روایت تاریخی از سخت‌ترین رکود تورمی ایران

علیرغم اینکه دولتمردان کنونی معتقدند دولت را در شرایط بی سابقه ترین رکود تورمی تحویل گرفتند، عسگراولادی رکود تورمی سخت تر از این را در سال 1321 به یاد داشت که هر چند آمارهای رسمی آن کمتر وجود دارد ولی خاطرات تلخ رشد 6 برابری قیمت نان و 2.5 برابری قیمت دلار از ذهنش پاک نمی شود. وی همچنین در این گفتگو زوایای تاریک عدم تامین مالی ریالی فاینانس چین از سوی بانک مرکزی و برخی اخلال ها در روابط اقتصادی و تجاری ایران با روسیه را روشن کرد.

حاصل گفت و گوی تسنیم با وی را در ذیل می خوانید.

* از هیچ بانکی وام نگرفتم

قبل از اینکه مصاحبه را به صورت رسمی آغاز کنیم بد نیست که آقای عسگراولادی بگویید چه شد که وارد حوزه فعالیتهای اقتصادی شدید؟

عسگراولادی: حدود 64 سال است که در رشته صادرات در کشور فعالیت می‌کنم در تمام این مدت همواره صادر کننده بودم و هیچ گاه در واردات یا سرمایه گذاری‌های وابسته به دولت حضور نداشته و شرکت نداشته‌ام. قبل از پیروزی انقلاب به گروهی تحت عنوان "کمیته تنظیم انتصابات" که مقدمات حضور حضرت امام (ره) را فراهم می‌کردند ملحق شدم. پس از فعالیت در این کمیته که در ابتدای سال 57 شکل گرفته بود به فرمان حضرت امام (ره) که توسط شهید بهشتی به بنده ابلاغ شد به همراه 7 نفر دیگر به اتاق بازرگانی رفتم. از آن 8 نفر سه نفر در قید حیات هستند و مابقی فوت کرده‌اند. در اینجا جای دارد تا اسم این افراد را عنوان کنم. آقایان ترخانی، مصطفی عالی نسب ، علی اکبر پور شهامی، ابوالفضل کرد احمدی و محمد علی نوید فوت کرده اند و سه نفر دیگر آقایان علی نقی خاموشی، علاء میر محمد صادقی و بنده همچنان باگذشت 36 سال در اتاق بازرگانی فعالیت می‌کنیم.

بنده در حال حاضر مدیریت کمیسیون صادرات اتاق بازرگانی، اتاق مشترک ایران و چین و اتاق مشترک ایران و روسیه را بر عهده دارم.

زندگی کوچکی دارم و سعی می کنم با هیچ بانکی ارتباط رانتی، وامی و گرفتاری های دولتی نداشته باشم از اول هم برنامه زندگی خود را بر این پایه تنظیم کرده‌ام. امروز هم به عنوان یک کاسب جز مشغول خدمت به نظام هستم.

در اتاق بازرگانی هم در ادامه خدمت به نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران از دولت ها حمایت کرده و مشغول فعالیت هستم. البته دولت هایی را مورد حمایت قرار می دهم که امام خامنه ای هم از آنها حمایت می‌کند چون بنده تابع ولایت فقیه هستم .

در دولت قبلی که دوران ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد بود در اتاق بازرگانی از دولت حمایت می‌کردیم چون آقا نیز از دولت حمایت می کرد اما در چهار سال دوم فعالیت دولت دهم بعضی نقاط افتراق میان ما و دولت به وجود آمد به نحوی که آرام آرام حالت انتقادی به خود گرفتیم حتی اواخر فعالیت دولت دیگر با یکدیگر هم صدا نبودیم.

* خود را حامی دولت یازدهم می‌دانم/بسته خروج از رکود ایراداتی دارد

در دولت یازدهم نیز سعی داریم که از دولت حمایت کنیم و در محسابات هم خود را حامیان دولت معرفی می‌‌کنیم. در حوزه سیاست های اقتصادی دولت که در قالب بسته خروج غیر تورمی از رکود اعلام شده است نیز نظرات خود را اعلام کرده ایم. به اعتقاد اتاق بازرگانی این بسته که بعد از یازده ماه گفت وگوهای بسیار ارائه شده کار ارزنده‌ای است اما تحقق آن با سختی زیادی همراه است. بسته اقتصادی دولت ایردات کوچکی هم دارد به عنوان نمونه در بخش کشاورزی سیاست دولت شفاف نیست در بخش صادرات هم آنگونه که صادرکنندگان توقع داشتند توجهی از سوی دولت صورت نگرفته است.

