ملوان ها طبق تفاهمنامه ای اجباری شد ملوان ها در بهترین حالت ماهی ٢٣ روز بیمه می شوند ٣ درصد سهم کارفرما از بیمه بیکاری ملوان ها وصول نمی شود و آنها خدمات بیمه بیکاری نمی گیرند.
سرویس اقتصادی فردا: «خونسرد باشید و پشت به طوفان پیش بروید یا در برابر طوفان بایستید» راه نجات ملوان‌هایی که طوفان آنها را در دریا گیر می‌اندازد. در شرجی داغ تابستان و سرمای مرطوب زمستان جنوب می‌زنند به دریا، در قایق‌ها و لنج‌ها، ٢٠، ٣٠سال می‌روند و برمی‌گردند، هر بار ٤ روز، ٩ روز در دریا می‌مانند و روزی ١٢ ساعت، دقیقه به دقیقه کار می‌کنند، پیر می‌شوند و هنوز می‌روند و می‌آیند و هنوز سال‌های زیادی مانده تا بازنشسته شوند. ٦٠ ساله و ٧٠ساله می‌شوند، یک روز می‌روند اداره بیمه و سوابق بیمه‌شان بعد از ٢٠ سال کار، به ١٠ سال هم نمی‌رسد. لیست‌ها پرینت گرفته می‌شوند، هر ماه ١٠ روز، ٧ روز، در بهترین حالت ٢٠ روز بیمه برایشان رد شده است. بماند ماه‌هایی که کار نبوده، دریا خراب بوده، لنج در لنگرگاه در حال تعمیر و دریا نرفته‌اند و هیچ روزی بیمه نشدند. ملوان‌ها طبق مجوزی که برای ورود و خروجشان در دریا صادر می‌شود، بیمه می‌شوند و این قانون براساس تفاهمنامه‌ای است که سال ٧٤ بین سازمان بنادر، شرکت شیلات و سازمان تأمین اجتماعی صورت گرفته. ادامه این گزارش را به نقل از روزنامه شهروند بخوانید:
«ما مثل ماهی هستیم، از آب بگیرندمان تلف می‌شویم.» می‌گویند ما ١٠، ٢٠ روز در دریا هستیم، این کار سخت نیست؟ ناخدا حسین بزن می‌گوید کارگر خشکی هشت ساعت کار می‌کند. صیاد در طوفان و دریا و موج باید کار کند و ماهی پیدا کند. صدایش خش دارد. چند سالی است که لنج‌اش را فروخته تا قرض‌هایش را بدهد: «گفتند همه اینها را در نظر گرفتیم و از نظر قیمتی ارزان می‌گیریم. ما اگر در دریا صد کیلو ماهی بگیریم، نصفش مال صاحب لنج است و نصفش برای ١٠ تا ملوان. گفتند ما کاری کردیم که ١٠سال بیمه‌تان را دولت بریزد، ١٠سال هم به عهده خودتان است که بشود ٢٠سال؛ چون شغل شما سنگین و زیان‌آور است. سال ٧٥ بود که این قول را دادند و از آن موقع پیگیریم ولی قولشان باطل شد. سال ٨٩ از چابهار تا خوزستان با تعاونی‌های چهار استان هماهنگ كرديم و طوماری نوشتیم و از طرف اتحادیه به مجلس بردند. متاسفانه تأمین اجتماعی زیر بار نرفت و گفت دولت پول آن ١٠سال را نداده. گفتند هر کسی ٢٠ سال سابقه دارد و پول بیمه ریخته و سنش ٦٠ سال است، می‌تواند خودش را بازنشست کند ولی ما که آن‌قدر سابقه بیمه نداریم. گاهی برای تعمیر و به خاطر هوای طوفانی و گرمای زیاد در خشکی
می‌مانیم. صید هم که فصلی است. گاهی حوادثی پیش می‌آید که از کار افتاده می‌شوند و می‌بینند ١٠-٥ سال بیمه برایشان ریخته‌اند. حقوق از کارافتادگی ناقص است، نصف حقوق ماست. گفتند به هر کسی ١٠سال سابقه دارد و ٦٠سال سنش است، از کار افتادگی می‌دهند. یک عده زیادی در دریانوردی مشکل داشتند و نمی‌توانستند کار کنند، بندگان خدا قبول کردند.»
