سازمان بورس به مردم هشدار دهد

خبرگزاری فارس:اسماعیل غلامی، معاون سابق سازمان خصوصی سازی خالی شدن حباب قیمت‌ها در گروههای خودرو سازی را دلیل اصلی افت نماگرهای بورس اعلام کرد و افزود: در اینکه پس از توافق برجام در دی ماه امسال قیمت سهام برخی شرکت ها از جمله خودرو یی ها و برخی صنایع وابسته به این گروه با حباب قیمتی مواجه شده اند، هیچ شک و تردیدی وجود ندارد. وی با بیان اینکه قیمت گذاری سهام بلوکی شرکت های مجموعه سایپا و گروه بهمن به هیچ وجه متناظر با قیمت بازاری سهام خرد آنها در بازار نیست، گفت: قیمت بلوکی سهام شرکت های تابعه این دو مجموعه خودرو ساز به تازگی از سوی بنده در حالی محاسبه و مورد قیمت گذاری برای این دو مجموعه قرار گرفت که بررسی ها نشان می‌دهد رشد قیمت سهام خرد این شرکت ها در بازار بیش از حد منطقی افزایش یافته است. به گفته وی شرکت خودرو سازی همچون گروه سایپا که با بیش از 3 هزار میلیارد تومان زیان انباشته در سال قبل مواجه بوده بر اساس کدام دلیل و برهان روشنی باید با افزایش قیمت سهام روبرو باشد؟چنانچه ارزش منصفانه نیز مبنای ارزیابی قیمت سهام قرار گیرد، باید دانست این ارزش گذاری تنها برای سهام بلوکی شرکت مورد توجه قرار می گیرد . غلامی تصریح کرد: بر اساس آیین نامه قیمت گذاری سهام مدیریتی خودرویی ها و سایر شرکت های بورسی، بطور قطع ارزش جایگزینی ملاک خوبی برای ارزش گذاری نیست، چرا که سهام خرد شرکت ها در بازار سهام مورد معامله قرار می گیرد و این موضوع متناظر با ارزش گذاری قیمت بلوکی سهام نیست. این کارشناس بازار سرمایه با یادآور شدن ارزش DPS و EPSشرکت ها به عنوان مبنای قیمت گذاری سهام شرکت ها در تابلوی معاملات بورس ، گفت: باید از طرفداران ارزش گذاری سهام خودرویی ها بر اساس ارزش منصفانه پرسید، مگر معاملات سهام خودرویی ها بر اساس بلوک میان سرمایه گذاران خرد دست به دست می شود که باید قیمت بلوکی سهام مبنای ارزیابی قیمت ها قرار بگیرد؟ غلامی با بیان اینکه حباب قیمت سهام در گروه خودرویی ها در حال ترکیدن است، هشدار این موضوع را از وظایف سازمان بورس و رسانه ها عنوان کرد و افزود: مردم و سرمایه گذاران از همه جا بی خبر بازار سهام باید مراقب این وضعیت باشند. گاهی در گروه خودرویی ها و یا شرکت‌های سرمایه گذاری وابسته به آنها شنیده می شود که بطور مثال فروش زمین را در دستور کار قرار داده اند، در حالی که این موضوع نیز تکرار تجربه های تلخی همچون فروش زمین بیمه دانا در زمان عرضه اولیه این سهم است، در حالی که زمین مذکور متعلق به ارتش بود، اما مردم تصور می کردند که با وعده های مدیریت آن شرکت حتماً معجزه ای در کار است. معاون سابق سازمان خصوصی سازی ادامه داد: بررسی ارزندگی قیمت سهام خودرویی ها بر اساس ارزش ذاتی به کمتر از قیمت اسمی درحالی مورد توجه سرمایه گذار قرار می گیرد که رشد بالاتر از این قیمت باید بر اساس رشد سودآوری عملیاتی باشد، بنابراین رشد ارزش سهام خودرویی ها هیچ مبنای منطقی در برندارد. خودروسازی که با تورم نیروی انسانی و زیان انباشته سنگین مواجه است به راحتی قادر به فروش و یا واگذاری دارایی