حفظ حقوق کارگران و اشتغال در بسته اقتصادی دولت زیاد ملموس نیست، دولت باید در این رابطه تدبیر مناسب تری را اتخاذ می‌کرد. به اعتقاد بنده اشتغال در کشور مهم ترین مسئله است. زمانی که انقلاب کردیم جمعیت کشور حدود 27 میلیون نفر بود اما در زمان مرحوم شهید رجایی جمعیت کشور به 35 میلیون نفر رسیده بود در آن مقطع شهید رجایی اعلام می کرد که کابینه من 36 میلیون نفری است.

*نگرانی از بیکاری در جمعیت 40 میلیون ایرانی زیر 30 سال

امروز از آن تاریخ 31 سال می گذرد جمعیت کشور78 میلیون نفر شده است که احتمالاً در چند سال اخیر جمعیت از 80 میلیون نفر عبور کرده و وارد 100 میلیون نفر خواهد رسید. این امر نشان از آن دارد که از آن سال تاکنون حدود 40 میلیون نفر جمعیت زیر 30 سال در کشور داریم این بزرگترین مشکل کشور در مسائل اقتصادی است. اگر از این 40 میلیون نفر زیر 30 سال، 15 ساله ها را کنار بگذاریم با جمعیت جوانی روبه رو هستیم که سالانه حدود یک میلیون و 500 هزار نفر وارد بیست سالگی می شوند. در این مقطع چهار موضوع ضرورت زندگی جوانان است نخست ازدواج بعد مسکن ،لباس و بهداشت. همه این موضوعات میسر نمی شود مگر با اشتغال نیروی جوان. اگر نتوانیم شغلی را برای جوانان خود تهیه کنیم آنان به مسیرهای نامناسب هدایت می شوند. به اعتقاد بنده اشتغال باید سرلوحه تمام برنامه‌های اقتصادی دولت باشد.

دومین موضوع کلیدی اقتصاد کشور که باید در تصمیم گیری‌ها مورد توجه قرار گیرد تحریم های بین المللی است. فشارهای بانکی در تحریم‌های بین المللی وجود دارد که نباید از تأثیرات منفی آن در مبادلات تجاری فعالان اقتصادی غافل شد.بالاخره تحریم شلاق زهرآگین خود را بر پیکرده اقتصاد کشور وارد کرده است. بانک‌های غربی که کشور را تحریم کرده‌اند دائماً در تلاش هستند تا با ایجاد چالش هایی نگذارند برنامه های کشور در عرصه بین المللی محقق شود. این کار در صادارت نیز مطرح است زیرا هم اکنون صادرکنندگان به سختی قادرند پول های خود را وارد کشور کنند. در مجموع اینان مشکلات کشور است که با عنایت پرودگار توانسته ایم به خوبی مدیریت کنیم و در منطقه خود در حوزه سیاسی و اجتماعی سرآمد باشیم حتی در قسمت امنیتی هم با وجود آنکه ناامن ترین منطقه را داریم در بالاترین نقطه امنیت قرار داریم. در این شرایط همه مسئولیم و باید برای توفیقات بیشتر کشور اقدامات اساسی را انجام دهیم.

*روایت عسگراولادی از سخت‌ترین رکود تورمی ایران/قیمت نان 6 برابر شده بود

رئیس جمهور و وزای دولت یازدهم اعلام می‌کنند که دولت سخت ترین رکود را در سال 91 و 92 داشته است حال با توجه به اینکه حضرت عالی از قبل انقلاب اسلامی نیز در حوزه اقتصادی فعال بودید آیا رکودی سخت تر از این دوره در کشور وجود نداشته است ؟

عسگراولادی: نه ؛ یک دوره کوتاه زمان دکتر امینی رکودی در کشور ایجاد شد زیرا بین دکتر امینی و اصلاحاتش با نظام پادشاهی اختلاف شده بود. این دوره کوتاه بود و بیش از 7 تا 8 ماه طول نکشید. رکود دیگری هم در زمان دکتر مصدق ایجاد شد؛ در آن مقطع پس از ملی شدن صنعت نفت دولت حالتی انزوایی با دنیا به خود گرفته بود. حل این رکود هم حدود 2 سال طول کشید و پس از کودتای 28 مرداد و آغاز روابط با دنیای غرب برطرف شد و به سختی سال‌های 91 و 92 نبود.

اما سال 1321 و 1323 سال های بسیار سختی برای کشور بود. در آن دوره آمارهایی مثل این روزها وجود نداشت و اقتصاد کشور تنظیم شده نبود به همین واسطه نمی توان آماری را از اوضاع آن روزهای کشور اعلام کرد. اما آرام آرام که جنگ دوم جهانی به سمت پایان پیش می رفت شرایط کشور نیز بهتر شد. البته باید بگویم درآن دوره حتی تهیه نان هم برای مردم بسیار سخت بود و در برخی از مواقع به جای آرد در نان ها خاک ارده می ریختند. باز تأکید می‌کنم در آن مقطع کشور در شرایط بسیار سختی قرار داشت اما آماری از آن دوره وجود ندارد.

