انتقاد آیت الله مکارم از سیستم بانکداری

فارس: آیت الله ناصر مکارم شیرازی در دیدار مسئولان بانک مهر اقتصاد استان قم با اشاره به خدمات و برکات ناشی از فعالیت بانکداری اظهار کرد: بانک‌ها و مؤسسات مالی و اعتباری با تجمیع کردن سرمایه‌ها برای توسعه جامعه در بخش‌های کشاورزی، صنعتی و اقتصادی نقش‌آفرینی می‌کنند. وی نتیجه این کار را بهره‌مندی از سود مشارکت برای افرادی که نقدینگی داشته ولی توان فعالیت اقتصادی به وسیله آن را ندارند دانست و اظهار کرد: سیستم بانکداری از غرب به شرق و کشورهای اسلامی آمده است و ما شاهد بودیم در دوران طاغوت بانک‌های کشور دنباله‌رو سیستم بانک‌های غربی بودند. این مرجع تقلید ربوی بودن فعالیت بانکداری در دوران قبل از پیروزی انقلاب را مورد توجه قرار داد و یادآور شد: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی قرار بر این بود که بانک‌ها اسلامی شوند و در همین راستا از سوی علمای برجسته طرح‌هایی تهیه شد و در اختیار شورای نگهبان قرار گرفت و مصوب شد که عملکرد بانک‌ها باید بر مبنای معاملات شرعی باشد. وی مشکل فعلی سیستم بانکداری در کشور را عمل نشدن به آیین‌نامه‌ها، قوانین و برنامه‌ها دانست و تاکید کرد: ارائه تسهیلات با استفاده از فاکتور صوری یکی از این مشکلات بوده و اگر پولی بر مبنای فاکتور صوری پرداخت شود ربا است. آیت‌الله مکارم شیرازی ضرورت پرهیز از چنین آفاتی در سیستم بانکداری را مورد تاکید قرار داد و گفت: باید در بانک‌ها از پذیرش فاکتور صوری پرهیز شود. وی با اشاره به اینکه مشتریان بانک‌ها نیز می‌خواهند تسهیلات دریافتی از بانک را در امور دیگر مصرف کنند، تاکید کرد: این کار حرام شرعی است و تسهیلات باید در همان موردی مصرف شود که در قرارداد پرداخت تصریح شده است. استاد حوزه‌ علمیه قم جریمه‌های تاخیر را از جمله آفات دیگر در سیستم بانکداری کشور دانست و یادآور شد: این جریمه‌ها در عقود شرعیه وارد نیست و باید صورت و ضابطه شرعی داشته باشد در غیر این صورت دریافت آن اشکال شرعی دارد. آیت‌الله مکارم شیرازی خاطرنشان کرد: نباید شاهد این باشیم که سیستم بانکی کشور آرام آرام به بانکداری غربی تبدیل شود هر چند برخی از بانک‌ها به این سمت و سو می‌روند. وی تاکید کرد:‌ قرض‌الحسنه یکی از سنت‌های ارزشمند دین مبین اسلام است و بانک‌ها و مؤسسات مالی و اعتباری باید به ارائه تسهیلات به صورت قرض الحسنه اهتمام بیشتری داشته باشند. استاد حوزه علمیه قم دریافت میزان کارمزد برای تسهیلات قرض‌الحسنه را مورد توجه قرار داد و یادآور شد: کارمزد تسهیلات قرض‌الحسنه نباید بیش از چهار درصد باشد هر چند برخی اوقات شاهد هستیم که بیش از 20 درصد کارمزد برای تسهیلات قرض‌الحسنه اخذ می‌شود. وی بروز بحران مالی در غرب و مشکلات مالی بانک‌های غربی را به دلیل ربوی بودن سیستم آنها دانست و تاکید کرد: امیدواریم که در سیستم بانکداری کشور شاهد تحقق بانکداری کاملاً اسلامی باشیم.