های ثابت خود نیست. سهامداران خرد بازار سهام باید بدانند دارایی های شرکت یا بانکی که از شعبات و یا انبوه کارکنان برخوردار است، به راحتی نمی توان فروخت و نقد کرد. به گفته غلامی بازار سهام تحت تاثیر اخبار برجام به سمت بانک ها و خودروسازان گرایش پیدا کرد و این در حالی بود که سایر صنایع بورسی از جمله پتروشیمی ها و پالایشی ها تحت تاثیر چندانی قرار نگرفتند. در این بین گروه پالایشی ها اگر چه وضعیت ثابتی را تجربه کردند، اما گروه پتروشیمی به دلیل عدم تورم نیروی انسانی و برخورداری از تکنولوژی جدید در جایگاه ارزنده ترین صنایع بورسی قرار گرفته اند. بر این اساس اجرایی شدن برجام به این گروه کمک خواهد کرد تا در بازار یابی و فروش محصولات خود با سیگنال های مثبت روبرو باشند. این در حالی است که در بانک ها به دلیل شناسایی و ثبت سود های سوری و همین طور در گروه خودروسازان ، وضعیت بنیادی مشخص و قابل اعتمادی وجود ندارد. وی افزود: با اینکه بارها از ابتدای سال از سوی مسئولان مختلف نظام تاکید شد که برجام هنوز هیچ دستاوردی برای سیستم پولی و مالی کشور در بر نداشته، اما بازار سهام با موج سواری عده ای به ویژه در گروه خودرو سازان مواجه شد. مردم باید با عقل و منطق به این خبرها بنگرند و بدانند که آثار مثبت این توافق بر صورت های مالی شرکت ها طی سال های آینده نتیجه می دهد. غلامی از مصوبه اخیر هیات وزیران در مورد نحوه ثبت افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی ها در ترازنامه و معافیت های مالیاتی موجود نیز سخن گفت و افزود: مطابق با آیین نامه تجدید ارزیابی دارایی ها نمی توان تمام دارایی ها را مورد تجدید ارزیابی قرار داد. شرکت ها به دلیل علاقه به عدم شناسایی هزینه استهلاک دارایی های ثابت همواره سراغ تجدید ارزیابی زمین و ساختمان می روند این در حالی است که آیین نامه جدید، اجازه تجدید ارزیابی بر اساس نرخ جدید استهلاک را نمی دهد. در این زمینه افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی ها بر اساس مصوبه جدید تنها برای شرکت هایی که برای نخستین بار دارایی های خود را مورد ارزیابی قرار می دهند می تواند مورد توجه قرار گیرد. وی افزود: شناسایی هزینه استهلاک ناشی از تجدید ارزیابی دارایی ها بر اساس نرخ قدیم دارایی ها در صورت های مالی صورت می گیرد، در غیر این صورت چنانچه بر اساس قیمت جدید این ارزیابی صورت گیرد، بطور حتم شرکت زیانده خواهد شد. این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اهمیت سوداوری شرکت ها عنوان کرد: در شرایط تحریم ها اغلب شرکت های بورسی با هموار سازی سود و یا به اصطلاح سود سوری از سوی مدیران خود مواجه شده و متاسفانه در اغلب موارد حسابرسان نیز آنها را تایید کرده کرده اند. چنانچه در صورت های مالی شرکت ها بجای سود ناشی از عملیات اصلی شرکت ، سودآوری از محل سایر درآمد ها و هزینه های عملیاتی ناشی شود باید به عملکرد واقعی شرکت شک کرد. فروش زمین به معنای سود صوری بوده و این در حالی است که در فرایندقیمت گذاری ها بر اساس رشد سوداوری، باید سود ناشی از فروش دارایی های ثابت را کنار گذاشت.