رکود سال های 1321 تا 1323 کشور با تورم هم همراه بود؟

عسگراولادی: بله با تورم شروع شد. به عنوان نمونه نرخ دلار در زمان رضا شاه 3 تومان و دو زار بود اما یک مرتبه به 7 تا 8 تومان رسید. تورم هم در پی آن افزایش پیدا کرد. (نرخ تورم بر اساس آمار رسمی بانک مرکزی در سال 1321 به 96.2 درصد رسیده بود) مثلاً نان در سال 1319 حدود 5 شاهی بود که به 3 ریال رسید. زندگی مردم در آن سال ها بسیار سخت بود آب آلوده و سرشار از بیماری بودند. بعد از آن دیگر سال های رکود سختی در کشور ایجاد نشد حتی در انقلاب اسلامی هم مردم به گونه ای تغییر فکر داده بودند که همه به هم کمک می کردند.در سال‌های 57 تا 59 سختی‌ها کشیدیم اما شبیه به این روزهای کشور نبود زیرا مردم اعتقاد داشتند ما مشکلاتی پس از انقلاب داریم و باید از آن عبور کنیم.

*رکود فعلی اقتصاد حاصل ندانم کاری است

به اعتقاد بنده رکود دو سال اخیر دولت بیشتر ناشی از ندانم کاری در برنامه‌های اقتصادی 10 سال گذشته است. ما عوارضی را پرداخته‌ایم که می توانستیم نپردازیم. رکود فعلی کشور که به نوعی کم نظیر است فقط با یک راه امکان برگشت خواهد داشت. در رکود کسادی مطلق یا مزمن به وجود می آید و مردم قدرت خرید خود را از دست داده و درامدهای کاذب نیز در جامعه ایجاد می شود. هم اکنون هیچ حقوق بگیری قدرت خرید مسکن ندارد باید پرسید چرا! این یک اشکال اقتصادی ساختاری بزرگ است.

حال دولت یازدهم قول داده است که تا حدودی این رکود را برطرف کند. به اعتقاد بنده با سرمایه گذاری می توان رکود را شکست داد. مقام معظم رهبری تأکیدات زیادی بر تحقق اقتصاد مقاومتی دارند که برای اجرایی شدن این هدف باید نیازهای خود را در داخل کشور تأمین کرده و درصد وابستگی خود را به بیگانه کاهش دهیم. در حال حاضر نفت کشور در تحریم قرار دارد پس نباید به فکر اسراف منابع برای واردات باشیم و باید با سرمایه گذاری داخلی خودکفایی کشور را ایجاد نماییم.

سرمایه‌های سرگردان در بانک ها و صرافی ها و غیر... باید به سمت سرمایه گذاری داخلی پیش رود تا بتوانیم از شرایط رکود خارج شویم.

* نرخ تورم به نظرم الان 27 درصد است نه کمتر/درونمای مثبت رونق در 6ماهه دوم

دولت معتقد است که در اواخرسال 92 و اوایل سال 93 رونق در اقتصاد کشور دیده می‌شود و از رکود کاسته شده است اما زمانی که با صنعتگران، مردم و فعالان بازار صحبت می‌کنیم عمدتاً معتقدند سال 93 شرایط بسیار سخت‌تر شده و خبری از رونق نیست؟

عسگراولادی : 6 ماه اول امسال شرایط برای فعالان اقتصادی بسیار سخت بود و دولت نتوانست به موفقیت هایی دست پیدا کند. اما دور نما برای 6 ماهه دوم بهتر است. به اعتقاد بنده در حال حاضر تورم حدود 27 تا 28 درصد است اما دولت نرخ تورم را 25 درصد اعلام می کند. اگر حرف دولت را قبول کنیم و بگوییم نرخ تورم 25 درصد است بنا برسیاست گذاری ها قرار است این نرخ به 20 درصد برسد. من چنین تصوری ندارم به نحوی که حتی اگر تا پایان سال به نرخ 25 هم برسیم به توفیقات خوبی دست پیدا کرده‌ایم.

این امر در حالی است که تولید ناخالص ملی و رشد اقتصادی کشور هنوز منفی 2 است. اگر رشد اقتصادی به صفر برسد کشور در مهار تورم در سال جاری موفق خواهد بود.