تا سال ١٣٧٤ هیچگونه قانون و مقررات و بخشنامه‌ای درباره بیمه‌شدن یا شرایط بیمه‌پردازی ملوان‌ها وجود نداشت. در شهریور ٧٤ بین تأمین اجتماعی، وزارت تعاون، سازمان بنادر و کشتیرانی و شرکت سهامی شیلات ایران در مرکز یک توافقنامه‌ای تنظیم شد که مقرر شد کارکنان شاغل در شناورهای باری و صیادی تحت پوشش بیمه تأمین اجتماعی قرار بگیرند. آن توافقنامه در شهریور ٧٤ شامل چندین بند است و میزان دستمزد بیمه‌‌شده‌ها حداقل دستمزد مصوب شورایعالی کار است. یکی دیگر از بندهای تفاهمنامه این است که لیست‌های بیمه‌ای که کارفرماها یا مالکان شناورها به تأمین اجتماعی تحویل می‌دهند، باید به تأیید شیلات و سازمان بنادر و کشتیرانی برسد، از آن طرف کارفرماها را ملزم کردند که چنانچه برنامه صید یا دریاروی‌شان را تمدید کردند، از تأمین اجتماعی استعلام گرفته بشود که نیروهایشان را بیمه کرده باشند.
رئیس اتحادیه تعاونی های صیادی استان بوشهر می‌گوید که مشکل بیمه باید بین شیلات و تأمین اجتماعی حل شود. به گفته محمد آبخو، تا پیش از اجباری شدن بیمه ملوان‌ها و صیادها این مشکل وجود نداشت و کارفرما برای تمام روزهای ماه بیمه رد می‌کرد، اما درحال‌حاضر آنها اگر سفرهایشان پشت سر هم باشد، در بهترین حالت ٢٣روز بیمه می‌شوند: «اگر در طول ماه خروج و ورود داشته باشند و استپ‌هایشان یکی، دو روز در ماه باشد، یک‌ماه کامل رد می‌شود. اما اکثرا این اتفاق نمی‌افتد و فاصله‌ها بیشتر می‌شود. در مواقعی که شیلات به لحاظ بازپروری ذخیره، «دریابست» می‌گذارد ( ٢٠ روز در تیر و مرداد) همچنین وقت‌هایی که شناورها به مشکل برمی‌خورند، تعمیر دوره‌ای دارند و به لحاظ هواخرابی ممکن است ٢٠ روز به دریا نروند، نمی‌توانند لیست بیمه رد کنند؛ با وجود قول‌هایی که تأمین اجتماعی و شیلات دادند که مجوز را کامل بدهند. کارفرما دستمزد را می‌دهد ولی بیمه‌اش رد نمی‌شود. شیلات می‌گوید بحثی نداریم ولی این مشکلی بین شیلات و تأمین اجتماعی است که باعث می‌شود صیاد ٧٠ساله ما بعد از ٥٠سال دریانوردی ١٠سال بیمه داشته باشد. بعضی سال‌ها بوده که تمام طول سال هم دریا
بوده‌اند ولی ٤ ماه بیمه دارند. کم‌کاری و ضعف مدیریتی کارفرما هم باعث این مشکل می‌شود ولی بخش اعظم آن مشکل تفاهمنامه است. بهتر است تأیید لیست را به عهده اتحادیه بگذارند و تأمین اجتماعی هم هر زمان خواست سرزده بازرس بفرستد. الان لیست بیمه را در صورتی تحویل می‌گیرند که اسامی ملوان‌ها در مجوز صید پیوست باشد. ممکن است یک ملوان در یک ماه ٢٠ روز صیادی کند و ١٠روز را به دلیل تعمیرات شناور و تعمیر تور از دست بدهد. حتی شده در ماه ٥ روز بیمه شده‌اند.»
آنها روز کاری‌شان تمام می‌شود و سال‌های کارشان تمام نمی‌شود. می‌گویند این‌طوری تا ١٠٠سال دیگر هم بازنشسته نمی‌شویم. باغبان اتحادیه شاهد است که هنوز در ٧٢ سالگی دارد کار می‌کند؛ هنوز در برابر طوفان پیش می‌روند.
دیدگاه تان را بنویسید