گفته می شود دولت در یک سال گذشته تمرکز خود را بیشتر بر کاهش نرخ تورم گذاشته است در حالی که بنا به اعتقاد فعالان اقتصادی دولت برای خروج از رکود باید سریعتر اقدامات خود را آغاز می‌کرد؟

عسگراولادی : اگر می خواست تورم را با تداوم رکود کاهش دهد خطرات بیشتری ایجاد می‌شد. تورم را نمی توان با تداوم رکود کاهش داد. رکود اگر ادامه پیدا کند و بخواهیم تورم را هم مهار کنیم ورشکستگی را به دنبال خواهد داشت که خطر آن خیلی بیشتر است. رکود و تورم در مسائل اقتصادی بسیار حساس هستند به نحوی که خرج از رکود با شکستن تورم امکان پذیر نخواهد بود. باید سه موضوع رکود،تورم و رشد اقتصادی با یکدیگر مدنظر مسؤلین برای اتخاذ تصمیمات قرار گیرد.

*قول یازده دولت برای کاهش تصدی دولت در اقتصاد عملی نشد

یکی راهکارها برای مدیریت رکود و تورم در اقتصاد کشور واگذاری شرکت های دولتی به بخش غیر دولتی است. هم اکنون 82 درصد اقتصاد کشور در اختیار بخش دولتی قرار دارد که این امر خوشاید نبوده و باید شکسته شود. البته همه یازده دولت قول داده بودند که حضور بخش خصوصی و دولت را در اقتصاد به تعادل برسانند اما هنوز چنین چیزی اجرایی نشده و دولت عمده تصدی های اقتصاد کشور را بر عهده دارد. حتی هاشمی رفسنجانی در یک دوره ای گفت باید سهم بخش دولت و بخش خصوصی در اقتصاد به صورت مساوی 50 درصد شود اما هیچ وقت این موضع اجرایی نشد.

حال این دولت قول داده است ظرف 4 سال آینده سهم دخالت دولت را در اقتصاد از 80 به 60 درصد کاهش خواهد داد امیدواریم که بتواند آن را اجرایی کند.

اگر دولت نتواند سهم خود را در اقتصاد کاهش دهد به اهداف خود نخواهد رسید. به اعتقاد بنده اقتصاد دولتی هیچ وقت سود آور نخواهد بود زیرا بخش دولتی زیاد مقید به زمان و انجام کارها در زمان مقرر نیست. اما بخش خصوصی زمان زیادی را برای فعالیت های خود صرف می کند بنده خود در زمانی که بیشتر در حوزه صادرات فعال بودم شبانه روز به بررسی و مطالعه می‌پرداختم.

در این گفت‌وگو گفتن یک خاطره از ماهاتیر محمد نخست وزیر مالزی بی ارتباط به بحث نیست. در یکی از سفرهای ماهاتیرمحمد به اتاق بازرگانی که بنده میزبانش بودم؛ اعلام کرد که ما با شما یک اختلاف اساسی داریم. من با مردم خود شریک هستیم هیچ شرکت دولتی در مالزی وجود ندارد و همه در اختیار مردم قرار دارد و 40 درصد مالیات ها را هم برای گذراندن زندگی دولت از بخش های مختلف دریافت می‌کنیم اما شما تمام شرکت ها را دولتی کرده اید و نمی توانید از آنها مالیات دریافت کنید حتی به آنها منابع هم تزریق می‌کنید اما در نهایت آنان زیان می دهند .باید این موضوع را بررسی کرده و دلایل را پیدا کنید.

با توجه به اینکه حضرت عالی فعالیت گسترده ای در حوزه خشکبار دارید آیا صادارت غیر نفتی کشور در 6 ماه نخست امسال مطلوب بوده است یا خیر؟

عسگراولادی : امسال وضعیت صادارت غیر نفتی خوب بود زیرا دولت یازدهم در سال گذشته به عنوان دولت تدبیر و امید فعالیت خود را آغاز کرد که همین امر دل بسیاری از افراد را امیدار به آینده نمود. البته چند مورد از تدبیرهای دولت یازدهم اجرایی شد و رئیس جمهور در ملاقات های متعدد خود از کشورهای مختلف و حضور در سازمان‌های بین المللی و مذاکرات 5+1 بسیاری از امیدها در دل فعالان اقتصادی ایجاد کرد.

*پیش بینی تحقق 50 میلیارد دلار صادرات غیرنفتی در سال 93

درچند سال اخیر سفارت ایران در برخی از کشورها برای صادرکنندگان بسته بود اما هم اکنون سفرا صادرکنندگان را در سفارت با کمال میل قبول می‌کنند. آمارها نشان از آن دارد که صادرات کشور در زمان انقلاب اسلامی در مرز 300 میلیون دلار بود که در سال 58 به 500 میلیون دلار رسیده است. این امر در سال 92 به 43 میلیارد دلار رسید که امیدواریم امسال براساس برنامه ریزی ها به 50 میلیارد دلار صادارت دست پیدا کنیم.

آیا پیش بینی 50 میلیارد دلار صادرات آن هم تا پایان سال امکان پذیر است؟

عسگراولادی: بله . 48 میلیارد دلار صادرات که قطعی شده است اگر یک ذره دریچه تحریم های بانکی هم کم بشود حتی از مرز 50 میلیارد دلار هم صادارت کشور را عبور خواهیم داد.

* سیاست تجاری دولت واردات محور نیست ولی بعضاً چاره ای جز واردات ندارد

به نظر نمی‌رسد دولت در بحث تجارت سیاست‌ها را بیشتر واردات محور قرار داده تا صادارت؟

عسگراولادی: نه . دولت دلش نمی خواهد که واردات محور باشد اما یک گرفتاری‌های کوچک بین المللی هم وجود دارد. به عنوان نمونه زمانی که می‌خواهیم نفت خود را بفروش برسانیم طرف تجاری که خواستار خرید نفت کشور است می گوید در ازای پول نفت من به شما کالا می دهم . این همان شرایطی است که کشور چاره ای جز واردات برخی از کالاها را نداشته باشد.

اما در واردات کالاها باید به جای دریافت کالاهای مصرفی تمرکز خود را بر واردات ماشین آلات و مواد اولیه انجام دهیم تا در راستای آن کارنجات کشور به فعالیت خود ادامه دهند اینجاست که دولت باید به جای واردات کالاهای مصرفی واردات مواد اولیه و ماشین آلات را در صدر فعالیت های خود قرار دهد.

مسئولان در حوزه واردات اقدام به حذف طرح شبنم و ایران کد نموده اند و حتی تأکید بر تسهیل ثبت سفارش هم دارند و یا برخی از کالاهای ممنوعه همانند خودرو را آزاد کرده اند با این تفاسیر باز هم معتقدید که سیاست های وزارت صنعت، معدن و تجارت واردات محور نیست ؟

عسگراولادی : طرح شبنم از اول طرح خوبی بود اما درگیر مسائل رانتی شد به نحوی که بعداً برگه های این طرح در سطح بازار با قیمت های ارزان بفروش می رسید و متقاضیان به راحتی می‌توانستند با نود هزار تومان این برچسب‌ها را خریداری کنند.در مجموع با انحراف این طرح بهتر بود که اصلاً اجرا نشود.

در مورد ایران کد چه مسایلی مطرح بود؟

عسگر اولادی: یک اصل کلی در اقتصاد دنیا وجود دارد که اگر ما به آن سمت نرویم به نتایج مطلوب دست نخواهیم یافت. براساس این اصل حاکمیت دولت قابل احترام است اما قیومیت دولت وحشتناک است و باید از بروز آن جلوگیری کرد. به صورت کلی ما با قیومیت و عاملیت دولت مخالفیم اما حاکمیت آن را قبول داریم. اگر بخواهیم به سمت اقتصاد ازاد برویم باید این موضوعات را مد نظر قرار دهیم چراکه اقتصاد آزاد یعنی همان حرف اولیه ای که گفتم کاهش تصدی دولت در بخش اقتصادی. اگر دولت قرار باشد سهم 80 درصدی خود را در اقتصاد به 90 درصد برساند طرح شبنم و ایران کد طرح‌های درستی هستند اما اگر می خواهیم تصدی دولت را کاهش دهیم باید این طرح ها حذف شوند. به اعتقاد بنده انحصار و قیومیت دولتی باید شکسته شود. امام(ره) هم بر این موضوع تأکید داشتند و مدام می گفتند که دولت باید کاری را که مردم می توانند انجام دهند را به آنها واگذار کند.

در چند سال گذشته اقتصاد از دست مردم و بازار به سمت دولت و سیاستمداران رفت و از آن طرف مردم هم سیاست‌مدار شدند به اعتقاد شما چرا این اتفاق افتاده و چرا دولت به سمت فعالیت های اقتصادی پیش رفته است ؟

عسگراولادی : زمانی که مردم دیدند برای اداره زندگی خود باید با فلان مدیر بانک پیوند داشته باشند وگرنه قادر به دریافت وام نخواهند بود خود را مقید کردند که بانک و سیاست را بشناسند. به اعتقاد بنده مردم متمایل به مسائل سیاسی نبودند اما دولت آنها را مجبور کرد تا به این سمت حرکت کنند. در شرایط فعلی تمام سرنخ ها در اختیار دولت قرار دارد و مردم مجبورند برای انجام کارهای خود به مسائل سیاسی خود را گره بزنند.

*ساختار انحصار طلبی دولت در اقتصاد باید شکسته شود

این روزها در کسب و کار زمانی موفق هستی که بتوانی دولت را در قسمتی که احتیاج داری بخری وگرنه نمی توان کارها را به جلو برد. اقتصاد 80 درصدی باید شکسته شود مردم باید در اقتصاد حضور داشته باشند تا رانت ها کم شود. این همه برجی که در شهر وجود دارد متأسفانه برای عوامل دولتی است. من معتقدم حتی بیمه‌های اجتماعی که یک نهاد خوب و لازم است حق تجارت، ساختمان داری و کارخانه داری ندارد. پول برای کارگر است و باید درحساب بانک گذاشته و بهره دریافت کشود.

* بیمه‌‌ها هم هم نباید بنگاه داشته باشند چه برسد به بانک‌ها

یعنی به اعتقاد شما شرکت های تابعه سازمان تأمین اجتماعی نباید وجود داشته باشند؟

عسگراولادی : بله . همه باید تعطیل شوند. بیمه های اجتماعی باید بیمه های اجتماعی باشند حق بنگاه داری و زمین داری ندارد . البته باید سرمایه و قدرت مالی کافی را داشته باشد تا بتوانند آنها را در بانک مرکزی برای دریافت بهره های مناسب سپرده گذاری کنند، تا در نهایت به فعالیت خود و خدمت به کارگران بپردازند. در حال حاضر بیمه های اجتماعی بیشتر به فکر کارخانه داری هستند تا کارگر. برای بانک ها هم این موضوع مطرح است و آنان نباید به بنگاه داری مشغول باشند. هیچ بانکی حق ندارد غیر بانک داری کار دیگری انجام دهد.

*اگر ارز تک نرخی شود دیگر لزومی بر وجود صرافی ها در کشور نیست

صرافی‌ها چی ؟

عسگراولادی : صرافی ها هم باید در مسیری که بانک مرکزی برای آنان تعریف کرده فعالیت کنند البته اگر ارز تک نرخی شود دیگر احتیاجی به صرافی ها نیست.

در برخی از موارد صرافی ها می آیند پول را یک ماه زودتر از بازرگانان می گیرند و در حساب خود سپرده گذاری می کنند و یک ماه ...

عسگراولادی: این کار غلط است صرافی بنگاه سود جویی نیست صرافی باید ارزی که از بانک مرکزی دریافت می کند را به متقاضیان ارائه دهد. ما می‌گویم دولت به بانک ها بگو بانکداری کنند اما بنگاه داری نکنند اما هیچ کس به این حرفا توجه نمی‌کند. بانک ها و صرافی‌ها باید به ماهیت خود بپردازند و از وظایف خود دور نشوند.

هم اکنون چند درصد از صادارت کشور به صورت سنتی انجام می شود؟

عسگراولادی : 40درصد صادارت کشور به صورت سنتی انجام می شود.

یکی از دغدغه های بازاریان این موضوع است که چرا دولت در بخش بازار یابی بیشتر مسئولیت را متوجه افراد کرده و خود اقدام چشمگیری را برای تسریع در فعالیت های صادارتی انجام نمی دهد شما دلیل این امر را چه مواردی می‌دانید؟

عسگراولادی: بازار یابی یک اشکال کوچک آن هم در بودجه دولت دارد. دولت باید بستر لازم را برای حضور بیشتر فعالان تجاری کشور در عرصه بین المللی ایجاد کند در این میان سفارتخانه های ایران در نقاط مختلف دنیا می توانند یک بازوی توانمند باشند. اجرای این امر نیازمند هزینه اندکی است اما تبلیغات در روزنامه های خارجی هزینه زیادی را می طلبد که دولت قادر به پرداخت این مبالغ نیست. البته در این مسیر اتحادیه و اتاق های بازرگانی نیز وظایفی دارند به نحوی که اتاق ها می توانند به کمک دولت آمده و بستر ارتباط میان خریدار و فروشنده را فراهم آورند.

* قرار شد رایزن‌های بازرگانی را وزارت صنعت انتخاب کند

چند سفارتخانه و رایزن‌ اقتصادی کشور کا در دنیا این کارها را انجام می دهند؟

عسگراولادی : این موضوع تازه آغاز شده است و دولت قبلی چنین مواردی را برای بازاریابی محصولات ایرانی در سطح بین المللی به کار نمی‌گرفت. البته در دوره ریاست جمهوری آقای خاتمی و رفسنجانی هم شرایط برای فعالیت های بازرگانی تا حدودی بهتر بود . اما در دوره احمدی نژاد شرایط برای فعالان اقتصادی بسیار سخت شد. البته مشکل دیگر انتخاب رایزن های بازرگانی توسط امور خارجه بود که همین امر باعث می شد تا افراد فاقد تخصص برای این مسئولیت انتخاب شوند خوشبختانه با تصمیمات مناسب قرار است از این به بعد رایزن‌های بازرگانی توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت انتخاب شوند که این موضوع در تسهیل مبادلات تجاری کشور با طرف خارجی بسیار مؤثر است. عدم آشنایی رایزن‌های بازرگانی به زبان نیز یکی دیگر از مشکلات فعالان اقتصادی است که به اعتقاد بنده این موضوع نیز لااقل به صورت مقدماتی برطرف شود.

*به انتخاب گزینشی همراهان اتاق بازرگانی در سفرهای تجاری معترضم

یک ماه پیش شما در اتاق بازرگانی تهران به سفرهای تجاری اتاق اعتراض کردید در همین زمینه این پرسش مطرح است که چرا در سفرهای اتاق امکان حضور جوانانی که تازه به حوزه صادارت وارد شده اند وجود ندارد اشکال کار کجاست؟

عسگراولادی: من هم به همین موضوع اعتراض داشتم که چرا اتاق در سفرهای تجاری خود گزینشی عمل می کند.به اعتقاد من در سفرهای تجاری باید نمایندگان تشکل ها حضور داشته باشند تا بتوانند شناخت درستی از بازار و خریداران خود پیدا کنند. حتی به دولت هم اعتراض دارم که چرا در سفرهای وزراء و یا رئیس جمهور نماینده چندین بخش اقتصادی را نمی برند چرا 200 نفر را با خود همراه می کنند که عمده آنها دولتی هستند. در اقتصاد تجاری بسیار مهم است که تجار و فعالان اقتصادی همراه شخصیت های مطرح کشور به رایزنی بپرداند مخصوصا اگر در قالب هیأت دولت بایدطرف تجاری حساب ویژه ای به تجار ایرانی خواهد داشت.

اهمیت اتاق های مشترک در چیست؟ و اتاق های مشترکی همانند ایران و چین یا ایران و روسیه چه فعالیت‌هایی را برای بازرگانان خرد انجام می دهند؟

عسگراولادی : بازرگان خرد اگر در اتاق‌های مشترک عضو شود از امتیاز هیأت ها برخوردار خواهد شد اما در مجموع اتاق های مشترک بازوی مشورتی کشور محسوب می شوند و ارتباط با سفارت خانه های و گروه های اقتصادی دوطرف تجاری را مهیا می‌کنند. تهیه هتل برای گروه‌های اقتصادی و یا آشنا نمودن طرف های تجاری با تعرفه و شرایط صادرات و واردات دو کشور از دیگر وظایف اتاق های مشترک به شمار می آید.

*موضوع فاینانس چین را از بانک مرکزی بپرسید/من سیاسی نیستم

بحث اتاق مشترک ایران و چین شد این موضوع فاینانس چین واقعاً چیست ؟ در حال حاضر 80 طرح ملی به خاطر همین موضوع متوقف شده است شما به عنوان رئیس اتاق مشترک ایران و چین دلایل این مشکل را چه عواملی می دانید؟

عسگراولادی : فاینانس چین متوقف نشده است . حتی در سفر اخیر آقای لاریجانی ریاست مجلس شورای اسلامی به چین نیز این موضوع مورد بررسی قرار گرفته است و طرف چینی‌ قبول کرده است که از محل پول ایران در چین که حدود 18 میلیارد است تا دو برابر یعنی 36 میلیادر دلار فاینانس بدهد. برای این فایناس باید طبق قانون 20 درصد در کشور تأمین ریالی صورت گیرد. حال فعالان اقتصادی چنین ریالی ندارند و بانک مرکزی نیز این منابع را تأمین نمی‌کند.

چرا؟

عسگراولادی : چرایی این موضوع را باید از بانک مرکزی بپرسید.

* پشت پرده اخلال در روابط ایران با چین و روسیه

یک بحث هایی شنیده شده مبنی بر اینکه کسانی در دولت فعلی قصد دارند یک سری از کشورهای اروپایی را جایگزین چین کنند؟

عسگراولادی : این موضع سیاسی است و من کلاس سیاسی بلد نیستم. اما در کلاس اقتصادی بله؛ زمانی که کشور بخواهد در دراز مدت با طرف چینی فعالیت کند این موضوع طبیعتاً عصبانیت کشورهای اروپایی را به دنبال خواهد داشت.

در بحث روسیه هم این موضوعات مطرح است و حتی براساس شنیده ها جدیداً از سوی برخی دستگاه های دولتی هم اخلال هایی برای روابط تجاری ایران و روسیه در حال شکل‌گیری است ؟

عسگر اولادی: بله ما یک قرارداد دراز مدت بیست ساله ای با روسیه صحبت کرده‌ایم با رقم سنگین 30 میلیارددلاری . این موضوع جلو رفت اما هنوز اجرایی نشده است به اعتقاد بنده مشکلات این قرارداد بیشتر بانکی است اما مشکلات ژئوپولوتیک هم بی تأثیر نیست . در مجموع با روسیه از نظر اردوگاه غرب به صورت محدود فعالیت می کنیم زیرا کشورهای اروپایی نمی گذارند فعالیت تجاری کشور با روسیه وسعت پیدا کند. بگذارید همان حرف قبلی خود را تأکید کنم اگر فعالیت اقتصادی خود را با روسیه و چین وسعت دهیم باید بداخلاقی های غرب را به گونه ای جبران کنیم.

به هر حال تجریه ثابت کرده که روسیه و چین در بلند مدت قابل اعتماد تر از کشورهای اروپایی هستند.

عسگراولادی : نه نمی توانیم بگویم قابل اعتماد تر هستند در بلند مدت باید با نگاه حفظ منافع خود مراودات بین المللی خود را با کشورهای مختلف انجام دهیم . حتی حاضریم براساس حفظ منافع کشور با غرب نیز روابط داشته باشیم .

یعنی به اعتقاد شما جایگزین کردن صلاح نیست؟

عسگراولادی : نه جایگزین نمی‌کنیم ما با همه دنیا به جزء اسرائیل آزادانه فعالیت تجاری داریم حتی با امریکا هم در حال فعالیت هستیم به نحوی که حجم مبادلات تجاری امریکا با کشور ما در سال جاری حدود 600 تا 700 میلیون دلار بوده است. در حال حاضر با 200 میلیارد دلار با سراسر دنیا رابطه تنظیم شده داریم در این شرایط کشور های غربی باید از بی تأثیر بودن اعمال تحریم ها بر ضد کشور درس گرفته از بداخلاقی های خود دست بردارند.

* ایران در لیست خرید محصولات کشاورزی روسیه قرار گرفت

اخیراً روسیه هم مورد تحریم غرب قرار گرفته است و در پاسخ به آن تحریم ها اعلام کرده که محصولات غذایی و کشاورزی را از اروپا خریداری نمی کنم اما گویا ایران در لیست روسیه برای خرید این محصولات نیست؟

عسگراولادی : اتفاقا روسیه به سمت ما آمده است، ایران ، ترکیه ، مصر ، پاکستان و هندوستان در رأس لیست روسیه قرار دارند. منتها ترک ها در بازار روسیه از ایران جلو تر هستند و دفاترهایی را تأسیس کرده‌اند اما دولت ما به خاطر اقتدار مالی اقدام به تأسیس دفاتر در روسیه نکرده است.

*نتوانستم بانک مرکزی را برای تأسیس بانک ایرانی در چین راضی کنم/تلاش کردم اما اتاق بازرگانی ایران و امریکا هنوز اجرایی نشده است

اتاق بازرگانی ایران و امریکا چرا هنوز تأسیس نشده است؟

عسگراولادی : نمی دانم این موضوع را از آقای نهاوندیان بپرسید. من خیلی سعی کردم که اما نشد.

شما در یک جایی از آقای نهاوندیان گله کرده اید که دیوار محکمی به دور خود کشیده است ؟

عسگراولادی : بله گله کردم آقای نهاوندیان رئیس التجار ما بود اما بعد از پذیرش مسئولیت در ریاست جمهوری یک دیوار بزرگ به دور خود کشیده که نمی توانیم او را ببینیم.

قرار بود آقای نهاوندیان در دولت حامی بخش خصوصی باشد؟

عسگراولادی : به ظاهر می گوید من حامی بخش خصوصی هستم اما وقتی ما نمی توانیم او را ببینیم چیزی هم مشاهده نمی کنیم.

نقش آقای نهاوندیان را در تصمیمات اقتصادی دولت تا چه میزان پررنگ می دانید؟

عسگراولادی : نقش خوبی دارد.

حضور نهاوندیان در دولت برای بخش خصوصی تأثیرگذار هم هست ؟

عسگراولادی: بله تأثیر گذار هم هست البته معاون اول رئیس جمهور آقای جهانگیری هم خیلی تلاش دارد که شورای عالی صادرات تصمیمات مناسبی را برای این بخش اتخاذ کنند که بنده قدردان او هستم.

قرار بود بانک ایرانی در چین تأسیس شود چی شد؟

عسگراولادی : سیاسی شد! من مبتکر این موضوع بودم اما موفق نشدم حتی با چند سرمایه گذار ایرانی هم در این رابطه صحبت کردم اما در نهایت موفق نشدم بانک مرکزی را راضی به این کار کنم.

منبع: تسنیم